Công nghệ y tế di động cất cánh ở các nước đang phát triển

  Giải pháp y tế di động gồm: thiết bị di động cá nhân, sensor và ứng dụng chạy trên thiết bị

(Ảnh: Lionsgate Technologies)

Lain Livingstone, bác sĩ nhãn khoa ở Peekvision, một tổ chức của Anh áp dụng công nghệ này nói “Smartphone đang ngày càng tốt hơn và sự trùng hợp ngẫu nhiên là các phần tử quang học của điện thoại đang nhỏ đến mức thậm chí nhỏ hơn đồng tử mắt. Chỉ cần cải tiến một chút, chúng ta có thể áp dụng cho khám mắt”.

Công nghệ của Peekvision sử dụng smartphone thông thường, có thể dùng thay thế những kính khám mắt đắt tiền và tinh vi được trang bị cho các phòng khám mắt hàng chục năm nay. Nguyên lý làm việc như sau: bác sĩ hoặc thậm chí chỉ một nhân viên được đào tạo tối thiểu về y tế hướng smartphone vào mắt của bệnh nhân. Thấu kính quang học của điện thoại sẽ tự động tập trung vào những điểm cần khảo sát của mắt, ví dụ bệnh đục thủy tinh thể và chụp ảnh, sau đó gửi ảnh qua email đến chuyên gia đủ khả năng chuẩn đoán. Livingstone nói: “Điều đó giảm được việc phải đào tạo những người đủ khả năng vận hành máy đo mắt đắt tiền và hiểu được kết quả đo. Bất kỳ ai cũng có thể khám mắt”.

Với mục tiêu phòng ngừa bệnh mù trong 80% trường hợp, rõ ràng rất cần tăng cường khám mắt, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Điện thoại di động sử dụng công nghệ của Peekvision đã được áp dụng ở Kenya và Scotland. Kết quả ảnh chụp khá tin cậy, phát hiện được không chỉ bệnh đục thủy tinh thể mà còn cả những biến chứng ở mắt gây ra do bệnh tiểu đường, thoái hóa điểm vàng. Cả ba căn bệnh trên đều là nguyên nhân dẫn đến mù lòa. Trong thực tế, Peekvision được sự ủng hộ của Hoàng hậu Elizabeth và nhiều tổ chức y tế khác ở Anh, chỉ là một trong số nhiều nhà khởi nghiệp và tổ chức phi lợi nhuận đang cố gắng kết hợp giữa công nghệ cao với y tế ở các nước đang phát triển. Ví dụ, các nhà nghiên cứu tại Harvard và MIT đã phát triển công nghệ cho phép kết quả chuẩn đoán y tế được mã hóa trên smartphone, liên kết với các máy chiếu x-quang, máy siêu âm và gửi thông tin về cơ sở dữ liệu tập trung. Mấy năm trước, Medic Mobile khởi nghiệp ở căn phòng ký túc xá của đại học Stanford, cho phép nhân viên y tế giám sát bệnh nhân từ xa bằng ứng dụng trên smartphone. Thực sự là y tế di động (mHealth) đang phát triển rất nhanh. Hãng tư vấn PWC dự báo thị trường đạt 23 tỷ USD vào năm 2013, tăng từ mức 500 triệu USD vào năm 2010.

Thách thức ở đây là: dù các nước đang phát triển, nơi có hạ tầng y tế còn thiếu thốn cũng sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ y tế di động nhưng PWC dự báo, y tế di động chỉ chiếm một thị phần nhỏ trên thị trường, như ở châu Phi là 5% vào năm 2017. Thậm chí dù người ta hy vọng tỷ lệ smartphone sẽ tăng cao hơn mức 8% hiện nay thì những nền kinh tế mới nổi sẽ không nhanh chóng trở thành thị trường phổ biến smartphone. Nhưng theo Tom Walker, CEO của Lionsgate Technologies, kế hoạch kinh doanh của công ty không dựa vào số lượng lớn smartphone ở các nước đang phát triển. Ngược lại, chiến lược của công ty là thúc đẩy y tế di động, đồng thời ở cả thị trường giàu có và thị trường đang nổi lên. Công ty có trụ sở ở Vancouver (Canada) đã phát triển những ứng dụng dùng màn hình smartphone làm màn giám sát và có bộ cảm biến (sensor) kết nối qua cổng audio. Walker giải thích “ Điện thoại có thể dùng như một công cụ chẩn đoán ở các nước đang phát triển và là công cụ tự chẩn đoán ở các nước phát triển. Chẳng có lý do gì mà không thể bán được máy đo huyết áp giá rẻ ở những thị trường, chẳng hạn như Bắc Mỹ”. Trong mô hình kinh doanh của Lionsgate, doanh số bán ở các nước phát triển sẽ bù lỗ cho các hoạt động ở các nước đang phát triển. Ứng dụng của công ty cho các nước đang phát triển tập trung vào các nhân viên y tế sử dụng smartphone với công nghệ chẩn đoán những bệnh thông thường và những bệnh lý đặc thù ở nước đang phát triển như viêm phổi, tiền sản giật. Ngược lại, ở những nước giàu có, smartphone giúp bệnh nhân bị bệnh mạn tính thêm lựa chọn có thể tự quản lý một phần bệnh tật của mình. Ví dụ, cùng ứng dụng chẩn đoán bệnh viêm phổi ở nước đang phát triển có thể dùng cho bệnh nhân bị bệnh hô hấp mạn tính ở Mỹ, cho phép họ thường xuyên theo dõi kết quả kiểm tra bệnh của mình trên smartphone. Điều này có tiềm năng giảm đáng kể chi phí y tế vì ở Mỹ, bệnh mạn tính chiếm đến 75% tổng chi phí khám chữa bệnh. Thị trường rõ ràng có thể sinh lợi khá tốt cho LionsGate và những công ty tương tự. Công ty mới 2 năm tuổi này hy vọng sẽ bắt đầu có lãi từ 2016.

(Theo Theguardian)