Chatbot và AI: Những ứng dụng trong lĩnh vực giáo dục

Chatbot đang làm thay đổi thế giới theo nhiều cách thức hơn mức chúng ta có thể tưởng tượng. Từ đặt hàng pizza trực tuyến đến tráo đổi khuôn mặt trong Project Murphy, chatbot dần sắp trở thành một yếu tố bình thường trong cuộc sống hàng ngày.

Khi phạm vi ứng dụng của chatbot trở nên phổ biến hơn mỗi ngày sẽ liên tục xuất hiện những ứng dụng mới. Giáo dục truyền thống được biết đến như một lĩnh vực mà sự đổi mới diễn ra chậm, do đó cần đẩy mạnh phát triển các công cụ sáng tạo để nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập.

Bài viết giới thiệu 6 ứng dụng chatbot và trí tuệ nhân tạo có thể gây tác động lớn tới toàn bộ lĩnh vực giáo dục.

Chấm bài tự động

Chấm bài là công việc đòi hỏi một lượng lớn thời gian đối với giáo viên. Trong các khóa học trực tuyến mở rộng, vấn đề này càng trở nên phức tạp hơn. Do mỗi lớp học này thường có trên 1.000 sinh viên nên việc chấm điểm và đưa ra ý kiến phản hồi cho các bài tiểu luận thật không hề đơn gian.

Để giải quyết vấn đề đó, các nhà nghiên cứu đã đưa ra một giải pháp sử dụng công nghệ AI với các thuật toán học máy có thể tự động đánh giá hàng nghìn bài tiểu luận. Dự án này đã có bước tiến nhanh chóng từ năm 2012 khi quỹ Hewlett tài trợ một cuộc thi giữa các hệ thống chấm điểm, trong đó hệ thống giành chiến thắng đã đạt kết quả chấm chính xác 81% so với người thật.

Từ đó đến nay, các nhà nghiên cứu đã không ngừng đẩy mạnh và cải thiện hệ thống này. Mặc dù còn nhiều tranh cãi về việc dựa vào công nghệ để chấm điểm số nhưng có thể chỉ trong một vài năm tới các trường sẽ thay thế ít nhất một hoặc hai cán bộ chấm thi bằng AI.

Hiệu ứng khoảng cách

Nhà phát minh Ba Lan - Piotr Wozniak đã đưa ra một ứng dụng học dựa trên hiệu ứng khoảng cách. Nó cho phép giám sát những gì bạn học và khi nào bạn tìm hiểu nó. Bằng cách kết hợp AI, ứng dụng có thể biết khi nào bạn có nguy cơ quên thông tin nhất và sẽ nhắc bạn lặp lại thông tin đó.

Đánh giá khóa học và xếp loại sinh viên

Các khảo sát đánh giá chất lượng giảng dạy thông qua sinh viên đã tồn tại gần 100 năm. Mặc dù, việc chuyển đổi từ khảo sát trên giấy sang khảo sát trực tuyến đã mang lại hiệu quả lớn nhưng vẫn cần tiếp tục được cải tiến. Cùng với sự phát triển của các công nghệ hiện đại như chatbot, AI, học máy và xử lý ngôn ngữ tự nhiên, có rất nhiều cơ hội thú vị để giúp giáo viên thu thập và nắm bắt các ý kiến phản hồi từ sinh viên.

Khảo sát về khóa học là nguồn thông tin quan trọng để cải thiện chất lượng giáo dục. Sử dụng chatbot để thu thập phản hồi là cách khai thác vừa hiệu quả, vừa đạt được chất lượng và số lượng. Chatbot có thể thu thập ý kiến qua một giao diện chat tương tự như một cuộc phỏng vấn thực sự. Cuộc trò chuyện có thể được điều chỉnh theo các câu trả lời và tính cách của sinh viên.

Trong khi đó AI sẽ giúp đánh giá và xếp loại sinh viên chính xác hơn. Ví dụ, khi sinh viên sử dụng máy vi tính để hoàn thành các bài luận, máy tính ghi lại lượng thời gian cho mỗi yêu cầu, chỉ ra những bài tập khiến học viên phải bỏ ra nhiều nỗ lực nhất... Dữ liệu này sau đó được thu thập và phân tích bởi phần mềm AI để giáo viên truy cập, cho phép họ nhìn thấy những phân tích chi tiết về năng lực của từng học sinh thông qua mỗi môn học hoặc bài tập và cho thấy những ai cần thêm trợ giúp.

Ngoài việc giúp cho khảo sát hấp dẫn và dữ liệu sát thực tế hơn, chatbot còn mang lại nhiều lợi ích khác cho giáo viên - những người tìm cách nâng cao hiệu quả trong giảng dạy. Bằng cách tham gia vào các kho dữ liệu như hệ thống tự đánh giá, điểm số, ý kiến phản hồi… giáo viên có thể tìm những phương pháp dạy học mới, hiệu quả hơn cũng như nắm bắt được hiệu suất giảng dạy. Việc so sánh dữ liệu với các giáo viên khác trên toàn thế giới cũng sẽ giúp hệ thống đề xuất các cải tiến các phương thức mới, mạnh mẽ để nâng cao hiệu quả giảng dạy và chia sẻ trong toàn bộ cộng đồng giáo viên.

Trợ giảng cho giáo viên

Jill Watson - trợ lý ảo do Ashok Goel - giáo sư Khoa học máy tính tại Đại học Công nghệ Georgia phát triển là một trợ giảng xuất sắc. Cô đáp ứng hàng nghìn câu hỏi cùng lúc, luôn trả lời đầy đủ với tốc độ nhanh. Jill hiếm khi mắc lỗi và vô cùng kiên trì. Khi chương trình này đi vào hoạt động, các sinh viên không hề biết rằng mình đang nói chuyện với AI.

Sau khi công bố rộng rãi, Jill Watson hiện được triển khai tại các trường đại học trên toàn cầu. Một trong những bản mới nhất là tại Trường kinh doanh Na Uy ở Oslo.

Hỗ trợ sinh viên tại trường đại học

Tại Đại học Deakin ở Victoria, Australia, các nhà phát triển đang tập trung hoàn thành hệ thống hỗ trợ sinh viên đầu tiên sử dụng chatbot Deakin. Tương tự trợ giảng Jill Watson, hệ thống này được xây dựng từ hệ thống siêu máy tính Watson của IBM. Sau khi triển khai, hệ thống có thể trả lời mọi câu hỏi mà sinh viên cần biết về cuộc sống trong khuôn viên trường, như làm thế nào để tìm ra giảng đường, cách nộp đơn cho học kỳ tiếp theo, cách nộp bài tập, nơi để đỗ xe...

Khi các sinh viên mới đến nhập trường, họ thường có những câu hỏi tương tự mỗi năm, tạo nên một ứng dụng hoàn hảo cho một chatbot.

William Confalonieri, người thúc đẩy dự án nhận định: "Công nghệ này đưa ra cách tiếp cận cá nhân hơn cho các dịch vụ trong khuôn viên trường. Hệ thống này cũng giúp giảm bớt gánh nặng cho các giảng viên, vì họ không còn phải giải thích những điều tương tự như vậy cho các sinh viên nhau”.

Confalonieri hy vọng có thể mở rộng các tính năng của hệ thống một cách nhanh chóng trong những năm tới và xử lý các nhiệm vụ phức tạp hơn trong tương lai

Chương trình học cá nhân hóa

Hệ thống giáo dục hiện tại có thể được mô tả như là một dây chuyền sản xuất, trong đó mục tiêu cuối cùng là đào tạo các sinh viên có năng lực để đáp ứng nhu cầu việc làm trong tương lai. Trong quy trình sản xuất này, người ta mong muốn cùng một nguyên liệu (sinh viên) với cùng một phương thức xử lý (bài học) sẽ cho kết quả đầu ra như nhau. Tuy nhiên, thực tế phức tạp hơn nhiều, cách tiếp cận kiểu này không phù hợp đối với việc chuyển giao kiến thức cho một thế hệ mới.

Một trong những lợi ích nổi bật được đề cập đến hiện nay của AI trong giáo dục là khả năng tạo ra mô hình học cá nhân hóa, giúp mỗi học viên có thể tự sử dụng chương trình học một cách phù hợp, theo năng lực bản thân. Với chương trình học cá nhân hóa, nội dung học tập được cung cấp sẽ thích nghi với tốc độ nhận thức của từng cá nhân. Nó có thể đưa ra những kiến thức khó hơn nhằm tăng tốc học tập nếu sinh viên hiểu nhiều hơn, và tiếp tục tăng lên nữa (hoặc giảm xuống) tùy theo trình độ. Bằng cách này, cả người học nhanh và chậm đều có thể cải thiện trình độ mà không ảnh hưởng đến các sinh viên khác.