Là loại quả nhiệt đới, sầu riêng được nhiều người ưa thích không chỉ là thực phẩm mà còn có tác dụng rất tốt trong việc ngăn ngừa bệnh tật và tăng cường sức khỏe cho con người.
Vào thời điểm này đang là mùa của những trái sầu riêng thơm ngon được thu hoạch, người người, nhà nhà đổ xô đi siêu thị, chọn lựa những quả sầu riêng bắt mắt, múi to thơm ngon nhất. Thế nhưng bên cạnh đó, nỗi lo về sầu riêng bị chín ép, bị nhúng thuốc vẫn khiến người tiêu dùng ám ảnh khôn nguôi.
Mới đây, một đoạn clip ngắn ghi lại cảnh người đàn ông đang dùng những ca nước dội đều lên từng trái sầu riêng được tài khoản có nickname Q.B đăng tải đã khiến dân mạng xôn xao bình luận.
Thoạt nhìn, người ta nghĩ ngay đến những quả sầu riêng bị nhúng thuốc "ép chín" mà ngày ngày đọc được trên các mặt báo hay những đoạn clip đăng tải trên mạng xã hội. Thế nhưng trong đoạn clip này, tài khoản Q.B lại chú thích đặc biệt: "Mấy bạn đừng có hiểu lầm nhúng thuốc là độc nhé, tại người ta lạm dụng nên độc đó nhé. Sầu riêng nhà ngoại mình nè".
Hình ảnh người đàn ông đang nhúng thuốc cho sầu riêng nhưng "bí mật" được hé lộ sau đó mới khiến dân mạng vỡ òa
Thậm chí chủ tài khoản này còn cho biết thêm: "Sầu nhúng thuốc ông ngoại mình ăn cũng được 40 năm rồi. Ông ngoại mình hiện vẫn leo dừa, vẫn sống khoẻ 75 tuổi nhé".
Hình ảnh trái sầu riêng được nhúng trong 1 chậu nước màu xanh nhạt khiến dân mạng "nổ" ra tranh cãi. Ảnh cắt từ clip
Ngay sau khi đăng tải, đoạn clip này đã thu về hàng chục nghìn lượt like và hàng trăm bình luận của người dùng mạng. Luồng ý kiến được chia làm 2 phe, trong đó 1 phe thì cho rằng, dù sao thì sầu riêng chín tự nhiên vẫn là an toàn nhất, không nên sử dụng bất kì loại thuốc gì, dù nó có độ an toàn cao đến đâu:
- "Nói vậy thôi chứ nhà vườn ăn trái chín cây thôi chứ không có ăn trái nhúng này nha. Nhúng chỉ để bán thôi. Bạn mình có vườn sầu riêng nó nói vậy đó".
- "Mình chẳng biết thuốc nhúng này là gì, độc ít hay độc nhiều, mình chỉ biết là sầu rụng ngon nhưng mau hỏng nếu không ăn kịp, còn sầu bán ngoài chợ trái nào chả nhúng, mà cứ nhúng là độc hại rồi".
- "Ngày xưa làm gì có thuốc mà nhúng, sầu riêng vẫn ngon. Các bạn nói thuốc không độc hại, vậy nó tồn lại trong cơ thể cho đến vài chục năm sau đó".
Tuy vậy, số khác thì cho rằng, tuỳ loại thuốc để nhúng sầu là loại gì, vì có những loại thuốc được Bộ Y tế cấp phép và bản thân gia đình họ cũng từng sử dụng nhúng sầu sau đó ăn và không có vấn đề gì về sức khoẻ:
- "Người ta nhúng vậy cũng dễ hiểu mà, mang đi đường dài là phải hái xanh để chuyển đi rồi ngâm chất này để chín, hái chín chuyển đi nó hư ăn không ăn được đâu".
- "Nhà vườn tự nhúng để ăn, như vậy nó mới ngon. Còn buôn bán đi lạm dụng quá nên ngộ độc thôi".
- "Tôi biết thuốc này, chỉ là cho trái chín đều không bị sượng với non thôi. Sầu riêng cần nhúng thuốc mới chín điều trái còn không là bị sượng, độc là do người ta lạm dụng liều lượng cao mà thôi".
- "Chính xác nhà tôi cũng làm vườn, nhúng để trái chín điều và không sượng, nhúng sơ sơ là không hề độc hại nhá, mà trái chín nó sẽ ngon hơn là chín tự nhiên".
- "Ai cũng sợ nhúng thuốc ăn bệnh này nọ, nhưng thật ra thuốc này được cấp phép. Quê mình ở Cồn Ngũ Hiệp Cai Lậy đây".
Có khá nhiều ý kiến trái chiều "nổ" ra, song cũng từ đây, dân mạng lại có cái nhìn khác hơn về đoạn clip trên. Mặc dù chưa rõ loại nước dùng nhúng sầu ở trên là loại nước gì, có độc hại hay không, nhưng theo nhiều cư dân mạng bình luận, thì có cả loại thuốc nhúng sầu cho chín đều được Bộ Y tế cấp phép. Còn thực hư thế nào thì có lẽ chỉ người trong cuộc mới hiểu rõ nhất.
Theo tìm hiểu của các cơ quan báo chí và nhà khoa học trong nước, hóa chất thúc trái cây mau chín mà chủ vườn và thương lái hay sử dụng là ethephon, hay còn gọi bằng tên thương mại là ethrel.
Ethephon có danh pháp khoa học là 2-chloroethylphosphonic acid (C2H 6ClO3P), được phát hiện vào năm 1965 và đăng ký sử dụng đầu tiên tại Mỹ vào năm 1973.
Đây là chất điều hòa tăng trưởng thực vật được sử dụng rộng rãi trên bông, lúa mì, cà phê, dứa, nho, táo và nhiều loại trái cây khác.
hông thường, các loại trái cây như chuối, táo, lê, mít... muốn chín cần phải có một chất: ethylene - chất được xem như hormone "lão hóa" ở thực vật.
Ethylene sẽ chịu trách nhiệm cho sự "thay da đổi thịt" ở hoa quả khi chín: làm quả mềm ra, đổi màu...
Ethephon hoạt động dựa trên chính cơ chế này. Sau khi thấm vào trái cây, ethephon sẽ bị phân giải thành ethylene, qua đó thúc đẩy quá trình chín nhanh ở trái cây. Càng nhiều ethylene được tạo thành thì trái cây càng mau chín.
theo khẳng định giáo sư, tiến sỹ Nguyễn Quang Thạch, Chủ tịch Hội đồng Khoa học của Viện Sinh học Nông nghiệp, từ lâu các nước trên thế giới đã sử dụng rộng rãi Ethephon trong ngành trồng trọt cả trong và sau thu hoạch để kích thích sự chín đều và đồng loạt của các loại quả, tạo điều kiện cho công nghệ sau thu hoạch.
Tiến sỹ Nguyễn Đăng Nghĩa, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Tư vấn nông nghiệp nhiệt đới cũng khẳng định, Ethephon không gây độc hại nếu sử dụng đúng liều lượng, đúng giai đoạn, sử dụng sản phẩm có thương hiệu, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Theo đó, không nên dùng Ethephon ép chín trái cây quá nhanh. Cụ thể, thay vì ép chín trong 1 ngày, nông dân nên sử dụng liều lượng cho quá trình chín trong 3-4 ngày. Đồng thời, chế phẩm này cũng có thể loại bỏ dễ dàng bằng cách rửa sạch, nên người tiêu dùng có thể hoàn toàn yên tâm.