Nhiều tranh cãi xung quanh việc Meta thắng kiện bản quyền AI
Một thẩm phán liên bang Mỹ vừa đưa ra phán quyết thắng kiện cho Meta Platforms trong vụ việc một nhóm tác giả đã kiện công ty này sử dụng sách của họ mà không được phép để đào tạo hệ thống AI.

Ông Vince Chhabria, thẩm phán liên bang tại San Francisco đã quyết định các tác giả đã không đưa ra đủ bằng chứng cho thấy AI của Meta làm ảnh hưởng đến tác phẩm của họ trên thị trường.
Tuy nhiên, thẩm phán Chhabria cũng cho biết việc sử dụng tác phẩm có bản quyền mà không được phép để đào tạo AI sẽ là bất hợp pháp trong "nhiều trường hợp", trái ngược với một thẩm phán liên bang khác tại San Francisco, người đã phát hiện vào đầu tuần này trong một vụ kiện riêng rằng chương trình đào tạo AI của Anthropic đã "sử dụng hợp lý" các tài liệu có bản quyền.
"Phán quyết này không ủng hộ đề xuất việc Meta sử dụng các tài liệu có bản quyền để đào tạo các mô hình ngôn ngữ của mình là hợp pháp", thẩm phán Chhabria cho biết.
"Nó chỉ đại diện cho đề xuất rằng những nguyên đơn này đã đưa ra những lập luận sai và không xây dựng được hồ sơ để hỗ trợ cho lập luận đúng".
Một phát ngôn viên của công ty luật Boies Schiller Flexner của các tác giả cho biết họ không đồng ý với quyết định của thẩm phán khi phán quyết có lợi cho Meta mặc dù "hồ sơ không thể tranh cãi" về "việc vi phạm bản quyền tác phẩm chưa từng có trong lịch sử" của công ty này.
Một phát ngôn viên của Meta cho biết công ty đánh giá cao quyết định này và cho rằng: "Các mô hình AI nguồn mở đang thúc đẩy những đổi mới mang tính chuyển đổi, năng suất và sự sáng tạo cho các cá nhân và công ty, và việc sử dụng hợp lý tài liệu có bản quyền là khuôn khổ pháp lý quan trọng để xây dựng công nghệ chuyển đổi này".
Các tác giả đã kiện Meta vào năm 2023, khi cho rằng công ty này đã sử dụng các phiên bản vi phạm bản quyền sách của họ để đào tạo hệ thống AI Llama mà không được phép hoặc bồi thường.
Đây là một trong số nhiều vụ kiện bản quyền do các nhà văn, cơ quan đưa tin và chủ sở hữu bản quyền khác đệ trình chống lại các công ty bao gồm OpenAI, Microsoft và Anthropic về việc đào tạo AI của họ.
Về lý thuyết việc sử dụng hợp lý là cho phép sử dụng các tác phẩm có bản quyền mà không cần sự cho phép của chủ sở hữu bản quyền trong một số trường hợp. Đây là biện pháp bảo vệ quan trọng đối với các công ty công nghệ.
Quyết định của thẩm phán Chhabria là quyết định thứ hai tại Mỹ giải quyết vấn đề sử dụng hợp lý trong bối cảnh AI tạo ra, sau phán quyết của Thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ (US District) William Alsup trong vụ kiện của công ty AI Anthropic.
Thẩm phán William Alsup đã phán quyết công ty AI Anthropic không vi phạm pháp luật khi đào tạo chatbot Claude về hàng triệu cuốn sách có bản quyền, nhưng công ty này vẫn phải ra tòa vì tội mua bất hợp pháp những cuốn sách đó từ các trang web vi phạm bản quyền thay vì mua chúng.
Các công ty AI lập luận rằng hệ thống của họ sử dụng hợp lý tài liệu có bản quyền bằng cách nghiên cứu tài liệu đó để học cách tạo ra nội dung mới, mang tính chuyển đổi và việc buộc phải trả tiền cho chủ sở hữu bản quyền cho tác phẩm của họ có thể cản trở ngành công nghiệp AI đang phát triển mạnh mẽ.
Chủ sở hữu bản quyền cho biết các công ty AI sao chép bất hợp pháp tác phẩm của họ để tạo ra nội dung cạnh tranh đe dọa đến sinh kế của họ. Thẩm phán Chhabria bày tỏ sự đồng cảm với lập luận đó trong phiên điều trần vào tháng 5, và ông đã nhắc lại vào ngày 25/6.
Thẩm phán cho biết AI tạo sinh có khả năng làm ngập thị trường với vô số hình ảnh, bài hát, bài viết và sách chỉ bằng một phần nhỏ thời gian và sự sáng tạo cần thiết để tạo ra chúng.
"Vì vậy, bằng cách đào tạo các mô hình AI tạo ra với các tác phẩm có bản quyền, các công ty đang tạo ra thứ gì đó thường sẽ làm suy yếu đáng kể thị trường cho các tác phẩm đó và do đó làm suy yếu đáng kể động lực để con người tạo ra mọi thứ theo cách cũ", thẩm phán Chhabria cho biết./.