Chấp nhận Mobile Money mang lại lợi ích lớn cho đất nước, người dân

Bộ trưởng Bộ TTTT Nguyễn Mạnh Hùng đã nhấn mạnh tại Hội thảo quốc tế “Tiền điện tử trên thuê bao di động (mobile money) - giải pháp sáng tạo thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển tài chính toàn diện” do Cục Viễn thông, Bộ TTTT chủ trì tổ chức trong 2 ngày 23 – 24/5/2019.

Với chủ đề “Tiền điện tử trên thuê bao di động nhằm thúc đẩy tài chính toàn diện”, Hội thảo có tham luận của các chuyên gia quốc tế tới từ Hiệp hội các nhà khai thác di động (GSMA), các hãng Comviva, NTT DoCoMo và Wave Money.

Đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Bộ Công thương, Bộ TTTT và các nhà mạng đã tham dự để trao đổi, chia sẻ hệ thống thanh toán điện tử cũng như khả năng triển khai dịch vụ tiền di động tại Việt Nam. Hội thảo cung cấp cái nhìn toàn diện về dịch vụ tiền di động hiện đã và đang được triển khai rộng rãi trên thế giới và khả năng áp dụng tại Việt Nam.

Mobile money mang lại lợi ích lớn cho đất nước, người dân, doanh nghiệp

Phát biểu tại Hội thảo, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết: Năm 2019, nếu Việt Nam cấp phép thử nghiệm Mobile Money, thì Việt Nam là nước thứ 91 có nền tảng thanh toán Mobile Money.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu

Hết năm 2018, thế giới đã có 90 nước chấp nhận Mobile Money, gần 900 triệu người dùng, giao dịch mỗi ngày là 1,3 tỷ USD, tăng trưởng 20%, riêng châu Á tăng trưởng 31%. Có nhiều nước, tỷ lệ người dân sử dụng Mobile Money tới trên 50%.

Theo Bộ trưởng, Việt Nam không phải các nước thuộc nhóm đầu chấp nhận một nền tảng mới do công nghệ tạo ra nhưng đi sau thì thuận lợi lớn nhất là có thể học hỏi từ những người đi trước.

“90 nước đã triển khai, hiệu quả đã nhìn thấy rõ, khung pháp lý cũng đã hình thành, có cả những tổ chức quốc tế lớn như GSMA thường niên nghiên cứu tổng kết và khuyến nghị, thì không có lý do gì mà Việt Nam chúng ta lại không thể làm nhanh trong năm nay”.

Để thúc đẩy thương mại điện tử, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, Bộ trưởng nhấn mạnh, không thể không nói đến nền tảng quan trọng nhất để thúc đẩy chúng là nền tảng thanh toán.

Theo nhận định của Bộ trưởng, muốn một dịch vụ nào đó phổ biến đến 100% người dân thì đầu tiên là nền tảng thanh toán phải đến được 100% người dân. “Không có phương tiện nào có thể thực hiện việc này tốt hơn là di động, là Mobile Money. Ở Việt Nam, tỷ lệ người dùng thẻ tín dụng còn thấp, nhưng mật độ thuê bao di động thì đã trên 100% từ nhiều năm nay”.

Tại Việt Nam, 99% các giao dịch dưới 100.000 đồng là bằng tiền mặt. “Mobile Money sẽ là giải pháp mạnh mẽ để thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt. Câu chuyện ở đây là, công nghệ có thể giúp giải quyết rất nhiều vấn đề của đất nước, nhưng chúng ta phải thay đổi, dám thay đổi, dám chấp nhận các mô hình mới”, Bộ trưởng nhận xét.

Thực tế cho thấy, nhiều người dân bị gạt ra ngoài hệ thống tài chính chính thống. Đó là những người nghèo ở nông thôn, người dân ở vùng sâu, vùng xa. Bộ trưởng khẳng định: “Mobile Money sẽ là giải pháp để đưa họ tiếp cận tới các dịch vụ (có trả phí) mang tính đổi đời trên nền tảng Internet như y tế, giáo dục, tài chính, việc làm, an sinh xã hội”.

Mobile Money thâm nhập thị trường nông thôn và số hoá chuỗi giá trị nông nghiệp. Tại các nước đang phát triển, khoảng 15% người trưởng thành có doanh thu từ bán nông sản, nhưng đa số họ nhận tiền mặt, hình thức thanh toán rủi ro, không hiệu quả và bất tiện khi thu tiền. Họ cũng không thể bán nông sản cho một người ở xa.

Mobile Money giúp chúng ta ở thành phố có thể mua một nải chuối ở vườn cây của một người cụ thể ở bất kỳ thôn bản nào trên toàn quốc, thậm chí ở cây nào trong vườn cây đó. Người nông dân cũng vì đó mà bán được giá cao.

Toàn cảnh Hội thảo

Bộ trưởng cũng nhận định Mobile Money sẽ làm xuất hiện rất nhiều doanh nghiệp (DN) kinh doanh trong lĩnh vực số, những công ty khởi nghiệp công nghệ. Mobile Money sẽ là phương thức thanh toán phổ biến nhất được chấp nhận bởi các công ty khởi nghiệp. “Chúng ta kỳ vọng Mobile Money sẽ góp phần bùng nổ các start-up Việt Nam”.

Không chỉ khuyến kích sự phát triển của các DN kinh doanh kỹ thuật số, Mobile Money còn đẩy mạnh việc tiếp cận các dịch vụ tài chính. Thí dụ, tại Kenya, sau 3 năm triển khai Mobile Money thì tỷ lệ sử dụng ngân hàng tăng 19%. Mobile Money với các giao dịch nhỏ chính là sự đào tạo người dân để trở thành khách hàng của ngân hàng. Ngân hàng không phải quá lo lắng về Mobile Money.

Bộ trưởng cũng cho biết Mobile Money là một thí dụ thuyết phục về việc nhà mạng viễn thông có thể trở thành nền tảng của nhiều thứ, chứ không chỉ là hạ tầng viễn thông như hàng trăm năm nay. Chúng ta cũng sẽ kỳ vọng nhiều hơn nữa vào các nhà mạng trong việc tự chuyển mình để trở thành nền tảng của dữ liệu, của Computing, của nội dung số, của xác thực, của dịch vụ IT, của IoT, v.v...

Còn nhiều vấn đề pháp lý phải giải quyết cho Mobile Money, cũng có những thách thức, rủi ro đi kèm, nhưng Bộ trưởng khẳng định: "Lợi ích của Mobile Money là lớn hơn rất nhiều".

Dịch vụ tiền di độnglà gì

Theo Hiệp hội GSMA, một dịch vụ được gọi là dịch vụ mobile money nếu nó đáp ứng được các tiêu chí: Cung cấp khả năng chuyển tiền, thanh toán cũng như nhận tiền thông qua tài khoản của điện thoại di động; Có thể cung cấp dịch vụ cho khách hàng không có tài khoản ngân hàng.

Dịch vụ mobile money cũng cần có một mạng lưới các điểm giao dịch vật lý, bao gồm các đại lý, ngoài các chi nhánh ngân hàng và máy rút tiền tự động, cung cấp khả năng tiếp cận dịch vụ một cách rộng rãi tới tất cả người dân;

Dịch vụ không bao gồm dịch vụ thanh toán thông qua thiết bị di động hay các dịch vụ thanh toán như Apple Pay và Google Wallet mà sử dụng điện thoại di động như một kênh để truy cập dịch vụ ngân hàng truyền thống.

Hiện có 90 quốc gia trên thế giới đã và đang triển khai dịch vụ Mobile Money với gần 700 triệu tài khoản được đăng ký. Ngành công nghiệp tiền di động hiện giao dịch trung bình 01 tỷ USD/ngày.

Diễn ra trong hai ngày, Hội thảo tập trung vào các chủ đề: Tổng quan về tiền di động; Thách thức, quản trị rủi ro và các vấn đề pháp lý đối với tiền di động; Trung gian thanh toán và các vấn đề về tiền di động ở Việt Nam; Triển khai Mobile Money tại một số nước, kinh nghiệm từ các nhà quản lý và DN quốc tế; Giải pháp của DN trong cuộc cách mạng thanh toán số tại Việt Nam.