Sách của tác giả Ba Lan đạt giải Nobel Văn chương được xuất bản ở Việt Nam

Đại sứ quán Cộng hòa Ba Lan tại Hà Nội và Nhà xuất bản (NXB) Phụ nữ Việt Nam vừa tổ chức buổi giao lưu ra mắt sách "Bieguni, những người không ngừng chuyển động" của nữ tác giả Ba Lan đạt giải Nobel Văn chương năm 2018, Olga Tokarczuck.

Đây cũng là bản dịch trực tiếp từ tiếng Ba Lan đầy đủ và công phu nhất từ trước đến nay của tác phẩm, được thực hiện bởi dịch giả Nguyễn Văn Thái.

Nữ nhà văn Olga Tokarczuk được coi là “quốc bảo” của đất nước Ba Lan. Bà là nhà văn, nhà phê bình văn học, nhà thơ, tác giả kịch bản sân khấu và điện ảnh. Trước khi trở thành chủ nhân của giải thưởng Nobel Văn chương 2018, Olga Tokarczuk giành một số giải trong nước và quốc tế: giải Nike cho văn học nghệ thuật ở Ba Lan vào năm 2008 và 2015, giải Vilenica năm 2013, giải Man Booker International và Jan Michalski Prize for Literature năm 2018.

Phát biểu tại buổi giao lưu ra mắt sách, Đại sứ Cộng hòa Ba Lan tại Việt Nam Wojciech Gerwel giới thiệu về nền văn học vĩ đại của đất nước Ba Lan nhỏ bé, khi có tới 5 gương mặt được giải thưởng Nobel, đều đã được các dịch giả Việt Nam chuyển ngữ tới bạn đọc Việt, trong đó có sự hỗ trợ từ đại sứ quán Ba Lan tại Việt Nam.

"Ba Lan là đất nước có nền văn học phong phú, có nhiều tác phẩm đáng ngưỡng mộ. Truyền thống lâu đời với bề dày tác phẩm và hoạt động sáng tác đã làm nên sự phong phú đó. Ba Lan chúng tôi có nhiều hiệu sách và cũng là đất nước yêu thơ. Chúng tôi có truyền thống kính trọng những nhà trí thức, nhà văn, nhà thơ. Vì đó là nhứng người có những góc nhìn rộng mở và phong phú".

Theo Đại sứ Ba Lan, "Lý do để Ba Lan là đất nước có nền văn chương phong phú vì trải qua những thời kỳ lịch sử chiến tranh và bị chiếm đóng hết sức khó khăn. Người dân chúng tôi đã tìm đến cách thể hiện mình qua văn chương, văn hóa, âm nhạc và hội họa, nghệ thuật".

Cuốn sách với góc nhìn cuộc sống từ nhiều khía cạnh và mang tính hài hước

Bà Khúc Thị Hoa Phượng, Giám đốc NXB Phụ nữ Việt Nam cho biết: Ngay khi giải Nobel 2018 công bố thì bản thân tôi đã có ý định dịch cuốn sách này. 

Chúng tôi liên hệ với dịch giả Nguyễn Văn Thái và may mắn được nhận lời. Đây là bước đi mạo hiểm mà chúng tôi phải cân nhắc nhiều. Trên thực tế, sách đạt giải thường kén bạn đọc. Nhưng chúng tôi không ngừng nỗ lực cố gắng làm sao tác phẩm tinh hoa đến được với độc giả nhiều hơn.

Chúng tôi sẽ tiếp tục giới thiệu những cuốn sách thuộc dòng văn học tinh hoa như của đất nước Hà Lan, Nga... 

Chúng tôi chọn dịch tác  phẩm của  Olga Tokarczuk bởi bà có tiếng nói phản biện vì nữ quyền và đào tạo người viết trẻ ở Ba Lan. Cho đến nay, NXB Phụ nữ Việt Nam đã dịch và xuất bản được 1/10 trong số các tác phẩm Ba Lan được xuất bản tại Việt Nam. Chúng tôi ngưỡng mộ thị trường văn học tại Ba Lan. 

Nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên cũng nêu quan điểm: Giới văn học Việt Nam rất quan tâm đến giải Nobel văn học. Giới làm sách ở Việt Nam rất có ý thức chuyển thể, dịch tác phẩm đạt giải ra thành sách, đây là một may mắn cho độc giả Việt Nam. Vai trò và công lao to lớn của những dịch giả, người làm sách việt Nam để văn chương, văn hóa Việt Nam đến được với bạn đọc nhiều hơn.

Với tác phẩm "Bieguni, những người không ngừng chuyển động", tôi nghi ngờ vì tính chất tiểu thuyết của nó. Bộ tộc Biehu cho rằng ngồi im là tội ác, hãy chuyển động. Cuốn sách tập hợp những tiểu luận, truyện ngắn, nghiên cứu, hợp thành một tiểu thuyết về cách nhìn thế giới, hãy đi, hãy chuyển động để thay đổi cách nhìn về thế giới. Sự xê dịch mang đến một cách nhìn khác về thế giới.

Cuốn sách có kết cấu và giọng điệu khá lạ, người đọc như muốn chuyển động sau khi đọc cuốn sách. 

Ông Nguyễn Văn Thái là người đã chuyển ngữ nhiều tác phẩm văn học kinh điển của Ba Lan. Thời gian gần đây, ông muốn chuyển ngữ tác phẩm đương đại đến với bạn đọc. Ông chọn tác giả này vì năm nào bà cũng có tác phẩm mới và từng đạt hai giải thưởng danh giá. Đây cũng là tác giả được độc giả Ba Lan đánh giá cao.

Khi chọn dịch tác phẩm, ông đã đối diện với thách thức là làm sao chuyển tải được tinh thần của tác giả và giọng điệu huyền bí của tác phẩm tới bạn đọc phổ thông một cách hiệu quả. Ông hy vọng rằng, trong thời điểm dịch bệnh, bạn đọc khám phá thế giới bằng con đường riêng, đặc biệt của mình thông qua tác phẩm "Những người không ngừng chuyển động" của tác giả Olga Tokarczuk.

Từ Ba Lan tác giả Olga Tokarczuk đã gửi video lời chào dành riêng cho độc giả Việt Nam. Bà bày tỏ vui mừng khi cuốn sách được chia sẻ với bạn đọc Việt Nam, cảm ơn dịch giả Nguyễn Văn Thái cũng như Đại sứ quán Ba Lan đã nỗ lực để cuốn sách của mình có thể có mặt tại Việt Nam, và bày tỏ hy vọng có cơ hội gặp mặt bạn đọc tại Việt Nam.