Những thông điệp ý nghĩa về hành động chống khủng hoảng khí hậu
Cuộc thi Viết thư quốc tế (UPU) lần thứ 51 (năm 2022) do Liên minh Bưu chính thế giới (UPU) tổ chức với chủ đề: "Em hãy viết thư gửi một người có tầm ảnh hưởng để trình bày lý do và cách thức họ cần hành động trước khủng hoảng khí hậu" (Tiếng Anh: "Write a letter to someone influential explaining why and how they should take action on the climate crisis").
Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Anh Tuấn: Chất lượng các bài dự thi năm nay của học sinh Việt Nam đều được nâng cao và có nhiều học sinh trên cả nước tham dự
Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Anh Tuấn, Trưởng Ban Tổ chức cuộc thi viết thư UPU tại Việt Nam cho biết cuộc thi năm nay đã cho biết cuộc thi năm nay được phát động trên toàn quốc từ tháng 11/2021 – 3/2022, mang tính thời sự vì gắn với Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu COP 26, diễn ra tại Vương Quốc Anh với sự tham gia của nhiều nguyên thủ quốc gia.
Cũng theo Thứ trưởng, việc lựa chọn chủ đề để tạo ra cơ hội cho trẻ em nói lên tiếng nói của các em về khủng hoảng khí hậu. Chất lượng các bài dự thi năm nay của học sinh Việt Nam đều được nâng cao và có nhiều học sinh trên cả nước tham dự. Đây là thành quả của cuộc thi.
Tổng kết cuộc thi, Phó Tổng Biên tập Báo Thiếu niên Tiền phong Đỗ Thị Thanh Bình cho biết đây là cuộc thi lần thứ 34 được tổ chức ở Việt Nam do các cơ quan: Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Hội Nhà văn Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội đồng Đội Trung ương, Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam và báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng phối hợp tổ chức.
Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 51 (năm 2022) được phát động và triển khai trên phạm vi toàn quốc từ tháng 11/2021 đến tháng 3/2022. Ban Tổ chức đã nhận được gần 1 triệu bức thư dự thi của các em học sinh tại 62 tỉnh, thành phố tham gia.
Chủ đề cuộc thi năm nay về biến đổi khí hậu, là vấn đề nóng bỏng toàn cầu và liên quan trực tiếp đến đời sống xã hội, đến từng cá nhân nên nhận được sự tham gia hưởng ứng nhiệt tình của các em học sinh.
Chủ đề yêu cầu các em viết thư "gửi cho một người có tầm ảnh hưởng" nên đối tượng nhận thư được các em lựa chọn khá phong phú và bất ngờ. Đó là những người có vai trò, vị trí và trách nhiệm mang tính toàn cầu như Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guitares, Chủ tịch Hội nghị Thượng đỉnh COP 26 Alok Sharm, hay lãnh đạo Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu Heosung Lee, Chủ tịch Hiệp hội bảo vệ động vật hoang dã,… Đó còn là những vị lãnh đạo Nhà nước và Chính phủ và các bộ trưởng ngành của Việt Nam mà các em gửi gắm niềm tin.
Các em lựa chọn gửi thư cho các nhân vật nổi tiếng và có tiếng nói, có hành động mạnh mẽ liên quan đến vấn đề môi trường trong các lĩnh vực khác nhau. Trong lĩnh vực văn hóa, giải trí là những người có nhiều hoạt động đóng góp trong lĩnh vực bảo vệ môi trường trong nước như ca sĩ Hà Anh Tuấn, nghệ sĩ Đặng Thái Sơn, hoa hậu H'Hen Niê… và quốc tế như Ronaldo, Hoa hậu Trái đất, nhà văn Andersen, nhà văn Rowling, nữ diễn viên Natalie Portman… các tỷ phú như Elon Musk, Phạm Nhật Vượng,… chủ thương hiệu như cafe Highland, Giám đốc điều hành của Apple Tim Cook, Tổng biên tập tạp chí Thời trang Vogue, các nhà khoa học Nguyễn Lân Dũng, Võ Tòng Xuân,... các nhiếp ảnh gia hay đạo diễn phim tài liệu về chủ đề môi trường khí hậu,... các nhân vật thần thoại như Sơn Tinh, thần Poseidon,… các bậc trí tuệ như Thiền sư Thích Nhất Hạnh…
Bên cạnh đó, các em cũng chọn những "nhân vật có tầm ảnh hưởng" rất thân thuộc với các em như bác trưởng thôn, người bố là cảnh sát giao thông hay giám đốc công ty, mèo máy Doraemon… để nói về những câu chuyện gần gũi trong gia đình, làng xóm của mình. Các "nhân vật có tầm ảnh hưởng" được các em lựa chọn một cách có mục đích để trình bày những "lý do", "cách thức" như chủ đề cuộc thi yêu cầu và cũng là để gửi gắm những bức thông điệp đầy sức thuyết phục của cá nhân đến người nhận thư.
Phần "cách thức" mà các em nêu ra và thôi thúc các nhân vật hành động là một phần thú vị trong các bức thư. Các em đều nhấn mạnh rằng, câu chuyện biến đổi khí hậu không phải là vấn đề một quốc gia hay một cá nhân có thể giải quyết được mà là trách nhiệm chung của tất cả chúng ta, khi chúng ta cùng sinh sống và hít thở chung một bầu khí quyển của trái đất.
Các em đề xuất các vị lãnh đạo, chính trị gia cần có ban hành và thực thi những chính sách mạnh mẽ và quyết liệt hơn trong thực hiện các cam kết từ Hội nghị COP26 Glasgow để cứu hành tinh của chúng ta. Các em mong muốn các nhà văn, nhà thơ, đạo diễn có những tác phẩm truyền cảm hứng về tình yêu thiên nhiên; các ngôi sao thể thao, thời trang… cổ vũ lối sống xanh, giảm bớt tiêu thụ thức ăn, sống tiết kiệm và tối giản; các nhà khoa học, doanh nhân, nông dân… có các mô hình sản xuất xanh, các sản phẩm tái chế, thay thế cốc nhựa dùng một lần, hạn chế sử dụng phân hóa học và thuốc trừ sâu,…
Các em đề nghị cần có nhiều giờ học sáng tạo và trải nghiệm thực tế để làm thay đổi nhận thức và hành động của thế hệ trẻ về bảo vệ môi trường. Có những đề xuất hết sức cụ thể như xử phạt nặng những người chặt cây phá rừng, chặt 1 cây phải trồng và chăm sóc thêm 3 cây để "cây xanh không mất đi và người xấu sẽ tốt dần lên" hay thành lập Câu lạc bộ Hải Âu để dọn sạch bờ biển,…
Phó Tổng Biên tập Đỗ Thị Thanh Bình nhấn mạnh: "Những bức thư vào chung khảo được đánh giá cao, là những bức thư có sự sáng tạo, có cảm xúc riêng biệt, tạo ấn tượng với người đọc. Nhiều bức thư thể hiện dưới hình thức "hóa thân" thành gấu trúc, cây phi lao nhỏ, trái đất, tảng băng trôi, chú hổ nhỏ, khủng long song sinh... Nhiều bức thư được viết như một dự án môi trường, một bài hùng biện, một lời tâm tình hay những câu chuyện nhỏ giản dị, đầy tính bất ngờ".
Trưởng Ban giám khảo cuộc thi, nhà thơ Trần Đăng Khoa đã chúc mừng các em đoạt giải trong năm nay và cho biết đây là cuộc thi thú vị. Đề thi năm nay vừa dễ, vừa khó. Dễ vì đề tài rất quen thuộc với các em nhưng khó là đây là cuộc thi mang tính toàn cầu và phải viết một cách độc đáo. Nhiều bài viết của các em học sinh Việt Nam năm nay rất sinh động, sâu sắc để bàn về biến đổi khí hậu và đề nghị Ban tổ chức cuộc thi gửi các kiến nghị của các em đến các nhà lãnh đạo Việt Nam, cơ quan nhà nước có trách nhiệm về môi trường và biến đổi khí hậu.
Thông điệp ý nghĩa của bức thư đạt giải Nhất cuộc thi
Sau 5 vòng chấm, Ban Giám khảo Quốc gia đã chọn 100 bài vào vòng chung khảo. Kết quả: 1 giải Nhất, 3 giải Nhì, 5 giải Ba, 30 giải Khuyến khích, 61 giải Cây bút Triển vọng; 2 giải dành cho các thí sinh là người khuyết tật.
Em Nguyễn Bình Nguyên, lớp 9A1, trường THCS Nguyễn Tri Phương, quận Ba Đình, TP. Hà Nội đã đoạt giải Nhất Quốc gia cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 51 (2022) tại Việt Nam.
Chủ nhân của bức thư đoạt giải Nhất lựa chọn ý tưởng hóa thân thành ngọn gió gửi thư cho nghệ sĩ dương cầm Đặng Thái Sơn. Bức thư là một áng văn đẹp, bay bổng với thông điệp: âm nhạc sẽ làm dịu bầu không khí căng thẳng về khủng hoảng khí hậu khắp toàn cầu. Âm nhạc có "quyền lực mềm" giúp mọi người thay đổi nhận thức về bảo vệ môi trường sống.
"Cháu đã thấy bao trái tim rung lên trước âm nhạc của ông. Bao nhà khoa học, bao chính khách nghiêng mình trước tài năng và nhân cách của ông. Cháu hiểu rằng, ông với âm nhạc của ông mang một tầm ảnh hưởng lạ kỳ; và cháu hy vọng từ ảnh hưởng ấy, hàng triệu người sẽ thay đổi!...
Ông không phải là người đầu tiên, nhưng có thể trở thành người quyết định tạo nên thay đổi. Còn cháu - Ngọn gió không biên giới - nguyện sẽ cùng ông đưa bản "thiên ca - lời đất mẹ" này tới muôn nơi...".
Bức thư của em Nguyễn Bình Nguyên đã được Ban Tổ chức dịch ra tiếng Pháp gửi UPU tại Thụy Sĩ dự thi quốc tế. Các em đoạt giải Nhất, Nhì được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trao tặng Huy hiệu Tuổi trẻ sáng tạo.
Được biết đây là năm thứ 2 liên tiếp học sinh Hà Nội đạt giải Nhất cuộc thi viết thư UPU. Cuộc thi viết thư quốc tế UPU lần thứ 50 (2021) do UPU tổ chức với đề tài "Hãy viết thư cho một người thân trong gia đình để chia sẻ trải nghiệm của mình về đại dịch COVID-19" (Tiếng Anh: Write a letter to a family member about your experience of the COVID-19 pandemic). Em Đào Anh Thư, lớp 8A2, trường THCS Nguyễn Huy Tưởng, huyện Đông Anh, TP. Hà Nội đã đoạt giải Nhất quốc gia cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 50 (2021) tại Việt Nam./.
