Các nhà chức trách nước này hy vọng công nghệ có thể đóng vai trò trung tâm trong việc khuyến khích người dân quay trở lại các khu vực từng xảy ra xung đột của đất nước bằng việc xây dựng các thành phố và làng xã thông minh để mang lại một cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân.
Theo chuyên gia quy hoạch đô thị, phó giáo sư tại Đại học ADA ở Baku, Anar Valiyev, việc xây dựng các cộng đồng mới với những tiện ích kỹ thuật số sẽ không chỉ thu hút người dân quay trở lại sinh sống mà còn cả những người đã ở lại khu vực trong suốt thời gian xung đột vừa qua.
Trao đổi với ZDNet, ông Valiyev cho biết: "Một lý do khác của việc chính phủ xây dựng các thành phố/làng xã thông minh là muốn truyền tải thông điệp đến toàn thể người dân về việc các cơ quan chức năng sẽ vận hành theo cách thức hoàn toàn khác, hiệu quả và công bằng hơn".
Sau giai đoạn lập kế hoạch ban đầu sẽ là một dự án thí điểm về "làng xã thông minh" - gồm các làng Aghaly-1, Aghaly-2 và Aghaly-3 - được xây dựng ở vùng Zangilan của Nagorno-Karabakh. Tại đây, hơn 200 ngôi nhà sẽ được xây dựng bằng vật liệu xây dựng sáng tạo như thép tái chế và bê tông đúc sẵn, đồng thời kết nối với các dịch vụ điện, khí đốt và quản lý chất thải thông minh.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Azerbaijan Inam Karimov cho biết: "Dự án sẽ chủ yếu bao gồm 5 thành phần - nhà ở, sản xuất, dịch vụ xã hội, nông nghiệp thông minh và năng lượng thay thế. Các nguồn năng lượng thay thế sẽ được sử dụng cho tất cả các tòa nhà dân cư, cơ sở xã hội, cao ốc văn phòng, phục vụ ăn uống, chế biến và sản xuất các nông sản".
Thu hẹp khoảng cách số
Xây dựng các cộng đồng mới dựa trên kỹ thuật số cũng sẽ giúp thu hẹp khoảng cách giữa thủ đô Baku của Azerbaijan với các khu vực thành thị và nông thôn khác.
Theo Viện nghiên cứu Baku, hiện có khoảng cách lớn giữa các hộ gia đình nông thôn và thành thị trong việc sử dụng Internet cố định, chủ yếu là do thiếu cơ sở hạ tầng cố định và mức độ hiểu biết kỹ thuật số tại các vùng nông thôn thấp hơn.
Những dự án thành phố thông minh cũng có thể thu hút những người Azerbaijan trẻ tuổi chuyển đến vùng như Nagorno-Karabakh để tìm kiếm cơ hội mới. Eldar Hamza, 26 tuổi là một trong số đó.
Trong cuộc xung đột Nagorno-Karabakh hồi đầu, gia đình của Hamza phải di rời khỏi thị trấn Fizouli, nơi có dân số khoảng 17.000 người. Với việc thị trấn này được Azerbaijan tái thiết lại, Hamza, người đang làm công việc điều hành tour du lịch ở Baku, cho biết anh sẽ sẵn sàng quay trở lại.
"Chúng tôi thấy việc chính phủ lên kế hoạch cho các thành phố, các tòa nhà mới và các làng thông minh rất thú vị đối với dân số trẻ. Tôi cũng tin rằng nếu có các phương án cho các công ty lớn chuyển đến khu vực này, thì người trẻ sẽ quay lại đây sinh sống", Hamza cho biết.
Thành phố Agdam gần đó cũng đang được xây dựng lại. Trước khi xảy ra xung đột, thành phố có dân số gần 30.000 người. Bây giờ, giống như Fizouli, Agdam thực sự bị bỏ hoang.
Các nhà chức trách Azerbaijan ngay lập tức bắt đầu lên kế hoạch tái thiết Agdam sau khi xung đột kết thúc vào tháng 11/2020. Theo kế hoạch, đây sẽ là thành phố lớn thứ tư ở Azerbaijan sau khi hoàn thành, với dân số 100.000 người - mặc dù mọi thứ vẫn đang trong giai đoạn đầu.
Emin Hueynov, nhà kinh tế người Azerbaijan và là đại diện đặc biệt ở quận Agdam cho biết: "Chúng tôi đang ở giai đoạn lập kế hoạch và bây giờ chúng tôi đang lên ý tưởng cho các địa điểm khác nhau. "Tuy nhiên, phần quan trọng nhất là cơ sở hạ tầng cơ bản đang được thực hiện ngay bây giờ. Khi đã có, chúng tôi sẽ bắt đầu xây dựng thành phố"./.
