Trần Bá Thơ là một trong những điều tra viên đó. Là một sinh viên đại học ở Hà Nội, Thơ đang chuyển hướng những nỗ lực của mình sang một công việc mang ý nghĩa lớn cho đất nước.
Hôm nay là một ngày đặc biệt đối với Bá Thơ. Sau khi được đào tạo mở rộng, cuối cùng anh cũng đi đến từng nhà để thu thập số liệu về dân số và số liệu thống kê.
Anh thông báo tại một gia đình “Tên tôi là Trần Bá Thơ. Mục đích của tôi là phỏng vấn để thu thập thông tin cho cuộc điều tra dân số năm 2019”.
Ông Chu Bá Điệp mời anh cùng với đoàn quan chức đi cùng vào nhà. Anh Thơ đã được một nhóm giám sát của chính phủ và nhân viên UNFPA (Quỹ dân số liên hợp quốc) lựa chọn ngẫu nhiên để quan sát.
Anh Thơ đảm bảo rằng người dân đã hiểu mục đích của cuộc điều tra dân số, sau đó tiến tục cuộc phỏng vấn: “Anh có thể cho tôi biết tên đầy đủ của những cá nhân thường cư trú trong gia đình từ 6 tháng trở lên kể từ 0 giờ ngày 1 tháng 4 năm 2019?”.
Đó chỉ là khởi đầu của một cuộc phỏng vấn dài được thiết kế để thu thập những thông tin chi tiết về nhân khẩu học, xã hội và kinh tế. Trong suốt quá trình tương tác, anh Thơ cẩn thận nhập từng phản hồi vào điện thoại thông minh của mình, đảm bảo không có lỗi nào xảy ra.
Một cuộc cách mạng dữ liệu
Cuộc tổng điều tra dân số Việt Nam, được tiến hành trên cả nước từ ngày 1 đến 25 tháng 4, sẽ là cuộc điều tra lớn nhất kể từ trước đến nay, được thực hiện ở tất cả 63 tỉnh và thành phố. Cuộc điều tra sẽ được tiến hành trên khoảng 94 triệu người và 26,2 triệu hộ gia đình. Có 9.300 giám sát viên thực hiện giám sát hàng ngàn điều tra viên tham gia cuộc điều tra.
Hoạt động này được thực hiện bởi Tổng cục Thống kê với sự hỗ trợ của UNFPA, sẽ cho phép Việt Nam nhìn thấy sự thay đổi của lực lượng dân số, không chỉ về quy mô mà cả về cấu trúc, bao gồm các yếu tố như tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử vong, di cư, giáo dục, việc làm, khuyết tật và điều kiện nhà ở.
Bộ dữ liệu khổng lồ này là điều rất cần thiết để thiết lập các chính sách và thực hiện các đầu tư, đáp ứng nhu cầu của cộng đồng, thúc đẩy sự thịnh vượng và bảo đảm quyền và phúc lợi của tất cả mọi người.
Các khóa đào tạo, hội thảo và hội nghị để chuẩn bị cho cuộc tổng điều tra dân số đã được tổ chức liên tục từ tháng 7 năm 2017. Những sự chuẩn bị này là cần thiết bởi vì, lần đầu tiên, các điều tra viên của đất nước được trang bị máy tính bảng và điện thoại thông minh để thu thập dữ liệu kỹ thuật số. Các hộ gia đình cũng có thể cung cấp thông tin trên trang web điều tra dân số.
UNFPA đang hỗ trợ những nỗ lực này, điều này sẽ cải thiện chất lượng và tính minh bạch của dữ liệu được thu thập và rút ngắn thời gian cần thiết để xử lý dữ liệu.
UNFPA đã hỗ trợ các quốc gia khác số hóa các hoạt động điều tra dân số của họ. Ông Astrid Bant, đại diện UNFPA tại Việt Nam cho biết: “Trên toàn thế giới, một số quốc gia đang dẫn đầu xu hướng toàn cầu này và Việt Nam hiện đang tham gia cùng họ. Tôi chắc chắn tất cả chúng ta đều cảm thấy rất tự hào khi trở thành một phần của bước đi mang tính cách mạng này”.
Một số khó khăn gặp phải khi thực hiện cuộc tổng điều tra
Ngay cả với những tiến bộ công nghệ, công việc này vẫn mang lại những thách thức.
Anh Thơ cho biết: “Thật không dễ để gặp gỡ những người trong nhà. Trong giờ làm việc, rất khó để sắp xếp các cuộc phỏng vấn. Tôi thường phải gặp chủ hộ vào buổi trưa và buổi tối. Tôi thường xuyên phải đến một hộ gia đình tới ba hoặc bốn lần”.
Trên hết, một số người đã gặp khó khăn trong việc ghi nhớ tháng và năm sinh của mình. Anh Thơ phải nhắc họ nhớ những khoảnh khắc lịch sử diễn ra xung quanh ngày sinh của họ. Đôi khi, họ chỉ nhớ họ sinh ra vào mùa nào trong năm.
Nhưng những nỗ lực để đảm bảo mọi người đều được kiểm đếm sẽ được đền đáp khi các quan chức chính phủ và các nhà hoạch định chính sách có được một bức tranh rõ ràng hơn về người dân và nhu cầu của họ.
Ông Barn cho biết: “Xây dựng và sử dụng tốt dữ liệu điều tra dân số chất lượng, chúng ta có thể tạo ra sự khác biệt cho tất cả mọi người, xây dựng một cuộc sống tốt hơn, và đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau”.
Ngoài việc hỗ trợ thí điểm công nghệ điều tra dân số, UNFPA còn hỗ trợ kế hoạch điều tra dân số, thiết kế lấy mẫu, bảng câu hỏi và hướng dẫn sử dụng, đào tạo và các hoạt động vận động.
Kết quả sơ bộ sẽ được công bố vào tháng 7 năm 2019, và kết quả cuối cùng sẽ được công bố vào quý II năm 2020.