Tương lai công nghệ nhận diện khuôn mặt sẽ ra sao?

03/11/2015 22:05
Theo dõi ICTVietnam trên

Từng được kỳ vọng rất lớn, tuy nhiên nhận diện khuôn mặt vẫn chưa cho thấy hết những tiềm năng mà nó có thể đem lại. Còn rất nhiều việc phải làm nếu muốn công nghệ này phát triển trong tương lai.

facial recognition

Với mong muốn phát hiện kẻ gian khi chúng đang sinh hoạt bình thường như người khác, các camera theo dõi cần phải được trang bị công nghệ nhận diện khuôn mặt. Sau khi quét toàn bộ các gương mặt, chúng sẽ so sánh với cơ sở dữ liệu tội phạm để xác nhận và có phương án xử lý phù hợp với đối tượng.

Tiềm năng của nhận diện khuôn mặt rất lớn, ngay cả khi nó vẫn chưa được hoàn thiện. Nếu sử dụng cho mục tiêu kể trên thì độ chính xác vẫn chưa cao, đồng nghĩa với tỉ lệ thành công thấp. Tuy nhiên, nếu ứng dụng trong một số lĩnh vực như thương mại, marketing, y tế, khách sạn thì lại là một câu chuyện khác. Theo Bob Lorenz, chuyên gia của Panasonic, nhận diện khuôn mặt là phương án dễ thực hiện và nhân rộng dựa trên các hệ thống hiện có. 

"Ví dụ, tại các cửa hàng có trang bị camera an ninh, họ phải theo dõi xem khách hàng có hành vi ăn trộm không, song giờ đây, họ còn cần chụp lại khuôn mặt của mọi người. Khi bắt được kẻ gian, gương mặt đó sẽ được lưu vào cơ sở dữ liệu. Nếu người đó (gương mặt) xuất hiện trở lại cửa hàng, thì một thông báo sẽ được gửi tới nhân viên cửa hàng hoặc bảo vệ để theo dõi sát đối tượng”.

Jay Hauhn, Giám đốc Công nghệ kiêm Phó Chủ tịch của Tyco Integrated Security, chia cách sử dụng công nghệ này thành 2 nhóm: hợp tác (cooperative environments) và bất hợp tác (non-cooperative environments). Với nhóm hợp tác, khi nhận thấy mình đang bị camera theo dõi, họ cũng không nỗ lực che giấu khuôn mặt mình, thậm chí còn nhìn thẳng. Còn đối với nhóm bất hợp tác, vì không muốn bị phát hiện nên họ cố gắng không nhìn trực tiếp vào camera.

Về việc áp dụng nhận diện khuôn mặt trong lĩnh vực an ninh, Hauhn cho rằng công nghệ này không khó qua mặt: "Với nhóm hợp tác, nó hoạt động khá tốt, giống như bất kỳ phương pháp sinh trắc học nào khác. Dù vậy, nhận diện khuôn mặt lại dễ bị đánh bại chỉ với một bức ảnh". Mặc dù ông không thể tiết lộ chi tiết cụ thể, nhưng Tyco đang hợp tác với một công ty phát triển các yếu tố khác nhằm nhận diện khuôn mặt chính xác và hiệu quả hơn. Ví dụ, thay vì chỉ nhận diện khuôn mặt, các camera sẽ sớm đưa vào kiểm tra cả việc nháy mắt, cử động của môi, cơ mặt, mắt, thậm chí là cả dáng đi của đối tượng.

Còn với nhóm bất hợp tác, nhận diện khuôn mặt mang lại kết quả tương đối thấp. 

Ông nói: "Mục tiêu của công nghệ nhận diện là  tách ai đó ra khỏi đám đông nhưng khi bắt đầu thực hiện, kết quả lại không như mong đợi".

Ví dụ, các sòng bạc sử dụng nhận dạng khuôn mặt để kiểm soát gian lận tại cơ sở của họ. Ông thừa nhận mình không nắm rõ các phương pháp an ninh sòng bạc nhưng ông nói rằng họ có thể đầu tư các nguồn lực cần thiết để xác định rõ các mục tiêu của mình. Sức mạnh chỉ được phát huy khi đội an ninh có thể áp dụng với bất kỳ khuôn mặt nào, ở bất kỳ góc độ nào để xác định kẻ gian.

Công nghệ này thực sự chưa tốt. Chỉ đơn giản việc đội mũ hay góc nhìn của camera tới khuôn mặt không đủ thì dữ liệu trả về sẽ thiếu chính xác. Với công nghệ 2D, bạn cần phải nhìn thẳng vào camera. Một số công ty đang triển khai nhận diện khuôn mặt trong môi trường 3D. Việc sử dụng camera 3D sẽ cho kết quả chính xác hơn kể cả khi góc nhìn tới đối tượng không được tốt.

Vẫn có những hướng đi khác

Công nghệ nhận diện khuôn mặt còn rất mới mẻ. Vài năm gần đây khi công nghệ camera đã cải thiện thì nó được sử dụng hiệu quả hơn.

Lorenz nói: "Việc xác minh khuôn mặt gặp rất nhiều khó khăn với những bức ảnh chất lượng thấp. Nhờ sự ra đời của các camera HD thế hệ mới, độ phân giải tăng, lượng dữ liệu cung cấp lớn đã giúp chúng ta rất nhiều. Ngày nay, ta có được hình ảnh rõ ràng hơn, khuôn mặt nét hơn, việc nhận diện tốt hơn so với trước kia"

Hauhn đồng tình với quan điểm công nghệ tốt hơn thì tính chính xác cao hơn. Tuy nhiên, điều đó chỉ đúng với những đối tượng không biết mình đang được nhận dạng. Ông không tin rằng nó sẽ hiệu quả với nhóm bất hợp tác. Đây lại chính là điểm mấu chốt khi sử dụng nó cho mục đích an ninh. Ví dụ như tại sân bay, khi những kẻ khủng bố đã biết hoặc nghi ngờ việc sử dụng nhận diện khuôn mặt. Ông nói: "Sau sự kiện 11/9, nhận diện khuôn mặt và video được cho là cách giải quyết vấn đề đó. So với khoảng 7, 8 năm trước, kiểm tra giấy tờ kỹ càng cũng không cho kết quả tốt hơn".

Quan trọng là nhận diện khuôn mặt cũng cần đảm bảo có thể áp dụng với nhóm bất hợp tác. Hauhn và Lorenz đều tin rằng nó vẫn có những hướng đi mới.

Lorenz nói: "Nếu coi nhận diện khuôn mặt là một phần của sinh trắc học, độ chính xác của nó sẽ không thể bằng công nghệ vân tay (chính xác lên tới 99%). Độ chính xác của nhận diện khuôn mặt còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như việc có chụp được rõ khuôn mặt trong điều kiện ánh sáng yếu không, hay góc chụp gương mặt như thế nào?".

Lorenz cho biết thêm: Hiệu quả còn phụ thuộc vào công nghệ phụ trợ cho hệ thống. Việc nhận diện khuôn mặt dựa trên công nghệ 2D truyền thống sẽ bị giới hạn và dễ gây nhầm lẫn. Với hệ thống 3D, độ chính xác cao hơn cũng như khắc phục được hạn chế về góc nhìn.

Điểm quan trọng là công nghệ cần có nhiều tiềm năng phát triển. Khi nhận diện khuôn mặt trở nên tiên tiến và chính xác hơn, chúng ta mong đợi nó sẽ được sử dụng vào nhiều mục đích khác nữa. Hauhn nói: "Tôi nghĩ rằng áp dụng trong nhóm hợp tác, tiềm năng của nó sẽ rất lớn như việc truy cập không cần thẻ: bạn chỉ cần bước đến trước cửa, nó sẽ tự nhận ra bạn và mở cửa, thậm chí nó có thể đưa ra cảnh báo nếu có người theo bạn đi qua mà chưa được cho phép. Hoặc với giao dịch ngân hàng, có lẽ ai cũng muốn sử dụng khuôn mặt mình để chắc chắn rằng chỉ có họ mới có quyền truy cập và sử dụng tài khoản".

Lorenz cũng chia sẻ những quan điểm tương tự. Khi công nghệ phát triển, camera sẽ được triển khai và nâng cấp ở hầu hết các thành phố lớn, hỗ trợ cho nhận diện khuôn mặt. Hiện nay, bài toán kinh phí sẽ là rào cản cho việc triển khai trên diện rộng.

Bạn sẽ bị theo dõi bởi những người giấu mặt

Một vấn đề lớn khác ngoài độ chính xác đó là quyền riêng tư. Để đạt hiệu quả, công nghệ này đòi hỏi việc lưu trữ những bức ảnh quét vào một cơ sở dữ liệu, kiểm tra độ chính xác với những dữ liệu đã có sẵn.

Hauhn nói: "Bạn nghĩ gì về việc những chiếc camera liên tục chụp và nhận diện xem đó là khuôn mặt của ai, điều đó liên quan đến quyền riêng tư. Câu hỏi đặt ra là: Quyền riêng tư ở mức độ nào là hợp lý?”.

Có rất nhiều máy ảnh đặt khắp nơi tại các thành phố lớn với nhiệm vụ chụp ảnh người dân hàng ngày và một người bình thường sẽ không bận tâm đến điều đó. Tuy nhiên, sau khi công nghệ nhận diện khuôn mặt vào cuộc, người ta sẽ biết bạn là ai và ở đâu vào thời điểm nào. Khi biết điều đó, có lẽ lượng người phản đối là không nhỏ. "Dù mức độ riêng tư đến đâu thì bạn cũng nên thắc mắc về những người bí mật theo dõi bạn là ai? Sẽ có rất nhiều đáp án cho câu hỏi này".

Những bản chụp khuôn mặt được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu bao lâu? Hauhn nói rằng sở cảnh sát công bố họ cần giữ chúng khoảng 30 ngày, phòng trường hợp cần điều tra tội phạm. Dĩ nhiên, điều đó cũng ảnh hưởng đến quyền riêng tư của mọi người.  

Các dữ liệu lưu trữ đó được sử dụng ra sao. Hiện tại, với lượng thông tin sinh trắc học lớn như vậy, họ phải đối mặt với vô số vấn đề như việc làm thế nào để bảo vệ, sử dụng, xử lý và lưu trữ dữ liệu? Cái gì cần giữ lại? Sắp xếp dữ liệu ra sao? Cơ sở dữ liệu đã được mã hóa chưa? Có những biện pháp can thiệp và bảo vệ nào?”.

Khi vẫn còn rất nhiều luật về quyền cá nhân, mỗi nơi sẽ thực hiện khác nhau nhưng thường tập trung vào sinh trắc học. Sẽ mất một thời gian trước khi chúng ta thấy những quy định chuẩn về nhận diện khuôn mặt. Hiện tại thì công nghệ nhận diện vẫn còn chập chững trên con đường phát triển của mình.

"Ngày nay, việc thu thập và phân tích dữ liệu xung quanh đang lớn mạnh. Nhờ camera, rất nhiều phân tích thực hiện được, nhận diện khuôn mặt chỉ là một trong số đó".

(Theo CSOonline)

Nổi bật Tạp chí Thông tin & Truyền thông
  • Việt Nam - Malaysia nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện
    Phát biểu tại họp báo, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, Việt Nam-Malaysia tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực mới (như kinh tế xanh, đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, năng lượng xanh...).
  • Chìa khóa giải quyết thách thức trong bảo vệ trẻ em trên không gian mạng
    Trẻ em - đối tượng dễ bị tổn thương nhất, đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ. Đây không chỉ là bài toán của riêng Việt Nam mà còn là thách thức toàn cầu đòi hỏi sự chung tay hợp tác từ nhiều phía.
  • Việt Nam đang đối mặt 3 thách thức an toàn thông tin
    Các cuộc tấn công mạng hiện nay ngày càng tinh vi và phức tạp hơn, đặc biệt khi có sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, việc kết hợp công nghệ này với trí tuệ của con người đã giúp phát hiện và phòng, chống tấn công mạng hiệu quả hơn.
  • Chuyển đổi số thành công không thể thiếu “niềm tin số”
    Muốn triển khai hiệu quả chiến lược số hóa quốc gia cần triển khai theo hướng tiếp cận từ trên xuống dưới và phải phù hợp với thực tế, đảm bảo có tầm nhìn rộng trong tương lai.
  • Việt Nam - Hàn Quốc đồng hành trong kỷ nguyên AI
    Thứ trưởng Bộ TT&TT Phan Tâm hy vọng, Việt Nam có thể học tập nhiều hơn từ Hàn Quốc về các bài học kinh nghiệm, cách làm hay để phát huy tối đa vai trò công nghệ số nói chung và trợ lý ảo nói riêng trong hoạt động của cơ quan nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo lập xã hội số nhân văn và thu hẹp khoảng cách số.
Đừng bỏ lỡ
  • Bốn giải pháp trọng tâm để giải bài toán an toàn dữ liệu quốc gia
    Theo Thứ trưởng Bộ TT&TT Bùi Hoàng Phương, năm 2024 đánh dấu bước tiến vượt bậc của Việt Nam trong lĩnh vực an toàn thông tin. Tuy nhiên, còn rất nhiều thách thức cần vượt qua để đảm bảo an toàn dữ liệu quốc gia.
  • Việt Nam tăng cường hợp tác phát triển công nghệ số với Burundi và NIPA
    Trong khuôn khổ sự kiện Tuần lễ Số quốc tế 2024, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã tiếp và làm việc với Bộ trưởng Bộ Truyền thông, Công nghệ Thông tin và Đa phương tiện Burundi Léocadie Ndacayisaba và ông Hur Sung Wook, Chủ tịch Cục Xúc tiến Công nghiệp CNTT quốc gia Hàn Quốc (NIPA).
  • Chính thức ra mắt Nền tảng hỗ trợ diễn tập thực chiến an toàn thông tin
    Nền tảng hướng tới nâng cao chất lượng và điều phối hiệu quả các hoạt động diễn tập trên toàn quốc thông qua nền tảng hỗ trợ diễn tập thực chiến an toàn thông tin.
  • Robot Delta hữu dụng trong nhiều ngành
    Nhờ vào thiết kế độc đáo và khả năng hoạt động với tốc độ và độ chính xác cao, robot Delta là một giải pháp tối ưu trong nhiều ngành công nghiệp hiện đại.
  • Cà Mau ứng dụng các phần mềm chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp
    Ngành nông nghiệp tỉnh Cà Mau đã không ngừng triển khai các giải pháp chuyển đổi số thông qua việc sử dụng các phần mềm, xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành phục vụ quản lý, điều hành. Trong tương lai không xa, các phần mềm này sẽ hoàn thiện và bắt kịp xu hướng công nghệ để hỗ trợ người nông dân nhiều hơn trong việc tăng gia sản xuất.
  • Bảo vệ các hệ thống mạng trọng yếu là cấp thiết
    Song song với tiến trình chuyển đổi số, các chiến dịch tấn công mạng, gián điệp và khủng bố mạng nhằm vào hệ thống công nghệ thông tin (IT) và công nghệ vận hành (OT) trọng yếu ngày càng gia tăng, việc đảm bảo an ninh mạng trở thành ưu tiên hàng đầu của các quốc gia.
  • ‏OPPO Find X8 Series sẽ chính thức lên kệ ngày 7/12‏
    Ngày 21/11, OPPO chính thức ra mắt Find X8 Series‏‏ tại Việt Nam và sẽ lên kệ ngày 7/12 tới. Đây là lần đầu tiên người dùng Việt Nam được trải nghiệm dòng flagship cao cấp nhất của OPPO cùng lúc với toàn cầu. ‏
  • Chuyển đổi số từ thực tiễn Báo Hải Dương
    Báo Hải Dương có nhiều thuận lợi khi thực hiện chuyển đổi số. Đó là Ban Biên tập có quyết tâm cao. Đội ngũ cán bộ, phóng viên, nhân viên của báo nhanh nhạy với cái mới, ham học hỏi...
  • Đưa siêu ứng dụng "Công dân Thủ đô số - iHanoi" vào cuộc sống
    “Công dân Thủ đô số” - iHaNoi là kênh tương tác trực tuyến trên môi trường số giữa người dân, doanh nghiệp với các cấp chính quyền thành phố Hà Nội. Qua ứng dụng này, người dân và doanh nghiệp có thể phản ánh các vấn đề đời sống, từ đó giúp chính quyền tiếp nhận và giải quyết kịp thời.
  • Sự gia tăng của ứng dụng AI tạo sinh: Những rủi ro tiềm ẩn cho xã hội và con người
    AI tạo sinh là một trong những thành tựu công nghệ mới nhất của con người trong thập niên 20 của thế kỷ XXI. Cho đến nay, sự ứng dụng của AI tạo sinh đã tạo ra nhiều cuộc tranh luận quan trọng trong các nghiên cứu xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực triết học. AI tạo sinh đã thách thức nhiều khái niệm và định kiến của chúng ta về bản thân mình, đặc biệt là về cách chúng ta hiểu về tư duy và bản chất của tư duy con người.
Tương lai công nghệ nhận diện khuôn mặt sẽ ra sao?
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO