Tuần lễ Hội nghị Bộ trưởng Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) APEC năm 2017 đã diễn ra từ ngày 10-15/9/2017 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tham dự và phát biểu khai mạc Hội nghị. Hội nghị lần thứ 24 các Bộ trưởng phụ trách DNNVV APEC tập trung thảo luận chủ đề “Tăng cường khả năng cạnh tranh và đổi mới của DNNVV trong thời đại kỹ thuật số”, Hội nghị đã thông qua 3 văn kiện quan trọng gồm: (1) Sáng kiến về Thúc đẩy khởi nghiệp APEC, (2) Chiến lược phát triển DNNVV xanh, bền vững và sáng tạo, (3) Tuyên bố chung của Hội nghị Bộ trưởng phụ trách DNNVV lần thứ 24. Sau đây là nội dung Tuyên bố chung của Hội nghị.
1. Chúng tôi, các Bộ trưởng APEC và các đại diện của APEC phụ trách Doanh nghiệp Nhỏ và Vừa (DNNVV) đã họp mặt tại thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 15 tháng 9 năm 2017 tại Hội nghị Bộ trưởng DNNVV lần thứ 24 dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Việt Nam. Tham dự Hội nghị có Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Doanh nghiệp APEC (ABAC), Giám đốc Điều hành của Ban thư ký APEC, và Chủ tịch Nhóm Công tác SME APEC (SMEWG).
2. Chúng tôi đánh giá cao sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong khu vực APEC tại các cuộc họp ngày 10-14 tháng 9 năm 2017. Chúng tôi đánh giá cao quan điểm và sự đóng góp của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các doanh nhân, các nhà lãnh đạo chính phủ,các chuyên gia và các cơ sở hàn lâm trong việc hình thành chương trình nghị sự cho các DNNVV của APEC.
3. APEC đã lớn mạnh trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng và hội nhập kinh tế khu vực. Vì các DNNVV là một nguồn lực đáng kể của sự thịnh vượng và việc làm, và là người đóng góp lớn vào sự đổi mới và là động lực tăng trưởng kinh tế trong khu vực châu Á Thái Bình Dương, chúng tôi nhận thấy tầm quan trọng của việc giải quyết các mối quan tâm đặc biệt của họ để có thể phát huy hết tiềm năng như là một cách để tạo động lực cho kinh tế khu vực.
4. Trong chủ đề năm nay "Tăng cường khả năng cạnh tranh và đổi mới các DNNVV trong thời đại kỹ thuật số", cuộc thảo luận của chúng tôi tập trung vào ba tiểu chủ đề: (i) Tạo điều kiện cho DNNVV tiếp cận thị trường và hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu; (ii) Tạo môi trường kinh doanh cho DNNVV thông qua việc tiếp cận tốt hơn với công nghệ, quản lý và tăng cường năng lực trong việc đào tạo, tư vấn và kết hợp kinh doanh; (iii) Tăng cường tinh thần doanh nghiệp của APEC trong thời đại kỹ thuật số: thúc đẩy khởi nghiệp và đạo đức kinh doanh.
Các DNNVV xanh, bền vững và sáng tạo
5. Chúng tôi ủng hộ Chiến lược APEC về Các DNNVV xanh, bền vững và đổi mới trong tiểu chủ đề đầu tiên đó là khuyến khích cách tiếp cận đối tác nhà nước - tư nhân như một phương tiện để tạo ra một môi trường thuận lợi cho DNNVV có thể tham gia vào các hoạt động xanh theo một cách thức hiệu quả về mặt chi phí và tăng cường nhận thức xanh cùng các kỹ năng cần thiết của DNNVV.
6. Chúng tôi nhấn mạnh rằng xanh hóa các DNNVV trong khu vực APEC có thể giúp tăng khả năng cạnh tranh của họ đồng thời thúc đẩy lợi ích cho cộng đồng địa phương. Điều cần thiết là phải tạo cơ hội cho DNNVV tham gia vào thương mại điện tử và thực tiễn mua sắm xanh của các công ty lớn và giúp DNNVV tiếp cận thị trường và hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
7. Chúng tôi thừa nhận rằng có một số thách thức mà DNNVV trong khu vực cần phải giải quyết nhàm thực hiện các việc kinh doanh xanh và bền vững bao gồm: sự thiếu nhận thức về lợi ích của nền kinh tế xanh, thiếu kỹ năng phát triển công nghệ xanh và hạn chế tiếp cận các nguồn tài chính.
8. Theo cách này, việc thiết lập một chiến lược cho DNNVV xanh, bền vững và sáng tạo là một bước đi có giá trị hướng tới việc tạo ra một môi trường cho DNNVV phát triển và đóng tròn vai trò thúc đẩy sự đổi mới và tăng trưởng bền vững mà chúng tôi tin rằng nó sẽ hỗ trợ Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc (SDGs).
9. Chúng tôi khuyến khích các nền kinh tế thành viên tình nguyện trong vai trò các nhà vô địch để đi đầu trong việc thúc đẩy các DNNVV xanh, bền vững và sáng tạo trong các ngành thí điểm đề xuất như được liệt kê trong Chiến lược ở giai đoạn ban đầu bằng cách khởi xướng các dự án hoặc tổ chức các hoạt động có liên quan.
Tăng cường khả năng tiếp cận thị trường, hiện đại hóa và sức cạnh tranh của DNNVV
10. Chúng tôi đã bày tỏ sự hài lòng về việc các vấn đề của DNNVV tiếp tục được nhấn mạnh trong chương trình nghị sự của APEC trong những năm gần đây, điều này càng quan trọng hơn trong bối cảnh toàn cầu hóa, sự đổi mới trong thời đại kỹ thuật số. Chúng tôi kêu gọi đẩy nhanh việc thực hiện Sáng kiến Iloilo.
11. Chúng tôi hoan nghênh sự ra mắt của Thị trường DNNVV của APEC, như là kết quả của giai đoạn đầu của việc thực hiện theo Sáng kiến Iloilo.
12. Chúng tôi thảo luận Kế hoạch công tác năm 2017 về triển khai giai đoạn 2 của thị trường DNNVV (APEC MSME) (2016-2020) và đồng ý tập trung xây dựng nội dung và chức năng của Thị trường APEC MSME để cải thiện tỷ xuất giá trị cho DNNVV.
13. Chúng tôi hoan nghênh tiến độ thực hiện Chương trình hành động Boracay nhằm toàn cầu hóa DNNVV. Chúng tôi khuyến khích các nền kinh tế thành viên khám phá các cơ hội hợp tác giữa APEC và tư nhân để tiếp tục phát triển các sáng kiến mà sẽ đem lại lợi ích cho DNNVV trong khu vực và góp phần nâng cao năng lực quốc tế cũng như giảm các rào cản đối với thương mại và đầu tư có ảnh hưởng đến DNNVV.
14. Chúng tôi lưu ý đến những tiến bộ trong việc phát triển Tóm tắt về các phương pháp đối với việcqQuốc tế hóa các DNNVV và mong muốn nó hoàn thành vào năm 2018 để góp phần vào Chương trình Hành động Boracay và Sáng kiến Iloilo
15. Chúng tôi hoan nghênh các dự án và sáng kiến do các nền kinh tế thành viên thực hiện hướng tới thúc đẩy đổi mới và những năng lực kỹ thuật số, sức cạnh tranh và khả năng phục hồi.
16. Chúng tôi hoan nghênh tiến bộ của Sáng kiến Công nghiệp phụ trợ của APEC bao gồm kết quả của các cuộc hội thảo chính sách, hoàn thành các điển cứu và thông qua hoạt động Thực tiễn tốt nhất của APEC nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp phụ trợ khu vực Châu Á Thái Bình Dương tại SOM3 và khuyến khích hợp tác nhiều hơn.
17. Chúng tôi thừa nhận rằng cần phải tạo sự hỗ trợ liên tục và chi tiết cho DNNVV trong mỗi nền kinh tế để mở rộng sự tham gia của DNNVV vào chuỗi giá trị toàn cầu. Chúng tôi cũng thừa nhận rằng điều quan trọng là mỗi nền kinh tế sẽ tăng cường hợp tác với các tổ chức hỗ trợ DNNVV, các chính quyền địa phương ... và phát triển một nền tảng hỗ trợ thành công cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
18. Chúng tôi công nhận sự đóng góp của Hội nghị Công nghệ DNNVV của APEC(SMETC) nhằm thúc đẩy trao đổi công nghệ và hợp tác của các DNNVV APEC và chào mừng SMETC lần thứ 10 sẽ được tổ chức tại thành phố Shenyang, Trung Quốc, vào ngày 27 - 29 tháng 6 năm 2018. Chúng tôi hoan nghênh các nền kinh tế APEC tham gia hoạt động Thực tiến tốt nhất của APEC trong đổi mới DNNVV, nhằm tăng cường chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác tìm kiếm sự phù hợp trong các lĩnh vực đổi mới, và thúc đẩy phát triển sáng tạo DNNVV trong khu vực APEC.
19. Chúng tôi hoan nghênh việc thành lập Trung tâm thúc đẩy Công nghệ thông tin DNNVV của APEC. Trung tâm này sẽ trở thành mối liên kết giữa các doanh nghiệp nhỏ và vừa và các cơ quan liên quan khác từ các nền kinh tế thành viên APEC. Trung tâm thúc đẩy Công nghệ thông tin APEC sẽ là cơ sở để chia sẻ các chính sách, kinh nghiệm và các thông lệ tốt nhất về CNTT và cung cấp tư vấn về các giải pháp CNTT, điều này sẽ giúp cải thiện mức độ ứng dụng CNTT của DNNVV trong khu vực APEC.
20. Tiếp cận internet và kinh tế kỹ thuật số là một trong những vấn đề quan trọng nhất mà năng lực cạnh tranh và quốc tế hóa của DNNVV đang phải đối mặt. Chúng tôi hoan nghênh các nỗ lực của Nhóm công tác DNNVV nhằm tăng cường sự thấu hiểu về cơ hội và thách thức đối với các DNVVN trong nền kinh tế kỹ thuật số và internet đồng thời chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn tốt nhất về cách vượt qua những rào cản như thế nào. Chúng tôi ghi nhận những nỗ lực của hội thảo nhằm giúp DNNVV tiếp cận với nền kinh tế kỹ thuật số để nâng cao kiến thức về các nền kinh tế APEC và thúc đẩy sự hợp tác chặt chẽ hơn.
21. Chúng tôi hoan nghênh các dự án và sáng kiến do các nền kinh tế thành viên thực hiện nhằm thúc đẩy đổi mới và khả năng kỹ thuật số, khả năng cạnh tranh và khả năng phục hồi của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cụ thể là Đối thoại công-tư của APEC về Tăng cường năng lực của MSME trong xuất khẩu dịch vụ và Hội thảo APEC về Tạo điều kiện tiếp cận thị trường cho các DNNVV do phụ nữ làm chủ thông qua thương mại điện tử do Việt Nam tổ chức.
Khuyến khích các doanh nghiệp mới thành lập
22. Chúng tôi biết rằng trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu sắc, các nền kinh tế có mức độ đổi mới cao sẽ có nhiều cơ hội tham gia vào một vũ đài lớn hơn. Các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo sẽ thúc đẩy sự sáng tạo và tạo ra một sự bùng nổ của những ý tưởng mới và cả thương mại và đầu tư.
23. Tuy nhiên, môi trường hiện tại và năng lực thể chế cho việc thúc đẩy các doanh nghiệp mới thành lập trong khu vực APEC, bao gồm khung pháp lý, chính sách công và quỹ đầu tư mạo hiểm ... vẫn là một thách thức và đòi hỏi sự hỗ trợ của thành viên APEC.
24. Để loại bỏ các rào cản gây trở ngại cho thành công ban đầu của khởi nghiệp và tạo thuận lợi cho các hoạt động khởi nghiệp sáng tạo, các nền kinh tế cần có hành động cụ thể để hỗ trợ các doanh nghiệp mới thành lập thông qua việc tạo ra các khuôn khổ điều tiết thuận lợi thúc đẩy môi trường kinh doanh thân thiện; đảm bảo tiếp cận các nguồn lực; và xây dựng mạng lưới khởi nghiệp và các đối tác.
25. Chúng tôi chúc mừng Việt Nam đã thành công trong việc tổ chức Diễn đàn Khởi nghiệp năm APEC 2017. Diễn đàn là cơ hội lý tưởng cho các nền kinh tế thành viên chia sẻ kinh nghiệm, ý tưởng và công cụ để hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp, tạo thành một cộng đồng khởi nghiệp năng động và kết nối mạng lưới trong APEC. Trên cơ sở kết quả của Diễn đàn, chúng tôi ưu tiên các khuyến nghị như là các biện pháp cụ thể để tạo ra một cộng đồng khởi nghiệp năng động, sáng tạo và kết nối trong APEC.
26. Chúng tôi khuyến khích các nền kinh tế APEC tập trung vào các yếu tố thúc đẩy thành công khởi nghiệp, như tài trợ, tiếp cận thị trường, kết nối toàn cầu, tài năng kỹ thuật, kinh nghiệm, thu hút nguồn lực, sự tham gia của doanh nghiệp, tham vọng của người sáng lập và các chiến lược để phát triển một cộng đồng khởi nghiệp trong APEC .
27. Chúng tôi công nhận tầm quan trọng của việc thiết lập một mạng lưới kinh doanh trong APEC nhằm tăng cường kinh nghiệm và trao đổi sáng kiến giữa các nền kinh tế. Chúng tôi cũng thừa nhận những nỗ lực chung của các nền kinh tế trong việc thực hiện các chương trình cụ thể và thiết thực để thúc đẩy Kế hoạch hành động Kinh tế số và Chương trình làm việc (DEAP) do Nhóm công tác DNNVV (SMEWG) phát triển vào năm 2015
28. Chúng tôi thừa nhận tầm quan trọng của Sáng kiến Trực tuyến – đến – Ngoại tuyến (Online- to-Offline, O2O) của DNNVV APEC do Đài Loan, Phi-lip-pin và Malaysia đồng tổ chức nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh về kỹ thuật số của DNNVV và khả năng phục hồi đối với tăng trưởng chất lượng trong năm nay. Chúng tôi đánh giá cao việc thực hiện Hội nghị cấp cao APEC SME O2O được tổ chức tại Đài Bắc của Trung Quốc cũng như các sự kiện O2O nối tiếp tổ chức tại Malaysia, Việt Nam và kế hoạch sắp tới của O2O tại Philippines vào tháng 10 này.
29. Chúng tôi kêu gọi nỗ lực hơn nữa để nâng cao nhận thức về khả năng phục hồi kỹ thuật số để chống lại các cuộc tấn công không gian mạng đối với các DNVVN để chuẩn bị cho họ về các mối đe doạ trực tuyến trong thời đại kỹ thuật số Các hướng dẫn của APEC về phục hồi kỹ thuật số cho DNNVV dự kiến sẽ được công bố trên mục Xuất bản phẩm của APEC trong tương lai gần và sẽ được sử dụng làm tài liệu đào tạo chính trong việc điều chỉnh các Hội thảo Huấn luyện phục hồi kỹ thuật số của APEC. Chúng tôi hoan nghênh sự hợp tác của nhiều nền kinh tế trong việc dịch van bản này sang nhiều ngôn ngữ.
30. Nhận thức được rằng việc cung cấp đào tạo cho DNNVV về tầm quan trọng của sự kiên cường và khả năng cạnh tranh số là rất quan trọng cho sự tồn tại của các DNVVN, chúng tôi kêu gọi nỗ lực chung nhằm thúc đẩy sự tham gia của 5 lớp tập huấn APEC dành cho DNNVV về phục hồi kỹ thuật số được tổ chức tại Malaysia, Philippines, Đài Loan, Thái Lan và Việt Nam vào năm 2018.
31. Chúng tôi chỉ đạo Nhóm công tác DNNVV của APEC, phối hợp với Ban thư ký APEC, các nhóm làm việc và các tổ chức liên quan để tìm hiểu các chỉ số phát triển nhằm đánh giá mức độ phát triển sáng tạo và hiệu quả của các chính sách hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp trong các nền kinh tế APEC. Để tránh trùng lặp, chúng tôi hướng dẫn các quan chức xem xét các công việc hiện tại do các nhóm APEC khác thực hiện.
32. Chúng tôi khuyến khích các DNNVV của APEC tiếp tục nỗ lực thực hiện đầy đủ kế hoạch chiến lược 2017-2020 và xây dựng các dự án nhằm tăng cường các hoạt động đổi mới và khởi nghiệp và chia sẻ các kinh nghiệm thực tiễn tốt nhất trong đổi mới giữa các nền kinh tế APEC. Điều này sẽ không chỉ giúp tối đa hoá vai trò tích cực của DNNVV mà còn xây dựng một hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh mẽ và sôi động trong khu vực APEC.
33. Chúng tôi ủng hộ Sáng kiến APEC về Đẩy mạnh khởi nghiệp sáng tạo
.Tăng cường tinh thần kinh doanh của DNNVV và đạo đức kinh doanh
34. Chúng tôi khẳng định lại cam kết của chúng tôi nhằm củng cố các hoạt động kinh doanh có đạo đức nhằm giải phóng DNNVV khỏi chi phí cao cho tham nhũng và hỗ trợ khả năng tiếp cận thị trường toàn cầu. Để đạt được điều đó, chúng tôi khẳng định lại cam kết của mình đối với Tuyên bố Nam Kinh năm 2014 và các mục tiêu của tuyên bố đó.
35. Chúng tôi chúc mừng Việt Nam đã tham gia cùng với Peru và Canada để đạt được một trong những mục tiêu của Tuyên bố Nam Kinh - ra mắt Khung thống nhất về hợp tác đa phương giữa các bên liên quan trong lĩnh vực dược phẩm và thiết bị y tế.
36. Chúng tôi kêu gọi các nền kinh tế APEC thực hiện các khuôn khổ tương tự và tiếp tục áp dụng đầy đủ các nguyên tắc của APEC về các quy tắc đạo đức theo hướng dẫn của các Bộ trưởng và các Nhà lãnh đạo APEC.
37. Chúng tôi hoan nghênh Hướng dẫn của APEC về các mối quan hệ trung gian của bên thứ ba về đạo đức trong ngành thiết bị y tế và khuyến khích thực hiện. Hướng dẫn này phục vụ như một công cụ cụ thể để hỗ trợ hàng ngàn doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng vai trò quan trọng trong ngành thiết bị y tế, chẳng hạn như các nhà phân phối, nhà bán sỉ và đại lý bán hàng.
Nhìn về tương lai
38. Chúng tôi đồng ý báo cáo kết quả của Cuộc họp Bộ trưởng SME lần thứ 24, bao gồm Chiến lược APEC về Các DNNVV Xanh, Bền vững và Sáng tạo và Sáng kiến APEC về Khuyến khích Các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tới Hội nghị Bộ trưởng APEC và Hội nghị các Nhà Lãnh đạo các nền kinh tế APEC vào tháng 11 này tại Đà Nẵng, Việt Nam.
39. Chúng tôi mong muốn được tổ chức Hội nghị Bộ trưởng về DNNVV lần thứ 25 và các hoạt động liên quan vào năm 2018 tại Papua New Guinea.
