Chuyển đổi phương thức quản lý và hỗ trợ cho người khuyết tật, bao gồm nạn nhân bom mìn
Việt Nam là một trong những quốc gia chịu hậu quả nặng nề của ô nhiễm bom mìn và chất độc hoá học sau chiến tranh. Ước tính số bom đạn còn sót lại sau chiến tranh là khoảng 800.000 tấn, tổng diện tích ô nhiễm và nghi ngờ ô nhiễm khoảng 6,13 triệu ha, chiếm 18,82% diện tích cả nước. Hiện cả nước có khoảng hơn 6 triệu người khuyết tật (chiếm khoảng 7% dân số).
Nền tảng trực tuyến đăng ký và quản lý thông tin người khuyết tật nằm trong trong khuôn khổ Dự án Việt Nam - Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh (KVMAP). Đối tác của Dự án KVMAP bao gồm Cơ quan hợp tác phát triển Hàn Quốc (KOICA), Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Trung tâm hành động bom mìn quốc gia Việt Nam (VNMAC) với sự hỗ trợ của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) để nỗ lực mang lại lợi ích cho người khuyết tật ở Việt Nam.
Nền tảng số này sẽ góp phần cải thiện cuộc sống của người khuyết tật và giúp cho công tác bảo trợ xã hội đáp ứng nhu cầu của người khuyết tật. Phần mềm giúp người khuyết tật, nạn nhân bom mìn có thể thuận tiện khai báo thông tin về tình trạng khuyết tật; in giấy xác nhận khuyết tật và có thể nhận được sự hỗ trợ phù hợp của chính phủ; cập nhật nhu cầu cần hỗ trợ với các cấp quản lý liên quan. Thông tin đăng ký trên cơ sở dữ liệu (CSDL) được bảo mật.
"Ứng dụng phần mềm này thật sự thân thiện và dễ sử dụng. Đây là ứng dụng tốt cho người khuyết tật", chị Trần Lệ Quyên, một giáo viên ngôn ngữ ký hiệu của trung tâm SCDeaf (Trung tâm hỗ trợ và kết nối người điếc với xã hội).
Anh Cao Ngọc Hùng, vận động viên môn ném lao, Hiệp hội Paralympic Việt Nam chia sẻ: "Với ứng dụng này, tôi có thể truy cập và cập nhật thông tin bất cứ khi nào bất cứ ở đâu. Khi truy cập vào ứng dụng này, tôi có thể đăng ký thông tin để xin xác nhận mức độ khuyết tật với chính quyền địa phương. Với những bạn khuyết tật ở vùng xâu vùng xa, sử dụng ứng dụng này sẽ giúp họ tiết kiệm thời gian đi lại và họ có thể cập nhật được nhu cầu để từ đó có thể nhận được những hỗ trợ của chính phủ và các dự án khác nhau".
Đối với cán bộ làm công tác bảo trợ xã hội, nền tảng số này chuyển đổi việc quản lý và phương cách hỗ trợ cho người khuyết tật, giúp cho Bộ LĐTB&XH và Sở LĐTB&XH các tỉnh xây dựng CSDL thông tin người khuyết tật một cách kịp thời và chính xác, giúp cho việc hoạch định chính sách dựa trên cơ sở bằng chứng và thực hiện hỗ trợ chính sách đáp ứng nhu cầu của người khuyết tật.
Tính đến cuối năm 2020, phần mềm đăng ký và quản lý thông tin người khuyết tật đã được triển khai thành công ở 9 tỉnh/thành phố (Quảng Bình, Bình Định, Khánh Hòa, Thanh Hóa, Quảng Ninh, Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam và Vĩnh Long), với 90.000 người khuyết tật đã đăng ký trên hệ thống, trong đó khoảng 75.000 người khuyết tật từ hai tỉnh Quảng Bình và Bình Định.
Thông tin từ hệ thống phần mềm được sử dụng cho hoạt động quản lý hỗ trợ trường hợp và cấp giấy xác nhận như xác định mức độ khuyết tật, là cơ sở để hỗ trợ người khuyết tật, nạn nhân bom mìn trong việc hỗ trợ sinh kế, đào tạo dạy nghề, phục hồi chức năng cho người khuyết tật, nạn nhân bom mìn,...
Kết quả thí điểm cho thấy cho nền tảng số này đã sẵn sàng đưa vào sử dụng trên toàn quốc, và càng trở nên dễ dàng hơn khi ra mắt ứng dụng trên điện thoại di động hệ điều hành iOS và Android.
"Chúng tôi sẽ thúc đẩy triển khai áp dụng phần mềm ở tất cả các cấp đồng thời với việc tiếp tục nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác xã hội, đáp ứng tốt hơn yêu cầu công việc và giải quyết chính sách trợ giúp cho người khuyết tật và nạn nhân bom mìn," ông Nguyễn Văn Hồi, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH, khuyến khích việc sử dụng ứng dụng số này trên toàn quốc và đề nghị tiếp tục nâng cấp hoàn thiện dựa trên những thành công ở giai đoạn thí điểm.
Nền tảng số này chạy hoàn toàn trên web và dữ liệu được quản lý tập trung. Với 70% dân số Việt Nam hiện đang sở hữu điện thoại thông minh, ứng dụng mới này được xây dựng trên điện thoại thông minh, nhờ vậy nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ cho người khuyết tật. Ứng dụng hiện đang được nâng cấp với các tính năng bổ sung nhằm hỗ trợ người khuyết tật tốt hơn trong quá trình đăng ký thông tin.
Thúc đẩy các giải pháp sáng tạo trong việc giải quyết các vấn đề của người khuyết tật
Phát biểu tại lễ ra mắt nền tảng trực tuyến và ứng dụng trên điện thoại thông minh, bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện thường trú của UNDP, nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc thúc đẩy các giải pháp sáng tạo trong việc giải quyết các vấn đề của người khuyết tật, những người nằm trong các nhóm dễ bị tổn thương nhất trong xã hội và bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19.
Bà Caitlin Wiesent cho biết: "Đánh giá nhanh về tác động kinh tế xã hội của đại dịch COVID-19 đối với người khuyết tật của UNDP cho thấy có khoảng 24% người tham gia khảo sát không có giấy chứng nhận khuyết tật, và đây là một trong những nguyên nhân khiến họ chưa tiếp cận được đầy đủ với các dịch vụ và hỗ trợ cần thiết".
Trưởng đại diện UNDP cũng bày tỏ vui mừng khi cùng hợp tác với VNMAC, Bộ LĐTB&XH và KOICA thông qua một trong những dự án hành động bom mìn lớn nhất ở Việt Nam, đã xây dựng và đóng góp giải pháp số đem lại lợi ích cho không chỉ nạn nhân bom mìn, mà cả cộng đồng người khuyết tật. Dữ liệu cập nhật, chính xác, đáng tin cậy giúp chính phủ cung cấp đầy đủ dịch vụ và hỗ trợ cần thiết, đáp ứng nhu cầu của người khuyết tật.
Ứng dụng được nâng cấp trên nền tảng số do Trung tâm quốc tế (IC) xây dựng cho Chính phủ Việt Nam, với sự hỗ trợ của Bộ ngoại giao Mỹ. IC và UNDP đã điều phối việc hỗ trợ nâng cấp ứng dụng, và Dự án KVMAP đã hỗ trợ nâng cấp bổ sung tính năng tiên tiến về quản lý trường hợp và ứng dụng trên điện thoại di động.
Đây là một trong những hoạt động của Dự án Việt Nam- Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh do chính phủ Hàn Quốc tài trợ thông qua Cơ quan hợp tác phát triển Hàn Quốc (KOICA). Dự án nỗ lực đảm bảo những hỗ trợ cho nạn nhân bom mìn cũng mang lại lợi ích cho người khuyết tật nói chung ở Việt Nam. Ứng dụng mới này là một ví dụ về những nỗ lực này của dự án./.