Cần sớm điều chỉnh các nghị định, quy định pháp luật để phát triển ngành in Việt Nam

Nhằm bổ sung các quy định của pháp luật trong lĩnh vực hoạt động in, kịp thời điều chỉnh một số vấn đề mà thực tiễn đặt ra. Ngày 18/3/2021, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Hội nghị Tổng kết đánh giá thi hành Nghị định số 60/2014/NĐ-CP ngày 19/6/2014 và Nghị định số 25/2018/NĐ-CP ngày 28/02/2018 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 60/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hoạt động in. Đồng thời, Tổng kết hoạt động in năm 2020 và triển khai nhiệm vụ năm 2021.

Nhiều vướng mắc trong hoạt động in

Nghị định số 60/2014/NĐ-CP quy định về hoạt động in được Chính phủ ký ban hành ngày 19 tháng 6 năm 2014. Nghị định số 25/2018/NĐ-CP ngày 28/02/2018 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 60/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hoạt động in, đã bãi bỏ, đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh.

Qua hơn 06 năm thực hiện Nghị định số 60/2014/NĐ-CP ngày 19/06/2014 và 03 năm thực hiện Nghị định số 25/2018/NĐ-CP ngày 28/02/2018 cùng các văn bản quy định, hướng dẫn chi tiết thi hành đã tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động ngành in phát triển nhanh, mạnh cả về số lượng và chất lượng, phục vụ tốt các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội của đất nước, góp phần cải thiện, nâng cao nhu cầu đọc của nhân dân.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt ưu điểm, tích cực là chủ yếu, đã phát sinh một số vấn đề mới trong thực tiễn. Một số quy định tại Nghị định số 60/2014/NĐ-CP, Nghị định số 25/2018/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn còn thiếu cụ thể, thiếu đồng bộ, thống nhất với các văn bản pháp luật có liên quan; chưa bao quát, điều chỉnh được hết các loại hình hoạt động in, chưa đáp ứng sự phát triển kinh tế - xã hội.

Ông Chu Thế Hùng, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu ngành in, trong tham luận tại Hội nghị đã cho biết: hoạt động xuất nhập khẩu thiết bị gia công sau in và sản xuất gia công giấy, vướng mắc lớn nhất là tất cả thiết bị cơ khí sản xuất bột giấy, giấy, bìa, thiết bị gia công hoàn thiện giấy, bìa giấy và thiết bị gia công sau in của ngành in và bao bì đều nằm trong quy chiếu của quyết định 18/2019/QĐ-TTg.

Trong khi đó ngành công nghiệp in và bao bì phát triển mạnh mẽ trong hàng thập kỷ qua đã cho ra đời nhiều chủng loại thiết bị, công nghệ khác nhau và hầu như không có ranh giới rõ ràng giữa thiết bị sản xuất giấy, bìa, gia công giấy và các thiết bị gia công sau in trong ngành công nghiệp in.

Bản thân những quy định quản lý các thiết bị này cũng có sự mâu thuẫn giữa Nghị định 25/2018/NĐ-CP sửa đổi và bổ sung cho Nghị định 60/2014/NĐ-CP và Quyết định số 18/2019/QĐ-TTg.

Hiện nay, cơ quan hải quan cũng bị lúng túng khi vận dụng các quyết định, nghị định này trong thực tế. Mỗi nơi hiểu một kiểu dẫn đến khó khăn cho các doanh nghiệp.

"Đây là vấn đề nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu khác cũng bị vướng mắc mà ngay như cơ quan hải quan và các cơ quan chức năng có liên quan (công ty giám định, trung tâm kiểm định chất lượng) cũng không chắc quy trình làm thế nào cho chuẩn để tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoặc lại là kẽ hở gây khó khăn và nhũng nhiễu doanh nghiệp", ông Hùng nêu.

Đây cũng là vướng mắc của Công ty Xuất nhập khẩu ngành in TP.HCM đang gặp phải khi nhập máy móc, thiết bị.

Còn ông Nguyễn Đức Thanh, Phó chủ tịch Hiệp hội In Việt Nam, kiêm Chủ tịch Hội In Hà Nội, đề nghị bãi bỏ việc cấp giấy phép nhập khẩu thiết bị in, để việc đầu tư trang thiết bị do các đơn vị chủ động. Hiện nay, 80% doanh nghiệp in là loại hình doanh nghiệp vừa và nhỏ nên hạn chế về vốn và chủ yếu đầu tư mua các thiết bị đã qua sử dụng.

Ở góc độ cơ quan quản lý, Sở Thông tin và Truyền thông Cần Thơ đề nghị đơn vị soạn thảo nghị định bổ sung cần có quy định về điều kiện nhận chế bản, in và gia công sau in (thuộc Nghị định 60/2014/NĐ-CP) cần được sửa đổi để phù hợp với điều kiện thực tế và không gây phiền hà cho doanh nghiệp.

Sở cũng đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông quy định biện pháp chế tài trong xử lý vi phạm các quy định tại Nghị định 60 và Nghị định 25. Vì theo các nghị định trên, cơ sở in trên địa bàn phải đăng ký hoạt động in với Sở Thông tin và Truyền thông và cơ sở photocopy phải đăng ký hoạt động với UBND cấp quận, huyện.

Trên thực tế các cơ sở này không thực hiện việc đăng ký hoạt động, cơ quan chức năng khi kiểm tra chỉ có thể nhắc nhở vì không có chế tài xử lý.

Đồng thời sở này cũng mong sớm có văn bản hướng dẫn về tổ chức, bộ máy của Đội Liên ngành phòng chống in lậu của địa phương để đảm bảo tính thống nhất trong thực hiện nhiệm vụ phòng, chống in lậu.

Cần sớm điều chỉnh các nghị định, quy định pháp luật để phù hợp thực tiễn

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, ông Hoàng Vĩnh Bảo, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông nhấn mạnh: "Hiện nay, tính dự báo của các nghị định, quy định pháp luật chưa đạt yêu cầu, vì thế khi luật ban hành thì đã có những điểm lạc hậu. Do đó, việc sửa đổi, bổ sung nghị định mới cần được làm kỹ để cần đảm bảo tính khả thi và lâu dài".

Thứ trưởng cũng lưu ý các đơn vị ngành in phải tích cực cho ý kiến, góp ý, để nghị định đáp ứng được yêu cầu của cuộc sống, không xảy ra tình trạng nghị định mới ban hành vài năm đã phải sửa đổi, bổ sung.

Thứ trưởng nói trước đây, các văn bản, nghị định đôi khi phải 5 đến 10 năm mới phải sửa đổi nhưng giờ đây có khi chỉ mới 2 đến 3 năm đã phải điều chỉnh.

Nắm bắt ý kiến của các doanh nghiệp trong thời gian qua, Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo nhận thấy hai Nghị định 60/2014/NĐ-CP và Nghị định 25/2018/NĐ-CP là hai văn bản tác động chính đến hoạt động in. Do vậy, trước xu thế phát triển như hiện nay, hai nghị định này cần phải bổ sung, điều chỉnh các nghị định, quy định pháp luật cần thiết cho phù hợp thực tiễn.

Theo Thứ trưởng, việc sửa đổi, bổ sung các nghị định không chỉ là lắng nghe ý kiến, tình hình hoạt động thực tế của các doanh nghiệp, các đơn vị quản lý ngành in mà còn phải so sánh, đối chiếu với các luật khác có liên quan.

Điều này giúp phát hiện những vấn đề chồng chéo, từ đó, cơ quan soạn thảo nghị định sửa đổi đưa ra những quy định mang tính tổng thể, hài hòa, căn cứ vào mục tiêu chiến lược và quy hoạch ngành.