Phụ nữ và các cấp hội phụ nữ trong xây dựng nông thôn mới
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021 - 2025 đã có hàng triệu phụ nữ đóng góp công sức, tiền của xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển nông thôn.
Phụ nữ tham gia hiến đất, góp công làm đường giao thông nông thôn, thủy lợi nội đồng, các công trình về giáo dục, y tế, văn hóa… Đồng thời cũng là lực lượng chủ chốt tham gia công tác vệ sinh, bảo vệ môi trường nông thôn, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu... Đặc biệt, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (LHPN) các cấp đã phát huy vai trò tích cực, chủ động trong xây dựng NTM.
Vai trò của các tổ chức hội phụ nữ trong xây dựng NTM
Khẳng định vai trò và tầm quan trọng của phụ nữ và Hội LHPN trong xây dựng NTM, Thủ tướng Chính phủ đã giao nhiệm vụ cho Trung ương Hội LHPN Việt Nam chủ trì, hướng dẫn triển khai thực hiện nội dung Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025; vun đắp, gìn giữ giá trị tốt đẹp và phát triển hệ giá trị gia đình Việt Nam; thực hiện Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”.
Đây là điều kiện thuận lợi để Hội LHPN các cấp tiếp tục phát huy năng lực, trách nhiệm trong thực hiện các nội dung thành phần Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025.
Theo báo cáo tại Hội nghị toàn quốc hệ thống Văn phòng điều phối NTM các cấp năm 2024, Trung ương Hội LHPN Việt Nam cho biết, thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM, vai trò, vị thế chủ thể của phụ nữ trong NTM ngày càng được tôn trọng và phát huy.
Theo đó, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của tổ chức Hội, giai đoạn 2021-2023, Trung ương Hội LHPN Việt Nam đã bám sát các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Bộ ngành tập trung chỉ đạo các cấp Hội thực hiện các nội dung thành phần được phân công chủ trì, phối hợp thực hiện; tích cực đóng góp ý kiến và đề xuất sửa đổi các thông tư, hướng dẫn thực hiện Chương trình nhằm cụ thể hóa các nhiệm vụ Hội LHPN Việt Nam được Chính phủ giao thành các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội phụ nữ toàn quốc nhiệm kỳ 2022-2027 gắn với cuộc vận động, Chương trình, Đề án của Hội để thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM đạt và vượt các chỉ tiêu đề ra, tạo khí thế thi đua, tinh thần phấn khởi trong cán bộ, hội viên, phụ nữ cả nước, được cấp ủy, chính quyền địa phương ghi nhận, đánh giá cao.
Bên cạnh đó, tham gia vào xây dựng NTM, phụ nữ là nhân tố quan trọng, quyết định hiệu quả cuộc vận động, là lực lượng chủ chốt tham gia công tác vệ sinh, bảo vệ môi trường nông thôn, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu... đồng thời, tích cực tham gia giám sát, phản biện xã hội đề xuất chính sách liên quan đến phụ nữ, gia đình, trẻ em, bình đẳng giới và phát triển nông thôn.
Phụ nữ phát huy vai trò thành viên trong tham gia các đoàn kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính sách tại địa phương, làm căn cứ đề xuất với cấp ủy, chính quyền để có giải pháp tháo gỡ để triển khai Chương trình ngày càng đi vào chiều sâu và có chất lượng.
Đến nay đã có 22.083 cơ sở Hội đăng ký các hoạt động thiết thực, phù hợp tham gia xây NTM, đô thị văn minh, được 40.648 công trình/phần việc (vượt 136% so với kế hoạch); giúp 17.931.440 hộ gia đình đạt 8 tiêu chí của cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” (vượt chỉ tiêu đăng ký); vận động hỗ trợ 698.854 hộ xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh; 3.619.579 hộ sử dụng nước sạch.
Tiếp tục phát huy lợi thế đã có
Để phát huy vai trò của cán bộ, hội viên phụ nữ trong xây dựng NTM, tiếp tục thực hiện các chỉ tiêu của Hội LHPN Việt Nam nhiệm kỳ 2022-2027 nhằm đảm bảo hoàn thành theo kế hoạch đề ra, Trung ương Hội LHPN Việt Nam đã và đang tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện có hiệu quả những giải pháp trọng tâm cơ bản như tăng cường đổi mới các hoạt động tuyên truyền, vận động, ứng dụng công nghệ thông tin và đa dạng hóa các hình thức truyền thông trên nền tảng công nghệ số để tuyên truyền nâng cao nhận thức của hội viên phụ nữ về Chương trình MTQG xây dựng NTM; hướng dẫn thực hành sử dụng các kỹ năng số, nền tảng số phục vụ công tác Hội và xây dựng NTM tại địa phương hướng đến xây dựng nông thôn thông minh, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; đẩy mạnh tập huấn, truyền thông nâng cao năng lực, kiến thức cho đội ngũ cán bộ Hội các cấp; xây dựng, duy trì và nhân rộng các mô hình Tăng cường các hoạt động nâng cao kiến thức, năng lực cho cán bộ Hội các cấp về hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, phát triển kinh tế, giảm nghèo; ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp hiện đại, chuyển đổi cơ cấu sản xuất; thúc đẩy phụ nữ tham gia Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), phát triển ngành nghề truyền thống; Bảo vệ môi trường...
Tiếp tục phát huy vai trò của tổ chức Hội và các tổ chức thành viên trong tổ chức thực hiện các nội dung Chương trình. Trung ương Hội tiếp tục chỉ đạo Hội LHPN các tỉnh/thành xây dựng đề án/kế hoạch thực hiện giai đoạn 2021-2025 theo kế hoạch/hướng dẫn của Trung ương Hội và Ban Chỉ đạo Chương trình MTQG tỉnh/thành...; mở rộng quan hệ phối hợp với các tổ chức trong nước, quốc tế để tập trung nguồn lực cho hoạt động hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế, khởi nghiệp, giảm nghèo bền vững; thực hiện đánh giá giữa kỳ cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, đảm bảo duy trì bền vững các mô hình xây dựng NTM ở cơ sở góp phần xây dựng NTM; Nâng cao chất lượng các phần việc/hoạt động xây dựng NTM ở cơ sở nhằm thực hiện các chỉ tiêu của Nghị quyết Đại hội Phụ nữ toàn quốc lần thứ XIII đề ra có liên quan xây dựng NTM; nghiên cứu và bổ sung hướng dẫn triển khai xây dựng “Gia đình 5 có, 3 sạch” trong thôn/xã NTM thông minh, xã thương mại điện tử; xây dựng thực hiện, nhân rộng các mô hình khởi nghiệp, khởi sự kinh doanh khả thi...
Bên cạnh đó cần thiết phải nâng cao chất lượng công tác giám sát, phản biện xã hội, đề xuất chính sách liên quan đến phụ nữ, gia đình, trẻ em và bình đẳng giới. Trung ương Hội tiếp tục đề xuất ứng dụng Bộ công cụ và cơ chế giám sát việc thực hiện bình đẳng giới trong xây dựng NTM đưa vào Bộ Chỉ số giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình giai đoạn 2021-2025; Phối hợp với ban, ngành, đoàn thể cùng cấp tiếp tục tham gia giám sát, đánh giá kết quả thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM ở địa phương; Tham gia phản biện xã hội về các cơ chế, chính sách, lồng ghép các chương trình, dự án, nguồn vốn thực hiện Chương trình MTQG./.