Việt Nam đặt mục tiêu 10 công ty công nghệ kỳ lân vào năm 2030

Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ KH&ĐT) đã công bố dự thảo. Theo đó, tổng đầu tư xã hội vào nghiên cứu và phát triển (R&D) dự kiến ​​sẽ chiếm 1,5% GDP vào năm 2025. Việt Nam sẽ nằm trong top 30 quốc gia trên thế giới về số lượng bằng sáng chế trong các lĩnh vực công nghệ ưu tiên.

Ngoài ra, Việt Nam đặt mục tiêu có ít nhất 5 công ty kỳ lân vào năm 2025 và 10 công ty kỳ lân vào năm 2030, với mục đích xuất khẩu các sản phẩm và dịch vụ sử dụng công nghệ Công nghiệp 4.0 hoặc thế hệ tiếp theo như 5G, Internet of Things (IoT), trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu cho các nước G7 .

Việt Nam muốn ít nhất 20% các công ty áp dụng Công nghiệp 4.0 vào năm 2025 và 40% vào năm 2030.

Trong các lĩnh vực ưu tiên, tỷ lệ doanh nghiệp áp dụng ít nhất một công nghệ Công nghiệp 4.0 sẽ đạt 30% vào năm 2025 và 50% vào năm 2030.

Các lĩnh vực cần được ưu tiên trong chuyển đổi công nghệ là hành chính công, các lĩnh vực tiện ích, y tế, giáo dục, sản xuất, nông nghiệp, hậu cần, thương mại, công nghệ thông tin, và tài chính ngân hàng.

Việt Nam cần xếp hạng ít nhất là thứ 30 trong Chỉ số đổi mới toàn cầu (Global Innovation Index). Hiện nay Việt Nam xếp thứ 42.

Để có thể thực hiện thành công chiến lược, dự thảo đưa ra hai kế hoạch, bao gồm việc đổi tên Ban chỉ đạo quốc gia về chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng thành Ban chỉ đạo quốc gia về tăng trưởng và công nghiệp 4.0. Việt Nam sẽ thành lập một Ủy ban Quốc gia về Công nghiệp 4.0.

Theo báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới công bố năm ngoái: Việt Nam là một trong những quốc gia có ít sự chuẩn bị nhất cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Nước ta xếp hạng thấp về giáo dục, nguồn nhân lực, đổi mới và công nghệ - tất cả các yếu tố quan trọng trong cuộc cách mạng.

Về thể chế kinh tế phục vụ sự tham gia của Công nghiệp 4.0, chất lượng thể chế của Việt Nam bị đánh giá thấp. Việt Nam xếp hạng 94 trong số 140 nền kinh tế về Chỉ số thể chế trong Chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu WEF 4.0 được phát hành năm 2018.

Về cơ sở hạ tầng công nghệ, nền tảng 4G của đất nước đã được phát triển tương đối tốt. Ngoài ra, Việt Nam có lực lượng lao động trẻ và được đào tạo tốt, đặc biệt là về thông tin và công nghệ - và đây là một nền tảng cho Công nghiệp 4.0.

Lực lượng lao động của Việt Nam đã được đánh giá cao bởi các công ty CNTT toàn cầu. Đây là một yếu tố quan trọng để nhiều công ty CNTT Việt Nam mở rộng hoạt động trong khi nhiều doanh nghiệp nước ngoài đã thành lập các trung tâm nghiên cứu và phát triển trong nước.

Tuy nhiên, Việt Nam phải đối mặt với sự thiếu hụt các kỹ sư có khả năng quản lý.

Trong những năm gần đây, hệ sinh thái đổi mới ở Việt Nam đã chứng kiến ​​sự phát triển mạnh mẽ với sự tham gia của các vườn ươm khởi nghiệp. Một số start-up đã chứng minh khả năng của họ trong việc tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới được chấp nhận trên toàn thế giới, sử dụng Big Data, trí tuệ nhân tạo và các công nghệ Công nghiệp 4.0 khác để tạo ra giá trị gia tăng cho khách hàng.

Việt Nam có một nhóm các công ty CNTT lớn. Nhiều công ty hàng đầu đã đầu tư vào công nghệ Công nghiệp 4.0, chủ yếu là điện toán đám mây và phân tích dữ liệu. Tuy nhiên, doanh thu chính của lĩnh vực CNTT đến từ các hoạt động gia công phần mềm. Trong khi đó, các công ty đã thận trọng đầu tư vào các công nghệ Công nghiệp 4.0 và áp dụng các ý tưởng đột phá.

Theo tính toán của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư có thể mang lại những lợi ích kinh tế đáng kể.

Đến năm 2030, GDP của quốc gia có thể tăng từ 28,5 đến 62,1 tỷ đô la do việc áp dụng những ứng dụng công nghệ, bằng 7 đến 16% GDP của đất nước khi chưa tham gia vào Công nghiệp 4.0.

Cuộc cách mạng dự kiến ​​sẽ thay đổi cấu trúc công việc của nền kinh tế, bằng cách bổ sung thêm 1,1 đến 1,3 triệu việc làm cho đất nước. Năng suất lao động sẽ tăng thêm 315 đến 640 đô la cho mỗi lao động vào năm 2030.

Hành lang pháp lý

Ông Trần Ngọc Thái Sơn, người sáng lập Tiki - một trong những sàn thương mại điện tử lớn nhất Việt Nam - tin rằng Việt Nam sẽ là đất nước của các công ty kỳ lân huyền thoại trong vòng 5 năm tới.

Các quỹ đầu tư cũng chia sẻ ý tưởng tương tự. Ông Nguyễn Mạnh Dũng, giám đốc của Cyber ​​Agent Vietnam - Thái Lan cho biết: chất lượng của các công ty khởi nghiệp của người Việt đã được cải thiện. Do đó, các quỹ đầu tư đã quan tâm nhiều hơn đến thị trường Việt Nam. Các công ty khởi nghiệp có nhu cầu vốn vài chục triệu đô la không còn xa nữa.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp cho biết vấn đề là hành lang pháp lý của Việt Nam đã chưa theo kịp sự phát triển của các công ty khởi nghiệp.

Ông Trần Nguyễn Lê Văn, người sáng lập Vexere.com cho biết: khi ra mắt mô hình bán vé trực tuyến, ông có tham vọng trở thành một doanh nghiệp kỳ lân trong tương lai. Tuy nhiên, ông phải đối mặt với những thách thức về pháp luật và các quy định pháp lý.

Ông cho biết: Khởi nghiệp có nghĩa là bắt đầu một doanh nghiệp với các mô hình chưa từng có, trong khi khung pháp lý lại chưa bắt kịp. Vì vậy, sẽ rất khó để các nhà khởi nghiệp nhìn thấy sự phát triển đáng kể.

Mặc dù Chính phủ đã có các cam kết để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khởi nghiệp trong những năm tới, các công ty và nhà đầu tư vẫn đang chờ đợi những thay đổi trong hành lang pháp lý.

Đến nay, VNG Corporation đã trở thành công ty khởi nghiệp công nghệ đầu tiên của Việt Nam và được định giá 1 tỷ USD theo Báo cáo khởi nghiệp thế giới năm 2014.