Năm 2020, các cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí nghiêm túc thực hiện 07 nhiệm vụ trọng tâm nhằm tạo môi trường thông tin lành mạnh, tích cực, phát huy sứ mệnh của báo chí

Đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị. Dự Hội nghị có: Đồng chí Vũ Đức Đam - Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Cán sự Đảng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ.

Đồng chí Thuận Hữu - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; đồng chí Lê Mạnh Hùng - Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; đồng chí Hoàng Vĩnh Bảo - Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; đại diện lãnh đạo các cơ quan trung ương và các tỉnh, thành phố; các cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí, cơ quan chủ quản báo chí, cơ quan báo chí trung ương và địa phương.

Đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị

Năm 2019, trong bối cảnh tình hình trong nước và thế giới có những diễn biến phức tạp, đan xen những thuận lợi và khó khăn thách thức, các cơ quan báo chí và những người làm báo đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, bám sát nhiệm vụ chính trị và thực tiễn đất nước, thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm của báo chí, đạt một số kết quả nổi bật, đó là:

Công tác chỉ đạo, định hướng, tổ chức cung cấp thông tin và cho báo chí đạt được nhiều kết quả tích cực; việc triển khai Quy hoạch đã đạt được một số kết quả ban đầu; nhận thức của cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí về việc thực hiện Quy hoạch báo chí được nâng lên. Công tác quản lý nhà nước, công tác hội đã có đổi mới, kịp thời khắc phục một số hạn chế, bất cập như việc kiểm tra, chấn chỉnh, xử lý tình trạng vi phạm pháp luật (“báo hóa”) trong hoạt động tạp chí điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp đang được triển khai. Việc xử lý thông tin xấu độc trên không gian mạng tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực, “môi trường internet và mạng xã hội năm 2019 được đánh giá là đã “sạch” hơn”. Công tác hội được tăng cường. Vai trò, trách nhiệm của cơ quan chủ quản, nhất là các cơ quan chủ quản thuộc các ban, bộ, ngành, địa phương được nâng lên, phối hợp chặt chẽ, kịp thời với cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí trong việc cung cấp và định hướng thông tin ở nhiều lĩnh vực và vấn đề quan trọng. Công tác thông tin tuyên truyền trên báo chí tiếp tục đổi mới, nội dung, hình thức ngày càng đa dạng, có chiều sâu, có sức lan tỏa mạnh mẽ: Các cơ quan báo chí chấp hành nghiêm kỷ luật thông tin, đặc biệt là những thông tin quan trọng, phức tạp, nhạy cảm. Đã có nhiều hơn các bài viết, chương trình về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác những thông tin, quan điểm sai trái, thù địch; tích cực đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; phê phán những biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống trong xã hội…Thông tin trên báo chí góp phần tạo sự nhất trí cao trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội, khơi dậy niềm tin, động lực tinh thần để hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2019.

Đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung trao tặng Bằng khen cho các cơ quan báo chí

Bên cạnh những kết quả, thành tích là cơ bản, theo đánh giá, công tác báo chí năm 2019 cũng còn một số hạn chế, khuyết điểm, trong đó có những hạn chế đã kéo dài nhưng chậm được khắc phục, cụ thể:

Công tác chỉ đạo, định hướng báo chí có thời điểm chưa đáp ứng yêu cầu đề ra, có thời điểm còn chậm trong phối hợp, trao đổi, cung cấp thông tin cho báo chí. Trong một số trường hợp, việc chậm cung cấp thông tin khiến báo chí “chạy theo” mạng xã hội, sử dụng thông tin từ “mạng xã hội” thiếu kiểm chứng hoặc kiểm chứng chưa chặt chẽ. Đây là hạn chế đã nhiều lần được đề cập, tuy nhiên vẫn chưa được khắc phục hiệu quả. Công tác quản lý nhà nước về báo chí, công tác hội còn một số bất cập, thiếu sót. Công tác xây dựng đảng trong cơ quan báo chí chưa được chú trọng, đặc biệt là công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát; vai trò nêu gương của đảng viên là phóng viên, biên tập viên, lãnh đạo cơ quan báo chí chưa thể hiện rõ nét. Có hiện tượng buông lỏng công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng đối với hoạt động của cơ quan báo chí. Tình trạng thông tin sai sự thật, thiếu cơ sở, suy diễn, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm của công dân vẫn tiếp diễn. Một số cơ quan báo chí có dấu hiệu bị tác động, chi phối bởi lợi ích, cho đăng các bài viết thiếu khách quan, sai sự thật, một chiều, thiếu kiểm chứng, nhiều bài viết còn mang tính suy đoán, cảm tính. Một số cơ quan báo chí chưa quan tâm đến việc quản lý văn phòng đại diện, phóng viên thường trú, tuyển dụng người không đủ tiêu chuẩn làm lãnh đạo văn phòng đại diện, phóng viên thường trú dẫn đến sai phạm, một số trường hợp bị bắt, xử lý hình sự do lợi dụng hoạt động báo chí để trục lợi; việc giải trình của các cơ quan báo chí còn hình thức, không cầu thị, thiếu thuyết phục…

Năm 2020, để hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, ngoài những nhiệm vụ đã nêu trong báo cáo và các ý kiến tham luận, phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương đề nghị các cơ quan chỉ đạo, quản lý, cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:

Một là,kiên trì thực hiện chỉ đạo, định hướng thông tin theo phương châm chủ động, kịp thời, hiệu quả, giữ vững kỷ luật, kỷ cương trong chấp hành chỉ đạo, định hướng các vấn đề quan trọng, phức tạp, nhạy cảm; bảo đảm, thực hiện nghiêm nguyên tắc một đầu mối trong chỉ đạo định hướng thông tin. Thực tế cho thấy, thực hiện tốt phương châm, nguyên tắc này sẽ có tác dụng tốt, tạo sự thống nhất, kịp thời, phát huy hiệu lực, hiệu quả, thông tin của các cơ quan báo chí sẽ được thực hiện chủ động, kịp thời, nghiêm túc hơn. Tuân thủ nghiêm nguyên tắc này, công tác thông tin, tuyên truyền trên báo chí sẽ ngày càng chủ động, kịp thời hơn.

Hai là, đẩy mạnh thông tin tuyên truyền các sự kiện lớn, vấn đề quan trọng của đất nước; nêu bật những thành quả về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng an ninh, đối ngoại, xây dựng, chỉnh đốn Đảng... Với vai trò là lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng của Đảng, báo chí cần phải sớm bắt nhịp ngay từ đầu năm, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử mà đất nước đã đạt được dưới sự lãnh đạo của Đảng, tạo niềm tin, động lực cho toàn bộ cán bộ, đảng viên, nhân dân nỗ lực đạt nhiều kết quả cao hơn năm 2019. Các cơ quan chỉ đạo, quản lý, cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí phải coi trọng công tác thông tin tuyên truyền về đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội XIII của Đảng, làm rõ những thành quả quan trọng mà các ngành, địa phương, đơn vị đã đạt được trong thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Báo chí phải tăng cường các tuyến bài bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch sắc sảo và thuyết phục, đồng thời phải hết sức tỉnh táo trước những việc lợi dụng báo chí để “đấu đá nội bộ”, “cạnh tranh phe nhóm”. Thông tin cần khách quan, toàn diện, kết hợp tốt giữa “xây” và “chống” trong đó xác định lấy “xây” là chủ yếu, lấy “xây” để “chống, cần phải “tỉnh táo”, nỗ lực để tạo được môi trường thông tin thực sự lành mạnh, tốt hơn.

Ba là, nâng cao năng lực hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí, khẩn trương thực hiện nghiêm Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025. Việc thực hiện Quy hoạch báo chí cần thực hiện đúng nguyên tắc đề ra: cơ quan chủ quản nào không xây dựng, không trình phương án sắp xếp để cấp lại giấy phép hoạt động cơ quan báo chí trực thuộc thì kiên quyết đình bản tạm thời và sau đó nếu tiếp tục không thực hiện, đề nghị cơ quan quản lý nhà nước tước giấy phép hoạt động. Không để lừng chừng làm giảm đi hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước. Bộ Thông tin và Truyền thông cần tiếp tục làm việc với cơ quan chủ quản thuộc diện sắp xếp để đôn đốc, hướng dẫn đúng tiến độ, thực chất, tránh hình thức. Lãnh đạo cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí phải quán triệt nhận thức Quy hoạch để báo chí phát triển lành mạnh, đúng định hướng; khẳng định rõ đây là việc phải làm, đây là việc phải triển khai, làm bây giờ đã là rất chậm. Cán bộ, đảng viên nào chần chừ, níu kéo làm giảm tiến độ là vi phạm kỷ luật của Đảng. Tích cực rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật về báo chí không còn phù hợp với thực tiễn, xây dựng quy định để phân biệt báo điện tử và tạp chí điện tử để khắc phục tình trạng "báo hóa” tạp chí. Bởi đây thực chất là hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động báo chí. Vấn đề này đã được lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương và Phó Thủ tướng Chính phủ đề cập nhiều lần, tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa xây dựng được, mới chỉ dừng lại ở việc đôn đốc, nhắc nhở. Tạp chí phải trở về với đúng bản chất. Đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông thực hiện nghiêm túc về vấn đề này, phải sớm có quy định cụ thể về nội dung này. Các cơ quan báo chí cũng phải vào cuộc lên án mạnh mẽ phê phán tình trạng này để bảo vệ uy tín của báo chí, để gia tăng niềm tin của người dân đối với báo chí và những người làm báo chân chính.

Bốn là, tăng cường công tác xây dựng Đảng trong cơ quan báo chí, chú trọng việc nâng cao trách nhiệm đảng viên là người đứng đầu cấp ủy, người đứng đầu cơ quan báo chí, là phóng viên, biên tập viên. Đây là nhiệm vụ trong thời gian qua thực hiện chưa tốt, chưa hiệu quả. Để làm tốt nhiệm vụ này, đề nghị tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc trung ương, cấp ủy, tổ chức đảng các cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức về sự cần thiết phải giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí cho cán bộ, phóng viên, biên tập viên, cộng tác viên; khuyến khích đội ngũ những người làm báo không ngừng trau dồi bản lĩnh chính trị, rèn luyện bản lĩnh cách mạng, phát huy tốt sứ mệnh người làm báo. Tập trung xây dựng các tổ chức đảng trong các cơ quan báo chí thực sự trong sạch vững mạnh, là hạt nhân chính trị, là trung tâm đoàn kết của cơ quan. Chú trọng kiện toàn tổ chức, đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực phổ biến, quán triệt cụ thể hóa các nghị quyết, chỉ thị của Đảng; tăng cường kiểm tra, giám sát, giữ nghiêm kỷ luật Đảng; đề cao vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu; kiên quyết chống những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”... Ngay trong năm 2020, Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương và các cơ quan liên quan thực hiện việc kiểm tra, giám sát công tác xây dựng Đảng đối với một số cơ quan báo chí ở Trung ương để kịp thời chấn chỉnh, thúc đẩy làm tốt công tác Đảng tronng các cơ quan báo chí.

 Năm là, nhận diện, đánh giá đúng biểu hiện tư nhân hóa báo chí, Cần đánh giá đúng để có giải pháp khắc phục hiện tượng một số doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng việc liên kết trong hoạt động báo chí để gây áp lực, tác động trong việc sản xuất, đăng, phát nội dung thông tin vì mục tiêu lợi nhuận thuần túy và lợi ích cục bộ; đánh giá đúng bản chất tình trạng lãnh đạo, phóng viên thành lập doanh nghiệp để xử lý khủng hoảng truyền thông, ký kết hợp đồng hợp tác truyền thông với chính các đối tượng mà mình phản ánh. Đây là vấn đề gây ra nhiều bức xúc, ảnh hưởng rất xấu đến phẩm giá, danh dự của những người làm báo chân chính, phải sớm có biện pháp khắc phục. Các cơ quan chỉ đạo, cơ quan quản lý báo chí cần phải có sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng khác. Bộ Thông tin và Truyền thông cũng cần sớm có đánh giá toàn diện về tình hình thực hiện cơ chế tự chủ đối với cơ quan báo chí, từ đó đánh giá, xác định xem việc giao cơ chế tự chủ đối với báo chí tác động như thế nào đến hoạt động báo chí cả trên hai phương diện nội dung và kinh tế báo chí. Để từ đưa ra những đề xuất về cơ chế hỗ trợ hiệu quả.

Sáu là, tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động Hội Nhà báo Việt Nam, các cấp hội trên cả hai khía cạnh nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và giáo dục đạo đức nghề nghiệp. Hội cần phải tích cực thực hiện các chương trình hành động, các hoạt động cụ thể và thiết thực, có sức cuốn hút và lan tỏa đối với hội viên và các tổ chức chi hội. Quan tâm, tăng cường hơn nữa việc bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị và nghiệp vụ cho những người làm báo.Tăng cường, chủ động, mạnh mẽ đưa ra các phán quyết mang tính chuyên môn, nghiệp vụ cả biểu dương lẫn phê phán lên án; chủ động xem xét, quyết định xử lý vi phạm, rút thẻ hội viên ngay khi đủ điều kiện đối với những sai phạm, hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp; khuyến cáo các liên chi hội, chi hội nhà báo và các cơ quan báo chí trong tuyển dụng, sử dụng tin bài của các phóng viên, cộng tác viên đã có lịch sử vi phạm đạo đức nghề nghiệp người làm báo.

Bảy là, tăng cường trách nhiệm cung cấp thông tin của các cơ quan Đảng, Nhà nước và trách nhiệm giải trình của các cơ quan báo chí. Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam và ở địa phương là Ban Tuyên giáo Thành uỷ, Tỉnh uỷ, Sở Thông tin và Truyền thông và Hội Nhà báo địa phương sẽ tăng cường trao đổi, phối hợp với các cơ quan Đảng, Nhà nước cùng cấp để tăng cường cung cấp thông tin cho báo chí một cách chủ động, kịp thời; nhấn mạnh đến trách nhiệm cung cấp thông tin cho báo chí một cách đúng pháp luật; không để các cơ quan báo chí tự tìm tòi, khai thác những nguồn thông tin thiếu kiểm chứng, không chính thức. Việc phản hồi nội dung thông tin cho tổ chức, cá nhân là trách nhiệm, nghĩa vụ của các cơ quan báo chí theo quy định của pháp luật. Do vậy, các cơ quan báo chí cần thực hiện vấn đề này một cách nghiêm túc. Cơ quan chỉ đạo, quản lý, tổ chức hội cần có các biện pháp chấn chỉnh tình trạng này để tạo sự bình đẳng giữa báo chí với người dân./.