Ngày 25/12/2018, tại Hà Nội, Hội nhà báo Việt Nam đã họp báo công bố "Quy tắc sử dụng Mạng xã hội của người làm báo Việt Nam". Tham dự họp báo có lãnh đạo Hội nhà báo Việt Nam, đại diện Bộ Ngoại giao, Bộ TTTT.
Quy tắc quy định cụ thể 04 việc/điều người làm báo Việt Nam cần làm khi tham gia mạng xã hội và 08 việc/điều người làm báo Việt Nam không được làm khi tham gia mạng xã hội.
Quy tắc cũng quy định rõ ràng, cụ thể trách nhiệm của các tổ chức cá nhân khi triển khai thực hiện, đồng thời quy định trách nhiệm của Hội đồng xử lý vi phạm đạo đức nghề nghiệp các cấp trong việc xem xét khen thưởng đối với những trường hợp thực hiện nghiêm các nội dung của Quy tắc, kỷ luật đối với người làm báo vi phạm các quy định của Quy tắc này.
Ngoài việc quy định cụ thể những việc/điều người làm báo Việt Nam cần làm khi tham gia mạng xã hội, những việc/điều người làm báo Việt Nam không được làm khi tham gia mạng xã hội, Quy tắc cũng quy định rõ ràng, chi tiết trách nhiệm của các tổ chức cá nhân khi triển khai thực hiện Quy tắc cũng như trách nhiệm của Hội đồng xử lý vi phạm đạo đức nghề nghiệp các cấp trong việc xem xét khen thưởng đối với những trường hợp thực hiện nghiêm các nội dung của Quy tắc, kỷ luật theo từng mức độ đối với người làm báo vi phạm các quy định của Quy tắc này.
Phó Chủ tịch thường trực Hội nhà báo Việt Nam Hồ Quang Lợi phát biểu
Phát biểu tại họp báo, Phó Chủ tịch thường trực Hội nhà báo Việt Nam Hồ Quang Lợi cho biết sau khi Hội Nhà báo Việt Nam ban hành 10 Điều quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam, nhiều nhà báo đã đánh giá cao về những nội dung đã được đưa ra trong Quy định với nhiều điểm mới.
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến đặc biệt quan tâm đến Điều 5 của Quy định: “Chuẩn mực và trách nhiệm khi tham gia mạng xã hội và các phương tiện truyền thông khác”. Đây là một vấn đề đang được sự quan tâm sâu sắc của toàn xã hội. Bởi lẽ trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0, thời kỳ của mạng xã hội và phổ biến là Facebook, ở diễn đàn tự do của hàng triệu con người, các thông tin được cập nhật đa chiều giúp chúng ta có một cái nhìn khách quan, toàn diện hơn.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Hồ Quang Lợi cũng cho biết mạng xã hội cũng có không ít ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống báo chí. Nhiều nhà báo - hội viên bị chi phối bởi áp lực tin bài, áp lực thời gian, đã bỏ qua khâu quan trọng nhất là kiểm chứng độ xác thực của thông tin. Điều đó đã gây hệ lụy không nhỏ tới sự ổn định của xã hội, làm suy giảm lòng tin đối với báo chí và đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam.
Mặt khác, sau một năm thực hiện Luật Báo chí 2016 và 10 Điều Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam, bên cạnh những kết quả tích cực, đáng ghi nhận, cũng còn nhiều tồn tại, hạn chế; có những vấn đề mới phát sinh cần phải cập nhật, bổ sung để giúp cho hội viên - nhà báo xác định rõ hơn trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ của hội viên - nhà báo khi tham gia mạng xã hội.
Phóng viên trao đổi tại buổi Họp báo
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thường trực Thường vụ Hội Nhà báo Việt Nam, từ đầu tháng 7/2018, Ban Kiểm tra Hội đã tham mưu đề xuất và được Thường trực Thường vụ Hội đồng ý cho tổ chức tọa đàm Nhà báo và Mạng xã hội tại 3 khu vực Bắc - Trung - Nam.
Ở cả ba khu vực, Tọa đàm đều diễn ra sôi nổi, có nhiều ý kiến tham luận, trao đổi làm rõ các vấn đề đã nêu trong mục đích của chương trình. Cấp ủy, chính quyền các địa phương nơi tổ chức Tọa đàm đều đánh giá đây là hoạt động thiết thực, có ý nghĩa, giúp các địa phương một cách trực tiếp trong hoạt động kinh tế xã hội và báo chí.
Sau quá trình soạn thảo công phu, cẩn trọng với tinh thần trách nhiệm cao, trên cơ sở các quy định của Luật Báo chí năm 2016 và 10 điều Quy định đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam, đồng thời tiếp thu một cách nghiêm túc, khoa học các ý kiến góp ý, thẩm định của các chuyên gia, các nhà nghiên cứu, các nhà báo, các nhà quản lý báo chí và tập thể Ban Thường vụ, Ban chấp hành hành Hội Nhà báo Việt Nam đã đưa ra Quy tắc sử dụng Mạng xã hội của người làm báo Việt Nam.
Với việc ban hành Quy tắc này, Phó Chủ tịch Hồ Quang Lợi cho biết Quy tắc sẽ là cơ sở quan trọng để Hội đồng xử lý vi phạm đạo đức nghề nghiệp ở các cấp căn cứ để xử lý những hành vi vi phạm đạo đức của người làm báo khi tham gia mạng xã hội, góp phần quan trọng trong công tác giữ gìn và bảo vệ đạo đức nghề nghiệp và uy tín của người làm báo Việt Nam.