ASEAN đối mặt với gian lận số gia tăng

TH| 29/08/2019 14:45
Theo dõi ICTVietnam trên

Theo Sách Trắng có tiêu đề "Gian lận số hiện nay” (‘Unmask digital fraud today) do Accdvisor xuất bản mới đây, thiệt hại liên quan tới gian lận giao dịch trên toàn cầu ước tính tối thiểu là 31,3 tỷ USD.

Những tiến bộ trong công nghệ và Internet tốc độ cao đã chuyển đổi thị trường thanh toán, giúp các tổ chức tài chính dễ dàng tiếp cận người dùng hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, đi kèm với đó là việc tin tặc ứng dụng các công nghệ mới và đưa ra những mối đe dọa mới, khiến các tổ chức tài chính và khách hàng dễ bị lừa đảo trực tuyến.

Hình thức lừa đảo trực tuyến hiện nay không chỉ qua email mà còn đang dần xuất hiện qua hệ thống tin nhắn SMS và khung hội thoại của các ứng dụng. Các chiến dịch tấn công sẽ nhắm mục tiêu chính vào thông tin tài khoản ngân hàng trực tuyến của người dùng, tiếp sau đó là tài khoản lưu trữ trong dịch vụ đám mây trực tuyến.

Sau khi lấy được thông tin quan trọng từ người dùng, tội phạm mạng sẽ giả dạng và cố gắng thuyết phục bộ phận hỗ trợ chăm sóc khách hàng bên phía nhà mạng cấp lại thẻ SIM số điện thoại của nạn nhân. Từ đó, tội phạm mạng sẽ có thể kiểm soát các tài khoản trực tuyến xác thực qua số điện thoại của nạn nhân.

Tấn công từ các mạng máy tính ma (botnet)

Đông Nam Á là khu vực có tỷ lệ gian lận cao nhất so với khu vực còn lại của châu Á - Thái Bình Dương (APAC). Báo cáo “Fraud rising: How bots and malware are compromising APAC’s Apps” năm 2019 của AppsFlyer cho thấy mức thiệt hại do gian lận và lừa đảo tại Đông Nam Á ước tính chiếm 40% tổng thiệt hại do gian lận và lừa đảo tại APAC (với mức thiệt hại lên tới 650 triệu USD). Báo cáo tiết lộ rằng các ứng dụng tài chính có tỷ lệ gian lận cao nhất trong khu vực.

Tấn công từ các mạng máy tính ma botnet là phương thức gian lận hàng đầu trong khu vực với mức trung bình 64,2% tại 6 quốc gia Đông Nam Á: Việt Nam, Malaysia, Singapore, Thái Lan, Philippines và Indonesia. Tỷ lệ tấn công bot cao nhất trong khu vực là ở Việt Nam (87,1%), Singapore (66,3%) và Indonesia (58,6%). Các nền tảng tài chính của Thái Lan và Malaysia có xu hướng bị tấn công, trong khi các ứng dụng tài chính ở Philippines thì dễ bị tấn công haijacking hơn (50,3%).

Theo báo cáo, quy mô của thị trường Đông Nam Á và tỷ lệ thâm nhập Internet di động cao là yếu tố góp phần đáng kể làm gia tăng các hoạt động gian lận và lừa đảo trực tuyến. Báo cáo Global Digital 2019 mới nhất của We Are Social và Hootsuite cho thấy có 391 triệu người dùng Internet di động ở Indonesia, Thái Lan, Malaysia, Singapore, Philippines và Việt Nam vào năm 2018.

Một nguyên nhân khác khiến tỷ lệ gian lận cao trong khu vực là tỷ lệ sử dụng các thiết bị Android trong khu vực rất cao, trong khi đó nó lại có tỷ lệ gian lận cao gấp 4 lần so với các thiết bị iOS.

Rủi ro bảo mật tại Việt Nam

Dữ liệu của AppsFlyer cho thấy vào tháng 3/2019, tỷ lệ gian lận trong lĩnh vực tài chính tại Việt Nam là 58,2%, cao nhất tại Đông Nam Á. Theo Grant Dennis, Giám đốc điều hành của PwC Consulting Việt Nam, các biện pháp chống gian lận của Việt Nam có thể không theo kịp tốc độ phát triển của nền kinh tế.

Theo báo cáo "Khảo sát tội phạm kinh tế và gian lận toàn cầu: Góc nhìn Việt Nam" của  PwC Consulting Việt Nam, chỉ tính riêng trong hai năm vừa qua, 52% các doanh nghiệp tại Việt Nam đã phải đối mặt với tội phạm gian lận. Tỷ lệ này cao hơn so với khu vực châu Á - Thái Bình Dương (46%) và toàn cầu (49%). 40% số người tham gia khảo sát cho biết họ chưa từng phải đối mặt với tội phạm gian lận, tuy nhiên, rất có thể là do các gian lận này chưa bị phát giác.

Tỷ lệ gian lận trong lĩnh vực tài chính tại các quốc gia Đông Nam Á

Những người tham gia khảo sát tại Việt Nam cho biết loại hình tội phạm kinh tế thường gặp nhất là biển thủ tài sản (40%) và hối lộ, tham nhũng (36%). Gian lận thực hiện bởi người tiêu dùng (33%) và vi phạm đạo đức kinh doanh (29%) cũng là những hình thức khá phổ biến.

Xét trên phương diện tài chính, 53% các tổ chức tham gia khảo sát cho biết họ chịu tổn thất dưới 100.000 USD (tương đương 2,3 tỷ đồng) trong vòng 2 năm vừa qua. Gần 1/3 (32%) số người tham gia khảo sát ước tính họ đã gánh chịu mức tổn thất trên 100.000 USD từ các vụ gian lận.

Trong số các ảnh hưởng phi tài chính, ảnh hưởng nghiêm trọng nhất mà các tổ chức tham gia khảo sát nhận diện được là tổn thất về uy tín/thương hiệu của doanh nghiệp, theo 28% số người tham gia khảo sát, tiếp theo là tinh thần nhân viên (23%) và các quan hệ kinh doanh (21%)

Ông Marcus Paciocco, Giám đốc Dịch vụ điều tra gian lận tại PwC Consulting Việt Nam nhận định về các ảnh hưởng khác nhau của tội phạm gian lận:“Một số tổn thất tài chính có thể đo lường được bao gồm chi phí khắc phục sự vụ, chi phí pháp lý, tổn thất thực tế về tiền hay thậm chí là các hình phạt hình sự. Các tổn thất phi tài chính tuy không thể định lượng được nhưng có thể gây ra hậu quả còn nặng nề hơn tổn thất tài chính, ví dụ như tổn thất về danh tiếng hay tinh thần nhân viên”.

Trong khi đó, các ngân hàng Việt Nam cũng phải đối mặt với những thách thức về an ninh mạng và khung pháp lý không đầy đủ do quá trình số hóa mang lại. Theo Ngân hàng Nhà nước, 94% ngân hàng Việt Nam đang trong bước đầu triển khai hoặc xây dựng chiến lược chuyển đổi số, và 42% trong số đó coi ngân hàng số là ưu tiên hàng đầu. Thực tế, phần lớn các ngân hàng Việt Nam đã triển khai ngân hàng số ở cấp độ chuyển đổi về quy trình và kênh giao tiếp, và chuyển đổi về nền tảng dữ liệu mới được triển khai tại một số ngân hàng tiên phong.

Cụ thể, nhiều ngân hàng đã triển khai cung ứng một số dịch vụ ngân hàng đổi mới, sáng tạo như, TPBank với dịch vụ ngân hàng tự động LiveBank; Vietcombank với không gian giao dịch công nghệ số Digital Lab và dự án chuyển đổi số quy mô lớn; Vietinbank với Corebank thế hệ mới - hiệu suất cao, tích hợp đa dịch vụ và kho dữ liệu doanh nghiệp (EDW) hiện đại; VP Bank với ứng dụng ngân hàng số Timo; MB với ứng dụng trợ lý ảo ChatBot phục vụ KH 24x7 trên mạng xã hội.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Ernst & Young Việt Nam, đã có 8.319 vụ tấn công mạng vào ngân hàng xảy ra trong năm 2018 và 560.000 máy tính bị ảnh hưởng bởi phần mềm độc hại có khả năng đánh cắp thông tin tài khoản ngân hàng.

Tại Hội nghị Ngân hàng Việt Nam 2019 với chủ đề “Đột phá từ số hóa" diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh mới đây, ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cho biết, tại Việt Nam, rủi ro bảo mật như lừa đảo khách hàng, tấn công mạng vào cơ sở hạ tầng ngân hàng và rò rỉ dữ liệu người dùng đang gia tăng. Theo đó, chính phủ Việt Nam cần xây dựng khung pháp lý về bảo mật dữ liệu người dùng và bảo mật thông tin để tạo ra một hệ thống giao dịch số an toàn và tin cậy.

Trong tương lai, việc ứng dụng các công nghệ mới trong lĩnh vực tài chính dự kiến ​​sẽ gia tăng, do đó các tổ chức tài chính cần phải cảnh giác và thực hiện đánh giá rủi ro gian lận thường xuyên. Mỗi tổ chức, doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch đối phó với gian lận - thiết lập quy định điều tra, trong đó có bao gồm việc phân tích nguyên nhân sâu xa của vấn đề, qua đó xác định các biện pháp điều chỉnh nhằm ngăn ngừa hoặc phát hiện được gian lận trong tương lai, đồng thời củng cố quy trình kỷ luật đảm bảo tính nhất quán.

Bài liên quan
Nổi bật Tạp chí Thông tin & Truyền thông
Đừng bỏ lỡ
  • Liên hợp quốc công bố các giải pháp bền vững, toàn diện dựa trên KHCN, ĐMST và chuyển đổi số
    Với chủ đề "Thúc đẩy các giải pháp bền vững, toàn diện, dựa trên khoa học và bằng chứng cho Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển Bền vững và các Mục tiêu Phát triển Bền vững, hướng đến mục tiêu không ai bị bỏ lại phía sau", Diễn đàn Chính trị Cấp cao về Phát triển Bền vững (HLPF) 2025 đã diễn ra từ ngày 14/7 - 23/7/2025, dưới sự bảo trợ của Hội đồng Kinh tế và Xã hội tại Trụ sở Liên hợp quốc, New York, Mỹ.
  • Đại học Phenikka hướng tới mô hình Đại học đổi mới sáng tạo
    Mục tiêu của Đại học Phenikaa tới năm 2030 là phát triển thành công ít nhất 2 công nghệ lõi thuộc công nghệ chiến lược cấp quốc gia; tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên như các công nghệ: bán dẫn, tự hành, tích trữ năng lượng, y - sinh, vật liệu tiên tiến.
  • Văn hoá "làm việc khó" giúp Viettel làm chủ cáp quang biển
    Các tuyến cáp quang biển sẽ đặt nền móng để Việt Nam trở thành trung tâm dữ liệu khu vực, thúc đẩy kinh tế số và vươn tầm quốc tế. Với hệ thống cáp biển đa hướng, dung lượng lớn và chiến lược làm chủ hoàn toàn về công nghệ, Tập đoàn Viettel đang khẳng định bản lĩnh và vị thế trong việc làm chủ hạ tầng kết nối quốc tế, phục vụ cho chiến lược phát triển hạ tầng số quốc gia.
  • 7 công bố đổi mới sáng tạo quan trọng của AWS
    Tại AWS Summit New York 2005 vừa diễn ra, AWS đã công bố một loạt những đổi mới sáng tạo quan trọng giúp các tổ chức, doanh nghiệp xây dựng và triển khai các AI agent một cách bảo mật ở quy mô lớn.
  • Bộ KH&CN kiểm tra toàn diện công tác ứng phó bão Wipha tại Thanh Hoá
    Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Đức Long biểu dương và ghi nhận sự chuẩn bị chu đáo và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị tỉnh Thanh Hoá trong công tác ứng phó với bão số 3 - Wipha.
  • Chip ADC của CT Group làm được những gì?
    Bản thiết kế chip ADC của người Việt vừa ra mắt cuối tháng 6 vừa qua không chỉ tạo nên “cơn địa chấn” trong cộng đồng công nghệ mà còn mở ra bước đột phá quan trọng cho hành trình chuyển đổi số quốc gia. Đây có thể gọi là bước đột phá cực lớn của ngành bán dẫn tại Việt Nam và qua đó, khẳng định khả năng tự thiết kế chip, làm chủ công nghệ lõi của đội ngũ kỹ sư người Việt – từ công ty Diginal (một thành viên Tập đoàn CT Group).
  • Việt Nam trong Top 10 thế giới về Chỉ số AI
    Việt Nam vừa ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ trí tuệ nhân tạo (AI) thế giới khi xếp thứ 6/40 quốc gia/vùng lãnh thổ về Chỉ số AI do Mạng lưới Nghiên cứu Thị trường Độc lập Toàn cầu (WIN) công bố tháng 7/2025.
  • Máy chủ Microsoft SharePoint bị tấn công, ảnh hưởng đến 100 tổ chức
    Theo Reuters, tính đến ngày 21/7, chiến dịch gián điệp mạng quy mô lớn nhắm vào phần mềm máy chủ Microsoft SharePoint đã khiến 100 tổ chức bị ảnh hưởng, chủ yếu ở là Mỹ và Đức.
  • Nhà mạng, bưu điện vừa chống bão Wipha vừa đảm bảo thông tin liên lạc, lưu thông hàng hóa
    Thực hiện chỉ đạo của Bộ KH&CN về đảm bảo hạ tầng viễn thông, vận chuyển để ứng phó bão Wipha, các doanh nghiệp viễn thông, bưu chính đã nỗ lực chuẩn bị các phương án ứng phó bão đảm bảo an toàn mạng lưới, thông tin liên lạc thông suốt.
  • Bộ KH&CN tổ chức đấu giá lại hai khối băng tần cho mạng 4G, 5G
    Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ban hành phương án tổ chức đấu giá lại quyền sử dụng tần số vô tuyến điện đối với các khối băng tần B1-B1’ và B3-B3’.
ASEAN đối mặt với gian lận số gia tăng
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO