Thanh toán và TMĐT là 2 ngành hút nhiều vốn đầu tư nhất

Báo cáo Đổi mới sáng tạo (ĐMST) và đầu tư công nghệ Việt Nam do Trung tâm ĐMST Quốc gia (NIC) và Quỹ đầu tư mạo hiểm Do Ventures đồng phát hành và công bố trong sự kiện ngày 21/4

Đây là năm thứ hai Báo cáo ĐMST và đầu tư công nghệ Việt Nam được phát hành trên cơ sở hợp tác giữa Do Ventures và NIC, trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT). Dự án cho thấy sự phối hợp giữa một quỹ đầu tư mạo hiểm thuộc khối tư nhân và một cơ quan nhà nước với mục tiêu chung xây dựng hệ sinh thái ĐMST tại Việt Nam.

ĐMST và chuyển đổi số (CĐS) giúp nhiều DN vượt qua khủng hoảng

Phát biểu tại buổi công bố, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông cho biết, ĐMST (innovation) đang là xu thế tất yếu không chỉ của riêng Việt Nam mà còn là của toàn cầu. Mặc dù nền kinh tế gặp nhiều khó khăn vì dịch COVID-19, năm 2021 đã ghi nhận kỷ lục của đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam với tổng số tiền đầu tư đạt 1,4 tỷ USD, tăng gấp 1,5 lần so với con số 874 triệu USD kỷ lục trước đó vào năm 2019, cùng sự xuất hiện của 2 "kỳ lân" công nghệ mới Momo và Sky Mavis.

Mặc dù COVID-19 kéo dài đã và đang làm thay nhiều mặt của đời sống, kinh tế, xã hội nhưng khoa học, công nghệ, ĐMST đang ngày càng trở thành nhân tố quyết định đối với năng lực cạnh tranh của mỗi tổ chức, mỗi quốc gia.

Kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát, các doanh nghiệp (DN) ĐMST và khởi nghiệp luôn tiên phong trong việc tìm ra giải pháp cho các vấn đề phát sinh từ đại dịch, bao gồm cung cấp dịch vụ giao hàng, giáo dục trực tuyến, làm việc từ xa, y tế từ xa, và thanh toán điện tử. Trong khi đó, ĐMST và CĐS đã giúp nhiều DN vượt qua cơn khủng hoảng và còn giúp nhiều công ty có thể đạt được tăng trưởng vượt bậc. 

Sau một năm 2020 đầy khó khăn, hệ sinh thái ĐMST và khởi nghiệp ở Việt Nam đã phục hồi trở lại và vươn lên một tầm cao mới. Đây là điều đáng mừng và góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng nền kinh tế số Việt Nam, là dấu hiệu tích cực cho thấy chúng ta đang trên đà hoàn thành nhóm mục tiêu nền kinh tế số sẽ đóng góp 30% GDP vào năm 2030.

Việc công bố Báo cáo "ĐMST và đầu tư công nghệ Việt Nam" nhằm đưa ra bức tranh toàn cảnh về đầu tư cho ĐMST và khởi nghiệp tại Việt Nam trong năm vừa qua. Để từ đó lắng nghe các nhận định và ý kiến đóng góp từ các chuyên gia, nhà đầu tư và DN, để từ đó Bộ KH&ĐT có cơ sở tham mưu cho Chính phủ hoàn thiện hành lang pháp lý và chính sách cho ĐMST và khởi nghiệp trong thời gian tới.

Năm 2021, tổng số tiền đầu tư đạt 1,4 tỷ USD, tăng 1,5 lần so năm 2019

Chia sẻ tại sự kiện, bà Lê Hoàng Uyên Vy, Giám đốc điều hành Quỹ Do Ventures cho biết Báo cáo đã mang lại bức tranh tổng quan về tình hình đầu tư vào các DN ĐMST và khởi nghiệp ngành công nghệ Việt Nam trong năm 2021. Cụ thể, năm 2021 là một năm kỷ lục của đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam.

Theo bà Vy, giữa bối cảnh đại dịch COVID-19 gây ra nhiều biến động cho thị trường, vốn đầu tư mạo hiểm cho các startup Việt Nam vẫn đạt được mức cao kỷ lục trong năm 2021. Tổng số tiền đầu tư đạt 1,4 tỷ USD, tăng trưởng gấp 1,5 lần so với con số 874 triệu USD kỷ lục trước đó vào năm 2019. Khẩu vị của các nhà đầu tư đã nhanh chóng dịch chuyển để tập trung vào các nhóm ngành không bị tác động mạnh bởi đại dịch. Hơn nữa, sự thuận tiện của các ứng dụng hội thảo trực tuyến cũng khiến cho việc hạn chế đi lại không còn là rào cản trong quá trình đưa ra quyết định đầu tư.

Trong năm 2021, Việt Nam đón chào sự xuất hiện của thêm hai kỳ lân công nghệ mới, Momo và Sky Mavis, nhờ vào tần suất sử dụng các sản phẩm số ngày một tăng cao của người dùng trong thời gian dịch bệnh. Thành công của hai công ty này càng khẳng định vị thế của Việt Nam như một trung tâm công nghệ mới nổi của khu vực. ĐMST tại Việt Nam sẽ có một tương lai đầy hứa hẹn khi hiện có hàng chục công ty với định giá vài trăm triệu USD đang phát triển mạnh mẽ và sẽ sớm trở thành những kỳ lân mới trong những năm tiếp theo.

Trên cơ sở đó, nhà đầu tư tiếp tục kỳ vọng vào các DN ĐMST và khởi nghiệp Việt Nam. Tổng số quỹ đầu tư tham gia hoạt động tại Việt Nam tăng 60%, phân bổ đồng đều giữa các quốc gia. Trong số đó, quốc gia có số lượng nhà đầu tư tích cực nhất trong năm 2021 là Singapore, tiếp theo là Việt Nam và Hoa Kỳ. Hoạt động đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam cũng dần sôi động hơn sau 2 năm chững lại.

Ngoài ra, đại dịch COVID-19 đã tạo nên sự bùng nổ về lượng giao dịch ở một số ngành mới, từ đó dẫn đến mức tăng trưởng vượt bậc về số tiền đầu tư trong những lĩnh vực này. Ba ngành nổi bật nhất bao gồm Y tế, Giáo dục, và CĐS trong DN với mức tăng trưởng trong năm 2021 lần lượt là 1.016%, 526%, và 205%.

Năm 2021 cũng đã ghi nhận việc các vòng gọi vốn lớn xuất hiện trở lại. Tổng số giao dịch của các thương vụ trên 10 triệu USD vượt mức 1 tỷ USD, tăng 255% so với năm trước. Trong khi nguồn vốn chảy vào vòng hạt giống (seed) tăng lên mức cao kỷ lục cả về số lượng và giá trị thương vụ, thì nguồn vốn chảy vào các vòng sau series A đã trở về mức trước COVID. Đặc biệt, năm 2021 chứng kiến sự xuất hiện của 05 giao dịch trị giá trên 100 triệu USD trong các lĩnh vực thanh toán, TMĐT, và gaming. Với số lượng lớn các công ty giai đoạn đầu đầy tiềm năng và môi trường kinh doanh thuận lợi nhờ vào sự hỗ trợ sâu sát của Chính phủ, hệ sinh thái ĐMST của Việt Nam đã sẵn sàng để bước vào giai đoạn trưởng thành hơn.

Chia sẻ nhận định về kết quả của báo cáo, bà Vy khẳng định, hệ sinh thái ĐMST và khởi nghiệp ở Việt Nam đã có những bước hồi phục ấn tượng trong năm 2021 nhờ vào sự bền bỉ của các DN cũng như sự hỗ trợ kịp thời từ Chính phủ.

"Với đà phát triển hiện nay, tôi tin rằng các nhà sáng lập Việt Nam sẽ tiếp tục gặt hái được thành công và đưa Việt Nam trở thành một trung tâm công nghệ đáng chú ý trong khu vực", bà Vy nhấn mạnh.

Với vai trò là cơ quan hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái ĐMST, ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc Trung tâm ĐMST Quốc gia cho biết: "NIC sẽ tiếp tục nghiên cứu và đề xuất các cơ chế chính sách vượt trội, khung pháp lý thử nghiệm (sandbox) nhằm khuyến khích hoạt động ĐMST trên phạm vi cả nước, đảm bảo sức cạnh tranh trong khu vực và quốc tế. Với những thành quả chúng ta đã đạt được trong năm 2021, chúng ta có thể tin rằng 2022 sẽ là năm bản lề để hệ sinh thái ĐMST Việt Nam có những bước phát triển đột phá, mở ra nhiều cơ hội cho giai đoạn phát triển tiếp theo của DN ĐMST và nền kinh tế số Việt Nam".

Trong chương trình cũng diễn ra hoạt động ký kết hợp tác đầu tư giữa một số quỹ đầu tư hàng đầu và DN ĐMST Việt Nam: Quỹ CyberAgent Capital và VIC Partners ký đầu tư Công ty Reti ứng dụng công nghệ vào lĩnh vực bất động sản; Quỹ Nextrans ký đầu tư Công ty Selex Motors về xe điện thông minh. Đồng thời, trong khuôn khổ sự kiện cũng đã diễn ra thảo luận bàn tròn về "Thúc đẩy ĐMST hướng đến mục tiêu kinh tế số Việt Nam chiếm 30% GDP vào năm 2030"./.