Ứng dụng AI là bài toán chiến lược của doanh nghiệp

AI đang định hình lại DN hiện đại

Tại Hội thảo "Quản trị doanh nghiệp trong kỷ nguyên AI: Nâng cao hiệu suất với AI và dữ liệu thông minh" ngày 11/3, tại Hà Nội, TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV nhận định kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm, chỉ 2,7%, lạm phát giảm xuống 2,9% năm 2025 (Quỹ Tiền tệ Quốc tế - IMF), trong khi thương mại toàn cầu dự báo giảm nhẹ còn 3,2%.

Đối với Việt Nam, GDP duy trì đà tăng trưởng nhờ xuất khẩu tăng 14,3%, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) khởi sắc, đầu tư công được thúc đẩy và chỉ số VN-Index phục hồi 12,2% năm 2023.

Tuy nhiên, theo TS. Cấn Văn Lực, các doanh nghiệp (DN) vẫn đối mặt với nhiều thách thức như biến động thương mại, rủi ro tài chính, an ninh mạng và tác động của biến đổi khí hậu. Cùng với đó, ít nhất 35 - 40% công ăn việc làm ăn của các DN sẽ bị ảnh hưởng bởi AI nhưng cũng sẽ có nhiều nghề, việc mới.

Những ngành nghề tăng trưởng nhanh nhất đến năm 2030 là chuyên gia về dữ liệu, AI, học máy (machine learning). Đặc biệt, các lĩnh vực mà DN dùng AI nhiều nhất là: marketing (54% người được khảo sát dùng AI liên tục, thường xuyên), công nghệ (39%), giáo dục (20%), kế toán - tài chính (16%), kỹ thuật (16%), thương mại điện tử, trong đó, lĩnh vực kế toán - tài chính đang ứng dụng AI mạnh mẽ cho tự động hoá, chatbot, phân tích hành vi khách hàng, chống gian lận, lừa đảo.

Chia sẻ thêm thông tin, TS. Nguyễn Việt Long, Đại học Quốc gia Seoul, nhấn mạnh AI đang định hình lại DN hiện đại. Tỷ lệ ứng dụng AI trên toàn cầu tăng 31% so với năm trước, giúp DN giảm 21 - 30% chi phí nhờ tự động hóa. AI cũng tác động mạnh mẽ đến thị trường lao động, yêu cầu nhân sự phát triển các kỹ năng chuyên môn, tư duy chiến lược và làm chủ công nghệ mới.

“Việc áp dụng AI hiệu quả có thể giúp DN cải thiện lợi nhuận đầu tư (ROI), tối ưu dòng tiền và tăng khả năng quản trị rủi ro tài chính”, TS. Nguyễn Việt Long cho biết.

Để tận dụng tối đa lợi ích của AI, theo TS. Nguyễn Việt Long, DN cần nhanh chóng thích nghi, đầu tư vào nhân lực có khả năng làm chủ công nghệ và tích hợp AI vào từng quy trình vận hành. "Xu hướng này không chỉ giới hạn ở lĩnh vực công nghệ hay tài chính mà còn lan rộng sang tiếp thị, chăm sóc khách hàng, sản xuất nội dung và quản lý chuỗi cung ứng. Việc ứng dụng AI một cách có chiến lược sẽ giúp DN tạo lợi thế cạnh tranh bền vững trong môi trường kinh doanh đầy biến động".

Để DN ứng dụng AI thành công, TS. Cấn Văn Lực cho biết theo nghiên cứu của Halyard Consulting 2024, DN cần: (1) Chuẩn bị chiến lược AI phù hợp với mục tiêu kinh doanh; (2) Chuẩn bị nền tảng dữ liệu; (3) Xây dựng một nền văn hóa đổi mới và hợp tác; (4) Chọn công cụ và công nghệ AI phù hợp; (5) Đảm bảo sử dụng AI có đạo đức và có trách nhiệm; (6) Liên tục giám sát và cải thiện hệ thống AI.

Theo McKinsey & Co, có 4 vấn đề quan trọng khi DN ứng dụng AI là: Cam kết của lãnh đạo và sẵn sàng của nhân viên; Sự kết hợp của công nghệ, quy trình và con người; Dữ liệu là then chốt; Kỷ luật, kiên định và quản lý thay đổi linh hoạt.

TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh: "Ứng dụng AI (hoặc GenAI...) là bài toán chiến lược, chứ không chỉ đơn thuần là kỹ thuật/công nghệ". Theo đó, DN cần biết mình muốn gì? Ưu tiên cái gì trước mắt và lâu dài?

Việc ứng dụng AI có thể thì chưa kết quả chưa nhìn thấy ngay được. Theo đó, DN cần lưu ý bài toán đầu tư ngắn hạn/dài hạn? Chi phí quản lý thay đổi và duy trì, phát triển hệ thống là lớn, khác nhau cần tính đến. Cùng với đó là tự làm hay thuê ngoài? Hay kết hợp?.

Đặc biệt, TS. Cấn Văn Lực lưu ý dữ liệu phù hợp quan trọng hơn là dữ liệu hoàn hảo. Cần thúc đẩy phát triển với kiểm soát rủi ro. Theo đó, cần đạo đức AI, đạo luật AI... DN ứng dụng AI cần sự quan tâm, quyết liệt của người đứng đầu và agile teams (cả nghiệp vụ và công nghệ.

Trong những điều này, TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh chuẩn bị dữ liệu là vô cùng quan trọng bởi với AI dữ liệu phù hợp quan trọng hơn là phải có dữ liệu “khổng lồ”. Đầu tư AI sẽ có nhiều giá trị cả về kinh tế và nhiều mặt, đặc biệt về năng suất, hiệu quả.

Công cụ cốt lõi trong quản trị DN hiện đại

Là đơn vị chủ trì tổ chức hội thảo và trong nhiều năm hỗ trợ DN ứng dụng công nghệ, ông Lê Hồng Quang - Tổng Giám đốc MISA cho biết AI đã trở thành công cụ cốt lõi trong quản trị DN hiện đại.

Để ứng dụng AI hiệu quả, ông Lê Hồng Quang nhấn mạnh: “DN cần thay đổi không chỉ về công nghệ mà còn về tư duy quản trị và chiến lược phát triển dài hạn. Nếu không hành động quyết liệt ngay từ bây giờ, chúng ta không chỉ tụt hậu mà còn có nguy cơ bị đào thải khỏi cuộc chơi đầy cạnh tranh này".

Với việc MISA phối hợp tổ chức hội thảo cùng Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA), Hội DN trẻ Hà Nội (HanoiBA), Hiệp hội DN nhỏ và vừa Hà Nội (Hanoisme), Visa, BIDV và Viện Chiến lược Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (STI), ông Lê Hồng Quang mong muốn cùng đồng hành cùng các DN tiếp cận kiến thức thực tiễn và chiến lược ứng dụng AI hiệu quả.

Theo Tổng giám đốc MISA, AI không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yếu tố quyết định hiệu suất DN. DN cần xây dựng chiến lược AI dài hạn, quản trị dữ liệu và phát triển đội ngũ nhân lực có năng lực để khai thác tối đa tiềm năng công nghệ này.

Chia sẻ về chiến lược ứng dụng AI và dữ liệu thông minh trong quản trị DN, ông Lê Hồng Quang cho biết tỷ lệ DN ứng dụng AI vào quản trị tăng từ 33% năm 2022 lên 72% năm 2024 (theo IBM, Forbes, McKinsey). Công nghệ này đang hỗ trợ mạnh mẽ trong dịch vụ khách hàng (56%), an ninh mạng (51%), quản lý quan hệ khách hàng (42%) và sản xuất nội dung (40%).

“Các DN ứng dụng dữ liệu để ra quyết định có thể tăng khả năng thu hút khách hàng cao hơn 23 lần so với DN truyền thống.

Việc ứng dụng AI giúp tăng năng suất chăm sóc khách hàng lên 1,71 lần, giảm nhân sự từ 600 xuống còn 350 người, đồng thời tối ưu quy trình tài chính, tự động hóa kế toán và hỗ trợ DN tiếp cận vốn nhanh hơn", ông Lê Hồng Quang cho hay.

Hiện tại, 5.000 DN đã được cấp hạn mức vay 20.000 tỷ đồng thông qua nền tảng AI của MISA, với tỷ lệ giải ngân thành công cao gấp 4 lần phương thức thông thường. Trong năm 2025, MISA dự kiến triển khai AI Agent - công cụ hỗ trợ DN tự động nhằm tăng năng suất và giảm chi phí vận hành đáng kể.

Ông Lê Hồng Quang cũng nhấn mạnh AI là xu thế tất yếu, đòi hỏi DN nhanh chóng thích nghi để duy trì lợi thế cạnh tranh.

Thứ hai, DN cần phổ cập AI trong quản trị để nâng cao hiệu suất, xây dựng văn hóa ra quyết định dựa trên dữ liệu và đẩy mạnh chuyển đổi số với nền tảng điện toán đám mây tích hợp AI.

Thứ ba, DN cần rà soát liên tục và có kế hoạch ứng dụng AI vào từng quy trình sẽ giúp tối ưu hiệu quả vận hành và quản lý.

Với bề dày kinh nghiệm hơn 30 năm tiên phong phát triển các giải pháp công nghệ và đồng hành cùng 350.000 khách hàng, ông Lê Hồng Quang cam kết MISA sẽ hỗ trợ DN Việt làm chủ AI, tối ưu hóa quy trình quản trị và nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh kinh tế số đang phát triển mạnh mẽ.

Chia sẻ thực tiễn về ứng dụng AI tại STP Group, bà Nguyễn Thị Hải Bình, Tổng Giám đốc cho biết DN này đang ứng dụng AI trong hệ thống quản trị nuôi trồng thuỷ sản riêng biệt để chăm sóc sản phẩm như cá, hàu… để nắm bắt được tình hình chung về sức khoẻ, bệnh tật, các vụ thu hoạch. STP Group đã hợp tác với MISA để triển khai AI vào trong hệ thống của STP và đang cải tiến tích cực.

Qua ứng dụng AI, bà Nguyễn Thị Hải Bình cho biết cái được lớn nhất của DN là văn hoá ứng dụng AI đã bắt đầu ngấm và thấm vào trong cho từng hành trang, hành động của nhân sự.

Thứ hai, việc ứng dụng AI đã hạn chế được những thao tác bởi con người vì quản trị con người thì rất khó nhưng quản trị bằng công nghệ dễ dàng hơn nhiều.

Hiện nay, các nhân viên, cổ đông của STP Group đã ứng dụng AI vào nhiều công việc thường nhật giúp DN tăng hiệu suất trong hành trình phát triển./.