Toàn cảnh thị trường thương mại điện tử khu vực Đông Nam Á năm 2019

Thương mại điện tử ở Đông Nam Á - một điểm sáng tăng trưởng toàn cầu

Tăng trưởng kinh tế trên diện rộng có thể trở thành một khái niệm khan hiếm trong năm 2019, do các yếu tố vĩ mô như căng thẳng thương mại toàn cầu và môi trường lãi suất tăng. Nhưng trong một năm đầy thách thức về kinh tế, nền kinh tế kỹ thuật số Đông Nam Á có thể sẽ là một trong những điểm sáng toàn cầu. Một số trình điều khiển cấu trúc và các yếu tố cơ bản mạnh mẽ góp phần vào sự lạc quan này. Thương mại xã hội ở khu vực này bùng nổ trước sự trỗi dậy của thương mại điện tử như chúng ta biết hiện nay.

Thương mại điện tử trong khu vực đã có tỷ lệ tăng trưởng lũy kế hàng năm hơn 62% trong 3 năm qua theo báo cáo của Google-Temasek e-Conomy SEA 2018. Báo cáo cũng ước tính rằng thương mại điện tử sẽ cố tổng giá trị giao dịch vượt 100 tỷ đôla vào năm 2025, so với con số 23 tỷ đôla năm 2018. Mặc dù con số đáng kinh ngạc như vậy, thương mại trực tuyến vẫn bị đánh giá khá thấp, chỉ đạt khoảng 2 -3% tổng doanh số bán lẻ. Con số này khá mờ nhạt so với với khoảng 20% ​​và 10% tương ứng ở Trung Quốc và Mỹ.

Do đó, chúng ta hy vọng rằng trong năm 2019, nền kinh tế kỹ thuật số - và đặc biệt là thương mại điện tử - sẽ tiếp tục tỏa sáng.

Sự xuất hiện của những trải nghiệm về thương mại điện tử - khám phá, giải trí và tham gia xã hội

Tại thời điểm mà người tiêu dùng có vô số lựa chọn mua sắm, cả trực tiếp và trực tuyến, trải nghiệm là loại tiền tệ mới. Người tiêu dùng muốn nhiều hơn là việc chỉ mua sắm những gì họ cần - họ muốn khám phá các sản phẩm mới, được giải trí và thậm chí tham gia với cộng đồng và bạn bè.

Do đó, mua sắm trực tuyến ở Đông Nam Á đang trở thành một trải nghiệm ngày càng mang tính xã hội, ngày càng trở nên phổ biến.

Phổ biến nhất hiện nay là việc mua sắm online trên Facebook. Các nhóm trên Facebook tự thành lập một không gian trực tuyến nơi mọi người kết nối để mua và bán hàng hóa, ngay cả trước khi ra mắt tính năng Facebook’s Marketplace. Sự tăng trưởng nhanh chóng ở Đông Nam Á được thúc đẩy bởi việc sử dụng điện thoại di động, nơi 90% dân số truy cập internet trực tuyến thông qua điện thoại thông minh. Đối với một số người, Facebook thậm chí còn có định nghĩa chính là internet.

Nắm bắt thời cơ, các nhà cung cấp đương nhiên cũng nhận thấy thị trường tiềm năng với vô số khách hàng tập trung trong các nền tảng truyền thông xã hội. Và ngay lập tức, các kênh bán hàng online thay cho truyền thống đã nhanh chóng xuất hiện. Theo bước chân của Facebook, các nền tảng xã hội như Instagram và Pinterest cũng đã phát triển các tính năng mua sắm của riêng mình.

Càng ngày, các ứng dụng thương mại điện tử trong khu vực của chúng ta không chỉ đơn giản là các nền tảng giao dịch ra vào cho người tiêu dùng. Thay vào đó, người tiêu dùng có thể truy cập vào ứng dụng mà không có ý định mua các mặt hàng cụ thể trước đó và thay vào đó chỉ cần duyệt qua các sản phẩm và giao dịch được quản lý bởi các nền tảng thương mại điện tử. Người tiêu dùng cũng có thể muốn trò chuyện với người bán để tìm hiểu thêm về các sản phẩm khác nhau hoặc cập nhật các nguồn cấp dữ liệu xã hội của bạn bè hoặc gia đình của họ.

Người dùng thậm chí có thể đến các ứng dụng thương mại điện tử để tiêu thụ nội dung. Ví dụ: một trong những tính năng mới phổ biến nhất của Shopee, là một bài kiểm tra trong ứng dụng tương tác mà bạn có thể giao lưu với gia đình và bạn bè, được tổ chức bởi những người nổi tiếng.

Khi ranh giới giữa mua sắm, xã hội và giải trí mờ dần, thời gian dành cho ứng dụng và khả năng duy trì sự chú ý của người dùng có thể sẽ trở thành thước đo hiệu suất quan trọng hơn cho các nền tảng thương mại điện tử.

Các nhà bán lẻ truyền thống và nền tảng thương mại điện tử xây dựng mối quan hệ đối tác

Một số nhà quan sát từ lâu đã cho rằng các nhà bán lẻ truyền thống và nền tảng thương mại điện tử bị khóa trong một cuộc cạnh tranh có tổng bằng không - để một bên có thể thành công, họ phải lấy một người tiêu dùng từ đối phương.

Năm 2019 sẽ thấy rằng mô hình ngày càng trở nên thách thức hơn bao giờ hết, khi nhiều nhà bán lẻ truyền thống tham gia vào các nền tảng thương mại điện tử như các đối tác đáng tin cậy, ngay cả các thương hiệu đã có sự hiện diện trực tuyến.

Ngoài việc chỉ giao dịch trực tuyến (niêm yết và bán, xử lý thanh toán và sắp xếp hậu cần cần thiết, v.v.), các cửa hàng truyền thống đang ngày càng hướng tới các nền tảng thương mại điện tử để quản lý chiến lược trực tuyến tổng thể và nhu cầu hậu cần truyền thống. Điều này báo hiệu một sự thay đổi trong vai trò của các nền tảng thương mại điện tử; hướng tới việc trở thành đối tác thương mại điện tử đáng tin cậy. Các cửa hàng trực tuyến và việc đặt niềm tin vào các nền tảng thương mại điện tử có thể có khả năng gặt hái nhiều lợi ích mà đối tác mang lại, từ việc sử dụng dữ liệu và công nghệ dự đoán, đến các dịch vụ quảng cáo mang lại hiệu quả hơn.

Sự khác biệt lớn nhất giữa bán lẻ trực tuyến và truyền thống là khả năng theo dõi, thu thập, giám sát và quản lý thông tin, tất cả trong thời gian thực.

Thông qua các kênh trực tuyến, các thương hiệu có thể truy cập dữ liệu của khách hàng thông qua các cuộc trò chuyện, phương tiện truyền thông xã hội và trang web của riêng họ. Thông tin này có thể được sử dụng để đưa ra các chiến lược trực tuyến. Trên toàn cầu, 73% thương hiệu có kế hoạch phân bổ ngân sách thương mại điện tử của họ cho các dịch vụ dữ liệu & phân tích vào năm 2019.

Tuy nhiên, mặc dù có thỏa thuận chung về tầm quan trọng của nó, nhiều thương hiệu không có khái niệm về cách sử dụng dữ liệu để biến chúng thành lợi thế của họ.

Giáo sư Srikant M. Datar của trường kinh doanh Harvard cho biết: “Ngay cả ngày nay, không phải tất cả các nhà bán lẻ đều nắm bắt được dữ liệu đầy đủ đến mức họ nghĩ mình là công ty dữ liệu và đây có thể là lý do khiến nhiều công ty đang gặp khó khăn”.

Thu thập dữ liệu dễ dàng nhưng có và tối ưu hóa khả năng phân tích để sử dụng nó là một vấn đề hoàn toàn khác.

Một cuộc khảo sát của ecommerceIQ đã xác định việc phân tích dữ liệu là một trong những kỹ năng khó tìm thấy nhất trong số các tài năng kỹ thuật số ở Đông Nam Á. Các thương hiệu liên tục tìm kiếm các công cụ tổng hợp dữ liệu để hợp nhất thông tin để có thể lấy và sử dụng thuận tiện, nhắm mục tiêu và cá nhân hóa các sản phẩm và dịch vụ.

Reagan Chai, Trưởng phòng Phát triển Kinh doanh và Trí tuệ Khu vực tại Shopee đã trả lời tờ ecommerceIQ rằng việc thu thập dữ liệu cho phép công ty vạch ra và tối ưu hóa trải nghiệm người dùng và người bán trong khi đánh giá trước nhu cầu của khách hàng và dự đoán tiềm năng trong tương lai. Công ty đã chứng kiến ​​sự gia tăng lưu lượng truy cập trang web trong năm vừa qua, thậm chí vượt qua cả những doanh nghiệp trong khu vực khác.

Tại Trung Quốc, Alibaba và JD.com đã tiến một bước xa hơn bằng cách sử dụng dữ liệu được thu thập trực tuyến để cải thiện tình trạng hàng tồn kho và trải nghiệm tại các cửa hàng thực tế của họ. Giám đốc tiếp thị của Alibaba, Chris Tung cho biết công ty muốn giúp các thương hiệu tìm được người tiêu dùng phù hợp bằng cách theo dõi họ trên toàn hệ thống của Alibaba.

Chris kết luận: “Chúng tôi tìm thấy tất cả các dữ liệu liên quan đến con người, hành vi của họ, những gì họ thích, những gì họ mua và ràng buộc dữ liệu trực tuyến này với người thật”.

Đầu năm ngoái, công cụ hỗ trợ thương mại điện tử, aC Commerce đã ra mắt nền tảng phân tích dữ liệu BrandIQ để tăng cường khả năng như một đối tác dữ liệu để giúp các thương hiệu tập trung dữ liệu khách hàng của họ và cung cấp các sản phẩm hoặc dịch vụ tùy chỉnh cho từng nhóm mục tiêu.

Nói cách khác, ngành bán lẻ trực tuyến và ngoại tuyến không phải là một trò chơi với tổng bằng không; các cửa hàng ngoại tuyến và nền tảng trực tuyến lớn đã trở thành những người chơi bổ sung. Chúng ta đã thấy một số lượng lớn các chuỗi bán lẻ lớn và công ty hàng tiêu dùng hợp tác với các nền tảng thương mại điện tử trong khu vực - những ví dụ gần đây bao gồm Miniso ở Singapore, Nestle ở Malaysia và BigC ở Thái Lan - và chúng tôi hy vọng xu hướng này sẽ tiếp tục trong năm 2019.

Mở khóa tài sản bí mật ở Đông Nam Á

Là một nền tảng kỹ thuật số, các thị trường thương mại điện tử trao quyền cho các doanh nhân và thương hiệu thuộc mọi quy mô để vươn ra ngoài thị trường địa phương của họ, vượt ra ngoài các thành phố cấp 1.

Ở những nơi như Indonesia, sự tăng trưởng của thế hệ người tiêu dùng di động trung lưu và sự thâm nhập của điện thoại thông minh được cải thiện nhanh chóng có nghĩa là tầm quan trọng của người tiêu dùng bên ngoài khu vực thủ đô (Jabodetabek) không ngừng tăng lên - nhóm này chiếm khoảng 90% tổng dân số Indonesia, theo truyền thống vẫn chỉ là đối tượng thứ yếu trong chiến lược bán lẻ của nhiều thương hiệu. Suy nghĩ này có thể sớm trở thành trung tâm của nhiều doanh nghiệp trong năm nay.

Nhưng đây không phải là một luồng hàng hóa một chiều. Trên thực tế, các doanh nhân và doanh nghiệp vừa chớm nở từ các khu vực Cấp 1 cũng đang thấy rằng thương mại điện tử cho phép họ khai thác các cơ hội thị trường mới.

Lấy ví dụ về Ibu Vina từ Bali ở Indonesia. Cô sản xuất lông mi giả chất lượng cao và bắt đầu với một cửa hàng nhỏ. Nhưng việc buôn bán truyền thống rất khó vì giá thuê cửa hàng rất cao và rất khó để mở rộng quy mô chỉ bằng cách dựa vào lưu lượng truy cập của khách hàng đi đến từng cửa hàng trong tiệm. Lúc đầu, cô chỉ bán được 100 cặp lông mi mỗi tháng. Tuy nhiên, vào tháng 4 năm 2017, Ibu Vina đã đưa ra quyết định chuyển hướng sang kinh doanh trực tuyến. Bằng cách mở một cửa hàng trực tuyến, cô đã ngay lập tức tiếp cận một thị trường khổng lồ cho các sản phẩm chất lượng cao nhưng giá cả phải chăng, vượt xa thị trường quê nhà của cô. Hiện tại họ có thể bán tới 10.000 cặp lông mi mỗi tháng, tăng gấp 100 lần. Cô bắt đầu cửa hàng chỉ với chính bản thân và chồng. Hiện nay, họ có hơn 50 người làm việc để xử lý tất cả các đơn đặt hàng.

Năm 2019 sẽ là một năm thay đổi thú vị và tăng trưởng tích cực cho ngành thương mại điện tử, từ sự xuất hiện của những cách mới để trải nghiệm thương mại đến các nền tảng đóng vai trò trung tâm cho các thương hiệu trực tuyến.