Cuốn sách nhận diện về bức tranh phát triển ngành bán dẫn toàn cầu

Sáng ngày 29/10/2024, Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông (NXB TT&TT) phối hợp với Công ty CP Xuất bản Khoa học và Giáo dục Thời Đại (TIMES) tổ chức Tọa đàm khoa học “Chiến trường bán dẫn: Tương lai của các trung tâm bán dẫn toàn cầu” và Lễ ra mắt sách “Chiến trường bán dẫn: Cạnh tranh chiến lược và tự chủ đổi mới sáng tạo của Trung Quốc thế kỷ 21”.

Tọa đàm có sự tham gia của các diễn giả - tác giả cuốn sách: TS. Phạm Sỹ Thành (Giám đốc CESS); TS. Nguyễn Tuệ Anh (Chuyên gia nghiên cứu cao cấp về chính sách công tại Anh); ông Phùng Việt Thắng, Giám đốc Việt Nam của Tập đoàn Intel.

Tầm quan trọng của ngành bán dẫn

Phát biểu tại Tọa đàm, bà Ngô Thị Mỹ Hạnh, Phó Giám đốc NXB TT&TT nhấn mạnh: Trong những năm gần đây, công nghệ đang phát triển và đổi mới với tốc độ nhanh chóng và mạnh mẽ. Các doanh nghiệp, thậm chí là các quốc gia đều đang tiến hành đầu tư cho khoa học công nghệ (KHCN) để tìm kiếm lợi thế cạnh tranh cho mình. Đặc biệt là hoạt động đầu tư cho đổi mới sáng tạo (ĐMST) và các công nghệ đột phá nhằm tăng cường tính tự chủ chiến lược và tính dẻo dai cho hoạt động sản xuất của quốc gia trước những thách thức của bối cảnh mới.

Phó Giám đốc NXB TT&TT cho rằng thực trạng này đang gióng lên một hồi chuông nhắc nhở với tất cả các quốc gia rằng cuộc đua về KHCN đang thực sự diễn ra trên toàn cầu. Trong đó, vị trí ưu tiên cao nhất trong chính sách phát triển KHCN của một số quốc gia và vùng lãnh thổ là nghiên cứu, phát triển, sản xuất vi mạch tích hợp.

Phó Giám đốc NXB TT&TT cũng cho biết: Nhằm tuyên truyền về tầm quan trọng của KHCN nói chung và việc phát triển ngành bán dẫn nói riêng đối với nền kinh tế Việt Nam hiện tại và tương lai, NXB TT&TT hợp tác với TIMES thực hiện dự án Tủ sách KHCN. Trong đó, cuốn sách "Chiến trường bán dẫn: Cạnh tranh chiến lược và tự chủ đổi mới sáng tạo của Trung Quốc thế kỷ 21" sẽ mang đến cho độc giả những nghiên cứu, phân tích tỉ mỉ về cuộc đua bán dẫn toàn cầu cũng như lời nhắc nhở chúng ta cần phải nắm bắt thời cơ để không bị bỏ lại trên con đường phát triển của thế giới.

Bốn trụ cột để phát triển ngành bán dẫn

Tại Tọa đàm, hai tác giả cuốn sách "Chiến trường bán dẫn: Cạnh tranh chiến lược và tự chủ đổi mới sáng tạo của Trung Quốc thế kỷ 21" đã chia sẻ những chính sách về bán dẫn của hai cường quốc Mỹ và Trung Quốc.

Hai tác giả đã nhận định sự cạnh tranh là không khoan nhượng giữa Trung Quốc, Mỹ cũng như các quốc gia khác trên thị trường bán dẫn toàn cầu.

Thông qua nghiên cứu, phân tích tỉ mỉ những chính sách, chiến lược mà chính phủ Trung Quốc và một số quốc gia khác ban hành, TS. Phạm Sỹ Thành và TS. Nguyễn Tuệ Anh đã chứng minh những nỗ lực vươn lên để chiếm lĩnh thị trường bán dẫn thế giới giữa các quốc gia, tập đoàn, đặc biệt là hai cường quốc đối trọng Trung Quốc và Mỹ.

Hai tác giả cũng phân tích một cách hệ thống và cặn kẽ về những chiến lược, chính sách Trung Quốc và Mỹ đã áp dụng để xây dựng và củng cố vị thế cho ngành sản xuất bán dẫn của mình. Không chỉ vậy, hai diễn giả còn đưa ra những suy nghĩ về việc xây dựng một hệ sinh thái công nghệ tự chủ, ĐMST, để thích ứng với bối cảnh toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng.

Đặc biệt, TS. Phạm Sỹ Thành đã phân tích về 4 trụ cột chính là Chính trị - Nhân lực - Tài chính - Công nghệ, để thấy rõ những chiến lược và chính sách mà hai cường quốc (Trung Quốc - Mỹ) sử dụng để củng cố vị trí của mình trong ngành bán dẫn.

Còn theo ông Phùng Việt Thắng, lịch sử phát triển của bán dẫn luôn luôn có đóng góp quan trọng từ những viện nghiên cứu, quốc phòng về dân dụng và những mục tiêu phát triển về công nghệ của quốc gia. Việt Nam đã đưa ra chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, trong đó đặt mục tiêu tự chủ về công nghệ, để giữ vị thế trên trường quốc tế.

Cuốn cẩm nang về ngành bán dẫn

Cuốn sách của hai tác giả TS. Phạm Sỹ Thành và TS. Nguyễn Tuệ Anh không chỉ tập trung vào những thành công rực rỡ mà còn phân tích những thất bại và bài học lớn mà cả Mỹ và Trung Quốc đã trải qua trong hành trình 70 năm qua. Những câu chuyện về sự trỗi dậy và sụp đổ của các tập đoàn công nghệ lớn, mặc dù có sự hỗ trợ của nhà nước, là lời nhắc nhở mạnh mẽ về sự cần thiết của chiến lược dài hạn, tầm nhìn xa và sự đầu tư liên tục vào nghiên cứu và phát triển.

Thế giới đang tiến về phía trước với tốc độ chưa từng có, nếu không nhanh chóng hành động, và nếu hành động không hiệu quả, chúng ta sẽ đánh mất cơ hội để vươn lên.

Bản đồ bán dẫn toàn cầu đang được vẽ lại. Tại một số nơi, sự cạnh tranh diễn ra như trên chiến trường với các lệnh cấm, các hoạt động trừng phạt, các chia tách công nghệ. Tại nhiều nơi khác, sự cạnh tranh giữa các quốc gia đột nhiên trở nên sôi động hơn bao giờ hết nhờ nhu cầu tự chủ chiến lược hoặc tìm kiếm lợi thế cạnh tranh mới.

Việc tìm hiểu về chính sách phát triển ngành bán dẫn từ thực tiễn đa dạng của các quốc gia và vùng lãnh thổ không chỉ giúp đưa ra các hàm ý chính sách về ngành, mà còn giúp trả lời các câu hỏi thiết yếu cho việc nhận diện bức tranh công nghệ toàn cầu trong thập kỷ kế tiếp, và từ đó nhìn ra những cơ hội cũng như thách thức của mỗi quốc gia.

Với cách viết logic, chặt chẽ, cuốn sách là ấn phẩm không thể thiếu cho những ai đã và đang quan tâm đến lĩnh vực hoạch định chiến lược, KHCN, đặc biệt là các công ty, tập đoàn công nghệ, các cơ quan phát triển KHCN để có thể có cái nhìn tổng thể về tình hình phát triển bán dẫn toàn cầu và đưa ra những kế hoạch phát triển liên quan đến bán dẫn trong tương lai./.