Chiều 25/6, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông (TTTT) đã tổ chức buổi làm việc nhằm chấn chỉnh hoạt động quảng cáo trên các nền tảng xuyên biên giới.
Bộ trưởng Bộ TTTT Nguyễn Mạnh Hùng chủ trì buổi làm việc
Tham dự buổi làm việc có các doanh nghiệp (DN) có sản phẩm quảng cáo; các đại lý quảng cáo; các nền tảng nội dung số Việt Nam; Các Bộ ngành; Các cơ quan báo chí.
Buổi làm việc nhằm kêu gọi các DN, các đại lý quảng cáo, các nền tảng công nghệ Việt Nam, các cơ quan báo chí và người sử dụng mạng xã hội chung tay cùng Bộ TTTT "quét rác” trên môi trường mạng, bảo vệ sự an toàn cho các thương hiệu, xây dựng môi trường Internet lành mạnh, an toàn tại Việt Nam.
Clip xấu độc còn nhiều và chiều hướng gia tăng
Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Thanh Lâm, Cục trưởng Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử (PTTH&TTĐT), Bộ TTTT cho biết trong 2 năm vừa qua, Google đã hợp tác tích cực với Bộ TTTT trong việc ngăn chặn, gỡ bỏ những video clip xấu độc trên YouTube theo yêu cầu của Bộ. Tuy nhiên, tình trạng các clip xấu độc được đăng tải trên nền tảng này vẫn còn rất nhiều và có chiều hướng gia tăng.
Qua rà soát của Bộ TTTT, hiện nay trên YouTube có khoảng 55.000 video clip có nội dung xấu độc vi phạm pháp luật. Đến ngày 25/6/2019, Cục PTTH&TTĐT phát hiện có khoảng 100 nhãn hàng trong nước xuất hiện quảng cáo trong các clip thông tin xấu độc.
Ông Nguyễn Thanh Lâm, Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT chia sẻ bức tranh toàn cảnh về lĩnh vực quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam
Nguyên nhân của tình trạng trên là bởi bộ lọc của YouTube hoạt động chưa hiệu quả, vẫn còn kẽ hở để người sử dụng đăng tải nội dung vi phạm núp dưới những tiêu đề, chuyên mục không vi phạm.Mặc dù trong thời gian qua, Google đã ngăn chặn, gỡ bỏ gần 8.000 video clip xấu độc trên YouTube theo yêu cầu của Cục PTTH&TTĐT nhưng do cơ chế quản lý nội dung trên YouTube còn rất nhiều bất cập (có thể vô tình hay cố ý) nên việc ngăn chặn gỡ bỏ này như "bắt cóc bỏ đĩa".
Cơ chế kiểm duyệt của YouTube phụ thuộc vào hậu kiểm, dẫn đến người dùng dễ dàng đăng tải các clip vi phạm, trong khi quy trình thẩm định và gỡ bỏ clip vi phạm mất nhiều thời gian.
Hiện không có biện pháp ngăn chặn người dùng đăng lại những clip vi phạm đã bị bóc gỡ theo yêu cầu của cơ quan quản lý. Bên cạnh đó, YouTube vẫn cho phép bật tính năng gợi ý cho những kênh, clip xấu độc, khiến các nội dung xấu độc chiếm tỷ lệ rất nhỏ trên YouTube (0.1%) nhưng lại bị phát tán, lan truyền rất mạnh mẽ.
Đầu năm 2017, Bộ TTTT đã phát hiện tình trạng quảng cáo sản phẩm, dịch vụ của nhiều DN trong và ngoài nước, kể cả một số thương hiệu toàn cầu được gắn trong các video có nội dung xấu độc, phản động vi phạm pháp luật Việt Nam phát trên mạng xã hội YouTube thông qua dịch vụ quảng cáo của Google. Đặc biệt, dòng tiền quảng cáo này lại được Google chia sẻ cho các đối tượng sản xuất clip xấu độc, phản động. Điều này vô hình trung đã gián tiếp tiếp tay cho các hoạt động chống phá Nhà nước Việt Nam.
Theo đánh giá của Cục PTTH&TTĐT, đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về quảng cáo, là nguy cơ đáng lo ngại, gây ảnh hưởng đến sự an toàn, uy tín của các thương hiệu, doanh nghiệp. Việc tái diễn tình trạng này cho thấy các biện pháp khắc phục của Google không giải quyết được triệt để những vi phạm này, gây rủi ro các thương hiệu khi quảng cáo trên YouTube.
Cục PTTH&TTĐT cũng cho rằng, việc cho phép người dùng mua quảng cáo trực tiếp với YouTube, Google không thông qua đại lý quảng cáo trong nước đã vi phạm quy định tại Khoản 2, Điều 13, Nghị định số 181/2013/NĐ-CP của Chính phủ.
Theo đó, "Tổ chức, cá nhân Việt Nam có hàng hóa, dịch vụ muốn quảng cáo trên trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới phải thông qua người kinh doanh dịch vụ quảng cáo đã đăng ký hoạt động hợp pháp tại Việt Nam”
Ngoài ra, các đại lý quảng cáo của Google tại Việt Nam đã không chủ động kiểm soát việc đăng phát quảng cáo của các đối tác (nhãn hàng, thương hiệu) trên nền tảng YouTube. Điều này khiến tình trạng quảng cáo bị gắn vào các clip xấu độc tái diễn trở lại.
Các đại lý quảng cáo của Google tại Việt Nam cũng không báo cáo cho cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động thực hiện dịch vụ quảng cáo liên quan đến các doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào Việt Nam, vi phạm quy định tại Điểm c, Khoản 2 Điều 15, Nghị định 181/2013/NĐ-CP của Chính phủ.
Trước tình trạng này, quan điểm của Bộ TTTT là kiên quyết yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới khi hoạt động tại Việt Nam phải tuân thủ quy định pháp luật Việt Nam.
Kinh doanh trên tinh thần thượng tôn pháp luật
Trước những thực trạng này và sau khi lắng nghe các ý kiến, đề xuất các giải pháp của các bên liên quan, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ: “Các DN, dù là trong nước hay nước ngoài, thì đều phải tuân thủ luật pháp, thượng tôn pháp luật của nước sở tại. Đến đâu kinh doanh thì phải làm cho đất nước đo thịnh vượng, hoà bình. Thượng tôn pháp luật là điều kiện tiên quyết của bất kỳ DN tử tế nào. DN mà muốn đi xa thì phải tử tế”.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng kỳ vọng các nền tảng nội dung số Việt Nam lớn mạnh
Việt Nam đang có một khát vọng lớn lao, Việt Nam thành nước công nghiệp phát triển, thịnh vượng vào năm 2045. Đây là khát vọng Việt Nam hùng cường, sánh vai cường quốc năm châu. Theo đó, mỗi DN Việt Nam phải mang trong mình khát vọng này. Sứ mạng của DN cũng phải là sứ mạng quốc gia. Các DN Việt Nam phải gương mẫu tuân thủ luật pháp Việt Nam để Việt Nam phát triển.
Bộ trưởng kêu gọi sự tuân thủ pháp luật Việt Nam của các nền tảng xuyên biên giới. "Các DN có nền tảng xuyên biên giới đến Việt Nam làm ăn, thu tiền, trở lên giầu có, thì cũng phải góp sức, góp phần cho đất nước này thịnh vượng hơn, ổn định và phát triển hơn. Việt Nam không chào đón các DN xuyên biên giới vào đây mà không tuân thủ luật pháp Việt Nam. Chính phủ Việt Nam sẽ sử dụng các biện pháp Pháp lý, biện pháp Kinh tế, biện pháp kỹ thuật để yêu cầu các bạn tuân thủ luật pháp".
Không gian mạng Việt Nam là môi trường sống của chúng ta, của các DN Việt Nam, các đại lý quảng cáo, các DN nền tảng Việt Nam, của báo chí Việt Nam và của người Việt Nam. Bởi vậy “phải chung tay làm sạch môi trường này, quét rác mỗi ngày. Môi trường này mà sạch thì thương hiệu của các bạn mới sạch. Con cháu chúng ta mới an toàn”.
Bộ trưởng kỳ vọng các nền tảng nội dung số Việt Nam như Zalo, Mocha, VCCorp sẽ lớn mạnh để phục vụ xã hội Việt Nam tốt hơn, nhờ hiểu văn hoá Việt Nam, xã hội Việt Nam nên không thể cứ kém các nền tảng nước ngoài.
“Chính phủ sẽ tạo ra môi trường bình đẳng cho các DN, trong nước và nước ngoài. Bộ TTTT có hẳn một cơ quan hỗ trợ sự phát triển này, các bạn có thể gặp gỡ, trao đổi, đề xuất các chính sách hỗ trợ”, Bộ trưởng nhấn mạnh.