Tuyên truyền về văn hoá phải kiên trì, liên tục

Trong khuôn khổ Hội báo toàn quốc 2019, ngày 16/3/2019, tại bảo tàng Hà Nội, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền Thông (TT&TT), Hội nhà báo Việt Nam đã tổ chức Hội thảo vai trò của báo chí trong truyền thông về chuẩn mực văn hóa ứng xử. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã đến dự và chủ trì Hội thảo.

Tham dự Hội thảo có Thứ trưởng Bộ VHTT&DLTrịnh Thị Thủy, Thứ trưởng Bộ TTTT Hoàng Vĩnh Bảo, Phó Chủ tịch thường trực Hội nhà báo Việt Nam Hồ Quang Lợi.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Thủ tướng nhấn mạnh văn hóa được xác định là nền tảng tinh thần, động lực phát triển kinh tế xã hội. Báo chí là một bộ phận của văn hóa, báo chí sáng tạo, phổ biến, lưu truyền văn hóa. Mỗi một tác phẩm báo chí là một sản phẩm văn hóa, mỗi nhà báo là một chiến sĩ trên mặt trận văn hóa.

Đặt câu hỏi phải làm sao cho văn hóa thấm sâu vào quần chúng?, Phó Thủ tướng cho rằng muốn được như vậy, ngoài kết hợp những lý thuyết về truyền thông hiện đại, báo chí còn phải tìm hiểu, nghiên cứu văn hóa để thể hiện tốt những thông tin tuyên truyền về văn hóa ứng xử. Các nhà báo, nhà văn hóa phải kết hợp với nhau để có những tác phẩm báo chí, sản phẩm tuyên truyền chất lượng, cổ động giá trị văn hóa ứng xử chuẩn mực.

Phó Thủ tướng mong sau hội thảo có nhiều hoạt động tiếp theo trong chủ đề này được thực hiện, trong đó việc tuyên truyền phải kiên trì, liên tục. Hình thành chuẩn mực đã quan trọng, để thay đổi hành vi văn hóa ứng xử càng quan trong, các Bộ ban, ngành nên bắt tay tạo một sự chuyển biến trong văn hóa, bắt đầu từ việc khắc phục thói quen văn hóa ứng xử chưa tốt.

Phó Thủ tướng kêu gọi các báo, đài, các địa phương hình thành các chuyên mục; tăng lượng bài viết về hành vi ứng xử văn hóa, hướng vào những việc làm cụ thể để tăng sức lan tỏa trong xã hội. Các cơ quan báo chí truyền thông kết hợp chặt chẽ với các bộ, ngành chức năng liên quan có những động viên tác giả, chuyên mục đề cao chuẩn mực văn hóa. “Nếu làm được như vậy, công cuộc xây dựng nền văn hóa phát triển con người Việt Nam sẽ đạt được kết quả tốt, sự phát triển của đất nước mới ổn định”.

Báo chí định hướng hình thành chuẩn mực văn hóa

Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy cho biết: “Văn hóa ứng xử là sự thể hiện triết lý sống, lối suy nghĩ, lối hành động của một cộng đồng người trong việc ứng xử và mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, với xã hội”.

Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Trịnh Thị Thủy

Văn hóa ứng xử nói chung được thể hiện ở các lĩnh vực cuộc sống: Lối sống, lý tưởng, niềm tin, tình yêu nghề nghiệp, văn hóa chấp hành luật pháp, nội quy, quy định trong nhà trường; văn hóa thực hiện công vụ; văn hóa giao tiếp; văn hóa ăn mặc, sức khỏe, kiến thực chuyển môn nghề nghiệp, trình độ xã hội; việc ứng xử với môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Bản chất của văn hóa là ứng xử đạo đức, tình cảm, là lý trí và sự nhẫn nhịn, nhường nhịn.

Qua thời gian triển khai thực hiện các Quy tắc ứng xử văn hóa trong các lĩnh vực và ở địa phương, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy nhận định đến nay bước đầu đã có những chuyển biến tích cực.

Tuy nhiên, việc thực hiện những quy tắc ứng xử văn hóa vẫn còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra; vẫn còn những vi phạm của cán bộ, công chức trong ứng xử với đồng nghiệp và nhân dân gây bức xúc dư luận. Ứng xử của người dân trong gia đình và nơi công cộng chưa có chuyển biến tích cực. Bạo lực gia đình, học đường, ứng xử thiếu văn minh, văn hóa, vô cảm vẫn còn tồn tại.

Để khắc phục những hạn chế trên, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy cho biết cần có những giải pháp kịp thời, thường xuyên tuyên truyền, quán triệt, lâu dài, trong đó rất cần sự nêu gương của cán bộ lãnh đạo, đặc biệt là vai trò gương mẫu của người đứng đầu; cần những cán bộ dám nói thẳng, nói thật, chân thành góp ý với những việc làm chưa đúng của cán bộ cấp trên, đồng nghiệp. Sự phối hợp, trao đổi thông tin với cơ quan báo chí trong việc truyền thông văn hóa ứng xử cần được tăng cường.

Thực tế chứng minh rằng, truyền thông đóng vai trò hết sức quan trọng trong sự phát triển của xã hội qua các thời kỳ, là nhu cầu không thể thiếu của mỗi cá nhân cũng như tập thể, đặc biệt trong bối cảnh thông tin hiện nay. Trong đó, báo chí với các chức năng quan trọng là giáo dục tư tưởng, tuyên truyền, cổ động, quản lý gián tiếp và giám sát xã hội… Thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng đưa thông tin kịp thời, chính xác, khách quan, chân thực, trách nhiệm, nhân văn - là cơ sở để hình thành và thể hiện dư luận xã hội.

Công tác truyền thông trên báo chí có vai trò quan trọng trong việc định hướng hình thành chuẩn mực văn hóa ứng xử phù hợp với bối cảnh xã hội mới; từng bước đưa vào cuộc sống các chuẩn mực giá trị đạo đức, văn hóa con người Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; Củng cố ý thức pháp luật, đề cao đạo đức, lương tâm trách nhiệm của mỗi người với bản thân, cộng đồng, xã hội và đất nước, ngăn chặn sự xuống cấp về đạo đức trong gia đình và xã hội; Nâng cao nhận thức xây dựng, giữ gìn hạnh phúc bền vững của mỗi gia đình hướng tới sự ổn định, văn minh cho toàn xã hội.

“Rất nhiều bài báo trên các phương tiện truyền thông đại chúng đã kịp thời phản ánh những tấm gương tốt, việc tốt, xây dựng một hình ảnh xã hội tích cực, đồng thời phê phán những hạn chế, tiêu cực, phản văn hóa, từ đó tạo ra hiệu ứng lên án cái xấu trong toàn xã hội”, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch thường trực Hội nhà báo Việt Nam  Hồ Quang Lợi

Phó Chủ tịch thường trực Hội nhà báo Việt Nam  Hồ Quang Lợi cũng nhấn mạnh báo chí có mối quan hệ mật thiết với văn hóa, vừa là bộ phận của văn hóa, vừa là phương tiện truyền tải phổ biến văn hóa tới công chúng. Thực tiễn hơn 30 năm đổi mới cho thấy, báo chí luôn phát huy vai trò xung kích trên mặt trận văn hóa - tư tưởng, là bộ phận  quan trọng của văn hóa dân tộc.