Quản lý Internet thực hiện mục tiêu xây dựng, phát triển văn hóa, con người và xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên

Ảnh minh họa

Đại hội XII của Đảng thành công tốt đẹp, đánh dấu bước phát triển, trưởng thành mới của Đảng. Thành công đó cổ vũ mạnh mẽ toàn Đảng, toàn dân vượt qua khó khăn, thách thức, thực hiện nhiệm vụ mới để hiện thực hóa các tinh thần, nghị quyết đại hội. Nghị quyết Đại hội XII của Đảng nêu rõ những vấn đề hết sức to lớn, trọng đại, với tinh thần xuyên suốt là thực hiện cho được các giải pháp, nhiệm vụ nhằm mở ra thời kỳ phát triển mới, vẻ vang, tốt đẹp của đất nước, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Trong những điểm mới đáng lưu ý của các văn kiện đại hội lần này, bên cạnh nội dung về đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế; đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức; hoàn thiện thể chế, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, là nội dung về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo; phát triển nguồn nhân lực; tăng cường công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên.

Để hiện thực hóa tinh thần nghị quyết, trên mọi lĩnh vực, mỗi tập thể, cá nhân đều mang trong mình trọng trách trong việc triển khai, thực hiện nghị quyết, đưa nghị quyết đại hội của Đảng đi vào cuộc sống. 

Tiếp tục thực hiện mục tiêu xây dựng, phát triển văn hóa, con người và xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên tiên phong, gương mẫu

Trong suốt 86 năm xây dựng và phát triển, Đảng ta luôn xác định việc xây dựng đội ngũ đảng viên thật sự tiên phong, gương mẫu chính là con đường xây dựng Đảng. Vì vậy, trong số những nhiệm vụ trọng tâm được nêu trong Nghị quyết Đại hội XII của Đảng có việc xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, đủ năng lực, phẩm chất, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Đảng ta luôn ý thức sâu sắc về vai trò đặc biệt quan trọng của tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của đảng viên cũng như của toàn xã hội đối với sự phát triển của cách mạng Việt Nam. Vì vậy, Đảng luôn quan tâm đến công tác giáo dục, xây dựng tư tưởng chính trị, đạo đức cách mạng, lối sống nhân văn cho cán bộ, đảng viên cũng như toàn xã hội và xác định phải “… kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp để nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin của đảng viên và của nhân dân đối với Đảng”.

Hiện nay, do tác động của nhiều nhân tố khách quan và chủ quan, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên diễn biến phức tạp. Từ thực tiễn đó, Đảng ta xác định việc ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái này là nhiệm vụ vừa cơ bản, lâu dài, vừa có ý nghĩa cấp bách, trước mắt.

Để thực hiện nhiệm vụ xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước, việc đẩy mạnh và thực hiện hiệu quả các biện pháp đào tạo, thông tin, tuyên truyền tiếp tục là phương pháp hữu hiệu. Trong thời đại phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin như hiện nay, internet và môi trường truyền thông trực tuyến sẽ là các công cụ phổ biến trong việc thực hiện các biện pháp thông tin, tuyên truyền, đào tạo.

Vai trò và tính hai mặt của internet trong công tác thông tin, tuyên truyền

Internet ngày nay đã trở thành nơi cung cấp, chia sẻ, trao đổi, khai thác sử dụng thông tin của con người khắp nơi trên thế giới, internet thâm nhập vào cuộc sống và trở thành nhu cầu thiết yếu trong đời sống, tác động một cách trực tiếp, làm thay đổi nhận thức, hành vi của mỗi cá thể, từ đó tác động đến sự phát triển của toàn xã hội. Thúc đẩy phát triển internet phục vụ lợi ích của xã hội đã trở thành một xu thế được khẳng định với những cam kết quốc tế mạnh mẽ của các quốc gia. Nhận thức được xu thế phát triển và tầm quan trọng của internet trong kỷ nguyên thông tin đối với sự phát triển xã hội, hầu hết các quốc gia đều có những chính sách phù hợp để khai thác thế mạnh của internet phục vụ cho lợi ích quốc gia, dân tộc. Lợi ích to lớn của internet đã và đang được phát huy trong mọi lĩnh vực cuộc sống.

Tuy nhiên, bên cạnh tác động tích cực, internet cũng có những tác động tiêu cực đến đời sống con người và xã hội, với các thông tin bạo lực, lừa đảo, tuyên truyền lối sống đồi trụy,… đặc biệt là các thông tin độc hại, xuyên tạc, hạ thấp uy tín cá nhân, gây nghi ngờ, mất đoàn kết nội bộ, khoét sâu vào những yếu kém, làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước,… Đây cũng chính là điểm mà các thế lực thù địch thường khai thác triệt để nhằm chống phá Đảng, Nhà nước ta, chống phá chế độ và phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc. Do đó, việc nâng cao hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về internet có ý nghĩa, vai trò quan trọng trong việc phát huy ưu điểm, hạn chế nhược điểm của internet, biến internet trở thành một công cụ thần kỳ, hữu hiệu trong công tác đào tạo, thông tin, tuyên truyền, phục vụ mục tiêu xây dựng, phát triển văn hóa, con người và xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên tiên phong, gương mẫu.

Các biện pháp nâng cao vai trò và quản lý internet

Để có thể giảm thiểu tác hại mặt trái của internet, Đảng và Nhà nước ta cũng như từng địa phương, ngành quản lý đã có nhiều chỉ thị, nghị quyết, quy định, quy chế… về tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động cung cấp và sử dụng thông tin trên mạng internet. Tuy nhiên, việc ngăn chặn hiệu quả các thông tin độc hại trên internet là rất khó, do đó, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các ngành thông tin - truyền thông, công an, chính quyền, các đoàn thể xã hội, cơ quan báo chí và toàn thể nhân dân, từ đó tiến hành thường xuyên, đồng bộ các biện pháp nhằm loại trừ thông tin xấu, độc hại, bảo vệ lẽ phải, quyền dân chủ và chủ quyền thông tin của mỗi người.

Hiện nay, ngành thông tin - truyền thông, với chức năng nhiệm vụ của mình đã và đang thực hiện việc quản lý nhà nước về internet trên các phương diện là:

Về hành chính: Thông qua việc xây dựng và thực hiện quy định pháp luật, bảo đảm môi trường pháp lý rõ ràng, công khai, minh bạch và bình đẳng cho mọi đơn vị, cá nhân cung cấp và sử dụng thông tin internet trên lãnh thổ Việt Nam.

Về kỹ thuật: Tăng cường năng lực trang, thiết bị kỹ thuật công nghệ cao, hiện đại bảo đảm triển khai có hiệu quả các biện pháp quản lý về kỹ thuật. Đặc biệt, đối với việc ngăn chặn và xử lý các thông tin sai phạm từ bên ngoài lãnh thổ Việt Nam, biện pháp kỹ thuật trở thành chủ đạo và cơ bản nhất để hạn chế những thông tin sai phạm. Mặc dù không giải quyết được triệt để thông tin sai phạm từ nước ngoài nhưng đây là biện pháp tốt nhất có thể chủ động tiến hành, áp dụng. 

Bên cạnh đó, việc tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của người sử dụng internet và của cộng đồng là giải pháp thường xuyên, liên tục, lâu dài và đóng vai trò chủ đạo, để người dùng internet từng bước thích ứng một cách tích cực với môi trường mạng, biết sàng lọc thông tin xấu, tiếp nhận thông tin hữu ích.

Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp quản lý sẽ phát huy những mặt tích cực, đồng thời hạn chế những tác động tiêu cực của internet. Tăng cường hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về Internet có vai trò quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ xây dựng, phát triển văn hóa, con người nói chung, cũng như công tác thông tin, tuyên truyền góp phần ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên nói riêng, đặc biệt đối với tầng lớp cán bộ trẻ, vốn là đối tượng nhanh nhạy về công nghệ và có khả năng, nhu cầu cao trong việc tiếp cận thông tin trực tuyến.

Quản lý internet thông qua quản lý tên miền tại Việt Nam

Trong các loại hình tài nguyên internet, tên miền được đánh giá là tài nguyên phổ dụng nhất. Số lượng đăng ký, sử dụng tên miền được lấy làm cơ sở để đánh giá mức độ sử dụng internet của mỗi quốc gia. Tại Việt Nam, tên miền quốc gia Việt Nam “.vn” là tên cấp cao nhất (ccTLD), được tổ chức quản lý tên và số cấp cao nhất toàn cầu (ICANN) chuyển giao cho Việt Nam quản lý.

Tên miền là đường dẫn tới các địa chỉ trên internet, được coi là “số nhà”,  “định danh” trên Internet và được thiết kế vì mục đích trực quan phục vụ con người. Do vậy, việc đăng ký, sử dụng tên miền ngày nay luôn hướng tới mục tiêu ngắn gọn, dễ tìm, dễ đọc, dễ gõ trên trình duyệt và phản ánh tốt nhất về chủ thể đăng ký, hoặc những nội dung mà chủ thể đăng ký sử dụng tên miền muốn thông tin, quảng bá. Vì vậy, thông qua tên miền có thể nhận diện, nhận dạng được về nội dung thông tin được truyền tải, đưa trên mạng. Việc đăng ký, sử dụng, nhận dạng tên miền cũng dần trở thành yếu tố quyết định trong việc thông tin, tuyên truyền, giúp cho việc nhận thức, xác định nguồn thông tin tốt, tránh tiếp cận và sử dụng nguồn thông tin xấu.

Đơn cử như trong thời gian vừa qua, các phần tử chống đối ở nước ngoài đã mạo danh các vị lãnh đạo cấp cao ở nước ta để đưa lên mạng các thông tin sai lệch, với những trang tin sử dụng tên miền là tên các vị lãnh đạo dưới các đuôi tên miền quốc tế (.com, .net, .org,…), gây hiểu nhầm, định hướng sai lệch nhận thức người đọc. Trong trường hợp này, nếu nhạy bén và nắm bắt được thông tin về quản lý, sử dụng tài nguyên internet tại Việt Nam, người sử dụng có thể nhanh chóng xác định được đây là nguồn tin giả mạo, do các trang tin này sử dụng tên miền quốc tế với các thông tin định danh không xác thực. Trong quy định về quản lý, sử dụng tài nguyên internet tại Việt Nam nêu rõ: “báo điện tử, trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của các cơ quan Đảng, Nhà nước phải sử dụng ít nhất 01 tên miền “.vn” và lưu giữ thông tin tại hệ thống máy chủ có địa chỉ IP ở Việt Nam” (khoản 3, Điều 7, Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT, ngày 18-8-2015, của Bộ Thông tin và Truyền thông, quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên internet). Các nguồn tin chính thức, đặc biệt là tin tức chính trị, luật pháp của Việt Nam do các cơ quan ngôn luận chính thức của Đảng và nhà nước cung cấp sẽ sử dụng tên miền “.vn” với các thông tin định danh xác thực. 

Việc sử dụng tên miền và dẫn đường chính xác sẽ góp phần định hướng nhận thức, hỗ trợ người sử dụng Internet nhận dạng thông tin tốt, thông tin xấu. Hiện nay, để nhận định về nguồn tin thông qua đăng ký, sử dụng tên miền, có thể căn cứu vào một số đặc điểm như sau:

1- Các cơ quan thông tin chính thống sẽ không sử dụng tên miền sai mục đích.

2- Thông tin đúng đắn trên internet cần chính danh. Đối với tên miền “.vn”, thông tin về chủ thể đăng ký, sử dụng tên miền được Trung tâm Internet Việt Nam công bố chính thức qua hệ thống tra cứu thông tin tên miền “.vn” tại địa chỉ www.whois.vn. Việc này được quy định tại Điều 14, Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT, ngày 18-8-2015, của Bộ Thông tin và Truyền thông, quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên internet. Vì vậy, đây là kênh thông tin chính thức nhất giúp xác thực về chủ thể đăng ký, sử dụng tên miền, qua đó giúp xác thực về nguồn thông tin.

Đối với các trang tin giả mạo sử dụng tên miền quốc tế (dưới các đuôi tên miền dùng chung như .com, .net, .org), khi sử dụng các công cụ do các tổ chức quốc tế cung cấp như www.whois.domaintools.com tra cứu thông tin về chủ thể đăng ký, sử dụng, thường cho thấy thông tin không xác thực.

Xác định tên miền “.vn” là thông số rất quan trọng đối với hoạt động Internet, việc quản lý tên miền “.vn” vừa là công cụ phục vụ cho quản lý, vừa là yếu tố thúc đẩy, phát triển hoạt động Internet Việt Nam. Tại Việt Nam, Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) là đơn vị trực thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông, thực hiện chức năng quản lý, phân bổ, giám sát và thúc đẩy việc sử dụng nguồn tài nguyên tên miền, địa chỉ, số hiệu mạng internet ở Việt Nam; thông tin hướng dẫn, thống kê về mạng internet; tham gia các hoạt động quốc tế về internet. Trong 16 năm qua, VNNIC đã nỗ lực trên nhiều phương diện để thực hiện tốt công tác quản lý tên miền “.vn”, bảo đảm đồng thời hai mục tiêu: tăng trưởng, phát triển và quản lý nhà nước. Trong tính mở của công nghệ và tính hai mặt của môi trường internet, việc đạt được các kết quả quản lý, phát triển tên miền “.vn” là nhờ sự kết hợp hài hòa và đồng bộ của nhiều giải pháp, bao gồm:

Về hành chính: Với vai trò là cơ quan quản lý, VNNIC luôn thực hiện trách nhiệm hỗ trợ, hướng dẫn và giám sát thực hiện đúng các quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên internet, đồng thời quản lý việc đăng ký, sử dụng tên miền “.vn” theo nguyên tắc hậu kiểm; giám sát việc sử dụng tên miền đã đăng ký; thực hiện giữ chỗ, bảo vệ tên miền phục vụ cho hoạt động của các cơ quan Đảng và Nhà nước; giữ chỗ khóa không cho đăng ký tên miền có khả năng gây ảnh hưởng đến lợi ích xã hội, phương hại đến an ninh quốc gia, an toàn và hoạt động của hệ thống tài nguyên internet quốc gia. VNNIC thường xuyên thực hiện công tác hậu kiểm việc sử dụng các tên miền nhạy cảm về chính trị - xã hội, các tên miền liên quan đến chủ quyền quốc gia, bảo vệ hoạt động thông tin của tổ chức đảng, cơ quan nhà nước.

Về kỹ thuật: Hệ thống máy chủ tên miền DNS quốc gia đã được xây dựng rộng khắp với 07 cụm máy chủ, trong đó có 01 cụm ứng dụng công nghệ định tuyến anycast gồm 21 điểm DNS được phân bổ rộng khắp trên toàn thế giới, sử dụng các công nghệ kỹ thuật cao để cân bằng tải và tăng cường năng lực, khả năng dự phòng, hỗ trợ ghi nhớ truy vấn,… và tích hợp, tương thích với thế hệ địa chỉ mới IPv6. Năng lực của hệ thống bảo đảm hoạt động ổn định, an toàn cho tên miền “.vn” và giám sát, phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hoạt động chống phá, tấn công hệ thống. 

Về xây dựng chính sách: Song song với việc tạo điều kiện, hành lang pháp lý dễ dàng, minh bạch để người dùng yên tâm sử dụng tên miền quốc gia Việt Nam “.vn”, VNNIC đã bổ sung các quy định chặt chẽ và tăng cường công tác quản lý tên miền quốc tế, quản lý việc đăng ký, sử dụng tên miền quốc tế tại Việt Nam, đưa việc sử dụng tên miền tại Việt Nam đi vào nền nếp, hạn chế vi phạm trên tên miền quốc tế.

Về truyền thông, quảng bá : Trong các năm qua, VNNIC và các nhà đăng ký đã triển khai các biện pháp hỗ trợ tổng thể nhằm thúc đẩy phát triển tên miền “.vn” cũng như nâng cao nhận thức của người sử dụng internet, như tổ chức chuỗi sự kiện, hội thảo về tên miền “.vn”, tăng cường sự hiện diện của tên miền “.vn” tại các hội thảo, sự kiện công nghệ thông tin, thực hiện các chương trình truyền thông về tên miền “.vn” trên các phương tiện thông tin đại chúng. Gần đây là dự án thúc đẩy tên miền cho sinh viên với biện pháp đào tạo, truyền thông nhằm gây dựng từ gốc nhóm chủ thể sử dụng tên miền “.vn” với đầy đủ tri thức, kinh nghiệm, sử dụng tên miền “.vn” cũng như sử dụng dịch vụ internet một cách đúng đắn, tích cực.

Tính đến hết năm 2015, số lượng đăng ký, sử dụng tên miền “.vn” đạt 348.514 tên. Tên miền “.vn” đứng đầu khu vực Đông Nam Á, top 10 Châu Á về số lượng đăng ký sử dụng tên miền mã quốc gia, bên cạnh đó, công tác quản lý nhà nước cũng được bảo đảm. Kết quả từ thực tiễn quản lý nhà nước cũng như sự tăng trưởng của tên miền “.vn” cho thấy, các giải pháp, hoạt động mà VNNIC triển khai trong thời gian qua là đúng hướng. Tuy nhiên, để phát huy hơn nữa tính hiệu quả và tính lan tỏa trong cộng đồng, VNNIC cần có sự phối hợp nhiều hơn của các phương tiện thông tin đại chúng trong việc tuyên truyền, phổ biến các nội dung về quản lý tên miền tại Việt Nam nói riêng, quản lý internet nói chung, để các nội dung này từng bước thấm nhuần trong nhận thức của người sử dụng, hỗ trợ người sử dụng tỉnh táo lựa chọn trong việc truy cập thông tin và phân biệt các nguồn tin. Thực hiện điều này cũng chính là thực hiện nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền góp phần ngăn chặn và đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên hiện nay, đặc biệt là đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên trẻ, từ đó góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ trong tình hình mới, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa./.