Trải qua một quãng thời gian hình thành và phát triển chưa dài nhưng cũng không phải ngắn, ngành du lịch lữ hành của Việt Nam đã đạt được những bước tiến đáng khích lệ. Số liệu mới nhất của Tổng cục Thống kê cho thấy 07 tháng đầu năm 2013 Việt Nam đã tiếp đón khoảng 4,2 triệu lượt khách quốc tế, tăng 5,9% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó khách đến với mục đích du lịch, nghỉ dưỡng là hơn 2,5 triệu lượt người (tăng 9,3%); đến vì công việc 702,6 nghìn lượt người (tăng 4,3%); thăm thân nhân là 699,7 nghìn lượt người (tăng 1,9%). Cùng với đó, hàng loạt các công ty du lịch đã được mở để phục vụ nhu cầu ngày càng tăng của người dân Việt Nam và du khách quốc tế. Tính đến năm 2013, cả nước hiện có hơn 1.000 doanh nghiệp lữ hành quốc tế, trên 10.000 doanh nghiệp lữ hành nội địa và con số này đang tiếp tục tăng lên không ngừng. Song đó cũng là lý do khiến sự cạnh tranh trong lĩnh vực này trở nên vô cùng gay gắt. Ở phần lớn các công ty lữ hành Việt Nam hiện nay, các hoạt động nghiệp vụ vẫn chủ yếu được thao tác thủ công nên mất rất nhiều thời gian và dễ xảy ra sai sót. Để đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu ngày một khắt khe từ phía khách hàng, từ phía đối tác thì các doanh nghiệp lữ hành hiện đang phải phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm của người lao động có thâm niên làm việc. Thậm chí ngay cả việc đào tạo, bàn giao công việc từ người cũ sang cho người mới cũng gặp vô cùng khó khăn, tốn không ít thời gian và công sức. Thực tế trên đòi hỏi các doanh nghiệp lữ hành phải tìm cách ứng dụng các giải pháp quản lý thông minh nhằm tự động hóa các quy trình nghiệp vụ để nâng cao năng suất, chất lượng công việc, phản hồi nhanh các yêu cầu báo giá của khách hàng và đối tác. Do đó, nhu cầu ứng dụng tin học, sử dụng phần mềm máy tính vào công tác quản lý kinh doanh của các công ty lữ hành là vô cùng lớn và ngày càng có ý nghĩa thiết thực.
Hiện trạng phần mềm quản lý trong các công ty du lịch
Tiềm năng là lớn nhưng thị trường giải pháp phần mềm quản lý cho các công ty du lịch lữ hành tại Việt Nam mới chỉ phát triển ở giai đoạn sơ khai ban đầu và còn nhiều vấn đề cần phải khắc phục. Việc ứng dụng phần mềm quản lý cho các công ty lữ hành đang gặp phải một số vấn đề chính như sau:
Thứ nhất, hệ thống phần mềm nhập khẩu từ nước ngoài thường có chi phí rất lớn, có những hệ thống có giá trị đến cả trăm ngàn USD. Với mức giá như vậy không phải doanh nghiệp nào của Việt Nam cũng có đủ khả năng tài chính để sử dụng. Tuy giá cao nhưng những hệ thống này lại có vẻ không phù hợp với các doanh nghiệp lữ hành Việt Nam bởi chúng thường quá cồng kềnh và khó sử dụng. Thực tế những năm qua đã có một vài đơn vị triển khai những hệ thống này nhưng đều từ bỏ do không phù hợp với đặc thù của các công ty Việt Nam, đa phần là các doanh nghiệp vừa và nhỏ;
Thứ hai, theo ông Lê Dương Phụng - Giám đốc điều hành Công ty Phần mềm PNGSOFT[1] là: hiện nay Việt Nam có không ít các đơn vị cung cấp giải pháp phần mềm du lịch lữ hành trong nước song hầu hết các sản phẩm đều mới chỉ dừng lại ở việc mô phỏng y nguyên các thao tác thủ công của nghiệp vụ hàng ngày lên phần mềm chứ chưa có bài toán logic, chưa lường hết các tình huống cho nghiệp vụ lữ hành khi thực hiện trên môi trường vi tính tự động. Điều này dẫn đến việc ứng dụng phần mềm quản lý không mang lại nhiều ý nghĩa;
Thứ ba, tại các công ty lữ hành Việt Nam: Nhiều lãnh đạo cũng như cán bộ nhân viên thường lầm tưởng rằng hệ thống phần mềm sẽ đáp ứng 100% các công việc và nhân viên không phải làm gì cả nên kỳ vọng quá nhiều và đưa ra các yêu cầu triển khai hệ thống không khả thi. Thực tế không phải như vậy. Theo lãnh đạo của một công ty du lịch chuyên phục du khách Nga, nơi đã triển khai hệ thống phần mềm quản lý thì một hệ thống sẽ chỉ giúp doanh nghiệp lữ hành đáp ứng được khoảng 80% các yêu cầu công việc, 20% còn lại vẫn cần đến nhân viên của công ty. Một số công ty lữ hành có những nghiệp vụ quá đặc thù, không giống với bất cứ công ty nào khác nên không thể áp dụng quy chuẩn chung cho họ được. Những công ty này cần phải thay đổi nghiệp vụ theo tác vụ chung của ngành du lịch.
Song một hệ thống tốt mới là điều kiện cần chứ chưa phải là điều kiện đủ. Để triển khai thành công hệ thống phần mềm quản lý, công ty du lịch lữ hành cần phải có phương pháp triển khai phù hợp. Một cán bộ cấp cao của một công ty du lịch lớn tại Tp. HCM đã từng triển khai một số hệ thống phần mềm quản lý từ nhập ngoại cho đến nội địa chia sẻ: Đặc thù của ngành du lịch là mỗi công ty lữ hành thường có những điểm riêng, ít giống nhau nên hệ thống phần mềm quản lý không thể triển khai theo kiểu đại trà, sao chép 100% từ công ty này sang công ty khác mà cần phải được chỉnh sửa cho phù hợp với yêu cầu riêng.
Thực tế triển khai cho thấy một số hệ thống phần mềm của Việt Nam khá tốt về tính năng song lại quá sa đà vào việc tùy biến hệ thống dẫn đến bị sa lầy khi triển khai gây ra thất bại cho cả đôi bên. Theo ông Lê Dương Phụng, những chỉnh sửa này phải không được làm đổ vỡ cấu trúc của hệ thống và thường là không vượt quá 20-25% nội dung nghiệp vụ. Ông Phụng cho biết thêm, chính nhờ khắc phục được những yếu tố trên mà hệ thống phần mềm do PNGSOFT cung cấp đã đáp ứng được các yêu cầu nghiệp vụ lữ hành một cách khá tốt và được nhiều khách hàng tin tưởng.
Nhìn chung, giải pháp phần mềm quản lý cho các công ty du lịch, lữ hành vẫn là một thị trường đầy tiềm năng. Người thành công sẽ là người có đủ khả năng khắc phục các vấn đề tồn tại đã nêu ở trên. Các doanh nghiệp CNTT muốn bước chân vào thị trường đầy tiềm năng này cần có bước đi bài bản và khoa học, tìm ra các phương pháp thiết kế hệ thống đảm bảo đáp ứng đầy đủ các yêu cầu nghiệp vụ lữ hành nhưng thân thiện và dễ dàng sử dụng. Có như vậy mới đảm bảo yếu tố thành công trong thị trường hứa hẹn đầy tiềm năng nhưng cũng không dễ dàng như phân khúc thị trường này.
Tài liệu tham khảo
[1] http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=403&idmid=2&ItemID=13794, Tổng cục Thống kê, 2013.
[2] http://baodientu.chinhphu.vn/Home/Quan-ly-doanh-nghiep-lu-hanh-Long-vi-qua-thoang/20136/171736.vgp, Báo điện tử Chính phủ, 2013.
[3] Báo cáo của công ty PNGSOFT (P.301, Nhà N5D, Hoàng Đạo Thúy, Hà Nội. Tel: 04.3556 3688).
[1] Một trong số các doanh nghiệp cung cấp hệ thống giải pháp phần mềm quản lý công ty du lịch lữ hành hàng đầu tại Việt Nam, đơn vị đã triển khai thành công hệ thống quản lý cho nhiều công ty du lịch, lữ hành tại Việt Nam và Quốc tế.