Dịch vụ trung tâm dữ liệu và đám mây ở Châu Phi liệu có trở thành “vùng đất hứa”?

Thực trạng trên thế giới

Hãy xem khả năng “phủ sóng” về dịch vụ cung cấp trung tâm dữ liệu của ba nhà cung cấp cơ sở hạ tầng đám mây lớn nhất - Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure và Google Cloud - và bạn sẽ thấy một thông điệp tiếp thị đáng ngạc nhiên.

Azure (hình ở giữa bên dưới) trải rộng đến 54 khu vực trên toàn thế giới - trải rộng trên nhiều khu vực trên toàn cầu hơn bất kỳ nhà cung cấp đám mây nào khác. Đám mây AWS (ảnh trên cùng) trải rộng đến 61 khu vực khả dụng trong 20 khu vực địa lý trên toàn thế giới, trong khi Google (dưới cùng) trải rộng lên đến 58 khu vực, 134 vị trí rìa và 'tính khả dụng tại hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ'

Nếu bạn nhìn vào các bản đồ sẽ thấy có hai lục địa nổi bật. Nam Mỹ, với dân số xấp xỉ 420 triệu người, chỉ có Sao Paulo - mặc dù là thành phố lớn nhất trên lục địa, chiếm 3,4% toàn bộ dân số Nam Mỹ - là căn cứ trung tâm dữ liệu được chỉ định cho cả ba nhà cung cấp. Tuy nhiên, Châu Phi trong khi đó - có dân số xấp xỉ 1,22 tỷ - thậm chí còn có ít trung tâm dữ liệu hơn.

Tuy nhiên, mọi thứ đang thay đổi.

Một báo cáo gần đây của Xalam Analytics, một công ty nghiên cứu và phân tích có trụ sở tại Hoa Kỳ, đã khám phá "sự trỗi dậy của dịch vụ đám mây tại Châu Phi". Nghiên cứu cho thấy, các quốc gia Châu Phi đều đang ở tình trạng "sẵn sàng”, và nhu cầu về dịch vụ đám mây cũng như trung tâm dữ liệu đang tăng cao.

Báo cáo nêu rõ, cho đến nay, khu vực Châu Phi vẫn chưa được đầu tư đúng mức. Theo ước tính của Xalam, chỉ có chưa đến 1% doanh thu dịch vụ đám mây công cộng toàn cầu được tạo ra ở lục địa này. Con số này, công ty cho biết, thấp hơn so với doanh thu di động của các tin nhắn SMS.

Báo cáo lập luận rằng chỉ có 5 trong số 25 quốc gia châu Phi được phân tích được coi là có “đám mây sẵn sàng”; Nam Phi dẫn đầu danh sách cùng với Mauritius, Kenya, Tunisia và Morocco.

Điều này tạo nên sự so sánh thú vị khi so sánh với các nghiên cứu đám mây thường niên từ Hiệp hội Điện toán đám mây châu Á (ACCA - Asia Cloud Computing Association). Cảnh quan tổng thể ở châu Á là một trong những bước tranh tương phản. Những quốc gia đứng đầu, chẳng hạn như Singapore và Hồng Kông, được coi là những nhà lãnh đạo toàn cầu. Những quốc gia ở phía dưới, chẳng hạn như Ấn Độ và Trung Quốc, được cho là chia sẻ nhiều nguyên nhân thất bại với các nước châu Phi: diện tích lớn và kết nối kém. Nam Phi, ACCA ước tính, sẽ chỉ nằm ở nửa dưới của bảng xếp hạng châu Á bao gồm 14 quốc gia, giữa Malaysia và Philippines.

Những vấn đề này được ghi nhận rộng rãi trong phân tích của Xalam, cụ thể, công ty đã nêu rõ: Châu Phi là một nơi khó khăn để phát triển các dịch vụ đám mây. Nhiều quốc gia không có tốc độ băng thông đủ rộng và giá cả phải chăng để hỗ trợ sử dụng dịch vụ đám mây đáng tin cậy. Khi các dịch vụ đám mây được xây dựng dựa trên sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp bên thứ ba, sự mất lòng tin vào các nhà cung cấp đã ăn sâu vào nhiều doanh nghiệp châu Phi, đã được nuôi dưỡng bởi hàng thập kỷ thất bại trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng và những lời hứa hẹn không được thực hiện.

Những thách thức tại Châu Phi

Công ty cũng cho biết thêm: “Hiện có 03 điểm khó khăn trước mắt để phát triển dịch vụ về trung tâm dữ liệu và đám mây tại khu vực Châu Phi. Điểm khó khăn đầu tiên là các quốc gia Châu Phi không có sự đồng nhất. Trong khi một số quốc gia sẵn sàng ưu tiên đầu tư cho những mô hình dịch vụ công nghệ viễn thông mới, thì một số quốc gia lại có xu hướng đóng cửa Internet hoàn toàn”.

“Điểm khó khăn thứ hai là các vấn đề liên quan đến chủ quyền dữ liệu. Ở hầu hết các thị trường châu Phi, các lĩnh vực thường thúc đẩy sự phát triển của dịch vụ đám mây – như tài chính, y tế và thậm chí là khu vực công - không được phép lưu trữ dữ liệu người dùng ra khỏi đất nước. Và việc không có trung tâm dữ liệu đám mây công cộng trong khu vực và các tùy chọn địa phương không hoàn toàn đáng tin cậy, đã ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển công nghệ thông tin”.

“Điểm khó khăn thứ ba là lòng tin. Vẫn còn rất nhiều sự không tin tưởng vào khả năng của các nhà cung cấp bên thứ ba trong việc quản lý khối lượng công việc quan trọng của doanh nghiệp. Sự thiếu tin tưởng đó từ lâu đã hạn chế việc mở rộng các dịch vụ do bên thứ ba quản lý, bao gồm cả dịch vụ đám mây.”

Những thay đổi tích cực

Tuy nhiên, đã có những sự thay đổi - Mức độ tin cậy đang được cải thiện nhưng vẫn còn một chặng đường dài để đi. Bên cạnh các tổ hợp trung tâm dữ liệu mới khai trương của Microsoft tại Nam Phi, AWS đang lên kế hoạch cho một khu vực ở Cape Town. Zibi cho biết buổi ra mắt là bước quan trọng thay đổi cục diện và là một sự kiện trọng đại cho các dịch vụ đám mây châu Phi.

Zibi cho biết: “Việc khai trương trung tâm dữ liệu của Microsoft tại Nam Phi thực sự là một tín  hiệu đáng mừng. Động thái này đã chứng minh được sự quan tâm của các “ông lớn” công nghệ tới khu vực Châu Phi, đồng thời cũng cho thấy các quốc gia Châu Phi đủ khả năng và sẵn sàng để hỗ trợ loại hình đầu tư này. Có thể thấy, cơ sở hạ tầng hỗ trợ cơ bản - ít nhất là Nam Phi - đủ vững chắc để hỗ trợ một trung tâm dữ liệu siêu cường lực và có lẽ nó đã đẩy nhanh tiến độ triển khai dịch vụ địa phương của các đối thủ như AWS và Huawei”.

Zibi cho biết thêm: “Động thái này cũng đã mang lại niềm tin nhiều hơn cho các khách hàng doanh nghiệp địa phương rằng họ có thể bắt đầu chuyển sang đám mây mạnh mẽ hơn”.

Zibi lưu ý rằng các khía cạnh ràng buộc các quốc gia châu Phi để có thể sẵn sàng với đám mây là việc áp dụng băng thông rộng tốc độ cao, cung cấp đầy đủ năng lượng, cơ sở hạ tầng dữ liệu tốt và các quy định vững chắc thúc đẩy việc áp dụng các dịch vụ đám mây. Trong khi Azure và AWS là những người dẫn đầu, Google chỉ được Xalam xem là một thách thức, Oracle và IBM - cùng với VMware - là những nhà cung cấp mạnh tiếp theo.

Báo cáo dự đoán rằng doanh thu dịch vụ đám mây hàng năm ở châu Phi sẽ tăng gấp đôi từ nay đến năm 2023 và doanh thu dịch vụ đám mây công cộng sẽ tăng gấp ba trong thời gian đó. Một số phân khúc khác trong lĩnh vực công nghệ thông tin ở châu Phi có khả năng tạo ra doanh thu thêm 2 tỷ đô la trong năm năm tới.

Tuy nhiên, sự phát triển rộng lớn hơn là không thể phủ nhận, và cuộc chiến giành đám mây châu Phi chỉ mới bắt đầu.