Đây là thông tin được Bộ TT&TT thông báo tại buổi họp báo chiều ngày 31/10/2022. Theo ông Nguyễn Hồng Thắng, Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ TT&TT, thời gian qua tình trạng cuộc gọi rác trên mạng viễn thông diễn ra phức tạp, có chiều hướng tăng lên, đặc biệt xuất hiện nhiều cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo, giả mạo các cơ quan nhà nước, các tổ chức nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản của người dùng.
Cục trưởng Cục Viễn thông cho biết cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo bùng phát trong thời gian gần đây cũng là hiện tượng trên thế giới. Mỹ là quốc gia có số cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo cao là 31 cuộc gọi rác/tháng, Brazil là 30, Indonesia 14, Việt Nam là 12.
9 tháng đầu năm 2022, tổng đài 5656 - tiếp nhận phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác qua tin nhắn của Bộ TT&TT (Cục An toàn thông tin quản lý, vận hành) - đã tiếp nhận 202.949 lượt phản ánh, trong đó, số lượt phản ánh tin nhắn rác được tiếp nhận 25.476 lượt phản ánh (giảm 10,6 % so với cùng kỳ năm 2021); Số lượt phản ánh cuộc gọi rác là 177.473 (tăng 34,2%). Số tin nhắn rác đã chặn 458,7 triệu tin (tăng 67,2 % so với cùng kỳ năm 2021), trong đó phản ánh về cuộc gọi đòi nợ, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo chiếm 12,5%.
Từ năm 2020, Bộ TT&TT đã triển khai đầu số 5656 tiếp nhận tin nhắn phản ánh các tin nhắn rác, cuộc gọi rác theo quy định tại Nghị định 91/2020/NĐ-CP. Để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc phản ánh, từ ngày 1/11/2022, Bộ TT&TT triển khai thí điểm đầu số 156 tiếp nhận phản ánh về cuộc gọi rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo qua 02 hình thức thoại và tin nhắn (đầu số 5656 vẫn duy trì hoạt động).
Cục trưởng Nguyễn Hồng Thắng: cuộc gọi rác đang có dấu hiệu bùng phát ở nhiều nước trên thế giới
"Đây là đầu số được sử dụng thống nhất trên toàn quốc và triển khai với tất cả các nhà mạng cung cấp dịch vụ viễn thông cố định, di động", ông Nguyễn Hồng Thắng nhấn mạnh.
Cũng theo Cục Viễn thông, sau một thời gian khi lưu lượng đến đầu số 5656 giảm thì Bộ TT&TT sẽ sửa lại các quy định để còn lại duy nhất đầu số 156 tiếp nhận các thông tin phản ánh của khách hàng một cách thống nhất và thuận tiện nhất. Theo kế hoạch mà Bộ TT&TT cùng các DN viễn thông thống nhất triển khai, khi nhận được cuộc gọi rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo, đề nghị người dân bình tĩnh, thực hiện phản ánh tới đầu số 156 thông qua 02 hình thức gửi tin nhắn hoặc gọi điện tới đầu số 156 cụ thể:
Cách 1: Gửi tin nhắn (miễn phí) tới đầu số 156 trong đó:
+ Với tin nhắn rác, người dân soạn tin nhắn với cú pháp: S [số điện thoại - nguồn phát tán][nội dung phản ánh] gửi 156 (hoặc 5656)
+ Với cuộc gọi có dấu hiệu gọi rác: V [Số điện thoại - nguồn phát tán] [Nội dung phản ánh] gửi 156 (hoặc 5656) Hoặc V [nguồn phát tán] [nội dung cuộc gọi rác] gửi 156.
+ Với cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo, người dân soạn tin nhắn với cú pháp: LD [Số điện thoại - Nguồn phát tán] [nội dung phản ánh] gửi 156 (hoặc 5656)
Cách 2: Người dân gọi tới đầu số 156 (các DN viễn thông sẽ áp dụng việc miễn phí cước cuộc gọi) để cung cấp thông tin (về số điện thoại vừa thực hiện cuộc gọi có dấu hiệu thực hiện cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo; trích dẫn một số nội dung có liên quan;...) theo hướng dẫn của bộ phận chăm sóc khách hàng của các nhà mạng.
Các DN viễn thông sẽ xác minh thông tin thuê bao của số thuê bao có hành vi phát tán cuộc gọi rác, cuộc gọi dấu hiệu lừa đảo, từ đó yêu cầu xác thực lại thông tin thuê bao, xử lý vi phạm nếu thông tin thuê bao không đúng quy định theo tại điểm e Khoản 7 Điều 1 Nghị định 49/2017/NĐ-CP (tạm dừng cung cấp dịch vụ viễn thông một chiều, tiếp theo tạm dừng cung cấp dịch vụ viên thông 2 chiều nếu không thực hiện và tiếp theo là thanh lý hợp đồng, chấm dứt cung cấp dịch vụ viễn thông). Đồng thời các DN viễn thông sẽ gửi các nội dung phản ánh tới cơ quan chức năng của Bộ Công an, Bộ TT&TT để xác minh các dấu hiệu lừa đảo, từ đó xử lý các trường hợp vi phạm theo quy định tại Bộ Luật Hình sự.
Trước đó vào cuối tháng 8/2022, 7 các nhà mạng gồm Viettel, VNPT, MobiFone, Vietnamobile, Local, Itel và Gmobile đã cùng ký thoả thuận cam kết để thực hiện kế hoạch ngăn chặn và xử lý cuộc gọi rác cũng như kế hoạch quản lý thông tin thuê bao di động, ngăn chặn, xử lý SIM có dấu hiệu tồn kênh.
Buổi họp báo công bố tổng đài 156 tiếp nhận phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo
Cũng tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Đức Long nhấn mạnh: "Bộ TT&TT nhận thấy rằng, người dân khi bị các cuộc gọi lừa đảo, đe dọa lại không có một kênh nào tiếp nhận các nội dung này. Chính vì vậy, Bộ TT&TT cần có một đầu số, đầu mối tiếp nhận phản ánh của người dân về cuộc gọi lừa đảo, cuộc gọi rác, tin nhắn rác".
Trước tình hình mới cần thiết phải có một kênh tiếp nhận các thông tin phản ánh của khách hàng một cách thống nhất và thuận tiện nhất đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc phản ánh, bên cạnh đầu số 5656, Bộ TT&TT cùng các DN viễn thông đã thống nhất triển khai, mở rộng việc tiếp nhận phản ánh về cuộc gọi rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo thông qua hình thức cuộc gọi tới đầu số 156./.
