Đây là xu thế tất yếu để phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu thông tin liên lạc của người dân trong tỉnh. Tuy nhiên, cùng với những tiện ích to lớn mà các trạm BTS đem lại, vẫn còn có không ít người dân thắc mắc, lo lắng về ảnh hưởng của sóng điện từ. Vậy sóng điện từ liệu có ảnh hưởng tới sức khỏe con người hay không?
Một trạm BTS tại Bắc Ninh. Ảnh Vũ Hà
Thực tế cho thấy, những câu hỏi, lo lắng trên là lý do hoàn toàn chính đáng không chỉ của người dân trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh mà tại nhiều tỉnh thành trên cả nước khu vực có trạm BTS.
Trước những băn khoăn, lo lắng này của người dân, ngay từ thời điểm cuối năm 2006, khi đó Sở Bưu chính Viễn thông tỉnh Bắc Ninh (nay là Sở Thông tin và Truyền thông - TTTT) đã chủ trì phối hợp với Viện Y học Lao động và Vệ sinh môi trường (Bộ Y tế), Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Y tế, Sở Lao động Thương binh và xã hội thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành đo kiểm tra mức độ ảnh hưởng bức xạ sóng điện từ các trạm thu phát sóng di động tới sức khoẻ con người.
Thời điểm đó, tại 3 trạm thu phát sóng di động (Xóm 1, Phố Vũ, phường Đại Phúc, thành phố Bắc Ninh; thôn Dương Ổ, xã Phong Khê, huyện Yên Phong; xóm Tự, thôn Dương Sơn, xã Tam Sơn, huyện Từ Sơn) của chi nhánh Viễn thông Bắc Ninh thuộc Tổng công ty Viễn thông quân đội (Viettel). Đoàn kiểm tra đã tiến hành đo kiểm và lập biên bản tại hiện trường có sự chứng kiến của chính quyền và nhân dân địa phương.
Với thiết bị đo hiện đại của Pháp, đoàn kiểm tra đã đo kiểm mật độ dòng năng lượng tại vị trí phòng máy và một số nhà dân ở khu vực xung quanh, trị số đo được dao động từ 0,0 đến 12,6 Micro w/cm2 (mw/cm2)
Theo tiêu chuẩn Việt Nam: TCVN 3718-1:2005 quy định 10w/m2 (quy đổi 1000 mw/cm2) là tiêu chuẩn cho phép phơi nhiễm do nghề nghiệp của con người làm việc trực tiếp tại trạm phát sóng ở thời điểm của ngày làm việc hoặc ca làm việc trong 24 giờ. 2 w/m2 là tiêu chuẩn cho phép phơi nhiễm không do nghề nghiệp của con người không phải do trong khi làm việc hoặc do công việc (khu vực dân cư).
Từ kết quả đó, Đoàn kiểm tra kết luận: Bức xạ sóng điện từ của 3 trạm thu phát sóng di động trên không gây hiệu ứng ảnh hưởng tới sức khoẻ con người.
Từ thời điểm đó tới nay, trong suốt quá trình phát triển hạ tầng viễn thông, Sở TTTT tỉnh Bắc Ninh cũng thường xuyên, liên tục phối hợp với Viện Y học Lao động Vệ sinh Môi trường - Bộ Y tế và các Sở, ngành, địa phương liên quan tiến hành đo kiểm các trạm BTS. Trong đó, đặc biệt là các trạm BTS nhân dân có ý kiến cho rằng bức xạ sóng điện từ ảnh hưởng có hại cho sức khỏe con người, việc đo kiểm đều được tiến hành kỹ lưỡng với sự tham gia, chứng kiến của người dân.
Kết quả các lần đo cũng cho thấy giá trị mức độ bức xạ trường điện từ trong phòng máy và khu vực dân cư rất thấp (dao động từ 0,2 uw/cm2 đến 12,6 uw/cm2), dưới tiêu chuẩn cho phép rất nhiều lần.
Bộ Khoa học Công nghệ (KHCN) đã ban hành Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3718-1:2005, về quản lý an toàn trong bức xạ tần số radio. Theo đó, tiêu chuẩn cho phép trong phòng máy là 1000 uw/cm2; tiêu chuẩn cho phép ngoài phòng máy (khu vực khu dân cư) là 200 uw/cm2. Từ đó, giúp người dân ở khu vực có trạm BTS hoàn toàn an tâm.
Được biết, Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3718-1:2005 nói trên được dựa trên đề tài nghiên cứu tại Việt Nam và dựa trên tiêu chuẩn quốc tế theo hướng nghiêm ngặt hơn. Một số nước, tổ chức quốc tế đưa ra tiêu chuẩn ở trong khu vực dân cư kém nghiêm ngặt hơn so với Việt Nam đến 2 lần trở lên: Mỹ, Nhật: 6W/m2, Anh: 32W/m2… trên thế giới, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) từ năm 2000 đến nay đã nghiên cứu và kết luận chưa có bằng chứng cho thấy trường điện từ của các trạm BTS có thể gây ảnh hưởng có hại cho con người.
Đồng thời, về quản lý chuyên ngành, Bộ TTTT cũng đã ban hành nhiều văn bản quy định rất chặt chẽ quản lý các thiết bị của trạm BTS (thiết bị thu/ phát) trước khi đưa vào sử dụng, lắp đặt đều phải đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng theo quy định, cụ thể: Thông tư số 16/2011/TT-BTTTT; 17/2011/TT-BTTTT; 18/2011/TT-BTTTT; 12/2017/TT-BTTTT ngày 23/6/2017 (sửa đổi, bổ sung một số nội dung Thông tư 17/2011/TT-BTTTT); 14/2017/TT-BTTTT ngày 23/6/2017 (sửa đổi, bổ sung một số nội dung Thông tư 18/2011/TT-BTTTT) (tức là tất cả các trạm BTS đưa vào khai thác, sử dụng phải được kiểm định và cấp giấy chứng nhận theo quy định)…
Theo đó, trong những năm qua, công tác quản lý về xây dựng trạm BTS trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã được thực hiện chặt chẽ, tuân thủ theo đúng quy định các văn bản quy phạm pháp luật. Các trạm trước khi xây dựng phải được sự chấp thuận vị trí xây dựng trạm của Sở TTTT, trong khu vực đô thị phải được cấp giấy phép xây dựng và một số quy định bắt buộc khác…
Do đó, có thể khẳng định, với một quy trình kiểm soát, giám sát chặt chẽ, khoa khọc như vậy, người dân trong khu vực có trạm BTS hoàn toàn có thể yên tâm khi sóng điện từ từ các trạm BTS không hề tác động xấu đến sức khỏe con người.
