Tự do hóa thương mại dịch vụ trong tiến trình hội nhập của AEC.

Việc tự do hóa thương mại dịch vụ là một trong những yếu tố trung tâm trong việc thực hiện trụ cột đầu tiên của AEC, trong đó bao gồm sự luân chuyển tự do của dịch vụ. Kế hoạch tổng thể của Cộng đồng kinh tế ASEAN, AEC Blueprint, nhằm tới mục tiêu thiết lập "luân chuyển tự do của thương mại dịch vụ, nơi mà sẽ không hạn chế đáng kể đói với các nhà cung cấp dịch vụ ASEAN trong việc cung cấp dịch vụ và thành lập công ty xuyên biên giới quốc gia trong khu vực, theo quy định trong nước". Thể chế hoá hội nhập các dịch vụ ASEAN được thực hiện bởi Hiệp định khung ASEAN về dịch vụ (AFAS) ký kết vào năm 1995. AFAS có ba mục tiêu chính: tăng cường các dịch vụ hợp tác giữa các nước thành viên để loại bỏ đáng kể các hạn chế đối với thương mại dịch vụ giữa các nước thành viên; tự do hóa thương mại dịch vụ hơn những cam kết của các nước thành viên thuộc Hiệp định GATS, với mục đích để thực hiện một khu vực tự do thương mại dịch vụ; và để đi đến những gì được gọi là gói cam kết, sẽ được thực hiện thông qua các vòng đàm phán các cam kết theo ngành cụ thể. Mục tiêu cụ thể cho tự do hóa ngành dịch vụ và hội nhập đã được thiết lập theo AEC Blueprint cho hội nhập kinh tế trong thương mại dịch vụ

Từ năm 1995, nhiều gói cam kết AFAS đã được ký kết bởi các nước thành viên ASEAN, cụ thể: (a) 8 gói cam kết trong một loạt các lĩnh vực dịch vụ công thuộc phạm vi quản lý của Bộ trưởng Kinh tế ASEAN, (b) 6 gói cam kết dịch vụ tài chính, và (c) 8 gói cam kết trong vận tải hàng không. Mỗi gói chứa các cam kết tự do hóa nhằm mục đích giảm các hạn chế đối với thương mại dịch vụ giữa các nước thành viên ASEAN. các biện pháp tự do hóa trong lĩnh vực dịch vụ tài chính có một thời gian biểu dãn cách hơn nhằm cho phép các thành viên để đảm bảo phát triển khu vực tài chính có trật tự và bảo trì sự ổn định tài chính và kinh tế xã hội. Các nước thành viên được khuyến khích để làm theo nguyên tắc thận trọng như sử dụng các quy trình ASEAN-X, và phải đưa vào mục tiêu chính sách tài khoản quốc gia và mức độ phát triển kinh tế khi tự do hóa dịch vụ tài chính.

AEC Blueprint bao hàm các kế hoạch hành động sau đây cho việc tự do hóa thương mại dịch vụ:

1. Loại bỏ đáng kể tất cả các hạn chế về thương mại dịch vụ vận tải dịch vụ đối với bốn ưu tiên các lĩnh vực: hang không, e-ASEAN, chăm sóc sức khỏe và du lịch vào năm 2010, và các ngành dịch vụ ưu tiên thứ năm, dịch vụ kho vận, vào năm 2013.

2. Loại bỏ đáng kể tất cả các hạn chế về thương mại dịch vụ cho tất cả các ngành dịch vụ khác vào năm 2015.

3 Thực hiện tự do hóa thông qua các vòng 2 năm liên tiếp cho đến năm 2015, đó là năm 2008, 2010, 2012, 2014, và 2015.

4. Mục tiêu để sắp xếp số lượng tối thiểu của các ngành mới cho mỗi vòng: 10 phân ngành trong năm 2008, 15 trong năm 2010, 20 năm 2012, 20 năm 2014, và 7 trong năm 2015, dựa trên danh sách phân loại 120 dịch vụ của GATS W/120.

5. Biểu gói cam kết cho mỗi vòng theo các thông số sau:

- Không hạn chế đối với phương thức 1 và 2, có trường hợp ngoại lệ vì lý do quy định (như an toàn công cộng), là đối tượng để thỏa thuận của tất cả các nước thành viên trên từng trường hợp cụ thể

- Cho phép cho nước ngoài (ASEAN) tham gia cổ phần của không ít hơn 51% vào năm 2008, và 70% vào năm 2010 cho bốn lĩnh vực ưu tiên dịch vụ; không ít hơn 49% vào năm 2008, 51% vào năm 2010, và 70% vào năm 2013 cho các dịch vụ kho vận; và không ít hơn 49% vào năm 2008, 51% vào năm 2010, và 70% vào năm 2015 đối với các ngành dịch vụ khác

- Từng bước loại bỏ các hạn chế khác ở phương thức 3 và tiêp cận thị trường vào năm 2015.

6. Thiết lập các thông số của tự do hóa các hạn chế đối xử quốc gia, phương thúc 4, và hạn chế trong các cam kết ngang cho mỗi vòng trước năm 2009.

7. Biểu cam kết theo các thông số đã đồng ý cho những hạn chế đối xử quốc gia, phương thúc 4, và hạn chế trong các cam kết ngang thiết lập trong năm 2009.

8. Hoàn thành việc biên soạn một danh mục các rào cản đối với các dịch vụ trước tháng 8/2008.

9. Cho phép linh hoạt tổng thể, trong đó bao gồm các phân ngành hoàn toàn loại trừ từ tự do hóa và các phân ngành trong đó không phải tất cả các thông số thống nhất về tự do hóa các phương thức cung cấp được đáp ứng, trong lịch trình các cam kết tự do hóa. Lịch trình của các cam kết tự do hóa trong mỗi vòng sẽ được đối với sự linh hoạt sau:

- Khả năng bắt kịp ở vòng tiếp theo nếu một nước thành viên không có khả năng đáp ứng các thông số của các cam kết đặt ra cho các vòng trước Cho phép để thay thế cho các ngành đã được đồng ý để được tự do hóa trong một vòng nhưng mà một nước thành viên không có khả năng thực hiện cam kết, với các ngành ngoài của các phân ngành đã đồng ý

- Tự do hóa thông qua ASEAN-X (các lưu ý -X dưới đây). Toàn bộ các thỏa thuận công nhận lẫn nhau (MRA) hiện đang được đàm phán, đó là, dịch vụ kiến trúc, dịch vụ kế toán, trình độ khảo sát, các học viên y tế vào năm 2008, và các học viên nha khoa năm 2009.

10. Thực hiện khẩn trương các MRA theo quy định của từng MRA tương ứng.

11. Xác định và phát triển MRA cho các dịch vụ chuyên nghiệp khác vào năm 2012, hoàn thành vào năm 2015.

12. Tăng cường phát triển nguồn nhân lực và xây dựng năng lực trong các lĩnh vực dịch vụ.

Nguồn: AEC Blueprint. Lưu ý: ASEAN - X công thức cho phép một nhóm nhỏ các nước thành viên ASEAN để thực hiện tiến bộ nhanh hơn trong hội nhập khu vực mà không đòi hỏi sự tham gia của các thành viên khác.