Trước COVID-19, các hệ thống giao thông công cộng như tàu điện ngầm, xe buýt, xe điện… là những phương tiện phục vụ hàng triệu người mỗi ngày. Tuy nhiên, dịch bệnh đã thay đổi hoàn toàn xu hướng đó với việc đảm bảo an toàn trong mùa dịch người dân đã chuyển sang đi lại bằng các phương tiện cá nhân.
Nhằm giảm thiểu sự lo lắng của hành khách đối với việc đi lại và những thách thức trong việc áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội đảm bảo an toàn trên các hành trình, di chuyển không tiếp xúc sử dụng công nghệ "vòng mở" (open loop) sẽ giúp định hình lại hệ thống giao thông công cộng.
Mô hình này sẽ cho phép hành khách truy cập hệ thống chuyển tuyến, mua vé và thanh toán đơn giản bằng cách sử dụng thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, đồng hồ thông minh hay điện thoại thông minh mà không cần phải đặt trước, tải xuống hoặc nạp tiền vào thẻ vé.
(Ảnh minh họa: Leonovo)
Theo Nick Mackie, Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc Toàn cầu về Di chuyển Đô thị Visa, việc triển khai công nghệ thanh toán không tiếp xúc trong đó người đi xe chỉ cần chạm để thanh toán nhanh chóng và trên quy mô lớn là rất quan trọng trong một thế giới "bình thường mới".
Dịch vụ hàng không và vận tải hành khách có thể phục hồi tốt sau đại dịch SARS năm 2003. Nhưng các cuộc khảo sát gần đây cho thấy con đường quay trở lại quỹ đạo bình thường hậu COVID-19 sẽ có nhiều khó khăn hơn. Chính phủ và các cơ quan vận tải phải lập kế hoạch phục hồi lâu dài hơn khi các mô hình làm việc tại nhà, làm việc trực tuyến và các chính sách ứng phó với dịch bệnh có thể được duy trì trong nhiều năm.
Tháng 3/2020, 48% người Mỹ được hỏi cho rằng di chuyển bằng các phương tiện công cộng có nguy cơ cao về sức khỏe do lây nhiễm coronavirus. Tuy nhiên, giờ đây đã có những dấu hiệu cho thấy các thành phố và mạng lưới giao thông có thể quay trở lại và hoạt động một cách an toàn.
Các chuyên gia cho rằng phần lớn điều này là kết quả của việc cải thiện tuân thủ các biện pháp y tế công cộng như giãn cách xã hội và đeo khẩu trang. Nhiều thành phố trên khắp thế giới đã chứng kiến sự trở lại đáng kể của phương tiện giao thông công cộng và vẫn chưa ghi nhận bất kỳ đợt bùng phát nào liên quan đến nguồn lây từ các phương tiện giao thông công cộng như ở Hồng Kông, Bắc Kinh, Tokyo, Paris và Berlin.
Tìm kiếm cơ hội trong nghịch cảnh
Sự sụt giảm chưa từng có trong việc sử dụng phương tiện giao thông công cộng cũng là cơ hội dù không mong muốn, để các cơ quan giao thông vận tải thực hiện những kế hoạch sửa chữa và nâng cấp hệ thống trở nên linh hoạt và hiệu quả hơn.
Nhiều công ty hiện coi trải nghiệm thanh toán không cần chạm được kích hoạt bởi công nghệ thanh toán không tiếp xúc cũng như các phương tiện khác không còn là điều tốt đẹp để hướng đến, mà là điều cần có để phục hồi sau đại dịch.
Như Cơ quan Quản lý giao thông vận tải đô thị New York gần đây cũng đã hoàn thành việc triển khai thanh toán không tiếp xúc cho tất cả các tàu điện ngầm và xe buýt.
Hệ thống thanh toán không cần chạm được coi là giải pháp hữu hiệu nhằm phục hồi hệ thống giao thông công cộng trong thế giới "bình thường mới".
Khai thác tối đa mô hình di chuyển không tiếp xúc
Nick Mackie, Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc Toàn cầu về Di chuyển Đô thị Visa cho biết, thanh toán không tiếp xúc đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu sự lo lắng của công chúng về sức khỏe và xây dựng lòng tin về sự an toàn cho hành khách, cũng như sự an toàn của nhân viên giao thông công cộng. Trên thực tế, 65% hành khách được khảo sát muốn sử dụng thanh toán không tiếp xúc nhiều hoặc thậm chí nhiều hơn hiện tại.
Theo đó, Nick Mackie đã đưa ra một số mô hình giúp các nhà khai thác vận tải có thể chuyển đổi nhằm phục hồi hệ thống giao thông công cộng trong bối cảnh "bình thường mới" và hậu COVID-19.
Giá vé linh hoạt cho các định mức di chuyển khác nhau
Trong thế giới "bình thường mới" nhiều người sẽ bắt đầu quay trở lại văn phòng, nhiều công ty chuyển hướng sang mô hình làm việc kết hợp lâu dài và nhu cầu làm việc từ xa có thể vẫn sẽ tiếp tục. Trong bối cảnh đó, thanh toán không tiếp xúc cung cấp cho hành khách sự linh hoạt trong việc thanh toán dịch vụ vận tải bất cứ khi nào họ cần.
Đối với những người đi làm không cố định thời gian, nhiều lượt đi hàng tuần, hàng tháng hoặc hàng năm có thể không còn sức hấp dẫn đối với họ như trước đại dịch. Trong khi đó, quy định giới hạn giá vé không tiếp xúc giúp hành khách có được giá vé tốt nhất mà không cần lên kế hoạch hoặc quyết định mua trước vé hàng ngày hoặc hàng tuần.
Các giải pháp kỹ thuật số giúp tăng tiết kiệm hoạt động
Khi thay đổi các hình thức đặt vé truyền thống hoặc độc quyền, di chuyển không tiếp xúc có thể tiết kiệm và giúp các nhà khai thác tập trung vào các ưu tiên cao hơn như sự an toàn và sự hài lòng của người lái xe.
Chẳng hạn, Theo Cục Vận tải London, có tới 14 pence trên mỗi bảng Anh thu được được dùng để vận hành hệ thống thanh toán London Oyster, trong khi hệ thống bán vé dựa trên công nghệ vòng mở có thể được vận hành với chi phí ít hơn 10 pence, hoặc tiết kiệm gần 30% chi phí.
Cải thiện bảo mật và quyền riêng tư
Thanh toán và bán vé kỹ thuật số giúp giảm tình trạng gian lận và hình thức bán vé thứ cấp. Hệ thống thanh toán không tiếp xúc cho phép người tiêu dùng thực hiện thanh toán bằng thẻ sử dụng công nghệ chip EMV hoặc bằng ví điện tử mà không cần tiếp xúc, đồng thời có thể được sử dụng rộng rãi bên ngoài hệ thống giao thông.
Hệ thống này giúp tăng cường bảo vệ dữ liệu thẻ thanh toán của khách hàng và loại bỏ yêu cầu phải đăng ký trước, điều thường cần thiết khi sử dụng ứng dụng hoặc các giải pháp độc quyền vòng kín (closed-loop).
Khai thác dữ liệu để phục vụ tốt hơn
Việc chuyển sang bán vé và thanh toán kỹ thuật số cung cấp quyền truy cập vào dữ liệu hành khách có thể được sử dụng để tối ưu hóa việc lập lịch trình di chuyển. Dữ liệu đếm hành khách theo thời gian thực cũng có thể được tích hợp vào các ứng dụng mà hành khách sử dụng để giúp hành khách lập kế hoạch di chuyển nhằm tránh được những thời điểm tắc nghẽn có thể gây ra những thách thức trong việc thực hiện các biện pháp an toàn trong mùa dịch.
Mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính
Với hệ thống thanh toán không tiếp xúc, ngành giao thông vận tải cũng có một vai trò quan trọng trong việc mở rộng tiếp cận các dịch vụ tài chính. Sử dụng hệ thống thanh toán kỹ thuật số truy cập vào mạng lưới giao thông có thể giúp những người ít có khả năng tiếp cận với các dịch vụ ngân hàng truyền thống sẽ có cơ hội tiếp cận được với các dịch vụ tài chính rộng lớn hơn.
Đại dịch COVID-19 vẫn diễn biến khó lường trên toàn cầu, và chưa ai biết đại dịch này sẽ còn kéo dài bao lâu và bao giờ thế giới có thể quay trở lại hoạt động bình thường. Do đó, hệ thống di chuyển không tiếp xúc sẽ là giải pháp tất yếu giúp giải quyết những vấn đề về an toàn sức khỏe trong bối cảnh "bình thường mới" cũng như đảm bảo dự phòng cho các trường hợp y tế khẩn cấp khác trong tương lai.
Đặc biệt, trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang là một trong những thách thức lớn đối với toàn cầu, các thành phố, chính phủ và các cơ quan tư nhân cũng cần tiếp tục đổi mới, thích ứng và tạo ra những hệ thống di chuyển đô thị linh hoạt, công bằng và bền vững hơn.
