Tại Hội nghị, các đại biểu được nghe GS.TS. Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Quang Ngọc – Phó Chủ tịch hội Khoa học Lịch sử Việt Nam trình bày Chuyên đề “Biển Đông Việt Nam: Quá trình nhận thức và khai chiếm”. Theo đó, nhìn lại lịch sử mở cõi và giữ cõi, các triều đại phong kiến nước ta từ thời Lý, Trần, Lê, Mạc, Chúa Nguyễn và vương triều Nguyễn… đã liên tục khẳng định chủ quyền và quyền chủ quyền đối với vùng Biển Đông, quần đảo, các đảo nổi và bãi ngầm Trường Sa, Hoàng Sa. Nhiều đội hải thuyền, quân thuyền được thành lập nhằm thực thi các biện pháp quản lý, khảo sát, khai thác thăm dò thường niên, quy mô và xuyên suốt. Vào thế kỷ XVII, kế thừa truyền thống bảo vệ chủ quyền biển đảo và tư tưởng chiến lược hướng biển của các triều đại trước, chúa Nguyễn Phúc Nguyên (1613-1635) đã cho thành lập đội Hoàng Sa nhằm tiến hành khai thác và quản lý Bãi Cát Vàng và Bãi Cát Dài ở Phía Nam. Đến thời vua Gia Long việc khẳng định chủ quyền biển đảo tiếp tục đẩy mạnh và hoàn thiện dưới triều vua Minh Mệnh… Điều đó cho thấy quá trình khai chiếm Hoàng Sa, Trường Sa luôn được các chính quyền Việt Nam qua nhiều thời kỳ một cách liên tục, chính thống, hòa bình. Đặc biệt, chủ quyền không thể chối cãi của nước ta đối với Hoàng Sa, Trường Sa đã được thế giới công nhận, xác nhận, chứng minh thông qua tài liệu sử học Pháp Ngữ, Hán – Nôm, Trung Quốc, Anh ngữ, các bản đồ, atlas chính thống, quy chuẩn có giá trị toàn cầu. Có thể nói, những tư liệu và nghiên cứu được thu thập đã góp phần khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa. Đồng thời là những bằng chứng đanh thép bác bỏ các tuyên bố phi lý của Trung Quốc đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như những vùng biển, đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Tiếp đó, Trung tướng Nguyễn Thanh Tuấn – Nguyên Cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam thông tin về tình hình tranh chấp chủ quyền Biển Đông; Chủ trương và đối sách giải quyết tranh chấp trên biển, đảo của Đảng và Nhà nước ta trong tình hình mới. Thông qua Chuyên đề báo cáo, Trung tướng Nguyễn Thanh Tuấn đã cung cấp nhiều thông tin mới về tình hình Biển Đông liên quan đến yêu sách chủ quyền của nhiều nước và công tác bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền của nước ta đối với Hoàng Sa, Trường Sa. Theo đó, trước diễn biến phức tạp, căng thẳng và hành động leo thang, phi pháp của một số nước, Đảng và Nhà nước ta xác định: kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ vững chắc biên giới và chủ quyền biển đảo, vùng trời của Tổ quốc; đồng thời giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển bền vững đất nước. Giải quyết những bất đồng, tranh chấp bằng giải pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế; nâng cao năng lực thực thi pháp luật của các lực lượng làm nhiệm vụ ở biển, đảo. Bên cạnh đó, tiếp tục tuyên truyền những cơ sở, chứng cứ lịch sử và pháp lý khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa nhằm tạo sự đoàn kết toàn dân, tranh thủ sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế thực hiện thành công nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc.
Hội nghị Tập huấn công tác Tuyên truyền biển, đảo là hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện thông tin, tuyên truyền triển lãm bản đồ và trưng bày tư liệu “Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam – Những bằng chứng lịch sử và pháp lý” tại tỉnh An Giang năm 2016. Sự kiện do Bộ TT&TT phát động và phối hợp tổ chức UBND tỉnh An Giang nhằm phổ biến, tuyên truyền cho nhân dân An Giang hiểu rõ hơn về chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa. Từ đó góp phần nâng cao nhận thức, khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết và ý thức trách nhiệm bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong các tầng lớp nhân dân./.