Bưu chính hoàn thiện khâu chuyển phát hàng hóa thúc đẩy chuỗi giá trị bán lẻ trực tuyến

Cuộc cách mạng số đã và đang tác động mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực, mọi ngành nghề trên thế giới. Ngành bưu chính cũng bị tác động bởi hai xu hướng là Dịch vụ điện tử thay thế và Thương mại điện tử (TMĐT).

Bưu chính thế giới từng chứng kiến sự sụt giảm sản lượng thư bởi sự tác động của cách mạng số, nhất là thư giao dịch và thư quảng cáo trực tiếp. Tuy nhiên, ở một khía cạnh khác, sự phát triển của TMĐT tạo ra nhiều cơ hội tăng trưởng cho ngành Bưu chính.

Theo eMarketer, doanh thu TMĐT toàn thế giới năm 2013 đạt 1250 tỷ USD. Trong đó, Mỹ vẫn tiếp tục dẫn đầu thế giới về quy mô thị trường TMĐT bán lẻ với số lượng người mua sắm trực tuyến đạt 156,1 triệu người, mức doanh thu bán lẻ trực tuyến đạt 264 tỷ USD. Đứng thứ hai là Trung Quốc với 270,9 triệu người, doanh thu TMĐT B2C đạt 181,64 tỷ USD. Ước tính đến năm 2016, doanh thu TMĐT toàn thế giới sẽ đạt 1860 tỷ USD.

VAI TRÒ CỦA BƯU CHÍNH TRONG CHUỖI GIÁ TRỊ BÁN LẺ TRỰC TUYẾN

Trong xu hướng các doanh nghiệp TMĐT đang dần thay thế cho các doanh nghiệp bán hàng theo cách truyển thống, ngày càng có nhiều người mua bán hàng hóa qua Internet.

Sự phát triển của ngành TMĐT tạo ra thị trường chuyển phát hàng hóa rộng lớn. Đó là cơ hội để ngành Bưu chính trên thế giới tham gia và góp phần phát triển chuỗi giá trị bán lẻ trực tuyến.

Với sự phát triển bùng nổ của TMĐT, nhu cầu vận chuyển và giao hàng của các nhà bán lẻ đang gia tăng. Họ cũng muốn dịch vụ tiếp cận tới tận cửa nhà khách hàng, tới cửa hàng cũng như kho hàng của họ.

Việc các doanh nghiệp bưu chính tham gia chuỗi giá trị bán lẻ trực tuyến giúp cho các nhà bán lẻ trực tuyến tiết kiệm chi phí đồng thời đáp ứng linh hoạt yêu cầu của khách hàng trong khâu vận chuyển và giao hàng.

Bưu chính không chỉ có cơ hội tăng cường trải nghiệm khách hàng (customer experience) thông qua dịch vụ chuyển phát chất lượng cao mà còn có các lợi thế cạnh tranh quan trọng khác như thanh toán thuận tiện, tiếp thị đa kênh, phân tích dữ liệu khách hàng.

Với lợi thế về thương hiệu và sự gần gũi với người mua hơn nhờ đặc thù của ngành, Bưu chính sẽ giúp doanh nghiệp bán lẻ rút ngắn khoảng cách với người mua vì họ biết gần như 100% các gia đình và địa chỉ trong phạm vi chuyển phát quen thuộc.

Các dịch vụ khâu cuối Bưu chính cung cấp cho các nhà bán lẻ trực tuyến bao gồm: Lưu giữ và chuyển hàng theo yêu cầu; Phát trong ngày; Hiển thị trạng thái chuyển phát gói hàng theo thời gian thực; Kho lưu giữ hàng thuận tiện; Đổi trả hàng thuận tiện, đơn giản.

Đây là các lợi thế của Bưu chính so với các doanh nghiệp vận chuyển truyền thống trên thị trường. Tuy nhiên, để gia tăng giá trị trong chuỗi bán lẻ trực tuyến, ngành Bưu chính cũng cần phải có chiến lược đầu tư nâng cao chất lượng chuyển phát tại khâu cuối và cải thiện trải nghiệm khách hàng.

DỊCH VỤ CHUYỂN PHÁT CHẤT LƯỢNG CAO

Mạng lưới bưu chính phải đảm bảo thu gom hàng hiệu quả, xử lý, phát hàng đúng yêu cầu và đảm bảo an toàn gói hàng. Trong những năm gần đây, nhu cầu của khách hàng thay đổi theo hướng yêu cầu cao hơn và đa dạng hơn. Họ không chỉ yêu cầu hàng hóa phải phát được ngay lần phát đầu tiên, mà còn phải nhìn thấy được chuỗi cung ứng hàng hóa của họ, từ nơi gửi đến nơi phát. Ngoài ra, khách hàng còn có nhu cầu thay đổi địa điểm phát hàng theo thời gian thực.

Sự thay đổi nhu cầu khách hàng tạo ra thách thức to lớn về công nghệ và vận hành đối với các doanh nghiệp bưu chính. Sự vận hành nhanh nhẹn và linh hoạt bằng hệ thống thông tin hiệu quả và kết nối khách hàng là các yếu tố cần thiết để cung cấp giá trị cho thị trường.

Nhiều doanh nghiệp bưu chính đang thực hiện đầu tư xây dựng khả năng định tuyến động để chuyển phát hàng hóa với kế hoạch lộ trình được tối ưu hóa và cung cấp thông tin chuyển phát theo thời gian thực. Bưu chính cũng phải ứng dụng các giải pháp số mới để nâng cao năng lực bảo vệ thông tin cá nhân của khách hàng và năng lực định vị thông qua công nghệ địa lý không gian (geospatial technology).

PHÂN TÍCH DỮ LIỆU KHÁCH HÀNG

Hiểu biết về hành vi người tiêu dùng và sở thích cá nhân sẽ là nhân tố quan trọng giúp các doanh nghiệp kinh doanh trực tuyến vượt qua đối thủ cạnh tranh.

Phân tích dữ liệu khách hàng bưu chính có thể giúp nhà bán lẻ trực tuyến có nhiều thông tin hơn về sở thích của khách hàng. Để có được lợi thế cạnh tranh trong phân khúc thị trường cao cấp, nhà bán lẻ trực tuyến luôn cần có dữ liệu mới và những phân tích hỗ trợ việc ra quyết định khi giới thiệu sản phẩm mới. Bưu chính có thể sử dụng tập khách hàng và dữ liệu không gian địa lý để cung cấp nhiều thông tin, bao gồm việc xác định mức độ tập trung của khách hàng đối với sản phẩm chính theo phạm vi địa lý, đến các cộng đồng và khu vực dân cư cụ thể; cũng như hỗ trợ các nhà bán lẻ đa kênh để xác định nơi thí điểm bán lẻ, như các gian hàng di động (pop-up showroom).

TRẢI NGHIỆM KHÁCH HÀNG

Bưu chính có thể tổ chức thu gom hàng đổi trả để cung cấp trải nghiệm bán lẻ trực tuyến đơn giản cho khách hàng. Theo phân tích của Internet comScore, hơn 60% người mua hàng trực tuyến xem xét chính sách trả hàng trước khi thực hiện mua bán, có nghĩa là các quyết định mua bán được đưa ra đều dựa trên trải nghiệm dễ dàng. Để hỗ trợ nhà bán lẻ trực tuyến, bưu chính có thể tạo ra quy trình trả hàng đơn giản và nhanh chóng cho khách hàng, bằng cách xây dựng chương trình thu gom hàng đổi trả theo yêu cầu và khai thác lợi thế về công nghệ định tuyến động để tối đa hóa hiệu quả hành trình thu gom.

TIẾP THỊ ĐA KÊNH

Bưu chính có thể giúp các nhà bán lẻ trực tuyến thực hiện tiếp thị đa kênh hiệu quả. Bưu chính có thể tác động tới quá trình phát triển các công cụ tăng cường tiếp thị theo mục tiêu, sử dụng tập thông tin nhân khẩu học để hỗ trợ nhà bán lẻ trực tuyến hiểu biết hơn về mô hình hành vi mua. Bao gồm việc xác định kênh tiếp thị tốt nhất cho mót nhóm dân số cu thể, có thể là các cuốn catalogues, e-mail hay các phương tiện khác và cả việc tăng cường trải nghiệm TMĐT thông qua sự bảo mật tuyệt đối thông tin cá nhân.

CƠ HỘI CỦA NGÀNH BƯU CHÍNH VIỆT NAM

Năm 2013, có 36% số dân sử dung Internet, trong đó hơn mót nửa số dân tham gia mua sắm trực tuyến, doanh số TMĐT B2C đạt khoảng 2,2 tỷ USD. Dự báo đến năm 2015, có khoảng 40-45 % số dân sử dung Internet, tỷ lệ truy cập tham gia mua sắm trực tuyến khoảng 60-70%, doanh số TMĐT B2C đạt trên dưới 4tỷ USD [2]. Tốc đó phát triển TMĐT tại Việt Nam là cơ hội lớn đối với ngành Bưu chính.

Tài liệu tham khảo

[1].Postal Technology International 2014, Annual showcase.
[2].Báo cáo Thuong mại điện tử2013, Cục Thuong mại điên tử và CNTT, Bộ Công thuong.
[3].www.postaltechnologyinternational.com

Quỳnh Chi

(TCTTTT Kỳ 1/8/2014)