Xu hướng phát triển mới trong hạ tầng Internet Việt Nam

Internet công nghiệp - bước phát triển tiếp theo của Internet

Trong bối cảnh toàn cầu đang bước vào thời kỳ chuyển đổi số mạnh mẽ, Internet vạn vật (IoT) không còn là khái niệm xa lạ. Hàng tỷ thiết bị kết nối mỗi ngày đang tạo nên một mạng lưới thông minh, mở ra những tiềm năng chưa từng có trong lịch sử Internet.

Tuy nhiên, điều đang thực sự định hình tương lai Internet chính là Internet công nghiệp (Industrial Internet, IIoT) - khi các dây chuyền sản xuất, robot công nghiệp, cảm biến thông minh kết nối và tối ưu hóa toàn bộ hệ sinh thái sản xuất.

Chia sẻ tại phiên toàn thể của diễn đàn chuyên sâu về kỹ thuật, công nghệ Internet “VNNIC Internet Conference 2025” diễn ra mới đây, ông Bill Woodcock, Tổng thư ký Packet Clearing House (PCH) cho biết Internet công nghiệp là tất cả các ứng dụng trọng yếu chuyên môn (không phải dành cho người tiêu dùng) dành cho những lĩnh vực như nông nghiệp, y tế từ xa, giao thông vận tải, chuỗi cung ứng,...

Theo đó, Internet công nghiệp có nhiều đặc điểm khác so với Internet truyền thống như độ khả dụng cao và có thể dự báo được; địa phương hoá dữ liệu, lưu trữ dữ liệu trọng yếu tại chỗ để đảm bảo tính ổn định, đồng bộ dữ liệu để xử lý quy trình tại nhiều địa điểm khác nhau; độ trễ thấp và có thể dự báo được; chi phí cao.

Tóm lại, theo ông Bill Woodcock, Internet công nghiệp có độ ổn định hơn có đặc điểm hiệu năng khác, có chi phí cao hơn và có thể dự báo được.

Internet công nghiệp hiện nay không chỉ là xu hướng, mà là nền tảng cốt lõi cho đổi mới mô hình tăng trưởng, hiện đại hóa sản xuất, phát triển đô thị thông minh, giao thông thông minh, y tế thông minh…

Chia sẻ bên lề Hội nghị VNNIC Internet Conference 2025, ông Nguyễn Trường Giang, Phó Giám đốc VNNIC cho biết, để sẵn sàng đáp ứng nhu cầu kết nối khổng lồ, độ trễ thấp và độ tin cậy cao của các ứng dụng Internet công nghiệp, hạ tầng số Việt Nam phải có "dung lượng siêu lớn, băng thông siêu rộng, phổ cập, bền vững, xanh, thông minh, mở và an toàn”.

Internet công nghiệp đang mở ra thời kỳ ứng dụng mạnh mẽ các công nghệ như 5G/6G, IoT, Cloud, Big Data, AI vào sản xuất, quản lý và đời sống. Đây chính là nền tảng quan trọng để Việt Nam chuyển đổi số toàn diện, vươn lên mạnh mẽ trong kỷ nguyên số.

Tầm nhìn phát triển Internet quốc gia

Tại phiên tọa đàm của Hội nghị, đại diện VNNIC, các nhà quản lý và chuyên gia đều khẳng định hạ tầng Internet mạnh mẽ, mở, tin cậy là điều kiện tiên quyết để phát triển Internet công nghiệp Việt Nam tự chủ, đổi mới, kết nối toàn cầu.

Theo đại diện VNNIC, chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên Internet công nghiệp và khởi tạo cho Internet công nghiệp là IoT công nghiệp. Với IoT, vấn đề đặt ra là số lượng kết nối cực lớn và chỉ có IPv6 mới giải quyết được bài toán về kết nối này.

Thông tin về kế hoạch chuyển đổi IPv6, đại diện VNNIC cho hay, mạng IPv6 Việt Nam khai trương từ năm 2013 với sự tham gia của 6 nhà cung cấp dịch vụ Internet. IPv6 Việt Nam đã từng bước được phát triển, đạt nhiều thành tựu.

Tính đến tháng 7/2025, tỷ lệ sử dụng truy cập IPv6 Việt Nam đạt 65,5%. Việt Nam thuộc top 10 quốc gia đi đầu về chuyển đổi IPv6 trên toàn cầu. Người sử dụng Internet ở Việt Nam hiện đang truy cập Internet sử dụng IPv6 thông qua mạng di động băng rộng 3/4/5G, cáp quang Internet tại nhà, công sở.

Tuy nhiên, với Internet công nghiệp, IoT, mỗi người dân sử dụng 4 thiết bị IoT thì IPv6 only chính là giải pháp cho Internet công nghiệp Việt Nam.

Theo lộ trình triển khai IPv6 only, trong đó giai đoạn 2025 - 2030, Việt Nam thí điểm nhân rộng và tăng tốc chuyển đổi IPv6 only. Việt Nam đặt mục tiêu giai đoạn 2030 - 2032 chuyển đổi toàn diện sang IPv6 only, từng bước không sử dụng IPv4.

“IPv6 only không chỉ là công nghệ, chuyển đổi, mà là đổi mới sáng tạo, tạo giá trị mới, nhanh hơn, an toàn hơn, phẳng hơn và tiết kiệm hơn”, đại diện VNNIC nhấn mạnh.

Cũng theo đại diện VNNIC, hiện nay trên thế giới mới chỉ có 2 - 3 quốc gia công bố lộ trình triển khai IPv6 only, chứ chưa có quốc gia nào công bố lộ trình tắt IPv4. Đây là một trong những đề xuất mang tính đột phá để thúc đẩy IPv6 tại Việt Nam, tạo điều kiện để phát triển công nghệ trên nền IPv6, thúc đẩy phát triển Internet nói riêng và Internet công nghiệp nói chung.

Gắn với định hướng, chiến lược của Việt Nam về phát triển hạ tầng số, công nghệ số theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị ngày 22/12/2024, VNNIC đã và đang triển khai các mục tiêu lớn để phát triển Internet Việt Nam, Internet công nghiệp trong thời gian tới.

Một là xây dựng phòng Lab dữ liệu Internet, phục vụ khai thác, chia sẻ và phát triển dữ liệu mở, dữ liệu chuyên ngành tài nguyên Internet.

Hai là phòng Lab công nghệ Internet mới, thử nghiệm và hỗ trợ triển khai các công nghệ mới như IPv6 only, IoT, Cloud, DNS hiện đại, định danh số và Internet vạn vật - Internet công nghiệp.

Ba là phấn đấu tỷ lệ ứng dụng IPv6 đạt 90% vào năm 2030, triển khai thành công mô hình IPv6 only tại cơ quan nhà nước, nhà mạng, nền tảng số chủ lực; đưa Việt Nam vào top 20 quốc gia đi đầu toàn cầu về chuyển đổi IPv6 only.

Bốn là đảm bảo hạ tầng Internet Việt Nam vận hành an toàn, liên tục, SLA đạt 99,9999%, bao gồm hệ thống máy chủ DNS quốc gia, VNIX và các nền tảng dịch vụ quan trọng.

Năm là duy trì vị trí số 1 ASEAN về tên miền “.vn”, phấn đấu đưa “.vn” vào top 20 - 30 toàn cầu về quy mô, hiệu quả sử dụng và mức độ hiện diện trong nền kinh tế số.

Sáu là triển khai các sáng kiến mới về đổi mới sáng tạo trong quản lý tài nguyên Internet, tích hợp công nghệ AI, dữ liệu lớn và dữ liệu mở trong các hoạt động giám sát, hỗ trợ người dùng, quản lý tài nguyên tên miền, địa chỉ IP, ASN.

Bảy là tích cực tham gia, thúc đẩy triển khai các tiêu chuẩn quốc tế về Internet vạn vật (IoT), Internet công nghiệp, 5G gắn với IPv6, hỗ trợ chuyển đổi hạ tầng của Việt Nam theo mô hình tương lai của Internet.

Tuy nhiên, một trong những thách thức đối với phát triển Internet công nghiệp tại Việt Nam là việc nghiên cứu ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn. Chia sẻ về vấn đề này, ông Hoàng Anh Tú, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Kỹ thuật và Công nghệ, Bộ KH&CN cho biết, hiện nay đơn vị được giao đề xuất các chính sách liên quan đến thúc đẩy sản xuất thông minh, Internet công nghiệp, đặc biệt là các tiêu chuẩn.

Có khá nhiều tiêu chuẩn khác nhau nhưng Vụ Khoa học Kỹ thuật và Công nghệ tập trung vào 3 loại tiêu chuẩn, đó là: tiêu chuẩn liên quan tới kết nối (giao thức truyền thông 5G, 6G, các kết nối API,…); tiêu chuẩn liên quan tới truyền dữ liệu và tiêu chuẩn về tính chất công nghiệp (các tiêu chuẩn liên quan tới quy trình tự động hóa, các robot di động,..). Ngoài ra, cần hài hóa hóa các tiêu chuẩn đó với các tổ chức tiêu chuẩn quốc tế.

Ông Vũ Hoàng Liên, Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam (VIA) nhấn mạnh: “Trong khuôn cảnh của Internet công nghiệp, chúng ta cần thực sự hiểu Internet công nghiệp là thế nào, cơ hội ở đâu và thách thức là gì, giá trị đầu vào và đầu ra của Internet công nghiệp. VIA sẽ đồng hành cùng các hội viên, cùng các doanh nghiệp ở các lĩnh vực kinh tế khác nhau cùng tham gia vào xây dựng hạ tầng Internet của hạ tầng số quốc gia”./.