Thường được đưa tin là bước tiến hóa tiếp theo của Web, Web 3.0 di chuyển từ kho lưu trữ dữ liệu tập trung mà chúng ta có ngày hôm nay sang sử dụng dữ liệu mở rộng và phi tập trung hơn, nắm bắt lấy các ý tưởng của blockchain, với dữ liệu sử dụng mã hóa mạnh được chia sẻ trên cơ sở từng trường hợp một.
Định nghĩa Web 3.0
Năm năm sau khi bài báo ra đời, Tim Berners-Lee nói: "Mọi người cứ hỏi Web 3.0 là gì. Tôi nghĩ có lẽ khi bạn có SVG (Scalable Vector Graphics - một định dạng hình ảnh tương tự như JPG, PNG,... sử dụng cấu trúc XML để hiển thị hình ảnh dưới dạng vector)…trên Web 2.0 và truy cập vào một Web ngữ nghĩa được tích hợp trên một không gian lớn dữ liệu, bạn sẽ có quyền truy cập vào một nguồn tài nguyên dữ liệu không thể tin được. "
Bradley Kirkland, Giám đốc điều hành của Stone Soup Tech Solutions, cho rằng Web 3.0 có thể được mô tả tốt nhất bằng: ngữ nghĩa, tìm kiếm theo hành vi và ngữ cảnh, nội dung được sắp xếp và liên lạc tương tác.
"Sự khác biệt cơ bản giữa Web 2.0 và Web 3.0 là sự lan tỏa của việc thu thập dữ liệu và các hành động cũng như các quyết định có chủ ý dựa trên dữ liệu đó", ông giải thích. "Nơi mà Web 2.0 thu thập dữ liệu trong các phương tiện hiện có, Web 3.0 thu thập dữ liệu một cách tích cực và có mục đích trong bất kỳ ngữ cảnh nào cần thiết. Chúng ta đi từ phân tích dựa trên các bộ dữ liệu giới hạn sang phân tích dữ liệu đôi khi có vẻ như không liên quan."
Nó có ý nghĩa rất lớn đối với các trang web được tạo nên bởi một số lượng lớn các trang. Đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp, điều này có thể mở ra một kênh hoàn toàn mới, nơi dữ liệu không chỉ có giá trị mà còn là một ý nghĩa và ngữ cảnh mà máy móc có thể hiểu được, đem đến kết quả thực tế tốt hơn, dịch vụ an toàn hơn cho mọi người.
Hiện tại, nội dung trên hàng tỷ trang cấu thành nên Web mà chúng ta biết ngày nay không có ý nghĩa gì đối với các công cụ tìm kiếm. Các công cụ tìm kiếm của thế giới sử dụng các từ khóa được nhúng trong từng trang của mỗi trang web để hiển thị nội dung có thể liên quan đến thông tin người dùng muốn.
Thực tế, các công cụ tìm kiếm hiện nay không thể giải thích được ngữ cảnh của nội dung tìm kiếm. Ví dụ, nếu bạn tìm kiếm từ 'Focus', các công cụ tìm kiếm ngày nay không thể biết là bạn muốn thông tin về nhiếp ảnh, tạp chí khoa học hay mẫu xe được sản xuất bởi Ford.
Tuy nhiên, Web ngữ nghĩa được thiết kế để cung cấp ngữ cảnh và một hiểu biết sâu sắc hơn về mỗi trang. Cho Web trí thông minh, thông qua việc sử dụng các kỹ thuật học máy mới nổi, là bước hợp lý tiếp theo trong sự phát triển của nó, có thể sẽ mở ra một thế giới hoàn toàn mới về thu thập, trao đổi và phân tích thông tin. Các nhà tiếp thị rõ ràng sẽ là người đầu tiên tận dụng lợi thế của một Web thông minh hơn.
Thu thập và bảo mật dữ liệu
Tất nhiên, việc cung cấp ý nghĩa sâu sắc hơn có giá của nó. Internet of Things (IoT) đang phát triển ngày càng nhanh và thu được nhiều thành công nên độ lớn của việc thu thập dữ liệu cũng gia tăng. Dữ liệu bổ sung này sẽ là một phần thiết yếu cho sự phát triển của các hệ thống AI, công nghệ sẽ làm cho kết quả tìm kiếm chính xác hơn nhiều. Về cơ bản, mặc dù sẽ có nhiều dữ liệu trôi nổi trên web hơn nhưng hầu hết các dữ liệu này sẽ được lọc ra.
Tuy nhiên, cách mà Web phát triển cho đến nay đã đặt một khối lượng thông tin cá nhân vào tay của một vài công ty lớn và những lo ngại xung quanh vấn đề này không có vẻ sẽ biến mất. Bảo mật dữ liệu cá nhân sẽ tiếp tục là điểm gắn kết quan trọng giữa các doanh nghiệp và người tiêu dùng, đặc biệt là thái độ đối với việc đánh đổi thông tin cho sự phát triển của hàng hóa và dịch vụ.
Kevin Curran, giáo sư về an ninh mạng tại Đại học Ulster giải thích: “Tôi không thể nói chắc chắn rằng bảo mật dữ liệu sẽ được tăng cường với các mạng mở, phân cấp mà Web 3.0 vạch ra”. "Có những lợi ích liên quan đến bảo mật khi bạn chuyển sang các kiến trúc phi tập trung, nhưng mặt khác, nó cũng có những điểm trừ.
Jake Moore, chuyên gia bảo mật mạng tại ESET UK tin rằng Web 3.0 "chưa được xác định" nhưng nó cho thấy "an ninh phải đi đầu và không phải là một suy nghĩ đến sau".
"Web 3.0 có thể được so sánh với một trợ lý thông minh nhân tạo có thể hiểu người dùng và cá nhân hóa mọi thứ", ông giải thích. "Nhưng để làm điều này, nó cần rất nhiều dữ liệu cá nhân và thói quen – thứ sẽ trở thành một kho báu ngày càng trở nên quý giá đối với tội mạng mạng. Vì vậy, khi doanh nghiệp đang thu thập dữ liệu để dự đoán suy nghĩ của người dùng trước khi họ đã mở trình duyệt web, dữ liệu này phải được lưu trữ trong một kho lưu trữ an toàn."
Có những rủi ro rõ ràng cũng như lợi thế khi Web trở nên thông minh hơn. Cân bằng mong muốn mang lại nhiều ý nghĩa hơn cho người dùng trong môi trường an toàn là nhân tố thúc đẩy cốt lõi cho các doanh nghiệp hiểu rằng họ phải bảo vệ dữ liệu cá nhân của khách hàng nếu họ duy trì lòng tin và mối quan hệ thương mại của mình trên một Web thông minh hơn.
Làm cho trang web phù hợp với 3.0
Làm cho Web thông minh hơn là điều không thể tránh khỏi. Cách dữ liệu được thu thập và sử dụng cũng sẽ thay đổi hoàn toàn khi có nhiều thiết bị hơn thu thập những thông tin giá trị về cá nhân, hành vi và môi trường của họ.
Zenyk Matchyshyn, giám đốc công nghệ tại công ty tư vấn Altran, tin rằng những doanh nghiệp có thể sớm làm cho dịch vụ của mình theo định hướng Web 3.0 sẽ có thể củng cố vị trí trong một hệ sinh thái web tương lai. Ông đưa ra ví dụ về một thương hiệu thực phẩm hữu cơ sử dụng Web 3.0 sẽ có thể xác minh nguồn gốc hàng hóa của mình và chứng minh với người dùng các nguyên tắc cốt lõi của nó.
Là một phần của nỗ lực đưa các dịch vụ trực tuyến theo định hướng Web 3.0 nhiều hơn, các trang web sẽ cần phải đảm bảo rằng chúng đang hỗ trợ các phương thức tương tác mà khách hàng ưa thích, cho dù là thông qua giọng nói hay cử chỉ tay.
"Một số ví dụ bao gồm một người tiêu dùng vẫy tay trước một thiết bị 3.0 để lướt qua ảnh hoặc tạm dừng và phát nhạc hoặc lướt ngón tay không cần chạm màn hình qua một hình thu nhỏ của một tệp để xem trước", giáo sư Kevin Curran giải thích. "Các công ty cũng phải suy nghĩ về ngữ nghĩa của dữ liệu - họ cần xây dựng các bản thể web ngữ nghĩa được xây dựng chính xác và đánh dấu đúng các sản phẩm hoặc dịch vụ của họ để chúng có thể được khám phá dễ dàng hơn".
Cuối cùng, Web 3.0 có nhiều thành phần và không thể định nghĩa nó một cách dễ dàng. Những gì Web 3.0 sẽ cung cấp là những cách mới để thu thập và sử dụng các nhóm dữ liệu mở rộng. Đối với người tiêu dùng, việc tìm kiếm thông tin, hàng hóa và dịch vụ từ các công ty có uy tín tiếp tục được duy trì và Web 3.0 sẽ làm cho các tác vụ này nhanh hơn, chính xác hơn.
