Ngày 30/8/2018, tại Hà Nội, Bộ TTTT đã tổ chức Hội nghị phổ biến Luật Quản lý ngoại thương về xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa trong lĩnh vực TTTT. Thứ trưởng Bộ TTTT Nguyễn Thành Hưng đã phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Tham dự Hội nghị có các báo cáo viên của Bộ TTTT, Bộ Công thương, Tổng cục Hải quan cùng một số sở TTTT miền Bắc, một số Hội nghề nghiệp, các DN TTTT như VNPT, Viettel, MobiFone, Công ty Panasonic Việt Nam, FPT…
Ngày 12/6/2017, Quốc hội Khóa XIV đã thông qua Luật Quản lý ngoại thương số 05/2017/QH/14, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2017. Luật này quy định về biện pháp quản lý ngoại thương, phát triển hoạt động ngoại thương; giải quyết tranh chấp về áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương. Trong đó có những quy định liên quan trực tiếp đến lĩnh vực xuất nhập khẩu hàng hóa chuyên ngành TTTT.
Thứ trưởng Bộ TTTT Nguyễn Thành Hưng phát biểu tại Hội nghị
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ TTTT Nguyễn Thành Hưng cho biết, trên cơ sở của Luật, Bộ TTTT cũng đang rà soát, chuẩn hóa các danh mục hàng hóa để công bố chi tiết Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu; Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, điều kiện và Danh mục hàng hóa phải kiểm tra kèm theo mã số HS; Nghiên cứu triển khai mã CFS (Giấy chứng nhận lưu hành tự do trong lĩnh vực TTTT). Đồng thời, Bộ cũng đang rà soát và nghiên cứu xây dựng, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật cho phù hợp với quy định của Luật Quản lý ngoại thương và Nghị định 69/2018/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý ngoại thương.
Thứ trưởng đề nghị Hội nghị trao đổi, thảo luận tiếp cận đầy đủ tinh thần và nội dung của Luật Quản lý ngoại thương nhằm áp dụng và thực thi quy định của Luật hiệu quả trong thực tế.
Ông Trần Thanh Hải, đại diện Bộ Công thương
Tại Hội nghị, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương đã giới thiệu “Quy định của Luật Quản lý ngoại thương về xuất nhập khẩu hàng hóa trong lĩnh vực TTTT”.
Theo ông Hải, Luật Quản lý ngoại thương có điểm đặc biệt vì thay đổi rất lớn trong tư duy quản lý về điều hành ngoại thương, xuất nhập khẩu. Trước đây chúng ta có những văn bản liên quan như Luật Thương mại từ năm 2005 nhưng mang tính chất hỗn hợp điều chỉnh cả quan hệ công và tư, điều chỉnh cả quan hệ nhà nước và doanh nghiệp, doanh nghiệp với doanh nghiệp. Qua thực tiễn phát triển xuất nhập khẩu vừa qua, Chính phủ, Quốc hội cũng nhận thấy nhu cầu phải tách quản lý quan hệ giữa nhà nước và DN thành luật riêng.
Luật Quản lý ngoại thương có các nội dung chính: Các biện pháp hành chính; Các biện pháp kỹ thuật, kiểm dịch; Các biện pháp phòng vệ thương mại; Các biện pháp kiểm soát khẩn cấp; Các biện pháp phát triển ngoại thương; Giải quyết tranh chấp.
Các văn bản hướng dẫn của Luật gồm 5 Nghị định quy định chi tiết: Nghị định số 69/2018/NĐ-CP quy định một số điều của Luật Quản lý ngoại thương; Nghị định số 10/2018/NĐ-CP về phòng vệ thương mại; Nghị định số 14/2018/NĐ-CP về thương mại biên giới; Nghị định số 28/2018/NĐ-CP về biện pháp phát triển ngoại thương; Nghị định số 31/2018/NĐ-CP. Cụ thể hơn về Nghị định số 69/2018/NĐ-CP quy định một số điều của Luật Quản lý ngoại thương gồm các nội dung các biện pháp quản lý hoạt động XNK; Quản lý hoạt động tạm nhập, tái xuất tái nhập, chuyển khẩu; Các hoạt động ngoại thương khác (Quá cảnh, gia công, đại lý mua bán hàng hóa); Giải quyết tranh chấp và áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương.
Nghị định này có một số điểm mới như thống nhất trình tự; thủ tục chung cho các biện pháp xuất khẩu, nhập khẩu (hồ sơ, quy trình, thời hạn tối đa đối với việc cấp phép); Giảm số ngày kiểm tra hồ sơ đối với tất cả các thủ tục hành chính từ 5 ngày làm việc xuống 3 ngày làm việc; Giảm thời gian cấp phép CFS đối với hàng hóa từ 5 ngày làm việc xuống còn 3 ngày làm việc; Bỏ quy định cấp phép tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập trong nhiều trường hợp; Bỏ quy định phải có văn bản chấp thuận của Bộ, cơ quan ngang Bộ có liên quan khi cấp Giấy phép tạm nhập, tái xuất theo hình thức khác; Bỏ quy định phải có văn bản chấp thuận của Bộ, cơ quan ngang Bộ khi cấp Giấy phép gia công hàng hóa đối với trường hợp DN đã có Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh hàng hóa đó; Giảm diện mặt hàng điều tiết bởi quy định lựa chọn, công bố DN được phép tái xuất qua các cửa khẩu phụ, lối mở. Nghị định cũng nêu danh mục hàng hóa cấm XNK thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ TTTT; Danh mục hàng hóa xuất khẩu theo giấy phép, theo điều kiện thuộc phạm vi quản lý của Bộ TTTT.
Đại diện của Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương cũng giới thiệu cho Hội nghị về kinh doanh tạm nhập tái xuất thiết bị viễn thông, các hình thức tạm nhập, tái xuất khác; Tạm nhập tái xuất thiết bị viễn thông để đo kiểm; Tạm xuất tái nhập hàng CNTT đã qua sử dụng và tạm xuất tái nhập hàng CNTT đã qua sử dụng đối với trường hợp hết thời hạn bảo hành; Gia công có yếu tố nước ngoài…
Ông Đào Duy Tám, đại diện Tổng cục Hải quan
Về phía Tổng cục Hải quan, ông Đào Duy Tám, đại diện Tổng cục đã trình bày về việc triển khai cơ chế một cửa quốc gia trong XNK hàng hóa thuộc lĩnh vực TTTT. Việc triển khai cơ chế một cửa quốc gia của Bộ TTTT đã có kết quả là Bộ đã công bố kết nối kỹ thuật với Cổng thông tin một cửa quốc gia thực hiện thủ tục cấp giấy phép nhập khẩu thiết bị phát, thu - phát sóng VTĐ từ tháng 9/2015; Để làm cơ sở pháp lý cho việc triển khai, ngày 13/6/2016, Bộ Tài chính và Bộ TTTT đã ban hành thông tư liên tịch số 80/2016/TTLT-BTTTT hướng dẫn thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia trong lĩnh vực TTTT. Hiện nay, thủ tục cấp giấy phép nhập khẩu thiết bị phát, thu – phát sóng VTĐ theo Thông tư số 18/2014/TT-BTTTT ngày 26/11/2014 đã được Bộ TTTT bãi bỏ.
Theo Dự thảo Kế hoạch hành động thúc đẩy Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN, cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2018 - 2020 trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ TTTT sẽ thực hiện 4 thủ tục hành chính trong giai đoạn 2018 – 2020, trong đó: 01 thủ tục triển khai năm 2018 (Cấp giấy phép xác nhận đăng ký danh mục xuất bản phẩm nhập khẩu để kinh doanh) và 03 thủ tục triển khai giai đoạn 2019 – 2020 (Cấp giấy phép nhập khẩu xuất bản phẩm không kinh doanh; Cấp giấy phép nhập khẩu thiết bị in; Cấp giấy phép hoạt động kinh doanh nhập khẩu xuất bản phẩm).
Bà Tô Thị Thu Hương, Phó Vụ trưởng Vụ CNTT – Bộ TTTT
Đại diện cho Bộ TTTT, Bà Tô Thị Thu Hương, Phó Vụ trưởng Vụ CNTT đã trình bày công tác quản lý nhà nước trong triển khai Luật Quản lý ngoại thương của Bộ TTTT. Theo Nghị định số 69/2018/NĐ-CP, Bộ TTTT có 4 nội dung triển khai bao gồm: Danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu, xuất khẩu; Quản lý XNK hàng hóa theo giấy phép điều kiện; Gia công hàng hóa thuộc Danh mục cấm XNK cho thương nhân nước ngoài; Quy định về Giấy chứng nhận lưu hành tự do CFS.
Để ban hành Danh mục cấm XNK của Bộ TTTT, Bộ TTTT sẽ sửa đổi Thông tư số 31/2015/TT-BTTTT ngày 29/10/2015 hướng dẫn một số điều của Nghị định số 187/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ đối với hoạt động XNK sản phẩm CNTT đã qua sử dụng vào quý IV năm 2018; ban hành Quy định hàng hóa nhập khẩu theo giấy phép, điều kiện. Bộ TTTT cũng sẽ triển khai CFS của Bộ TTTT, theo đó, sẽ quy định cơ quan trực thuộc Bộ triển khai cấp CFS cho hàng hóa XNK theo yêu cầu của thương nhân; Hướng dẫn cơ quan, DN chưa thực hiện nộp CFS khi nhập khẩu đối với hàng hóa thuộc lĩnh vực TTTT (đã có văn bản hướng dẫn số 2235/BTTTT-CNTT ngày 20/7/2017); Nghiên cứu, xây dựng Đề án tổng thể về triển khai CFS trong lĩnh vực TTTT: trong đó có thể quy định yêu cầu một số sản phẩm cần nộp CFS trên cơ sở đánh giá tác động đối với kinh tế - xã hội và an toàn an ninh thông tin.
Toàn cảnh Hội nghị
Cũng tại Hội nghị, ông Hashizume Kesaaki, đại diện của công ty Panasonic Networks Việt Nam đã thông tin về tình hình kinh doanh của công ty Panasonic, cũng như những tác động của chính sách pháp luật TTTT đến các DN nói chung và công ty Panasonic. Trong khi đó, bà Dương Kiều Anh, Trưởng Ban mua sắm, Công ty TNHH Phần mềm FPT tham luận về Thủ tục XNK trong ngành CNTT.
Cuối Hội nghị, đại diện Vụ Pháp chế, Vụ CNTT, Cục Viễn thông và các đơn vị liên quan của Bộ TTTT, Cục XNK – Bộ Công thương, Tổng cục Hải quan đã trả lời các nội dung liên quan đến Luật Quản lý ngoại thương về XNK hàng hóa.