AI tác động đến việc làm như thế nào?

AI đã và đang mang lại các lợi ích kinh tế cho nhiều tổ chức ở châu Á - Thái Bình Dương. Ví dụ, công ty vận tải container hàng đầu trên toàn cầu là OOCL cho biết đã ứng dụng AI và tiết kiệm được 10 triệu USD mỗi năm, trong khi các bệnh viên Apollo ở Ấn Độ ứng dụng AI để hỗ trợ dự báo bệnh tim cho các bệnh nhân. Rõ ràng, AI đã mang lại những lợi ích to lớn và đột phá cho xã hội.

Đầu tiên, có thể khẳng định sự đột phá quy mô lớn là một thách thức với bất kỳ cuộc cách mạng công nghiệp nào. Chúng ta đã chứng kiến 250 năm của những thay đổi công nghệ với những tác động căn bản tới sáng tạo, xóa bỏ việc làm cũ và tạo ra các việc làm mới. Ví dụ, nhiều năm trước, các văn phòng thường có nhiều nhân viên gõ máy tính, tuy nhiên hiện nay, vị trí việc làm này không còn phù hợp trong các văn phòng hiện đại. Sự xuất hiện của AI cũng sẽ tạo ra các công việc mới.

Gần đây, Microsoft đã hợp tác với IDC để đánh giá bối cảnh chuyển đổi số trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Với tiêu đề “Mở khóa tác động kinh tế của chuyển đổi số ở châu Á - Thái Bình Dương” (“Unlocking the Economic Impact of Digital Transformation in Asia Pacific”), nghiên cứu đã thăm dò 1.560 doanh nghiệp (DN) và các nhà lãnh đạo CNTT từ 15 nền kinh tế châu Á - Thái Bình Dương. Kết quả cho thấy 85% việc làm ở khu vực này sẽ được chuyển đổi trong 3 năm tới đây.

85% việc làm cần phải được chuyển đổi trong 3 năm tới

Xem xét chi tiết các kết quả nghiên cứu cho thấy, những người tham gia khảo sát cho biết hơn 50% việc làm sẽ được chuyển đổi sang một vị trí mới hoặc sẽ được đào tạo lại và cập nhật kỹ năng về chuyển đổi số. Điều thú vị là theo nghiên cứu này 26% các việc làm sẽ được tạo mới từ chuyển đổi số, trong số đó 27% việc làm sẽ được thuê ngoài và tự động hóa. Nói một cách khác, tổng tác động lực lượng lao động sẽ ở mức trung bình.

Đây là những chỉ số rõ ràng cho thấy cách các DN tổ chức công việc, cách mọi người tìm việc làm và các kỹ năng lao động đang thay đổi một cách đáng kể. Những thay đổi này có thể thúc đẩy trong thập kỷ tới đây.

Khi AI tiếp tục chuyển đổi bản chất của công việc, chúng ta cần tư duy lại giáo dục, kỹ năng và đào tạo để bảo đảm rằng mọi người sẵn sàng cho các công việc của tương lai và các DN có thể tiếp cận tài năng mà họ cần để thành công. Và khi các mô hình chuyển đổi việc làm truyền thống, chúng ta cũng cần hiện đại hóa các khung pháp lý để công nhận các cách thức làm việc mới, bảo vệ người lao động một cách phù hợp và duy trì các mạng lưới an sinh xã hội.

Cùng xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn dựa trên AI

Chúng ta tin tưởng rằng các khối tạo nên AI - như thị giác máy tính (computer vision), giọng nói (speech) và nhận dạng tri thức (knowledge recognition) - đã trở nên sẵn sàng và có thể tạo ra các giải pháp dựa trên AI riêng. AI không nên được kiểm soát chỉ bởi vài tổ chức. Tương lai của AI nên được xây dựng bởi tất cả mọi người với một tầm nhìn chung về AI, nhằm mang lại các lợi ích cho các nền kinh tế và xã hội.

Tương lai của AI có thể trở nên sán lạn hoặc bị lu mờ. Để bắt kịp với sự phát triển nhanh chóng của AI, tất cả các bên liên quan từ người lao động đến các DN, các chính phủ cần dành nhiều thời gian để lắng nghe nhau, cộng tác và liên tục học hỏi các kiến thức và kỹ năng.