Tìm kiếm giải pháp công nghệ bảo vệ động vật hoang dã
Diễn ra trong giai đoạn diễn biến của đại dịch COVID-19 còn phức tạp, nhưng sức hút cuộc thi không hề giảm đối với giới trẻ yêu công nghệ và động vật hoang dã (ĐVHD) khi thu về gần 300 đơn đăng ký.
Với mùa giải năm nay, cuộc thi Zoohackathon Vietnam 2021 mong muốn trao niềm tin và sức mạnh thay đổi thế giới cho những người trẻ. Thiên nhiên hoang dã toàn cầu đang phải đối mặt với nhiều vấn đề, và một trong số đó là nạn buôn bán ĐVHD trái phép trên các nền tảng mạng xã hội. Việt Nam có đa dạng sinh học hàng đầu thế giới nhưng cũng là một trong những điểm nóng về săn bắt, tiêu thụ và trung chuyển ĐVHD.
Cuộc thi kỳ vọng sẽ là nơi để người trẻ thể hiện sự sáng tạo và tư duy đổi mới nhằm đưa ra những giải pháp đột phá về công nghệ cho các thử thách trong lĩnh vực bảo tồn trong thời đại công nghệ 4.0.
Đến với cuộc thi năm nay, 125 bạn trẻ từ nhiều trường đại học đã đem tới những ý tưởng sáng tạo và một tinh thần nhiệt huyết mong muốn đóng góp cho sự nghiệp bảo tồn thiên nhiên ở Việt Nam. Trong phiên lập trình kéo dài 48 giờ, 21 đội đã cùng tìm hiểu và lựa chọn từ 6 tuyên bố vấn đề của cuộc thi năm nay, học hỏi từ các cố vấn, thảo luận và lập trình để tạo ra những sản phẩm công nghệ mới mẻ sáng tạo, xoay quanh tuyên bố vấn đề mà mình đã lựa chọn.
Các ý tưởng sản phẩm giải pháp của các đội rất phong phú, bao gồm: các ứng dụng, nền tảng, giúp nâng cao nhận thức về các loài hoang dã nguy cấp; Các công cụ hỗ trợ quá trình điều tra việc buôn bán ĐVHD trên không gian mạng; Các sáng kiến công nghệ có thể giúp người dân báo cáo đưa thông tin về các hoạt động buôn bán ĐVHD một cách an toàn và hiệu quả; Các công cụ tìm kiếm và tổng hợp kho dữ liệu và tài liệu để hỗ trợ các cơ quan thực thi pháp luật, các tổ chức bảo tồn, cũng như phục vụ mục đích giáo dục.
Sau 48 giờ lập trình và hoàn thiện sản phẩm, từ 21 đội thi, 5 đội tiềm năng nhất đã được lựa chọn vào vòng chung kết để tranh tài trực tiếp và trả lời các câu hỏi của Ban giám khảo. Kết thúc phần thi chung kết, Ban Giám khảo thảo luận và chấm điểm cho các đội.
Tổng điểm của 5 thành viên Ban Giám khảo chính là tiêu chí để lựa chọn ra 3 đội xuất sắc nhất để nhận giải thưởng của cuộc thi. Kết quả chung cuộc, 3 đội với những giải pháp công nghệ nổi bật và toàn diện nhất đã được công bố tại lễ bế mạc của cuộc thi.
Những gương mặt xuất sắc
Đội BLATH gồm các thành viên đến từ Hà Nội: Nguyễn Hạnh Linh, Nguyễn Hồng An, Lương Sơn Bá, Đinh Quỳnh Thơ, Nguyễn Đức Hải. Đây là nhóm bạn thân từ THPT, có điểm chung đều yêu thích ĐVHD. Đội đã xuất sắc dành chiến thắng với sản phẩm có tên là "Found" - ứng dụng giúp cộng đồng có thể trực tiếp báo cáo các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến ĐVHD trực tuyến và ngoại tuyến. Dữ liệu thu được dùng để phục vụ mục đích khảo sát và xử lý các hành vi vi phạm hỗ trợ các cơ quan chức năng và các tổ chức phi chính phủ.
Đội DeColGen, gồm các thành viên đến từ Tp. Hồ Chí Minh là Huỳnh Minh Nhật, Ông Thanh Bình, Nguyễn Vũ Minh Duy, Trịnh Quốc Huy. Dự án được đội thực hiện có tên là "WildGogh" - chương trình dùng để phát hiện tự động các bài đăng, bài rao bán vi phạm về mua bán và tiêu thụ động vật hoang dã trên mạng xã hội, các nền tảng thương mại điện tử.
Từ những dữ liệu thu thập được, chương trình được lập trình để đưa ra quyết định liệu xử lý: xóa bỏ, báo cáo với nền tảng chủ quản hay cần sự can thiệp sâu hơn. Hệ thống đồng thời ghi nhớ hành vi của những tài khoản bị cấm/xóa và tự xây dựng một thuật toán để dự đoán những người dùng tiềm năng của các nhóm có số lượng người dùng lớn, nền tảng cho các hoạt động buôn bán và vận chuyển trái phép ĐVHD.
Đội SaoLa, gồm các thành viên: Trần Nguyễn Huế Như, Lê Đình Hải, Từ Tấn Phát, Chu Đức An, Hà Phương Uyên, Bùi Thị Cẩm Nhung. Nền tảng, ứng dụng các bạn xây dựng có tên là "SaoLa" - sản phẩm công nghệ giúp cho người dùng mạng xã hội có thể cập nhật thông tin về ĐVHD, các bài báo, tin tức, luật pháp một cách đầy đủ nhất, thậm chí có thể báo cáo các hành vi trái pháp luật với các cơ quan chức năng liên quan.
Cũng trong sản phẩm này, đội phát triển nền tảng game (trò chơi), người dùng có cơ hội đóng vai người kiểm lâm với nhiệm vụ bảo vệ các loài sinh vật trong rừng. Sau khi đã chăm sóc các loài vật một thời gian, người dùng sẽ nhận được một lượng tiền ảo, và công nghệ blockchain có thể chuyển số tiền này thành tiền thật cho người dùng.
Chia sẻ về cuộc thi, Đại biện lâm thời Hoa Kỳ tại Việt Nam, bà Marie C. Damour cho biết: "...để có thể thực sự chấm dứt được nạn buôn bán ĐVHD, chúng tôi cần có nhiều đối tác tham gia cùng bảo tồn ĐVHD hơn. Chúng tôi cần tất cả các bạn. Sự đam mê, các sáng kiến, tài năng và sự sáng tạo của các bạn đều đem lại đóng góp vô giá cho nhiệm vụ này. Cuộc thi giúp phòng chống nạn buôn bán ĐVHD, giúp giảm bớt nguy cơ xảy ra những dịch bệnh mới, và góp phần bảo tồn sự đa dạng sinh học của Việt Nam cho các thế hệ tương lai".
Mỗi đội trong Top 3 đã nhận được giấy chứng nhận, giải thưởng hiện kim và hiện vật giá trị từ chương trình, cùng cơ hội tham dự giải Zoohackathon toàn cầu. Ngoài ra, 2 đội còn lại đã lọt vào vòng chung kết cũng nhận được giấy chứng nhận Top 5 cho những nỗ lực vượt bậc của các thành viên. Tất cả các đội còn lại tham gia vào phiên lập trình cũng được nhận giấy chứng nhận từ chương trình cùng các suất học bổng từ Đại học FPT.
Là một thành viên trong đội DeColGen xuất sắc giành chiến thắng, bạn Huỳnh Minh Nhật chia sẻ: "DeColGen tham gia cuộc thi này với suy nghĩ rằng: không phải tương lai, mà chúng ta phải bảo vệ ĐVHD ngay hôm nay. Đó cũng chính là động lực giúp chúng em tạo ra giải pháp này. Chúng em đã tham gia nhiều cuộc thi hackathon khác trước đây, nhưng Zoohackathon Vietnam 2021 thực sự là một trải nghiệm rất đặc biệt và đáng nhớ, nơi tất cả các thí sinh như chúng em được tạo ra những giải pháp thực tế giúp bảo vệ ĐVHD".
Cuộc thi lập trình Zoohackathon Vietnam 2021 được sự đồng ý và tài trợ từ Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, do CHANGE cùng WildAid, Trường Đại học FPT và VietSeeds Foundation phối hợp tổ chức, và nhận được sự hỗ trợ về địa điểm tổ chức của Trường Đại học FPT và Swinburne Innovation Space.
Zoohackathon là một cuộc thi lập trình để huy động sinh viên và thanh niên đưa giải pháp chống lại tội phạm trục lợi từ buôn bán ĐVHD thông qua công nghệ và sáng tạo./.