4 động lực thúc đẩy thị trường di động châu Phi cận Sahara tăng trưởng (P2)

II. ĐỘNG LỰC CHO SỰ TĂNG TRƯỞNG

1. Nội dung và thiết bị

Có thể thấy, sự gia tăng nhanh chóng của các công nghệ giá rẻ lấy người tiêu dùng làm trung tâm (dưới 100 USD) như điện thoại thông minh và máy tính bảng đã đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng trong thị trường di động châu Phi cận Sahara, đặc biệt khi nhiều thiết bị có giá dưới 50 USD sẽ xuất hiện ở khu vực này trong vài năm tới. Ngoài ra, những kích thích tăng trưởng còn là kết quả của những chính sách về giá cước đang dần được điều chỉnh theo hướng phù hợp hơn với đặc điểm kinh tế của khu vực. Chính vì vậy, ngày càng có nhiều người dân trong khu vực có thể sở hữu riêng cho mình một chiếc điện thoại để truy cập Internet. Do đó, tỷ trọng truy cập Internet di động ở châu Phi cận Sahara đã vượt so với truy cập Internet cố định.

Đang xuất hiện nhiều cơ hội kinh doanh mới từ việc sử dụng di động để truy cập Internet của người dân trong khu vực. Các mô hình kinh doanh mới phát triển và đã gặt hái được nhiều thành công mà một trong số đó là sự tăng trưởng ngành công nghiệp phát triển các ứng dụng và các dịch vụ giá trị gia tăng cho thiết bị thông minh.

Điện thoại thông minh cũng được sử dụng nhiều cho việc truy cập các dịch vụ truyền hình và phương tiện truyền thông xã hội, nhất là ở các quốc gia Kenya, Mozambique, Nigeria. Chỉ cần cài đặt ứng dụng cho điện thoại, người dùng có thể thưởng thức các kênh truyền hình trên thiết bị di động của mình. Điều này đang ảnh hưởng đến sự phát triển các dịch vụ nội dung cho các vùng miền và khu vực. Sự đổi mới như vậy đang làm gia tăng nhiều hơn nữa những xu hướng thị trường mới, ví dụ như xu hướng sử dụng truyền hình tương tác đa màn hình (Multiscreen).

2. Vai trò của ICT trong lĩnh vực kinh tế trọng điểm

ICT đã góp phần vào sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp trong khu vực châu Phi cận Sahara. Tài chính là một trong những lĩnh vực then chốt, trong đó điện thoại di động đã làm thay đổi hành vi giao dịch ngân hàng của người dùng và thúc đẩy tài chính trong khu vực.

75% dân số của khu vực châu Phi cận Sahara sống ở nông thôn. So với khu vực nông thôn khác trên thế giới thì châu Phi cận Sahara là nơi có tỷ lệ nông dân tiếp cận được với các dịch vụ ICT nhỏ nhất. Do vậy, sự tăng trưởng sử dụng điện thoại di động và kênh tài chính độc lập sẽ là cần thiết để thúc đẩy tăng cường tiếp cận dịch vụ ICT trong khu vực. Điều này cũng mang lại một cơ hội lớn để hỗ trợ nâng số lượng người trong nhóm có thu nhập thấp thoát khỏi đói nghèo.

Nigeria là quốc gia trong khu vực áp dụng ICT hiệu quả trong ngành nông nghiệp với sáng kiến hệ thống ví điện tử. Hệ thống này cho phép nông dân nhận phiếu trợ cấp điện tử để mua hạt giống phân bón thông qua điện thoại di động cũng như giúp họ thanh toán khi mua các thiết bị nông nghiệp từ các đại lý một cách nhanh chóng và thuận tiện.

Cuộc cách mạng điện thoại thông minh cũng đã tác động đến các ngành công nghiệp phương tiện truyền thông như điện ảnh ở Nigeria và các nước khác trong khu vực châu Phi cận Sahara. Nigeria được biết đến là một trong những quốc gia sản xuất các bộ phim hàng đầu trên thế giới. Một số bộ phim đã đạt được kỷ lục về số lượng người xem và do đó, đây cũng sẽ là yếu tố đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sử dụng điện thoại thông minh ở quốc gia này.

Không chỉ có nông nghiệp và lĩnh vực giải trí như điện ảnh mà ICT còn tác động tới nhiều ngành khác trong khu vực châu Phi cận Sahara. Do đó, chắc chắn các ngành này sẽ tiếp tục nhận được sự đầu tư nhiều hơn từ các bên liên quan cũng như từ chính những quốc gia phát triển hơn trong khu vực.

Vì vậy, việc phát triển các giải pháp địa phương hóa sẽ trở thành mục tiêu của khu vực này.

3. Chính sách băng rộng quốc gia

Những tác động của ICT và băng rộng đối với xã hội, kinh tế, chính trị và công nghệ là rất lớn không chỉ ở châu Phi cận Sahara mà trên toàn cầu. Hầu hết các nước trong khu vực châu Phi đều có chính sách băng rộng quốc gia để đối phó với những tác động này, trong khi một số quốc gia còn lại đang trong quá trình ban hành các chính sách. Các chính sách này bao gồm các chỉ số hoạt động rõ ràng để cho phép triển khai và sử dụng rộng rãi băng rộng.

Một trong số những yếu tố được nêu ra trong những chính sách này là: phân bổ phổ tần, ưu đãi/ giảm thuế các thiết bị và công nghệ kết nối và sáng kiến Chính phủ điện tử (e-government) để đạt được băng rộng cho các khu vực trường học, y tế và các dịch vụ chính phủ (ở cấp quốc gia cũng như địa phương). Các chính sách như thế đã cho thấy tiềm năng đóng góp tích cực vào sự thịnh vượng kinh tế xã hội của mỗi quốc gia.

Các mục tiêu nêu trong chính sách và hành vi tiêu dùng sẽ làm gia tăng mức độ sử dụng băng rộng di động. Ngoài ra, việc cấp phát và điều chỉnh phổ tần là điều kiện cần để triển khai sử dụng băng rộng trong khu vực châu Phi cận Sahara.

4. Mạng hiệu năng cao

Châu Phi cận Sahara là một khu vực năng động, với những tiến bộ công nghệ trở thành một phần quan trọng trong các lĩnh vực của xã hội. Người tiêu dùng trong khu vực đang nhanh chóng trở thành những người sáng tạo nội dung và quyết định các dịch vụ cung cấp trên thị trường.

Tạo ra một trải nghiệm người dùng liền mạch thông qua cải thiện hiệu năng mạng sẽ trở nên tối quan trọng trong chiến lược hoặc mô hình kinh doanh của các nhà mạng để giữ chân khách hàng. Và do đó, cần thiết phải có sự hợp tác giữa: nhà quản lý, nhà mạng di động, nhà cung cấp dịch vụ OTT, nhà cung cấp cơ sở hạ tầng và các bên liên quan khác. Đây sẽ là chìa khóa cho sự phát triển không chỉ là ở lĩnh vực viễn thông mà là cả ngành ICT của khu vực.

Tuy nhiên, để mô hình hợp tác này trở thành hiện thực, cần sự đầu tư hơn nữa của hầu hết các nước trong khu vực nhằm nâng cao trải nghiệm mạng cho người dùng.

III. KẾT LUẬN

Công nghệ số đang nhanh chóng trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày ở châu Phi cận Sahara, đặc biệt là những ứng dụng trên điện thoại di động. Do đó, tiềm năng tăng trưởng số lượng thuê bao di động ở thị trường châu Phi cận Sahara là rất rõ ràng khi mà những sáng tạo mới trong mảng di động nói riêng và ngành viễn thông nói chung đang có những tác động tích cực đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của khu vực nơi đây. Vì vậy, châu Phi cận Sahara sẽ là thị trường hứa hẹn nhiều cơ hội tăng trưởng doanh thu cho các nhà mạng trong và ngoài khu vực.