Một ASEAN Một Phản ứng chung trước thảm họa ở trong và ngoài khu vực

Cộng đồng ASEAN được chính thức thành lập ngày 31/12/2015. Các kế hoạch hành động của các trụ cột ASEAN đều hướng tới mục tiêu vì Một ASEAN thống nhất, cường thịnh và phát triển. Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 28 được tổ chức tại Viêng Chăn, Lào, các nhà lãnh đạo ASEAN đã ký “Tuyên bố chung ASSEAN về Một ASEAN Một phản ứng: Phản ứng chung của ASEAN trước thảm họa như một nhất thể ở trong và bên ngoài khu vực”. Tuyên bố dựa trên nguyên tắc khai thác các thế mạnh riêng và chung ở tất cả các lĩnh vực và những người cùng có quyền lợi trong ASEAN nhằm phản ứng một cách hiệu quả trước các thảm họa xảy ra ở trong và ngoài khu vực.

Ông Lê Lương Minh, Tổng Thư ký ASEAN phát biểu tại buổi lễ ký kết: “Tuyên bổ là một bước tiến quan trọng đối với Cộng đồng ASEAN bởi vì nó tái khẳng đinh sự sẵn sàng của ASEAN để đạt được phản ứng chung và nhanh hơn trước các thảm họa”

Bản Tuyên bố khẳng định rằng Thỏa thuận ASEAN về quản lý thảm họa và phản ứng khẩn cấp (AADMER) là chính sách xương sống và là nền tảng chung cho việc thực thi Một ASEAN, Một phản ứng  (One ASEAN, One Response- OAOR); đồng thời Trung tâm điều phối ASEAN về Hỗ trợ nhân đạo (AHA Centre) là cơ quan điều phối trước tiên của khu vực ASEAN về quản lý thảm họa và phản ứng khẩn cấp. Vai trò quan trong của Trung tâm AHA là đảm bảo ASEAN phản ứng nhanh trước thảm họa ở trong và ngoài khu vực.

Lãnh đạo các quốc gia thành viên ASEAN đã cam kết về việc tăng cường năng lực và duy trì hoạt động bền vững của Trung tâm AHA với các Quy trình hoạt động chuẩn của ASEAN về bố trí dự phòng khu vực (SASOP) cũng như các nghi thức của AADMER nhằm đảm bảo thực thi OAOR.

Các nhà Lãnh đạo cũng khẳng định về vai trò của Nhóm phản ứng khẩn cấp và đánh giá của ASEAN. Đây là nguồn lực chính thống của ASEAN đươc đặt dưới sự quản lý của AADMER và do Trung tâm AHA điều phổi. Nhóm này hoat động trên cơ sở tự nguyện, cả về dân sự và quân sự, nguồn lực, năng lực và khả năng để có thể ngay lập tức quản trị được các ảnh hưởng của thảm họa gây ra thông qua sự điều phối của Trung tâm AHA. Việc sử dụng cờ và biểu trưng của ASEAN khi phản ứng trước các thảm họa chính là nhằm nhấn mạnh rằng các nước ASEAN sẽ cùng nhau phản ứng như một thể thống nhất.

Các nhà lãnh đạo ASEAN đã thống nhất sử dụng các phương thức để tăng cường sự tham gia của Quỹ quản lý Thảm họa và khẩn cấp ASEAN và Quỹ của Trung tâp AHA để cung cấp nguồn lực nhằm thực thi một cách hiệu quả và bền vững của OAOR. Một số nội dung chính nhằm đảm bảo OAOR thành hiện thực vào năm 2020, gồm có:

• Hội đồng điều phối ASEAN đảm báo thực hiện thành công OAOR với sự hỗ trợ của Tổng Thư ký ASEAN, cùng với Trung tâm điều phối hỗ trợ ASEAN.
• Tổng Thư ký ASEAN thường xuyên cập nhật tiến độ thực hiện OAOR trong mối tương quan với các Hội nghị Bộ trưởng và Hội nghị cấp cao ASEAN.
• Hội nghị Bộ trưởng ASEAN và quản lý Thảm họa (AMMDM), Hội nghị các đối tác AADMER (COP) và Ủy ban ASEAN về quản lý thảm họa thường xuyên cung cấp những hướng dẫn chiến lược cho Trung tâm AHA để triển khai OAOR
• Nhóm đặc nhiệm liên kết về Hộ trợ nhân đạo và giảm nhẹ thiên tai (Humanitarian Assistance and Disaster Relief - HADR) tiếp tục tăng cường và duy trì công tác phối hợp giữa các cơ chế nội bộ ASEAN với HADR, bao gồm các sáng kiến do ASEAN đề xuất nhằm hỗ trợ việc thực thi mục tiêu đề ra.

Viêng Chăn là nơi diễn ra Lễ ký 2 văn bản đặt nền tảng cho quản lý thảm họa trong khu vực, đó là AADMER được ký vào 26/7/2005, sau sự kiện sóng thần xảy ra ở Ấn Độ Dương, và vừa rồi là Tuyên bố “Một ASSEAN, Một Phản ứng: Phản ứng chung của ASEAN trước thảm họa như một nhất thể ở trong và bên ngoài khu vực”.