Chuyển động ICT

Mở khoá tiềm năng 5G - Kết hợp 5G và AI

Nguyễn Bằng • 28/11/2024 08:00

Ngành viễn thông đã trải qua một sự chuyển đổi mạnh mẽ. Trước khi công nghệ viễn thông di dộng thế hệ thứ 3 (3G) xuất hiện, kết nối người gọi qua khoảng cách xa là chức năng chính của các công ty viễn thông (telco).

“
Tóm tắt:
- Trước những điều kiện kinh tế vĩ mô toàn cầu đầy thách thức, tốc độ triển khai 5G vẫn mạnh mẽ, đạt 1,6 tỷ thuê bao trên toàn cầu
- Mặc dù đã đạt được nhiều tiến bộ cho đến nay, 5G vẫn chưa đạt được mục tiêu cung cấp tốc độ đường xuống và đường lên đối xứng và độ trễ thấp.
- Chuyển sang 5G SA là bước tiếp theo tự nhiên trong nỗ lực của các MNO nhằm ảo hóa mạng lưới, mở ra các cơ hội của các mô hình kinh doanh dựa trên hiệu suất, cùng với việc tăng khả năng tiếp cận các khả năng API mở.
-Sự kết hợp giữa 5G và AI có sức mạnh thống nhất thế giới vật lý, kỹ thuật số và ảo.
- Việc tận dụng 5G và AI cùng nhau sẽ nâng cao năng lực của con người, chuyển đổi các ngành công nghiệp và trao quyền cho một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người.

Các thế hệ tiếp theo - 3G (2001) và 4G (2009) đã mở ra những tiến bộ đáng kể, cho phép các tính năng như chuyển vùng thoại, nhắn tin văn bản, cuộc gọi video và các dịch vụ dữ liệu cơ bản. Tuy nhiên, sự xuất hiện của 5G, thế hệ thứ năm của công nghệ không dây, đã định hình lại cơ bản bối cảnh kết nối. Sự ra đời của công nghệ 5G đã làm dấy lên làn sóng mong đợi và phấn khích. Khi các ngành công nghiệp chuẩn bị cho sự thay đổi mang tính chuyển đổi, việc hiểu cách khai thác toàn bộ tiềm năng của 5G trở nên tối quan trọng, nhằm kết nối mọi thứ để biến đổi cuộc sống của mọi người!

Trước những điều kiện kinh tế vĩ mô toàn cầu đầy thách thức, tốc độ triển khai 5G vẫn mạnh mẽ, đạt 1,6 tỷ thuê bao trên toàn cầu theo Báo cáo di động mới nhất của Ericsson. Tuy nhiên, khi xem xét kỹ hơn, chúng ta thấy rằng hầu hết 5G hiện nay không phải là “5G thực sự”. Phần lớn các mạng 5G đã được triển khai ở chế độ không độc lập (NSA), nghĩa là chúng dựa vào lõi mạng 4G LTE và do đó không thể phát huy hết lợi ích của 5G.

Mỗi thế hệ “G” và những tiến bộ công nghệ trong lĩnh vực viễn thông đều đóng góp trực tiếp vào cuộc sống của mọi người và cung cấp chất xúc tác và phương tiện để định hình giá trị chung cho doanh nghiệp và đổi mới xã hội có thể mở rộng quy mô.

Việc chuyển từ 3G sang 4G là một bước tiến lớn đối với người tiêu dùng, cho phép phát trực tuyến video độ nét cao cho tất cả mọi người và cho phép các siêu ứng dụng như Uber, vốn tận dụng kết nối Internet của 4G để tái tạo ngành dịch vụ. Khi công nghệ 5G lần đầu tiên được giới thiệu, nó hứa hẹn tốc độ cực nhanh và truyền thông siêu đáng tin cậy, độ trễ thấp (URLLC). Mặc dù đã đạt được nhiều tiến bộ cho đến nay, 5G vẫn chưa đạt được mục tiêu cung cấp tốc độ đường xuống và đường lên đối xứng và độ trễ thấp.

Xét về bước nhảy vọt về công nghệ này, việc chuyển sang 5G dễ dàng được coi là một sự thất vọng đối với những người tiêu dùng phấn khích, vì nó thiếu một ứng dụng đột phá để thu hút trí tưởng tượng của thị trường người tiêu dùng. Thay vào đó, 5G được thiết kế với nhu cầu của doanh nghiệp (DN), nhưng người ta nghi ngờ rằng nhu cầu của DN có thể được giải quyết hoàn toàn chỉ khi có mạng 5G độc lập (SA).

Bước nhảy vọt tới 5G SA

Theo dữ liệu Speedtest Intelligence® Q3 2023, tốc độ tải xuống 5G trung bình toàn cầu nhanh hơn 4G 7,4 lần (203,04 Mbps so với 27,51 Mbps), tốc độ tải lên nhanh hơn 2,3 lần, trong khi độ trễ không gây ấn tượng với 44ms cho 5G so với 52ms cho 4G. Tại sao chúng ta vẫn thấy khoảng cách lớn như vậy về hiệu suất mặc dù có những lời hứa về URLCC mà 5G được cho là sẽ giới thiệu? Câu trả lời nằm ở kiến trúc mạng.

Theo Hiệp hội các nhà cung cấp dịch vụ di động toàn cầu (GSA), tính đến tháng 10 năm 2023, khoảng 290 mạng 5G đã được triển khai thương mại với 7% nhà khai thác mạng di động toàn cầu (MNO) (43 nhà khai thác) tại 29 quốc gia đã triển khai mạng 5G SA. Tổng cộng có 20,9% MNO đang đầu tư vào mạng 5G SA công cộng, từ triển khai thực tế, theo kế hoạch hoặc thử nghiệm, giảm so với mức 21,4% được báo cáo trước đó tính đến quý 2 năm 2023. Mặc dù việc triển khai 5G SA gặp trục trặc, chiến lược cơ bản của ngành vẫn là hướng tới nó.

Tại Vương quốc Anh, việc mở rộng phạm vi phủ sóng 5G SA là nguyên tắc cốt lõi của Chiến lược cơ sở hạ tầng không dây của chính phủ và 4 nhà khai thác mạng chính đang nỗ lực cung cấp 5G SA. Khả năng cung cấp các mạng hiệu suất cao, khác biệt trên 5G SA này báo hiệu giai đoạn tăng trưởng tiếp theo, mở ra các cơ hội của các mô hình kinh doanh dựa trên hiệu suất, cùng với việc tăng khả năng tiếp cận các khả năng mạng cho các nhà phát triển thông qua các API mở.

Chuyển sang 5G SA là bước tiếp theo tự nhiên trong nỗ lực của các nhà khai thác mạng di động MNO nhằm ảo hóa mạng lưới của họ. Mặc dù tiến độ trên toàn cầu khác nhau, hầu hết các nhà khai thác đều đang triển khai các công nghệ mạng mở và ảo hóa. Điều này đặt nền tảng cho các MNO xây dựng trường hợp kinh doanh 5G của họ, vì ảo hóa là yếu tố then chốt đối với việc phân chia mạng. Phân chia cho phép các nhà khai thác chia mạng lưới của họ thành các “lát cắt” độc lập được chỉ định cho các dịch vụ, ứng dụng và ngành công nghiệp khác nhau. 5G SA là cần thiết để điều này trở thành hiện thực.

Không thể phủ nhận rằng việc chuyển sang lõi 5G tốn kém rất nhiều chi phí, nhưng lợi nhuận thu được từ khoản đầu tư này là rõ ràng, khi mà 5G SA có tiềm năng thương mại lớn nhờ khả năng kết nối chất lượng cao, thời gian ngừng hoạt động tối thiểu và cơ chế chuyển đổi dự phòng mạnh mẽ phù hợp với các trường hợp sử dụng IoT quan trọng.

Khám phá tiềm năng kinh doanh của 5G

Bên cạnh việc là một đột phá về công nghệ, 5G, không giống như bất kỳ cải tiến nào khác, về cơ bản là một câu hỏi về trường hợp kinh doanh cho các Nhà cung cấp dịch vụ truyền thông (CSP) đang vật lộn với các khoản đầu tư khổng lồ cần thiết để xây dựng các mạng lưới như vậy. Thật vậy, các mạng 5G này không thể được duy trì chỉ bằng các lộ trình giảm chi phí, chúng đòi hỏi các chiến lược kiếm tiền hiệu quả để có thể khả thi về mặt tài chính.

Theo thông tin ‘”Ericsson Mobility Report Business Review 2024”, 4 lĩnh vực tiềm năng tạo ra giá trị trong ngành di động:

Băng thông rộng di động nâng cao (eMBB) – phiên bản hiệu quả hơn và vượt trội hơn của 4G MBB

Truy cập không dây cố định (FWA) & WAN không dây - dành cho phân khúc dân cư và doanh nghiệp, mang lại doanh thu trung

bình cao hơn trên mỗi người dùng (ARPU). Các thị trường như Hoa Kỳ được xác định là có sự tăng trưởng đáng kể từ FWA như một phương tiện tạo điều kiện cho băng thông rộng đến tận nhà.

Giải pháp kết nối khác biệt – bao gồm mạng riêng cho doanh nghiệp, truyền thông quan trọng về thời gian và phân chia mạng cho người tiêu dùng hoặc doanh nghiệp sử dụng kết nối độc lập 5G công cộng

Đổi mới, Tăng trưởng hệ sinh thái, Mạng có thể lập trình - API mạng trao quyền cho các nhà phát triển ứng dụng đổi mới trên quy mô lớn.

Các CSP trên toàn thế giới đang cung cấp hoặc khám phá các dịch vụ và mô hình đưa ra thị trường, dựa trên sự tăng trưởng của Đăng ký 5G toàn cầu lên tới 1,6 tỷ - con số này tương đương với khoảng 18% tổng số đăng ký di động.

Khu vực doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ sự gia tăng của lõi 5G gốc đám mây. Cơ sở hạ tầng gốc đám mây, không phụ thuộc vào phần cứng cũ, sẽ cho phép CSP triển khai các dịch vụ mới một cách nhanh chóng, cho phép họ đáp ứng các nhu cầu kinh doanh đa dạng. Tính linh hoạt này là chìa khóa để kiếm tiền từ các khoản đầu tư 5G, vì các DN cần mạng nhanh, đáng tin cậy và an toàn cho cả ứng dụng CNTT và vận hành.

5G được thiết kế để cạnh tranh với các giải pháp mạng cố định mà doanh nghiệp đang sử dụng, bao gồm Ethernet, Wi-Fi và cáp cố định. Độ trễ cực thấp mà 5G SA sẽ cho phép mở ra những trường hợp sử dụng mới trong các thiết lập công nghiệp, nơi khối lượng lớn, độ tin cậy cao và tính linh hoạt là điều cần thiết. Bằng cách cô lập dữ liệu của họ khỏi các mạng công cộng, các DN sẽ có toàn quyền kiểm soát và bảo mật đối với các ứng dụng kết nối của họ. Việc giảm độ trễ có nghĩa là các DN có thể hoàn toàn nắm bắt thực tế ảo, thực tế tăng cường, phân tích video thời gian thực và ảnh ba chiều trên toàn bộ tổ chức của họ. Hơn nữa, việc tích hợp các thiết bị có khả năng giảm NR (RedCap) càng nâng cao hiệu quả về chi phí.

Mạng 5G riêng tư: Tương lai của kết nối doanh nghiệp - trong năm 2024, mạng 5G riêng sẽ củng cố vị thế của mình như là công cụ quan trọng cho cả lĩnh vực CNTT và công nghệ vận hành (OT).

Theo báo cáo của Accedian, 76% công ty sản xuất ở Đức, Nhật Bản, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ cho biết họ có kế hoạch áp dụng mạng 5G riêng trong năm 2024. Các mạng này được thiết kế để cung cấp cho các DN khả năng kết nối an toàn, tốc độ cao trong khi vẫn duy trì tính dễ triển khai. Khi các DN ngày càng áp dụng IoT, họ sẽ tìm đến các CSP có thể cung cấp các giải pháp thay thế linh hoạt, gốc đám mây cho các mạng truyền thống bị ràng buộc bởi phần cứng. Bằng cách cung cấp các mạng dựa trên đám mây có khả năng mở rộng này, các nhà cung cấp dịch vụ có thể mở khóa các luồng doanh thu mới trong khi vẫn mang lại giá trị cho khách hàng DN.

Dynamic Network Slicing sẽ cách mạng hóa dịch vụ cung cấp

Một xu hướng chính cho năm 2024 là phân chia mạng động, cho phép CSP tạo ra các dịch vụ khác biệt dựa trên nhu cầu cụ thể của DN.

Bằng cách tùy chỉnh các phân chia mạng cho các ứng dụng khác nhau - cho dù đó là tối ưu hóa cho các thiết bị IoT công suất thấp hay cung cấp các dịch vụ cực kỳ đáng tin cậy, độ trễ thấp - CSP có thể tính các mức phí khác nhau, thúc đẩy lợi nhuận. Phân chia mạng cũng sẽ được áp dụng để tăng cường bảo mật, cho phép phân lập dữ liệu nhạy cảm trong các phân chia chuyên dụng.

Truy cập không dây cố định: Một bước đột phá cho kết nối nông thôn

Truy cập không dây cố định (FWA) sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đưa Internet tốc độ cao đến những khu vực chưa được phục vụ, đặc biệt là ở các cộng đồng nông thôn Hoa Kỳ.

Mặc dù cáp quang vẫn là giải pháp lâu dài, nhưng chi phí cao và thời gian triển khai kéo dài khiến FWA trở thành giải pháp thay thế thiết thực. Các chính phủ và nhà cung cấp dịch vụ sẽ ngày càng chuyển sang FWA để có các giải pháp băng thông rộng nhanh chóng, tiết kiệm chi phí, đẩy nhanh nỗ lực thu hẹp khoảng cách số.

Sự phát triển của các tế bào nhỏ trong mạng trong nhà

Khi việc sử dụng thiết bị di động tiếp tục tăng, nhu cầu về kết nối trong nhà đáng tin cậy cũng tăng theo. Các ô nhỏ sẽ trở thành giải pháp phù hợp để tăng cường phạm vi phủ sóng mạng trong nhà, đặc biệt là trong môi trường doanh nghiệp. Không giống như các hệ thống DAS, chỉ mở rộng mạng vĩ mô, các ô nhỏ có thể tạo ra các mạng di động băng thông cao, cục bộ được điều chỉnh theo nhu cầu của doanh nghiệp. Sự thay đổi này sẽ thúc đẩy sự đổi mới, cho phép các doanh nghiệp triển khai các dịch vụ mạng tiên tiến với hiệu quả cao hơn.

API mạng - Tài sản mới

Ngày càng có nhiều sự quan tâm và hy vọng vào tiềm năng của các giao diện lập trình ứng dụng mạng (API). API mạng là những mảnh ghép liên kết kết nối các ứng dụng với nhau và với mạng viễn thông. Do đó, chúng rất quan trọng đối với các công ty khai thác liền mạch các khả năng mạnh mẽ của 5G cho hàng trăm trường hợp sử dụng tiềm năng, chẳng hạn như phòng chống gian lận thẻ tín dụng, hội nghị truyền hình không trục trặc, tương tác siêu dữ liệu và giải trí. Khi các nhà phát triển có quyền truy cập vào API mạng, các doanh nghiệp có thể tạo các ứng dụng do 5G thúc đẩy, tận dụng các tính năng như tốc độ theo yêu cầu, kết nối độ trễ thấp, phân tầng tốc độ và khám phá tính toán biên.

Ngoài việc tăng cường các trường hợp sử dụng, API mạng có thể đặt nền tảng cho các trường hợp hoàn toàn mới. Thiết bị điều khiển từ xa, xe bán tự động trong môi trường sản xuất, trò chơi thực tế tăng cường và các trường hợp sử dụng khác có thể tạo ra giá trị đáng kể trong nhiều ngành công nghiệp. Bằng cách cho phép những đổi mới này, các nhà khai thác viễn thông có thể định vị mình là đối tác thiết yếu cho các doanh nghiệp đang tìm cách đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số của mình. Ngoài ra, khả năng công khai các API vi dịch vụ ứng dụng cho phép tạo ra các luồng doanh thu mới – từ việc bán giấy phép các API này cho các nhà cung cấp và nhà phát triển ứng dụng bên thứ 3.

Trong năm đến bảy năm tới, theo McKinsey&Company, ước tính thị trường API mạng có thể mở khóa khoảng 100 tỷ đến 300 tỷ đô la doanh thu liên quan đến kết nối và điện toán biên cho các nhà khai thác, trong khi tạo ra thêm 10 tỷ đến 30 tỷ đô la từ chính các API. Nhưng các công ty viễn thông sẽ không phải là những người duy nhất cạnh tranh để giành được nhóm lợi nhuận béo bở này. Theo STL Partners, thị trường 11 API mạng hàng đầu sẽ vượt quá 22 tỷ đô la trên toàn cầu vào năm 2028 và theo GSMA, 21 nhà khai thác lớn cam kết sử dụng Open Gateway - một khuôn khổ API mạng chung được thiết kế để cung cấp quyền truy cập phổ biến vào mạng của nhà khai thác cho các nhà phát triển.

Kết hợp 5G và AI

Không gì làm những bộ óc vĩ đại nhất trong ngành công nghệ phấn khích như tương lai của 5G và AI. Mặc dù sức mạnh của mỗi công nghệ không thể phủ nhận, chúng ta mới chỉ bắt đầu hiểu được cách mạng 5G và AI có thể kết hợp với nhau như thế nào - và sức mạnh đó sẽ định hình thế giới của chúng ta trong những năm tới như thế nào. Việc tận dụng 5G và AI cùng nhau sẽ nâng cao năng lực của con người, chuyển đổi các ngành công nghiệp và trao quyền cho một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người.

Khả năng của các giải pháp hỗ trợ AI để thực hiện các tác vụ thời gian thực ở mọi nơi một cách liền mạch và tiết kiệm chi phí sẽ thay đổi cơ bản cách chúng ta sống, làm việc và giải trí theo những cách mà trước đây chỉ là giấc mơ viễn tưởng. Tiến trình này được thúc đẩy bởi mạng 5G hiệu suất cao hơn, độ trễ thấp hơn, vì các ứng dụng AI có cường độ tính toán và mạng cao hơn nhiều so với bất kỳ thứ gì mà loài người từng trải nghiệm. Hơn nữa, điều này trở nên khả thi nhờ các giải pháp biên dung lượng cao được hỗ trợ đáng kể bởi 5G.

Sự kết hợp giữa 5G và AI có sức mạnh thống nhất thế giới vật lý, kỹ thuật số và ảo. Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp sẽ có quyền truy cập vào các thị trường mới, cải thiện hiệu quả trong tổ chức của họ, hưởng lợi từ ROI tài chính tốt hơn và trải nghiệm tác động được cải thiện đến khách hàng. Người tiêu dùng sẽ tận hưởng trải nghiệm người dùng được cải thiện với các sản phẩm và dịch vụ yêu thích của họ. Và vì quá trình xử lý AI trên thiết bị bổ sung cho đám mây và cho phép dữ liệu vẫn nằm trên thiết bị, người dùng sẽ được hưởng lợi từ quyền riêng tư, hiệu suất và hiệu quả dữ liệu được cải thiện. AI tiết kiệm năng lượng là công nghệ thiết yếu sẽ giúp AI trở nên phổ biến trên toàn bộ ranh giới thông minh được kết nối của tương lai.

Khi mạng 5G mở rộng trên toàn thế giới, ngày càng nhiều doanh nghiệp khám phá giá trị của mạng 5G như một phần của quá trình hiện đại hóa rộng hơn. Đồng thời AI đang nổi lên như một yếu tố quan trọng trong việc hỗ trợ các trường hợp sử dụng 5G với quy mô và tốc độ. Các CSP đang nhận ra tiềm năng to lớn của AI trong việc giải quyết các thách thức liên quan đến mạng và mở khóa toàn bộ tiềm năng của công nghệ 5G. Kết quả cuộc khảo sát toàn cầu của Ciena cho thấy 60% CSP tin rằng AI giúp họ cải thiện hiệu quả hoạt động của mạng lên tới 40%.

Theo ABI Research, tổng sản lượng của sự kết hợp AI và 5G dự kiến sẽ đạt 17,9 nghìn tỷ đô la, hoặc 9,7% GDP toàn cầu vào năm 2035. Con số này lớn hơn tổng GDP của Trung Quốc vào năm 2023. Tiến về phía trước, điều quan trọng là các nhà lãnh đạo ngành phải nhận ra sự phát triển của 5G và AI và cách chúng hoạt động cùng nhau. Các thiết bị đã có, hệ thống đang phát triển và tương lai đang ở rất gần và các công ty thích ứng sẽ dẫn đầu.

“
Tài liệu tham khảo:
1. https://media.inti.asia/read/unlocking-in-2024
2. https://www.bbc.com/storyworks/specials/unlocking-5g-
and-ai/
3. https://www.bbntimes.com/technology/unlocking-5g-s-
network-effect
4. https://timestech.in/unlocking-the-potevergence/
5. https://www.telecoms.com/5g-6g/unlocking-5ks-true-
potential
6. https://www.mckinsey.com/industries/technology-media-
and-telecommunications/