Tại Lễ công bố sách trắng và tầm nhìn EU-Việt Nam FTA, lãnh đạo cấp cao của Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) thống nhất sẽ nỗ lực triển khai rà soát pháp lý, tiến tới thủ tục ký kết và hướng tới mục tiêu Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) được áp dụng vào năm 2018.
Những bước tiến vượt bậc
Đại sứ Bruno Angelet - Trưởng phái đoàn EU tại Việt Nam cho rằng, EVFTA sẽ kích hoạt một làn sóng đầu tư chất lượng cao lớn hơn của EU vào Việt Nam và thúc đẩy hội nhập sâu, cũng như tạo giá trị gia tăng cho nền kinh tế Việt Nam.
Tuy nhiên, theo ông Bruno Angelet, triển vọng tươi sáng và cơ hội lớn từ EVFTA cần phải được hỗ trợ từ lĩnh vực tư nhân của Việt Nam. Lĩnh vực này phải tăng cường cung cấp cho các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam để họ có thể tìm nguồn tại chỗ thay vì nhập khẩu linh kiện từ nước ngoài.
Bên cạnh đó, các công ty của Việt Nam cũng cần phát triển thông qua thương mại và xuất khẩu, khai thác các thị trường châu Âu nhiều hơn nữa.
Trưởng phái đoàn EU tại Việt Nam khẳng định, EVFTA là dấu mốc quan trọng trong quan hệ thương mại, kinh tế và đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu, đặt nền móng cho quan hệ đối tác toàn diện giữa hai bên.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng nhấn mạnh, thời gian qua quan hệ thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và EU đã có bước phát triển rất tích cực. Kim ngạch thương mại hai chiều đã tăng từ 4,1 tỷ USD năm 2000 lên 41,4 tỷ USD năm 2015, đưa EU trở thành đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam.
 |
| Ông Bruno Angelet - Đại sứ, Trưởng phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam – phát biểu tại lễ công bố Sách Trắng 2016 tại Hà Nội |
Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết, EU là một trong số các nguồn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) rất lớn vào Việt Nam với 2.162 dự án đầu tư còn hiệu lực, tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 38,4 tỷ USD. Đặc biệt, điểm nổi bật nhất trong quan hệ thương mại- đầu tư giữa Việt Nam- EU là tính bổ sung lẫn nhau.
Bộ trưởng lưu ý: “Hiệp định thương mại tự do Viêt Nam – EU sẽ mở ra cơ hội tiếp cận thị trường, tiếp tục hoàn thiện pháp luật liên quan, nhất là luật pháp kinh tế”.
Đây chính là cơ sở để khẳng định tiềm năng phát triển thương mại, đầu tư và hợp tác giữa hai bên sau khi Hiệp định EVFTA được ký kết, Bộ trưởng đánh giá.
Theo Sách Trắng năm 2016, khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực, ước tính GDP của Việt Nam có thể tăng trên 15% và giá trị kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU có thể tăng gần 35%.
Hơn nữa, khi 99% các dòng thuế được gỡ bỏ, Việt Nam sẽ tự do hóa 65% thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng có xuất xứ EU khi Hiệp định bắt đầu có hiệu lực và dần tự do hóa phần thuế còn lại trong 10 năm kế tiếp.
Hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang EU sẽ được gỡ bỏ thuế dần trong 7 năm. Người tiêu dùng Việt Nam sẽ được sử dụng các sản phẩm từ EU đa dạng hơn với mức giá phù hợp hơn rất nhiều, từ rượu vang, rượu mạnh đến ô tô và xe máy.
Bà Nicola Connolly - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho biết, sự phát triển và sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư nước ngoài là không thể phủ nhận, bởi Việt Nam đang không ngừng cải thiện môi trường kinh doanh trong nước.
Tuy nhiên, theo bà Nicola Connolly, những cải tiến cần thiết tiếp theo vẫn còn nhiều vấn đề cần được quan tâm nhằm duy trì những thành quả đã đạt được, cũng như đưa ra những nhận định sâu sắc hơn về thị trường đầu tư và thương mại.
Những nút thắt cần tháo gỡ
Sách Trắng 2016 cho hay, các quy định hướng dẫn cho nhiều văn bản luật mới vẫn chưa được ban hành và quá trình xử lý hồ sơ cho các nhà đầu tư đang còn bị trì hoãn. Các doanh nghiệp EU mong đợi sự cải thiện trong thời gian xử lý hồ sơ một khi các quy định hướng dẫn thi hành mới có hiệu lực và các cán bộ xử lý hồ sơ sẽ nhanh chóng làm quen với những thay đổi này.
Chẳng hạn, các chuẩn mực kiểm toán và báo cáo còn nhiều điểm chưa hoàn thiện (xếp hạng 130) và thủ tục thành lập doanh nghiệp còn rườm rà (xếp thứ 116), vẫn là những rào cản đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
 |
| Vẫn còn nhiều nút thắt cần tháo gỡ để thúc đẩy doanh nghiệp FDI hoạt động hiệu quả tại Việt Nam. (Ảnh minh họa: Internet) |
Cùng với đó là việc nhiều nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn gặp khó khăn đáng kể khi làm việc với hệ thống hành chính của Việt Nam. Việc khai báo thuế, thủ tục thông quan, thủ tục đăng ký kinh doanh và cấp giấy phép, các thủ tục hành chính khác thường bị trì hoãn, kết quả xử lý hồ sơ thường không thể lường trước được.
Các doanh nghiệp thường phải tiêu tốn nguồn lực cho các thủ tục hành chính mà lẽ ra có thể được dùng để đầu tư mở rộng hoạt động kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp.
Để tạo thêm giá trị gia tăng, đại diện Liên minh châu Âu cho rằng, Việt Nam sẽ phải giải quyết vấn đề nguồn nhân lực thông qua đào tạo nghề, tăng năng suất lao động và cải thiện việc phân bổ vốn thông qua các quá trình tạo ra quyết định tốt hơn và minh bạch hơn./.
