Theo Hiệp hội CNTT Ukraine (IT Ukraine Association), cuộc xung đột đã tác động đáng kể đến ngành công nghiệp gia công phần mềm CNTT của Ukraine, vốn xuất khẩu 6,8 tỷ USD hàng năm, tương đương 4% GDP của nước này. Ukraine, cùng với các quốc gia láng giềng, sử dụng khoảng một nửa trong số 1,5 triệu chuyên gia CNTT và dịch vụ kinh doanh ở châu Âu, theo công ty nghiên cứu BPO Everest Group.
Stanton Jones, Giám đốc và phân tích chính của công ty tư vấn và nghiên cứu công nghệ ISG cho biết: "Cuộc khủng hoảng Ukraine - Nga đang diễn ra đã có tác động mạnh đến ngành dịch vụ CNTT của Ukraine. Việc giao hàng vẫn đang diễn ra từ các vùng phía tây của Ukraine, nhưng nó rất hạn chế. Vì hầu hết các dịch vụ CNTT đã rút khỏi Nga, công việc đã được chuyển sang các nước xung quanh như Ba Lan và Romania".
Nitish Mittal, đối tác của Everest Group, cho biết: Sự leo thang của chiến tranh cũng "làm suy yếu vị thế toàn cầu của khu vực trong trung hạn".
Các chuyên gia theo dõi khu vực chỉ ra nhiều hậu quả đã và có khả năng xảy ra trong ngắn hạn và trung hạn, đồng thời tư vấn cho các CIO về các hành động thích hợp trong thời gian còn lại của năm 2022 và xa hơn nữa.
Khu vực gia công phần mềm CNTT đang trở nên hỗn loạn
Đến nay, ngành dịch vụ CNTT ở Ukraine và khu vực đã nhận thấy một số tác động, bao gồm cả việc ngừng hoạt động tại các địa điểm chiến lược. Mittal cho biết: "Ba trung tâm dịch vụ toàn cầu lớn tại Ukraine, Kharkiv và Kyiv đã bị bao vây trong khi Lviv đang chuẩn bị cho cuộc tấn công", Mittal nói, đồng thời cho biết thêm, các chiến dịch quân sự đang diễn ra ở những thành phố này đã làm ảnh hưởng đến 100.000 nhân viên công nghệ.
Ngoài ra, đã có sự dịch chuyển đáng kể của hàng trăm nghìn chuyên gia dịch vụ CNTT tài năng ở Ukraine. Đồng thời, vì ngày càng có nhiều sự cô lập về kinh tế đã khiến cho nhiều người mua và nhà cung cấp rời khỏi Ukraine, Nga và Belarus. Mittal cho biết điều đó đã dẫn đến việc thừa nhân lực và cơ sở hạ tầng, cũng như các vấn đề pháp lý đối với các công ty dịch vụ CNTT hoạt động trong khu vực.
Những năm gần đây, khu vực Trung và Đông Âu (CEE) đã nổi lên như là một trung tâm dịch vụ công nghệ có giá trị do có lượng nhân tài lớn, chi phí vừa phải và môi trường kinh doanh thuận lợi. Nhưng ngày càng có nhiều khách hàng gia công phần mềm CNTT quan ngại về tính ổn định lâu dài tại khu vực này đối với các dịch vụ CNTT.
Mittal cho biết: "Những người mua công nghệ đã bắt đầu nhận ra và bày tỏ lo ngại về khả năng chiến tranh lan rộng ra ngoài các khu vực đang bị ảnh hưởng - Ukraine, Belarus và Nga - sang các nước láng giềng, đặc biệt là những nước có tư cách thành viên NATO", Mittal nói. "Điều này có thể dẫn đến sự e ngại đối với việc duy trì hoặc mở rộng các dịch vụ trong khu vực CEE".
Những gì người thuê ngoài có thể làm và mong đợi?
Mối quan tâm trước mắt của các nhà cung cấp dịch vụ gia công phần mềm CNTT và người mua là đảm bảo sự an toàn cho nhân viên và đối tác của họ trong khu vực, đồng thời giảm thiểu gián đoạn cung cấp dịch vụ. Mittal cho biết, các công ty dịch vụ CNTT đã thành thạo trong việc chuyển công việc bị ảnh hưởng đến các địa điểm khác trong khu vực hoặc hơn thế.
Các khách hàng thuê gia công phần mềm CNTT có thể thực hiện một số hành động trong thời gian gần và trung hạn để quản lý tác động của cuộc khủng hoảng đối với hoạt động của họ cũng như các đối tác của họ. Jones nói: "Ngay bây giờ, lời khuyên của chúng tôi dành cho các tổ chức CNTT là tập trung vào việc đánh giá rủi ro địa chính trị/vị trí liên quan đến các quyết định tìm nguồn cung ứng. Các tổ chức CNTT phải hợp tác chặt chẽ với các nhà cung cấp hiện tại để đảm bảo công việc có thể được chuyển đến các địa điểm thay thế ở Đông Âu. Nếu xung đột kéo dài trong nhiều tháng hoặc lâu hơn, nó sẽ thúc đẩy một số tổ chức phải tìm các địa điểm giao hàng thay thế, có khả năng sẽ là Ấn Độ".
Trong 6 tháng tới, khách hàng thuê ngoài CNTT nên tập trung vào việc hỗ trợ các nhóm của nhà cung cấp của họ, chẳng hạn, bằng cách nới lỏng các thỏa thuận cấp độ dịch vụ. Mittal nói: "Đây không chỉ là cuộc khủng hoảng kinh doanh. Sự đồng cảm là chìa khóa." Điều quan trọng là phải giám sát an ninh mạng, đặc biệt là bảo mật dữ liệu, vì mối đe dọa của cuộc xung đột này vượt ra ngoài ranh giới vật lý.
Trong dài hạn, các khách hàng thuê gia công phần mềm CNTT sẽ phải chịu tăng giá. Mittal lưu ý: "Chúng tôi chưa chứng kiến áp lực giá tăng do cuộc khủng hoảng này gây ra, nhưng sự khan hiếm nhân tài, đặc biệt là các tài năng công nghệ thế hệ tiếp theo - đám mây, an ninh mạng, AI và dữ liệu - và các áp lực lạm phát khác được dự đoán sẽ đẩy chi phí thuê ngoài cao hơn". Theo ISG, giá cho các hợp đồng theo thời gian đã tăng từ 4% đến 7% trong quý 4/2021, mặc dù giá dịch vụ được quản lý vẫn ổn định.
Jones nói: "Xung đột ở Ukraine sẽ gây áp lực lớn hơn đối với các nhà cung cấp trong việc tìm kiếm và giữ chân những nhân tài hàng đầu, đặc biệt là trong các lĩnh vực cao cấp như kỹ thuật phần mềm, trong đó Ukraine vượt trội". Theo Mittal, nếu xung đột trong khu vực kéo dài giá giao hàng từ các địa điểm thay thế - Ấn Độ, Đông Nam Á, Mỹ Latinh - dự kiến sẽ có sự điều chỉnh tăng trong vòng 4 đến 6 tháng tới.
Mittal cho biết, những người mua dịch vụ CNTT cũng sẽ muốn xem xét danh mục đầu tư, tìm nguồn cung ứng và rủi ro tập trung địa lý, đồng thời xem lại đánh giá của họ về các trung tâm tài năng khác trong khu vực như Ba Lan, Romania và Hungary.
Nghiên cứu chiến lược tìm nguồn cung ứng
Có những bài học - và những hành động cần thực hiện - ngay cả đối với các bộ phận CNTT của doanh nghiệp không làm việc trực tiếp với các nhà cung cấp dịch vụ gia công phần mềm CNTT ở Ukraine, Nga và các quốc gia lân cận.
Jones nói: "Tất cả các tổ chức nên liên tục xem xét và củng cố kế hoạch kinh doanh liên tục, thực hiện đánh giá và giám sát rủi ro của bên thứ ba, đồng thời đảm bảo và nhận thức liên quan đến an ninh mạng", Jones nói.
Họ cũng có thể phải chuẩn bị cho khả năng cạnh tranh gia tăng về kỹ năng tại các địa điểm giao hàng thay thế tại Ấn Độ, Đông Nam Á và Mỹ Latinh. Mittal nói: "Hành động nhanh chóng sẽ là chìa khóa quan trọng".
Cuộc khủng hoảng cũng sẽ khuyến khích tất cả các CIO kiểm tra lại các dịch vụ CNTT và chiến lược tìm nguồn cung ứng để đảm bảo sự nhanh chóng và linh hoạt hơn trong việc ứng phó với các sự kiện toàn cầu. Mittal cho biết: "Sự chuẩn bị sớm trong hai năm qua đã giúp các doanh nghiệp suy nghĩ lại về địa điểm và chiến lược cung cấp dịch vụ của mình. Theo một số cách, thị trường đã chuẩn bị cho một cuộc khủng hoảng như thế này bằng cách linh hoạt hơn trong các mô hình tìm kiếm nhân tài".
Hợp tác và minh bạch hơn với các nhà cung cấp là chìa khóa. Mittal cho biết: "Chúng tôi nhận thấy người mua và nhà cung cấp đang thực sự hợp tác - vượt ra ngoài hợp đồng - để giảm thiểu tác động của cuộc khủng hoảng này".
Jones nói: "Lĩnh vực CNTT ở Ukraine đã cho thấy khả năng phục hồi đáng kinh ngạc vì quá trình giao hàng vẫn đang diễn ra ở miền Tây của đất nước. Các công ty CNTT đã tiếp tục cung cấp các mức hỗ trợ và viện trợ cho nhân viên và gia đình của họ".
Tài liệu tham khảo:
[1]. www.cio.com/article/306959/ukraine-crisis-puts-global-it-outsourcing-on-edge
[2]. www.cio.com/article/306156/companies-step-up-help-for-ukraine-based-it-staff