Phong trào "Bình dân học vụ số" là mệnh lệnh của trái tim

Đây là nhận định của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Lễ phát động phong trào và ra mắt nền tảng "Bình dân học vụ số" diễn ra chiều 26/3, tại Đại học Bách Khoa Hà Nội.

Trước đó, ngày 18/11/2024, Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ (KH, CN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) đã yêu cầu phát động, thực hiện phong trào "Bình dân học vụ số".

Tại buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các đồng chí lãnh đạo, các đại biểu đã thực hiện nghi thức phát động phong trào và ra mắt nền tảng "Bình dân học vụ số" tại địa chỉ https://binhdanhocvuso.gov.vn/.

Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng phạm Minh Chính nêu rõ, đây là một nhiệm vụ quan trọng nhằm cụ thể hóa đường lối, chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KH, CN, ĐMST và CĐS; hưởng ứng và thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về học tập suốt đời và triển khai phong trào "Bình dân học vụ số".

Theo Thủ tướng, phong trào có ý nghĩa quan trọng, nhân văn sâu sắc đối với sự phát triển đất nước, thể hiện quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong công cuộc phát triển quốc gia số, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, công dân số, phát triển nhanh, toàn diện và bền vững.

Phong trào "Bình dân học vụ số" được truyền cảm hứng và kế thừa, phát huy từ phong trào "Bình dân học vụ" do Chủ tịch Hồ Chí Minh phát động.

"Đất nước đang đứng trước cơ hội lịch sử để bước vào kỷ nguyên mới, phát triển mạnh mẽ với động lực chính đến từ KH, CN, ĐMST và CĐS. Chúng ta phải thực hiện một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng và cấp bách, đó là, phổ cập tri thức, công nghệ về CĐS, kỹ năng số cho toàn dân, tức là "xóa mù" về CĐS", Thủ tướng nêu rõ.

Phong trào toàn dân, toàn diện, bao trùm, sâu rộng, không ai bị bỏ lại phía sau

Về quan điểm, tư tưởng chỉ đạo, Thủ tướng nêu rõ, phong trào này phải là một nhiệm vụ chính trị quan trọng, là mệnh lệnh của trái tim, là tư duy thông minh của khối óc, hành động quyết liệt của mỗi người dân; phải khơi dậy và lan tỏa khí thế cách mạng, truyền thống đại đoàn kết, tinh thần tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường và tự hào dân tộc.

Mỗi đảng viên, cán bộ, công chức phải tiên phong, gương mẫu trong thực hiện phong trào, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động; chuyển đổi quá trình học tập, rèn luyện và ứng dụng tri thức, kỹ năng số trở thành nhu cầu tự thân của mỗi người; đẩy mạnh cắt giảm chi phí đào tạo, tập huấn; hướng tới miễn phí toàn bộ cho người yếu thế, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.

Tinh thần là "đi từng ngõ, đến từng nhà, hướng dẫn từng người" và với phương châm "Triển khai nhanh chóng - Kết nối rộng khắp - Ứng dụng thông minh".

Thủ tướng đề nghị tập trung thực hiện "Một mục tiêu, hai phát huy, ba bảo đảm, bốn nhiệm vụ trọng tâm" trong triển khai phong trào.

Một mục tiêu là phổ cập tri thức, kỹ năng số cơ bản cho mọi người dân với tinh thần cách mạng, toàn dân, toàn diện, bao trùm, sâu rộng, không ai bị bỏ lại phía sau.

Hai phát huy gồm: (i) Phát huy và huy động tổng thể, có hiệu quả các nguồn lực của nhà nước, của xã hội, của doanh nghiệp (DN) và của toàn dân; (ii) Phát huy truyền thống văn hóa, hiếu học, tinh thần học tập suốt đời, khát vọng vươn lên của con người Việt Nam.

Ba bảo đảm là: (i) Bảo đảm các cơ chế, chính sách thông thoáng, phù hợp để triển khai phong trào thiết thực, hiệu quả; (ii) Bảo đảm thông suốt về hạ tầng, tính đồng bộ, tính liên kết, tính linh hoạt, không hình thức, màu mè và đúng đối tượng; (iii) Bảo đảm sử dụng hiệu quả các nguồn lực, tăng cường công khai minh bạch, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.

Bốn nhiệm vụ trọng tâm gồm:

Thứ nhất, nhiệm vụ xây dựng hệ sinh thái học tập số (phát triển nền tảng học tập số toàn dân, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn).

Thứ hai, nhiệm vụ xây dựng cơ chế khuyến khích và tạo động lực học tập (đưa kỹ năng số vào hệ thống đánh giá lao động, tuyển dụng; ưu đãi cho đối tượng yếu thế; khuyến khích DN tham gia).

Thứ ba, nhiệm vụ xây dựng và nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên số (phát triển đội ngũ giảng viên, tình nguyện viên số; huy động lực lượng đoàn viên, hội viên tham gia).

Thứ tư, nhiệm vụ xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát và đánh giá hiệu quả (xây dựng cơ chế đánh giá; đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền; thực hiện giám sát độc lập từ tổ chức xã hội, báo chí và cộng đồng để bảo đảm tính minh bạch).

Để thực hiện thành công phong trào "Bình dân học vụ số" với những quyết tâm, kỳ vọng và quan điểm, mục tiêu nêu trên, Thủ tướng đề nghị cấp ủy, chính quyền các cấp, đặc biệt người đứng đầu, cần tiên phong nâng cao năng lực số, thúc đẩy CĐS tại địa phương và cơ quan, xem đây là nhiệm vụ trọng tâm, gắn kết với cải cách hành chính và phát triển kinh tế - xã hội; tạo điều kiện để người dân tiếp cận kỹ năng số, dịch vụ, nền tảng số, lấy người dân và DN làm trung tâm, động lực của CĐS.

Cùng với đó, đẩy nhanh triển khai Đề án nâng cao kỹ năng số, tích hợp kiến thức số và AI vào giáo dục phổ thông. Đầu tư hạ tầng số, đặc biệt cho vùng sâu, vùng xa và hỗ trợ thiết bị số cho người khó khăn. Phát huy tổ công nghệ số cộng đồng, cùng các mô hình gia đình số, nông thôn số, thành thị số để lan tỏa kỹ năng số rộng khắp.

Thủ tướng giao Bộ KH&CN, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp xây dựng khung năng lực số và tài liệu phù hợp cho từng đối tượng. Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động cần được cập nhật, nâng cao kỹ năng số, dùng nền tảng số hiệu quả. Học sinh, sinh viên được trang bị kiến thức số phục vụ học tập và bảo vệ bản thân. Người lao động biết dùng thiết bị thông minh để tăng năng suất. Người dân dùng biết các dịch vụ số thiết yếu, dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) an toàn.

Thủ tướng đề nghị Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với các Bộ Công an, Bộ KH&CN, Bộ Giáo dục và Đào tạo thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc triển khai thực hiện phong trào, báo cáo kịp thời Ban Chỉ đạo Trung ương về kết quả thực hiện; định hướng các cơ quan báo chí đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về phong trào.

Phát huy sức trẻ trong phong trào “Bình dân học vụ số”

Triển khai phong trào “Bình dân học vụ số”, Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam các cấp cũng đã tổ chức đội hình thanh niên và mở các lớp học nâng cao nhận thức, kỹ năng số thiết yếu cho người dân, nhất là người cao tuổi, người ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa hoặc người ít tiếp xúc với công nghệ.

Phong trào “Bình dân học vụ số” được phát động trong đoàn viên, thanh niên nhằm phát huy thanh niên tham gia hỗ trợ nâng cao năng lực số, khả năng sử dụng các thiết bị và ứng dụng số cho người dân.

Phong trào giúp người dân tiếp cận và tận dụng công nghệ trong cuộc sống, nâng cao năng suất lao động, tạo cơ hội việc làm mới và hình thành cộng đồng thích ứng với CĐS; tham gia xây dựng chính phủ số, xã hội số, kinh tế số, công dân số; đồng thời khẳng định vai trò tiên phong, xung kích, sáng tạo của thanh niên và Hội LHTN Việt Nam trong kỷ nguyên số của đất nước. Phong trào được triển khai trong giai đoạn 2025 - 2027, với cao điểm trong Tháng Thanh niên và Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè năm 2025.

Nghệ An "Đi từng ngõ, gõ từng nhà" mang "ánh sáng" công nghệ đến người dân

Trong những ngày đầu tháng 3/2025, Nghệ An đã chứng kiến sự ra mắt đầy khí thế của phong trào "Bình dân học vụ số". Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực chung của tỉnh nhằm bắt kịp xu thế CĐS mạnh mẽ đang diễn ra trên toàn cầu.

Điểm nổi bật và gây ấn tượng sâu sắc trong đợt ra quân lần này chính là sự tham gia đồng bộ và quyết liệt của các đơn vị huyện Anh Sơn, Thanh Chương, TP. Vinh, Nam Đàn và Công an tỉnh. Theo thông tin ghi nhận, 100% các xã, phường và đơn vị trực thuộc của bốn "cánh chim đầu đàn" này đã nhanh chóng triển khai đội hình thanh niên xung kích "Bình dân học vụ số”.

Với tinh thần xung kích hành động, hàng trăm đoàn viên, thanh niên đã tỏa đi khắp các ngõ xóm, thực hiện phương châm "đi từng ngõ, gõ từng nhà" để tuyên truyền, vận động và hỗ trợ người dân tiếp cận với CNTT. Họ mang theo nhiệt huyết của tuổi trẻ và sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức, kỹ năng, sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc và hướng dẫn tận tình cho người dân, từ những thao tác cơ bản nhất trên điện thoại thông minh đến cách sử dụng Internet an toàn và hiệu quả.

Bên cạnh đó, các khóa học trực tiếp và trực tuyến về kỹ năng số thiết yếu cũng được gấp rút triển khai, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân lựa chọn hình thức học tập phù hợp với điều kiện và nhu cầu cá nhân.

Đội hình "Bình dân học vụ số" tại Nghệ An không chỉ là một danh xưng mà đã thực sự trở thành một lực lượng xung kích mạnh mẽ, với nòng cốt là những đoàn viên, thanh niên đầy nhiệt huyết và trách nhiệm. Họ đã và đang trực tiếp đến từng hộ gia đình, đặc biệt là ở những vùng sâu, vùng xa, những nơi mà người dân còn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận thông tin và công nghệ.

Các bạn trẻ đã dành thời gian lắng nghe, trò chuyện và giải thích một cách dễ hiểu về những lợi ích thiết thực mà công nghệ số có thể mang lại cho cuộc sống hàng ngày, từ việc liên lạc với người thân, bạn bè, cập nhật thông tin, giải trí đến việc tiếp cận các DVCTT và mở rộng cơ hội kinh doanh.

Đặc biệt, sự kiên nhẫn và tận tình của các tình nguyện viên đã giúp nhiều người lớn tuổi, những người ban đầu còn e ngại và bỡ ngỡ với công nghệ, dần làm quen và tự tin hơn trong việc sử dụng điện thoại thông minh và các ứng dụng cơ bản. Thậm chí, có những bạn trẻ còn hướng dẫn người dân tạo tài khoản trên các nền tảng mạng xã hội để kết nối với cộng đồng và tìm kiếm cơ hội phát triển kinh tế.

Để đảm bảo hiệu quả và tính lan tỏa của phong trào, các đội hình "Bình dân học vụ số" đã triển khai một loạt các hình thức đào tạo đa dạng, phù hợp với nhiều đối tượng và điều kiện khác nhau. Tại các nhà văn hóa, trung tâm cộng đồng, trường học và thậm chí tại các trụ sở thôn, xóm, những lớp học trực tiếp đã được tổ chức, thu hút đông đảo người dân tham gia. Tại đây, người dân được hướng dẫn một cách bài bản và có cơ hội thực hành trực tiếp dưới sự hỗ trợ của các tình nguyện viên.

240 đội hình "Bình dân học vụ số" được triển khai tại tỉnh Đồng Nai

Sau hơn 2 tuần thực hiện, toàn tỉnh đã thành lập 240 đội hình “Bình dân học vụ số”, gồm 11 đội hình cấp huyện và 229 đội hình cấp cơ sở. Thành viên chủ chốt của các đội hình là cán bộ hội có chuyên môn về công nghệ và CĐS, có khả năng hướng dẫn và hỗ trợ người dân tiếp cận, sử dụng và ứng dụng công nghệ số vào đời sống, công việc cũng như sản xuất kinh doanh.

Các đội hình tập trung hỗ trợ người dân nâng cao nhận thức, trang bị kỹ năng số thông qua các hoạt động thực tiễn như: Hướng dẫn sử dụng điện thoại thông minh và các ứng dụng tiện ích, tiếp cận DVCTT, thanh toán không dùng tiền mặt, bảo vệ an toàn thông tin trên không gian mạng,… Qua đó, phong trào góp phần xây dựng một cộng đồng có khả năng thích ứng với CĐS, đồng thời đóng góp tích cực vào quá trình phát triển chính phủ số, xã hội số, kinh tế số và công dân số.

Đồng Tháp: 155 đội hình "Bình dân học vụ số" tham gia Ngày cao điểm tình nguyện CĐS

Sáng ngày 13/3/2025, tại huyện Lấp Vò (tỉnh Đồng Tháp), Ban Thường vụ Tỉnh đoàn – Ban Thư ký Hội LHTN Việt Nam tỉnh tổ chức Ngày cao điểm “Thanh niên tình nguyện tham gia chuyển đổi số” trong Tháng Thanh niên 2025 điểm cấp tỉnh.

Trong ngày cao điểm, toàn tỉnh đã đồng loạt ra mắt 155 đội hình “Bình dân học vụ số” ở các cấp bộ đoàn, 669 đội hình ở các khóm, ấp, thu hút hơn 3.500 đoàn viên, thanh niên tham gia.

Đội hình “Bình dân học vụ số” ngay sau khi ra mắt đã tham gia các hoạt động như: Ra quân hướng dẫn DVCTT tại địa phương; triển khai mô hình “Chợ 4.0”; “Căn tin, hàng quán không dùng tiền mặt”; “Tuyến đường chuyển đổi số, thực hiện mô hình “Làng quê đáng sống” gắn với “Nông thôn hiện đại”; hướng dẫn người dân cài app ngân hàng, thanh toán không dùng tiền mặt.

Trong dịp này, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn cũng đã tổ chức lớp tập huấn chuyên đề “Phổ cập kỹ năng sử dụng AI”.

Trong thời gian tới, các cấp bộ đoàn – hội trong tỉnh sẽ tiếp tục tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực các đội hình, giúp các đội hình này hoạt động ngày càng chuyên nghiệp, hiệu quả hơn.

Thái Bình - Phong trào “Bình dân học vụ số” giúp dân tránh bị lừa đảo trên mạng xã hội

Trong những ngày đầu tháng 3, tại Thái Bình, phong trào “Bình dân học vụ số” được các đoàn viên, thanh niên tích cực triển khai với việc ra mắt, tập huấn 686 đội hình thanh niên xung kích “Bình dân học vụ số”. Họ đã đi từng ngõ, gõ từng nhà để tuyên truyền, hỗ trợ phổ cập cho người dân và thanh thiếu nhi các kiến thức, kỹ năng cơ bản về CNTT; tổ chức các khóa học trực tiếp và trực tuyến về kỹ năng số thiết yếu…

Các thanh niên tình nguyện tận tình hướng dẫn người dân truy cập Internet và sử dụng các kỹ năng số thiết yếu, sử dụng phần mềm và mạng xã hội một cách văn minh, bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin ở mức cơ bản, tránh bị lừa đảo số; nhận diện và phòng ngừa thông tin xấu, độc trên không gian số.

Các bạn trẻ cũng hướng dẫn người dân sử dụng DVCTT và tương tác với chính quyền qua nền tảng số; kỹ năng thanh toán điện tử không dùng tiền mặt và các ứng dụng số khác phục vụ cho sản xuất, kinh doanh…

Ngoài ra, tại tỉnh Hòa Bình, Ủy ban Hội LHTN Việt Nam tỉnh đã thành lập Đội hình "Bình dân học vụ số" cấp tỉnh gồm 14 thành viên nòng cốt. Sau hơn 2 tuần thực hiện, toàn tỉnh Đồng Nai đã thành lập 240 đội hình "Bình dân học vụ số", bao gồm 11 đội hình cấp huyện và 229 đội hình cấp cơ sở. Thành viên chủ chốt của các đội hình này là cán bộ hội có chuyên môn về công nghệ và CĐS, có khả năng hướng dẫn và hỗ trợ người dân tiếp cận, sử dụng và ứng dụng công nghệ số vào đời sống và sản xuất kinh doanh.

Bên cạnh đó, tại các tỉnh: Lào Cai, Điện Biên, Cà Mau, Đắk Lắk phong trào cũng được triển khai mạnh mẽ với việc thành lập các đội hình "Bình dân học vụ số", tổ chức tập huấn và hướng dẫn người dân sử dụng DVCTT, tích hợp giấy tờ cá nhân lên ứng dụng VNeID, nâng cao kỹ năng sử dụng công nghệ số trong cộng đồng.

“Bình dân học vụ số” là một sáng kiến mới mẻ nhưng đã nhanh chóng tạo nên hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, thu hút đông đảo thanh niên tham gia. Không chỉ giúp xóa mù công nghệ số, phong trào còn nâng cao nhận thức và kỹ năng ứng dụng công nghệ vào đời sống, góp phần xây dựng một cộng đồng số vững mạnh./.