Sớm ban hành Nghị định thúc đẩy Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN

Ngày 24/7, tại Hà Nội. Hội nghị trực tuyến toàn quốc về “Thúc đẩy Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại” đã được tổ chức. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị.

Hình ảnh tại Hội nghị (Ảnh: M.P)

Tiết kiệm được 205 triệu USD cho 10,81 triệu tờ khai

Trong 2 năm qua, dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Quốc gia về Cơ chế một cửa quốc gia (NSW), Cơ chế một cửa ASEAN (ASW), các Bộ, ngành, đặc biệt là ngành Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã hoàn thành một khối lượng lớn công việc; đề ra các giải pháp, tạo thuận lợi cho thương mại và giao lưu hàng hóa qua biên giới.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, tính trung bình, chi phí thông quan cho 1 lô hàng giảm 19 USD. Tính tới cuối năm 2017, tiết kiệm được 205 triệu USD cho 10,81 triệu tờ khai; giảm hơn 15 triệu giờ lưu kho hàng xuất khẩu và 33 triệu giờ đối với hàng nhập khẩu.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đáng ghi nhận, việc triển khai NSW, ASW và kiểm tra chuyên ngành còn nhiều tồn tại, hạn chế. Trong lĩnh vực kiểm tra chuyên ngành, số lượng hàng hóa phải kiểm tra vẫn chiếm tỷ trọng lớn; hiệu lực kiểm tra chuyên ngành thấp, tỷ lệ phát hiện sai phạm thấp (tính tới cuối năm 2017 là dưới 1%); số lượng văn bản quy phạm pháp luật phải sửa đổi, bổ sung còn tồn lại tương đối nhiều; việc chồng chéo, trùng lặp giữa các bộ, ngành trong kiểm tra chuyên ngành vẫn phổ biến.

Tại Hội nghị, các đại biểu tập trung thảo luận, cho ý kiến vào các nội dung trọng tâm: Đánh giá thực trạng, tồn tại, hạn chế, nguyên nhân; đề xuất giải pháp với từng ngành, lĩnh vực cụ thể; tham gia dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về thực hiện thủ tục hành chính thông qua NSW, ASW và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu; Kế hoạch hành động của Chính phủ thúc đẩy NSW, ASW, cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành nhằm tạo thuận lợi thương mại... để thực hiện hiệu quả hơn nữa NSW, ASW và cải tiến công tác quản lý, kiểm tra chuyên ngành.

Báo cáo tại Hội nghị, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, chính thức được triển khai từ tháng 11/2014, đến ngày 15/7/2018, 11 Bộ, ngành đã kết nối và thực hiện 53 thủ tục hành chính với hơn 1,34 triệu hồ sơ của 22.812 doanh nghiệp được xử lý thông qua Cơ chế một cửa quốc gia. Riêng Bộ Tài chính, tất cả các quy trình thủ tục hải quan đã kết nối Cơ chế một cửa quốc gia với 99,65% doanh nghiệp tham gia thực hiện tại 100% các đơn vị hải quan trên phạm vi toàn quốc.

“Dự kiến đến cuối năm 2018 sẽ triển khai thêm 143 thủ tục trên Cơ chế một cửa quốc gia, nâng tổng số lên 196 thủ tục, đạt 78% trên tổng cộng 251 thủ tục sẽ được triển khai đến năm 2020 theo rà soát mới nhất của các Bộ, ngành” - Bộ Trưởng Đinh Tiến Dũng cho hay.

Về Cơ chế một cửa ASEAN, từ ngày 01/01/2018, Việt Nam đã chính thức trao đổi thông tin C/O mẫu D với 4 nước Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan. Đến ngày 15/7/2018, tổng số C/O Việt Nam nhận từ 04 nước nêu trên là 32.949 C/O, tổng số C/O gửi tới 04 nước là 16.214 C/O. Việt Nam đang phối hợp với Brunei, Campuchia, Phillipines thiết lập hệ thống trao đổi thí điểm C/O form D; đồng thời phối hợp với Thái Lan, Indonesia và Malaysia thiết lập hệ thống trao đổi thí điểm tờ khai hải quan ASEAN. Không chỉ dừng lại trong khu vực ASEAN, Việt Nam cũng đang đàm phán để hoàn thiện các Nghị định thư và chuẩn bị xây dựng hệ thống để kết nối và trao đổi thông tin với Liên minh kinh tế Á-Âu về tờ khai hải quan, chứng nhận xuất xứ.

Việc triển khai NSW, ASW bước đầu đã thực sự mang lại những hiệu quả to lớn trong công tác cải cách hành chính. Doanh nghiệp không còn phải trực tiếp làm việc với từng cơ quan nhà nước để hoàn thành các thủ tục hành chính, nhờ đó giảm được chi phí, thời gian, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa.

Tại Hội nghị, các  Bộ, ngành, cũng như các  đại biểu quốc tế, chuyên gia kinh tế đã tham gia đóng góp nhiều ý kiến vào việc tiếp tục hoàn thiện thúc đẩy  NSW, ASW, tạo thuận lợi thương mại.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại Hội nghị (Ảnh:M.P)

Hoàn thiện Nghị định và Kế hoạch hành động của Chính phủ thúc đẩy NSW, ASW

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đề nghị Bộ Tài chính từ các ý kiến nêu ra tại Hội nghị cần khẩn trương hoàn thiện, trình Nghị định và Kế hoạch hành động của Chính phủ thúc đẩy NSW, ASW, tạo thuận lợi thương mại để sớm ban hành. Đây được xem là sản phẩm quan trọng của Hội nghị. Trong Nghị định và Kế hoạch hành động, phải đề xuất cải cách mang tính đột phá sâu rộng hơn, hiệu quả hơn, thiết thực hơn, đặc biệt công tác quản lý chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu để tháo gỡ các tồn tại, bất cập, góp phần thúc đẩy xuất nhập khẩu, giao thương quốc tế và khu vực. Đây chính là động lực cho tăng trưởng kinh tế.

Theo Người đứng đầu Chính phủ, không được dựa vào kiểm tra chuyên ngành để gây chậm trễ trong lưu thông hàng hóa. Phấn đấu giảm tỉ lệ các lô hàng phải kiểm tra chuyên ngành xuống dưới 15%; nhưng phải đảm bảo các yêu cầu về quản lý của cơ quan Nhà nước và chống buôn lậu, gian lận thương mại, bảo vệ sức khỏe nhân dân. Do đó, không thể thiếu chế tài xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm về an toàn thực phẩm, gian lận thương mại.

Bên cạnh đó, các bộ, ngành phải tiếp tục rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa 50% danh mục hàng hóa, sản phẩm và thủ tục kiểm tra chuyên ngành. Chấm dứt tình trạng có danh mục hàng hóa thuộc diện phải kiểm tra chuyên ngành nhưng không có quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc tiêu chí, phương pháp kiểm tra (trừ trường hợp hàng hóa đặc thù).

Theo Thủ tướng, cần chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm trên cơ sở áp dụng quản lý rủi ro và đánh giá tuân thủ của doanh nghiệp; minh bạch và công khai phương pháp kiểm tra, tiêu chí kiểm tra thông qua việc ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn đánh giá; xã hội hóa hoạt động kiểm tra chuyên ngành.

Lãnh đạo Chính phủ bày tỏ mong muốn, Việt Nam phải là nơi thực thi tốt những cam kết quốc tế. “Đến Việt Nam, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, khách du lịch có môi trường tốt nhất, thuận lợi nhất để mọi người cảm thấy thoải mái, thuận lợi như về nhà của mình”, Thủ tướng kỳ vọng sau Hội nghị này sẽ có chuyển biến mới về thực hiện NSW, ASW và tạo thuận lợi thương mại./.