Thời điểm năm 2002, Việt Nam chưa tự sản xuất được TV. Nhập công nghệ về cũng mất tối thiểu 2 triệu USD. Một chàng kỹ sư trẻ mới vào làm việc tại Hanel đã “cả gan” xung phong một mình viết phần mềm cho TV màu màn hình phẳng, việc chưa ai từng nghĩ người Việt có thể làm được ở thời điểm đó, trong đề tài độc lập cấp nhà nước “Nghiên cứu thiết kế chế tạo ti vi mầu màn hình phẳng chất lượng cao”.
Và đến năm 2004, chiếc TV màu lần đầu tiên được sản xuất tự chủ tại Việt Nam do kỹ sư Việt Nam tại HANEL sản xuất cả phần cứng và phần mềm đã ra mắt công chúng.Chàng kỹ sư trẻ gây được ngạc nhiên cho giới điện tử lúc đó là Nguyễn Ngọc Hân: “Giá một chiếc TV, nếu tính chỉ mua phần cứng thì chỉ khoảng 20 USD, còn xuất xưởng thì giá phải gấp 5-10 lần. Cái chính là phải tự chủ được phần mềm và thiết kế phần cứng. Nếu chủ động được việc này trong nước thì giá trị gia tăng khi sản xuất tại Việt Nam tăng lên mấy trăm lần”.
Sang đến năm 2008, khi 3G đã xuất hiện ở Việt Nam nhưng dịch vụ giá trị gia tăng còn tẻ nhạt. Hân cùng 3 đồng sự phát hiện ra mảnh đất mới và lập ra Thủ Đô Multimedia vào ngày 29/3/2009, bắt đầu làm game trên mobile, trở thành đơn vị đầu tiên làm game online trên di động vào thời điểm đó. Các game Tam Quốc, Cờ Thủ, Hạm Đội tăng trưởng nhanh chóng.
Những ngày lập nghiệp thật khó khăn. Để nuôi công ty non trẻ, ban ngày Hân chạy hàng chục km qua đường vành đai 3 đầy bụi cát bắn rát mặt để làm việc, chiều về công ty của mình kiểm tra công việc, sau đó lại sang công ty thứ 3 “cày thêm”. Nhưng đó là thời gian đáng nhớ vì mình đang đi vào một lĩnh vực mới và đó là động lực để thôi thúc mình cần phải làm được một sản phẩm nào đó có dấu ấn. Và quan trọng, tất cả các sản phẩm mình làm ra, đều bằng năng lực và đội ngũ kỹ sư trong nước.
“Lúc mới mở công ty không có văn phòng, để vào việc luôn, 3 sáng lập công ty đã thuê 1 phòng nghỉ ở Phố Vọng với giá 3 triệu đồng/tháng làm trụ sở. Đến tháng tính tiền, họ tính thêm tiền điện hơn 2 triệu. Mất hơn 1 tháng thuê phòng nghỉ làm phòng làm việc, Thủ Đô Multimedia mới thuê được trụ sở mới”, Hân nhớ lại.
Với việc tiếp cận thị trường giá trị gia tăng bằng Game Online và App trên di động từ rất sớm, Hân cùng đội ngũ của mình đã có một thời kỳ phát triển rực rỡ trên với công nghệ 3G của ngành viễn thông di động, có nhiều game lọt vào top 3 game quốc tế có trải nghiệm thật như Biliards Online với hơn 40 triệu người dùng toàn cầu, đặc biệt là các nước như Anh và Ấn Độ.
Nhưng đến giai đoạn game nước ngoài xâm nhập mạnh vào Việt Nam, từ năm 2016, khe cửa cho các doanh nghiệp nội địa ngày càng hẹp, Hân cùng đội ngũ Thủ Đô Multimedia đã quyết định bước sang sân chơi khác, dù còn đó những tiếc nuối, hụt hẫng và cả oán thán.
“Thời kỳ này khép lại, chúng tôi tiếc nuối rất nhiều, nhưng cũng có điều được an ủi là mình đã xây dựng được công ty hơn 100 đồng nghiệp, tự mua được trụ sở của mình và là một trong số rất ít các công ty Game Mobile có sản phẩm 100% phát triển bằng đội ngũ kỹ sư nội địa”, Hân nói.
Cùng với kinh nghiệm nghiên cứu giải pháp thu hình từ năm 2004, Hân đã bắt đầu nghiên cứu lĩnh vực truyền hình và phát hiện rằng, từ trước đến nay, toàn bộ ngành truyền hình là sân chơi của doanh nghiệp nước ngoài với chi phí thiết bị, công nghệ vô cùng đắt đỏ. Hân quyết định dấn thân vào lĩnh vực này với khát vọng làm chủ công nghệ, dẫn dắt cuộc chơi mới.
Sau 18 tháng lên dự án tổng thể và liệt kê tất cả các giải pháp cần thiết, Hân và đội ngũ kỹ sư của Thủ Đô Multimedia đã phát triển được toàn bộ giải pháp cho một đài phát truyền hình trên môi trường số mang thương hiệu Sigma, từ khâu nhận tín hiệu, xử lý tín hiệu, khóa mã tín hiệu, chèn nội dung tùy biến sau đó phân phối tín hiệu tới đầu nhận.
Đến bây giờ, Thủ Đô Multimedia là doanh nghiệp duy nhất ở Việt Nam phát triển được toàn bộ các giải pháp cho một đài truyền hình trên Internet. Sản phẩm tiết kiệm được hàng chục triệu USD đã nhanh chóng được hàng loạt các đơn vị chào đón, sử dụng như VTVcab, TV360, Gojapan, Nexta... Đặc biệt, công ty cũng đã có hợp đồng triển khai giải pháp nước ngoài đầu tiên với hãng Jungo TV (Mỹ).
Thị trường nội dung số còn phát sinh một vấn nạn làm đau đầu các nhà sản xuất là nạn ăn cắp bản quyền, vi phạm bản quyền. Ước tính, hàng năm các nhà sản xuất nội dung tại Việt Nam thiệt hại khoảng 8.000 tỷ đồng vì bị đánh cắp bản quyền. Nhiều bản quyền truyền hình như giải bóng đá C1 phải dừng phát sóng, thiệt hại hàng chục triệu USD cho nhà đài.
Hân và đồng sự lại bước lên chuyến tàu chiến đấu với vấn nạn ăn cắp bản quyền, phát triển giải pháp bảo vệ bản quyền trên môi trường số. Và với giải pháp Sigma Multi-DRM được Cartesian kiểm định và chứng nhận đạt tiêu chuẩn về bảo mật, Thủ Đô Multimedia trở thành 1 trong 20 doanh nghiệp trên thế giới sở hữu giải pháp bảo vệ bản quyền.
Đặc biệt bảo vệ bản quyền trong lĩnh vực truyền hình chỉ hơn 10 đơn vị toàn cầu có phát minh trong lĩnh vực này. Sigma Multi-DRM như một hàng rào bảo vệ cho doanh nghiệp sản xuất nội dung có doanh thu hàng ngàn tỷ đồng/năm.
“Các nhà sáng tạo như là rễ của một cái cây, nếu rễ đó không được bảo vệ, chăm sóc thì cái cây sẽ bị suy yếu và chết dần. Vì vậy, sau thành công ở lĩnh vực truyền hình, Sigma Multi-DRM đang mở rộng sang các lĩnh vực sở hữu bản quyền trên Internet khác như bản quyền âm nhạc, xuất bản sách điện tử, chương trình nghệ thuật… nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho hàng trăm ngàn nhạc sỹ, nhà thơ – nhà văn, nghệ sỹ, ca sỹ...
Đồng thời, giúp thị trường hoạt động lành mạnh, minh bạch và phát triển. Quan trọng hơn nữa, giải pháp này dù rất khó và không phổ biến, nhưng năng lực kỹ sư trong nước tại Thủ Đô Multimedia đã làm được và thương mại thành công”, Hân cho biết.
Nối tiếp hành trình, Hân cho biết, đội ngũ kỹ sư của Thủ Đô Multimedia đang hồ hởi chinh phục biển lớn công nghệ trong năm 2022 với mục tiêu thách thức hơn là tiên phong phát triển truyền hình tương tác, mở ra không gian mới, chân trời mới, mỏ vàng mới cho truyền hình.
“Công nghệ truyền hình hiện mới chỉ cung cấp các dịch vụ cơ bản, xu hướng mới là người xem có nhu cầu tương tác với nhà đài trong các chương trình giải trí, cuộc thi… khi xem trực tiếp. Việc này sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho truyền hình, mang lại doanh thu cực lớn cho nhà sản xuất. Đây là mảng tiềm năng rất lớn, trên thế giới chưa có doanh nghiệp nào có giải pháp trọn vẹn”, Hân hào hứng cho biết.
Những giải pháp của do các kỹ sư trẻ người Việt xuất hiện trên thị trường không chỉ “xoa dịu nỗi đau” mà còn “nâng bước”, làm “nặng túi” thêm cho các nhà đài, nhà phát triển nội dung số và nhà sáng tạo của Việt Nam. Bước chân tiên phong này sẽ giúp họ thêm sức mạnh cạnh tranh trong bối cảnh các doanh nghiệp xuyên biên giới đang lấn lướt nhà phát triển Việt Nam.
Chưa dừng lại ở đó, Hân và đội ngũ của mình tiếp tục hành trình chinh phục miền đất mới, công nghệ mới của tương lai – Blockchain - web 3.0. Ứng dụng công nghệ Blockchain được Thủ Đô Multimedia ứng dụng vào mảng hợp đồng thông minh trong bảo vệ bản quyền số, giúp chia sẻ nội dung nhanh, thu phí bản quyền khoa học và hiệu quả cao; ứng dụng Blockchain vào ghi nhận điểm thưởng và lịch sử mua hàng cho trang thương mại điện tử xuyên biên giới Fado.vn…
“Ví dụ như nhà văn xuất bản sách điện tử, bán cho 1 độc giả, độc giả đó bán cho vạn người khác thì nhà văn sẽ chỉ bán được 1 lần. Nhưng blockchain sẽ kiểm soát, ghi nhận số lần sử dụng và thu phí bản quyền cho các lần phái sinh tiếp theo. Ứng dụng blockchain sẽ được đưa vào nhiều lĩnh vực khác trong sản xuất, giao thông, y tế, nông nghiệp…”, ông Hân chia sẻ.
Là người tiên phong làm game mobile, từ rất sớm, Hân đã nhận ra xu thế ứng dụng Blockchain trên cơ sở minh bạch và tạo ra được một môi trường trao đổi giữa những người chơi game thông qua nhà phát hành đang bùng nổ, ngày càng mở rộng và không thể cưỡng lại.
“Trong tầm nhìn của tôi, quy mô Blockchain không chỉ áp dụng cho các nhà phát hành game truyền thống mà phát triển ở mọi lĩnh vực cuộc sống. Những hãng như Nike, Heineken… đã có những game show liên quan đến ứng dụng Blockchain để thu hút khách hàng sản phẩm, gắn kết giữa họ với hãng.
Ngay lập tức, hành động đó đã chạm đến người dùng ở trên toàn cầu, thậm chí khiến cho khách hàng đang sử dụng sản phẩm của đối thủ có xu hướng dịch chuyển sang để sử dụng sản phẩm có tính năng mới. Đó chính là một ứng dụng rất hữu hiệu của Blockchain. Tôi cho rằng, hiệu ứng lan rộng sang đến cả các ngành sản xuất là tự nhiên và tất yếu trên toàn cầu”, ông Hân nhìn nhận.
Hiện Việt Nam đang là quốc gia sản sinh ra những game ứng dụng Blockchain dẫn đầu thế giới như Axie Infinity, Bemil, My DeFi Pet, Faraland, … Trong đó, game Bemil do Thủ Đô bảo trợ phát triển với nhà phát hành ở Serbia là sản phẩm ấp ủ từ 2 năm trước để đón đầu làn sóng game blockchain, đã nhận được sự ủng hộ ở nhiều quốc gia như Philippines, Brazil, Tây Ban Nha vì kịch bản game hướng tới người chơi thực sự.
“Bemil mong muốn chuyển dịch người chơi từ play-to-win sang play-to-earn, họ có thể kiếm được các vật phẩm Blockchain có giá trị bằng cách họ cứ chơi game và nhà phát hành sẽ chia lợi nhuận cho họ để tạo sự gắn kết. Pha tiếp theo sẽ gắn quảng cáo vào để những người chơi không nạp tiền nhưng chấp nhận xem quảng cáo và sẽ được chia sẻ doanh thu khi xem quảng cáo đó. Đó là hướng phát triển bền vững”, Hân chia sẻ.
Game Bemil chính thức phát triển người dùng thật vào tháng 7/2021 và có 80.000 lượt tải trong vòng 20 ngày. Bemil hiện là một trong những game NFT phát triển nhanh nhất với 200.000 lượt tải về trong sáu tháng đầu. Hiện tại, cộng đồng của game gồm có 35.000 thành viên trên Telegram, hơn 52.000 người theo dõi trên Twitter và tốc độ người đăng ký trên kênh Facebook hàng tuần tăng 200%.
Số vốn bỏ ra để phát triển Bemil không nhiều, khoảng 2 triệu USD, nhưng giá trị vốn hóa hiện nay khoảng 200 triệu USD. Các quỹ đầu tư đánh giá tiềm năng đến cuối năm 2022 giá trị vốn hóa Bemil sẽ đạt 1 tỷ USD.
Giữa dịch bệnh, Bemil vẫn giữ được mô hình kinh tế ổn định, trở thành nguồn thu nhập chính cho người dân ở nhiều thị trường châu Á, đặc biệt là Philippines. Thậm chí, người chơi Bemil tại các quốc gia có chương trình “Thank you Bemil”, cảm ơn Bemil đã mang lại thu nhập thụ động ổn định khoảng 1 USD/ngày. Bemil trở thành niềm tự hào của đội ngũ làm game Việt.
“Sản phẩm tốt nhất của các hãng thời trang hàng hiệu đinh của thế giới như Nike, Adidas đều sản xuất ở Việt Nam. Người Việt Nam có đủ tài năng, khéo léo để làm ra những sản phẩm tốt nhất thế giới và game là 1 trong số đó. Ứng dụng blockchain cho game thì chúng ta đang đi đầu, thế nhưng việc có giữ được ngọn cờ đầu hay không, có tạo ra được ngành công nghiệp xanh mà mình có lợi thế của người đi đầu hay không là một bài toán rất lớn.
Bài toán này liên quan đến từ mặt kiến thức, định hướng chiến lược để Blockchain được ứng dụng đúng hướng, được sự đón nhận của người dùng trên thế giới. Bởi vì việc ứng dụng Blockchain giúp các sản phẩm rất dễ dàng để đi ra toàn cầu”, Hân tâm sự.
Theo phân tích của Hân, làm game blockchain là doanh nghiệp đang bước vào môi trường cạnh tranh khốc liệt và Việt Nam cũng hưởng lợi lớn từ đó. Đó là kết nối với các đối tác lớn về thanh toán, thu hút được vốn lớn từ nhà đầu tư quốc tế, cạnh tranh với đối thủ toàn cầu, có môi trưởng thử nghiệm sáng tạo không hạn chế, không có rào cản.
Tuy nhiên, Hân cũng cảnh báo rằng, thị trường đang xuất hiện một số game Blockchain chạy theo trào lưu FOMO, tạo dự án để gọi vốn nhà đầu tư, không có sản phẩm nhưng vẫn đẩy giá trị coin lên hàng trăm lần. Đây không phải là game blockchain đích thực mà là các game đầu cơ trục lợi, thậm chí lừa đảo.
Thị trường game Blockchain phải hướng tới xu thế tạo giá trị bền vững cho người chơi, dành những lợi ích cho nhà đầu tư, cho những cộng đồng chơi game thực sự.
“Chúng tôi sẽ kiên định đi theo con đường này dù cám dỗ, thách thức là rất lớn”, Hân chia sẻ.
Thủ Đô Multimedia dưới sự chèo lái của thuyền trưởng Hân Nguyễn đang hướng ra biển rộng công nghệ, chinh phục những miền đất mới. Hỏi Hân điều gì đã mang lại thành công cho Thủ Đô, Hân không nói về mình mà cho biết, đội ngũ kỹ sư là những cây táu, sến, sao…đóng nên con tàu Thủ Đô.
Họ là những người gắn bó với Thủ Đô Multimedia từ những ngày đầu lập nghiệp, viết những dòng code đầu tiên, làm những dự án đầu tiên. Toàn bộ 100% sản phẩm, giải pháp của Thủ Đô là “Make in Vietnam”, đều do kỹ sư Việt Nam nghiên cứu sáng tạo nên. “Họ là tài sản vô giá của Thủ Đô. Chính họ đã tạo nên thành công cho Thủ Đô”, Hân khẳng định.
Rộng hơn, Hân cho rằng, nguồn nhân lực chính là tài sản lớn nhất trong kỷ nguyên số này. Nếu bóng đá là môn thể lực thì người châu Phi đã vô địch thế giới, nhưng thực tế thì các cầu thủ Nam Mỹ mới thực sự là ông chủ sân cỏ.
Trong công nghệ, trong thế giới phẳng, người Việt luôn có ưu điểm là thông minh, khéo léo, thích ứng nhanh. Nếu chính sách nhà nước khuyến khích, đào tạo, ươm mầm thì tương lai nền kinh tế số sẽ rực rỡ. Nếu chúng ta dám chấp nhận dũng cảm thử nghiệm cái mới, công nghệ mới thì lo gì không hóa rồng, hóa hổ.
Với đội ngũ của mình, Hân thường khuyến khích họ rằng, phải luôn có tâm thế làm việc quên mình, dám đương đầu với thử thách. Cuộc đời sẽ tẻ nhạt, vô vị bao nhiêu nếu không có thử thách. Phải vượt qua những sóng gió, bạn mới biết mình mạnh mẽ. “Có những thất bại hôm qua, bạn mới biết thành công hôm nay đáng trân trọng đến nhường nào”.
Con tàu Thủ Đô Multimedia với thuyền trưởng Hân Nguyễn đang mạnh mẽ vượt qua những sóng gió, băng qua biển rộng tìm đến những miền đất mới với niềm tin mạnh mẽ chưa ngừng cạn.