Chế độ, chính sách đặc thù đối với người tham gia hoạt động ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn

Cụ thể, về chế độ đối với người làm nhiệm vụ trực tại Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm Cứu nạn, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các cấp thuộc các bộ, ngành, địa phương được hưởng chế độ trực ban đêm (bắt đầu từ 22 giờ) như sau: Mức 1 trực có thời gian từ 4 giờ/1 ngày trở lên được hưởng mức tiền ăn thêm/1 ngày bằng 4% nhân với lương cơ sở theo quy định hiện hành; Mức 2 trực có thời gian từ 2 giờ đến dưới 4 giờ được hưởng mức tiền ăn thêm bằng 2% nhân với lương cơ sở theo quy định hiện hành.

Chế độ đối với người được huy động làm nhiệm vụ ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn như sau:

Người không hưởng lương từ ngân sách nhà nước trong thời gian được huy động thực hiện nhiệm vụ ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn theo quyết định của cấp có thẩm quyền được hưởng chế độ như sau: Được trợ cấp ngày công lao động từng ngành nghề theo mức do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định. Đối với lao động phổ thông, mức trợ cấp ngày công thấp nhất bằng 0,1 lần mức lương cơ sở, đối với lao động có liên quan trực tiếp đến chất phóng xạ, tác nhân sinh học, hóa chất độc hại mức trợ cấp thấp nhất bằng 0,1 lần mức lương cơ sở; nếu làm nhiệm vụ từ 22 giờ ngày hôm trước đến 6 giờ sáng ngày hôm sau được tính gấp đôi; làm nhiệm vụ trong điều kiện có yếu tố độc hại, nguy hiểm thì được bồi dưỡng tại chỗ theo quy định của pháp luật.

Khi làm nhiệm vụ cách xa nơi cư trú, không có điều kiện đi, về hàng ngày thì được cấp huy động bố trí nơi ăn, nghỉ, hỗ trợ phương tiện, chi phí đi lại hoặc thanh toán tiền tàu xe một lần đi và về theo quy định chế độ công tác của Bộ Tài chính; được hỗ trợ tiền ăn theo mức do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định.

Đối với người được hưởng lương từ ngân sách nhà nước, trong thời gian được huy động thực hiện nhiệm vụ ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn theo quyết định của cấp có thẩm quyền được cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc trả nguyên lương và các khoản phụ cấp, được thanh toán phụ cấp đi đường và tiền tàu xe, khi làm việc trong môi trường độc hại và nơi có phụ cấp khu vực, được hưởng theo chế độ hiện hành.

Cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ, dự bị động viên được huy động thực hiện nhiệm vụ ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn theo quyết định của cấp có thẩm quyền được hưởng chế độ theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, Nghị định cũng quy định đối với người tham gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc mà ốm đau, bị tai nạn, bị thương hoặc chết thì được giải quyết chế độ theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội; an toàn vệ sinh lao động và pháp luật về bảo hiểm y tế.

Ðối với người không tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, Nghị định quy định người tham gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn bị ốm đau trong khi làm nhiệm vụ nếu chưa tham gia đóng bảo hiểm y tế bị ốm đau thì được thanh toán tiền khám chữa bệnh như tiêu chuẩn của người tham gia đóng bảo hiểm y tế.

Khi bị tai nạn thì được thanh toán chi phí y tế trong quá trình sơ cứu, cấp cứu đến khi điều trị ổn định thương tật, xuất viện. Sau khi điều trị được cơ quan chức năng giới thiệu đi giám định khả năng lao động tại Hội đồng giám định y khoa theo quy định của pháp luật. Trường hợp người chưa tham gia đóng bảo hiểm xã hội bị suy giảm khả năng lao động 5% thì được hưởng 5 lần mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 0,5 lần mức lương cơ sở. Người bị tai nạn bị mất một hay nhiều bộ phận cơ thể hoặc chức năng, biểu hiện dưới những dạng tật khác nhau, làm suy giảm khả năng hoạt động, khiến cho việc lao động, sinh hoạt, học tập gặp nhiều khó khăn được hưởng các chế độ ưu đãi theo quy định của pháp luật đối với người tàn tật.

Trường hợp bị chết, kể cả chết trong thời gian điều trị lần đầu, nếu người bị chết chưa tham gia đóng bảo hiểm xã hội, thì người trực tiếp mai táng được nhận tiền mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở và gia đình của người đó được trợ cấp một lần bằng 36 lần mức lương cơ sở.

Những băn khoăn về chế độ chính sách với lực lượng tìm kiếm cứu nạn

Công tác chuẩn bị nguồn nhân lực và chế độ chính sách đối với người tham gia hoạt động ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn cần được hoàn thiện theo thời gian. Dựa vào tình hình thực tế để có những điều chỉnh sửa đổi cho phù hợp và phát huy hiệu quả công tác tìm kiếm cứu hộ kịp thời.

Chẳng hạn, lực lượng làm nhiệm vụ ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn hiện nay chủ yếu dựa vào lực lượng vũ trang, trong đó Quân đội nhân dân làm nòng cốt; dựa vào kinh nhiệm ứng phó là chủ yếu; chưa được đào tạo, huấn luyện chuyên môn hạn chế. Hình thức tuyên truyền, hướng dẫn cộng đồng hạn chế. Chưa có quy định cụ thể về chế độ, chính sách đặc thù đối với người tham gia hoạt động ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn

Hiện nay nguồn ngân sách chi phục vụ nhiệm vụ ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn được thực hiện từ nguồn ngân sách Trung ương, địa phương và các nguồn viện trợ khác. Trang bị, phương tiện được đầu tư mua sắm theo kế hoạch, song do phát sinh các nguy cơ, sự cố đòi hỏi phải xác định trang bị theo lĩnh vực ứng phó, trong đó có trang bị đặc thù. Trang phục cho lực lượng tham gia hoạt động ứng phó chưa được quy định, gây khó khăn cho chỉ huy điều hành và tham gia các hoạt động quốc tế.