ASEAN tiên phong xây dựng chính sách phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa

Báo cáo Chỉ số chính sách DN nhỏ và vừa ASEAN 2018 do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA) và Ban Thư ký ASEAN vừa công bố cho thấy có những tiến bộ đáng kể trong việc thúc đẩy các khuôn khổ chính sách cho phát triển DN nhỏ và vừa. Báo cáo đề cập và đánh giá các chính sách phát triển DN nhỏ và vừa ở các nước thành viên ASEAN (AMS).

Lễ công bố báo cáo vừa được tổ chức tại Singapore

Theo báo cáo, về tổng thể, khu vực Đông Nam Á là một khu vực năng động về thương mại trên toàn cầu, thành công lớn trong hội nhập vào các chuỗi giá trị toàn cầu (Global Value Chain - GVC). Tuy nhiên, nhiều DN nhỏ và vừa trong khu vực hiện vẫn tập trung vào các hoạt động có giá trị gia tăng thấp. Vì các DN nhỏ và vừa chiếm số đông trong tổng số DN trên khắp Đông Nam Á nên việc thúc đẩy các chính sách tạo thuận lợi cho việc phát triển cũng như xuất nhập cảnh có thể tác động tích cực đến tăng trưởng năng suất chung, do đó đang trở thành ưu tiên đối với các nhà hoạch định chính sách trong toàn khu vực ASEAN.

Chỉ số chính sách DN nhỏ và vừa ASEAN 2018 được đưa ra dựa trên 8 nội dung khác nhau liên quan đến chính sách phát triển DN nhỏ và vừa, cụ thể bao gồm: năng suất; công nghệ và đổi mới; các chính sách môi trường và DN nhỏ và vừa; tiếp cận tài chính; tiếp cận thị trường và quốc tế hóa; khuôn khổ thể chế, pháp luật, quy định và thuế; giáo dục và kỹ năng kinh doanh; và tinh thần kinh doanh xã hội và bao trùm.

Việc đánh giá được hoàn thành với sự hỗ trợ của Ủy ban điều phối ASEAN về các DN siêu nhỏ, nhỏ và vừa (ACCMSME) và nhận được ý kiến đóng góp từ hơn 300 nhà hoạch định chính sách. Báo cáo được thực hiện trong quý II và III năm 2017 dựa trên hơn 600 chỉ số phân tích.

Báo cáo về Chỉ số chính sách DN nhỏ và vừa ASEAN 2018

Dưới đây là một số điểm chính của báo cáo:

Các nước ASEAN đã có những tiến bộ đáng kể trong chính sách cho DN nhỏ và vừa, đặc biệt là trong các lĩnh vực dịch vụ phát triển kinh doanh, tiếp cận thương mại điện tử và hội nhập về chuỗi giá trị toàn cầu. Mặc dù những thay đổi về phương pháp luận giới hạn khả năng so sánh đầy đủ về điểm số, nhưng có thể thấy sự tiến bộ đáng kể trong chính sách DN nhỏ và vừa rõ rệt so với đánh giá lần trước vào năm 2014.

Các DN siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSME) tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực bán buôn và bán lẻ.

Phát triển DN nhỏ và vừa là một ưu tiên ngày càng tăng đối với các nhà hoạch định chính sách trên toàn ASEAN khi họ tìm kiếm thiết lập một cơ sở rộng lớn hơn cho tăng trưởng trong khi vẫn đảm bảo rằng chính sách có tính bền vững và bao quát. Việc thành lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN (ASEAN Economic Community) vào năm 2015 đã tăng cường động lực này nhằm thu hẹp khoảng cách thu nhập đáng kể giữa và trong các nước thành viên ASEAN.

Hầu hết các nước ASEAN đều chủ động về chính sách SME và áp dụng kết hợp các phương pháp tiếp cận ngang và có mục tiêu. Theo phương pháp tiếp cận ngang, các nước có xu hướng ưu tiên các biện pháp ngăn chặn tệ quan liêu và hợp lý hóa việc đăng ký kinh doanh. Theo phương pháp tiếp cận mục tiêu, các nước ASEAN có xu hướng tập trung vào các biện pháp để nâng cao năng suất và tăng khả năng tiếp cận tài chính.

Một số quốc gia thành viên ASEAN coi chính sách SME là một công cụ cốt lõi để tăng cường thịnh vượng. Tại phần lớn các nước thành viên ASEAN, đặc biệt là Indonesia và Philippines - cũng như trước đây ở Malaysia - chính sách SME đã được sử dụng như một công cụ cốt lõi để thúc đẩy các mục tiêu chính sách xã hội.

Báo cáo được xây dựng dựa trên một đánh giá tương tự được thực hiện vào năm 2014 là Chỉ số chính sách DN nhỏ và vừa ASEAN năm 2014, cũng như đánh giá chỉ số chính sách DN nhỏ và vừa được thực hiện tại các khu vực đối tác khác của OECD. Báo cáo này được thực hiện với sự đóng góp tài chính của Chính phủ Canada.