Israel: Con đường trở thành siêu cường trên không gian mạng

Trung tâm nghiên cứu và phát triển của Microsoft cũng đặt ở thành phố cảng Haifa của Israel, ngay cả Bill Gates cũng không ngại bày tỏ rằng Israel có tiềm lực công nghệ tiên tiến, với sức mạnh vô cùng siêu việt. Do đó đang có 400 nhân tài ưu tú của Israel làm công tác nghiên cứu phát triển, gánh vác vận mệnh của Microsoft. 

Không chỉ Microsoft mà ngay cả Intel, Motorola, Apple, Google,… từ các hãng linh kiện bán dẫn cho đến các tập đoàn thiết bị viễn thông, phần mềm, điện toán đám mây, tất cả đều có đặt cơ sở tại Israel. Nhân tài của Israel không những cực kỳ ưu tú lại còn vô cùng đông đảo, dường như họ tạo được niềm tin nơi các doanh nghiệp tiên tiến hàng đầu trong giới CNTT. [1]

Tại sao Israel lại có nền công nghệ kỹ thuật hàng đầu thế giới?

Vị trí địa lý, hoàn cảnh chính trị không thuận lợi

Israel được thành lập vào năm 1948, ra đời khi được trao mảnh đất này thông qua quyết định tách đôi quốc gia của người Do Thái và người Ả Rập. Để sống được trong vùng đất với hơn một nửa diện tích là sa mạc, cũng không có thế mạnh về tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là khi so sánh với các quốc gia giàu dầu mỏ ở Trung Đông, thì phải khắc phục hoàn cảnh và phát triển bằng công nghệ. Vì lý do đó, Israel luôn nỗ lực nâng tầm quốc gia trong công tác giáo dục, bồi dưỡng nhân tài.

Diện tích của Israel là 22.000 km2, tương đương Shikoku của Nhật Bản. Dân số cũng không nhiều hơn 8,7 triệu người. Thêm nữa là Isreal luôn bị bao vây bởi các nước Ả Rập đối địch. Chiến tranh lặp lại bốn lần, đến nay vẫn còn căng thẳng, nên họ luôn cần củng cố sức mạnh quốc phòng. Vì vậy hiện nay nghĩa vụ quân sự là bắt buộc với cả nam và nữ, lần lượt là 3 năm và 2 năm. Việc đi quân dịch được coi là một trong những nguồn đổi mới quan trọng ở Israel. Không coi việc đi bộ đội là một gánh nặng, nhiều thanh niên Israel coi thời gian làm nghĩa vụ là động lực đằng sau sự thành công về công nghệ cao của nước này, kế hoạch bồi dưỡng nhân tài ưu tú trong quân đội được thực thi triệt để.

Từ hai nguyên nhân cốt lõi tưởng chừng chỉ mang tính bất lợi trên nhưng lại chính là động lực để Israel đạt được những thành quả to lớn như hiện nay.

Giáo dục, đào tạo

Hiện  24%  lực  lượng  lao  động  của  Israel  đã  tốt nghiệp đại học và qua đào tạo. Cứ mỗi 10.000 người thì có tới 135 kỹ sư có bằng đại học hoặc cao hơn. Phần lớn các trường đại học lớn ở Israel đều triệt để triển khai việc học CNTT trong sinh viên. Ngoài ra, đối với những nhân tài ưu tú, Chính phủ còn trao học bổng hậu hĩnh để họ đi du học các nước trên thế giới như Mỹ.

Khi vào quân đội, mọi người cũng sẽ được học cách áp dụng CNTT vào việc bảo vệ tổ quốc như thế nào. Tại Israel, có nhiều chuyên gia công nghệ đã từng làm việc trong các đơn vị tình báo quân sự gồm cả đơn vị tình báo mạng nổi tiếng 8200. Đó là một Israel tập trung nâng sức mạnh quốc gia bằng sức mạnh khối óc. Có thể nói Israel là phiên bản quốc gia của thung lũng Silicon ở Trung Đông.

Đại học Ben-Gurion của Negev ở khu vực miền Nam đặt gần ngay Cục tình báo của quân đội Israel. Israel đã xây dựng Cyber Industrial Park ở đây thông qua việc kêu gọi các DN có công nghệ tiên tiến từ khắp các nơi trên thế giới đến thực hiện. Họ cung cấp nhân tài ưu tú, đãi ngộ về chế độ thuế đối với các doanh nghiệp (DN) nước ngoài. Hơn nữa, họ còn tiến hành sát sao vấn đề an ninh mạng, không để rò rỉ thông tin nên được các DN tiên tiến thế giới đánh giá rất cao.

Vị thế dẫn đầu của Israel trong ngành công nghiệp an ninh mạng

Cựu  Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã có lần phát biểu rằng: "Trong thế giới Internet chưa có vị cảnh sát trưởng của miền Tây hoang dã nên những kẻ phạm pháp nghênh ngang khắp nơi. Vì thế Israel có nhiệm vụ đào tạo các cảnh sát trưởng đó".

Hiện nay Israel đang nằm ở trung tâm của ngành công nghiệp an ninh mạng trị giá 82 tỷ USD. Israel là một trong số ít quốc gia phải đối mặt với hàng trăm, hàng nghìn cuộc tấn công mạng hàng tháng vào các website và hệ thống dữ liệu của Chính phủ nước này. Vài năm trước, lực lượng phòng vệ Israel đã đưa ra một thông cáo báo chí rằng Đơn vị 8200 của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã ngăn chặn một cuộc không kích do ISIS dàn dựng nhằm vào một  quốc  gia  phía  Tây.  Israel  hiện  là  một  siêu cường khi nói đến an ninh mạng.

Lực lượng lao động Israel thuộc dạng tay nghề cao, đặc biệt là trong lĩnh vực phần mềm. Hiện Israel đứng số 1 về số kỹ sư trên đầu người, về tài năng trong lập trình, về sản phẩm, về tiếp thị chỉ đứng thứ hai sau Thung lũng Silicon. Israel có số công ty lên sàn  Nasdaq  nhiều  hơn  bất  kỳ  một  quốc  gia  nào khác, trừ Mỹ và Trung Quốc. Nghiên cứu và phát triển là lĩnh vực then chốt của Israel, số nhà khoa học và chuyên gia công nghệ cũng nhiều hơn bất kỳ một quốc gia nào khác.

Dẫn đầu thế giới về các start-up công nghệ

Thời gian trung bình để các công ty công nghệ Israel phát triển thành kỳ lân - tức là các công ty có giá trị trên 1 tỷ USD - đã giảm một nửa trong thập kỷ qua. Đi đầu trong quá trình tăng tốc này là ngành công nghiệp an ninh mạng đang phát triển rất mạnh mẽ, mà đã trở thành nguồn lực lượng đảm bảo an toàn trực tuyến hàng đầu của thế giới.

Theo  hãng  Catalyst  Investments,  trung  bình  phải mất sáu năm để các công ty Israel được thành lập sau năm 2008 đạt được giá trị 1 tỷ USD - trái ngược với 15 năm để thành lập được một kỳ lân trong khoảng thời gian từ năm 1999 đến 2008.

Theo số liệu báo cáo, số lượng kỳ lân của Israel đã tăng vọt trong những năm gần đây, từ một vào năm 2013 lên con số 18 vào năm 2019 và 65 vào quý II/2021. Một trong những động lực chính của sự phát triển này là việc đầu tư của Hoa Kỳ trên khắp Israel, với nhiều nhà đầu tư mạo hiểm hơn đang tìm đến  ngành  công  nghiệp  bảo  mật  đang  phát  triển mạnh mẽ của Israel như một khoản đầu tư an toàn. Cũng theo dữ liệu chuẩn cho thấy, tốc độ phát triển nhanh chóng để đạt được vị thế của một kỳ lân này là chưa từng có trong thế giới của lĩnh vực an ninh mạng.

Chỉ trong nửa đầu năm 2021, các công ty an ninh mạng của Israel đã huy động được 3,4 tỷ USD trong 50 thương vụ và 7 trong số đó đã trở thành kỳ lân - hoặc các công ty tư nhân có giá trị trên 1 tỷ USD, theo Cục Quản lý Không gian mạng Quốc gia Israel.

Chỉ riêng số tiền huy động được trong nửa đầu năm 2021 đã vượt quá tổng số tiền mà các công ty khởi nghiệp  an  ninh  mạng  của  Israel  huy  động  được trong cả năm 2020, vốn đã là con số kỷ lục 2,9 tỷ USD. Con số trong nửa năm chiếm 41% tổng số tiền huy động được của các công ty an ninh mạng trên toàn thế giới, và cao gấp ba lần số tiền huy động được trong cùng kỳ năm trước.

Điều này có nghĩa là hơn 1/3 số kỳ lân trong công nghiệp an ninh mạng toàn cầu là các công ty của Israel - với 13 công ty đến từ Israel.

Dẫn dắt kỷ nguyên an ninh toàn cầu mới

Sự phát triển công nghệ an ninh mạng của Israel đã góp phần cung cấp những hiểu biết sâu sắc hơn về chất lượng về tính an toàn của các thiết bị di động và các sản phẩm cầm tay trên khắp thế giới.

Gần đây, công ty an ninh mạng Check Point của Israel đã chỉ ra một lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng trong phần mềm của hãng Amazon mà có thể tạo ra lỗ hổng cho giới tội phạm kiểm soát thiết bị của nạn nhân và lấy cắp dữ liệu cá nhân của họ. Theo Checkpoint, lỗi bảo mật trong các sản phẩm Kindle của Amazon có thể đã cho phép tin tặc xâm nhập thiết bị của một cá nhân bằng cách gửi cho họ một eBook có mã độc.

Công việc này của Check Point và nhiều công ty khác của Israel đã giúp đảm bảo rằng người tiêu dùng vẫn an toàn trong môi trường trực tuyến trước ngày càng nhiều mối đe dọa đối với các trình duyệt và thậm chí cả những người chỉ đọc sách trên thiết bị cầm tay Kindle của họ.

Khi công nghệ ngày càng trở nên di động, có khả năng sẽ xuất hiện nhiều lỗ hổng bảo mật hơn để tin tặc lợi dụng, nhưng với sự phát triển nhanh chóng của các kỳ lân an ninh mạng của Israel, thế giới có thể là một nơi tốt hơn và an toàn hơn, bất kể các cá nhân đến đâu để sử dụng dữ liệu của họ.

Trình độ công nghệ an ninh mạng của Israel đã phát triển đến mức độ rất cao, có thể kể đến 1 loạt các công ty như:

Có thể dự báo và bắt tội phạm mạng trước khi các cuộc tấn công xảy ra, thu hút chúng mắc bẫy nhờ giải   pháp   của   Nucleon.   Nhờ   vào   giải   pháp của  Checkmarx,  các  mã  nguồn  lổ  hổng  bảo  mật được rò quét và phân tích…Gian lận mạng, thông qua các nền tảng thanh toán, có thể được xử lý và quản lý hiệu quả khi sử dụng giải pháp củaSecuredTouch.Danhsáchcác web  đen (dark web) có   thể   được   định   vị   thông qua KELA. Và nếu hệ thống Active Directory bị xâm phạm, việc khôi phục sẽ  có   thể   thực   hiện   được   thông qua Semperis. 

Ngay cả khi toàn bộ dữ liệu DN được lưu trữ trên đám mây,  thì  chúng  sẽ  được  giữ  an  toàn tuyệt đối nhờ giải pháp của Reblaze. Để đối phó với các mối đe dọa về tấn công lừa đảo phising mạng, có thể ứng dụng giải pháp của Blaick.

Israel trở thành siêu cường an ninh mạng như thế nào

Đầu tiên cần phải nhắc lại lời phát biểu của cựu Thủ tướng Israel:  "Không  nên  bị  bó  buộc  bởi  những quan niệm cũ mà phải bay ra ngoài, khỏi môi trường đã được dành sẵn cho mình". Bài phát biểu nhấn mạng này đã gây ấn tượng rất sâu sắc với những người trẻ.

Lý do chính khiến quốc gia này dẫn đầu thế giới về an toàn, an ninh mạng là các DN và Chính phủ của họ đã đầu tư rất nhiều vào nguồn nhân lực. Cùng với đó, Israel cũng đang hỗ trợ các quốc gia như Singapore để tạo ra rất nhiều công ty khởi nghiệp về an toàn, an ninh mạng, thuyết phục các tập đoàn đa quốc gia mở các trung tâm nghiên cứu và phát triển tại địa phương và xuất khẩu các sản phẩm an ninh mạng trị giá 6,5 tỷ USD. [2]

Một số lý do khiến Israel trở thành siêu cường khi nói đến lĩnh vực ATANM:

#1.  Chính  phủ  tạo  điều  kiện  thuận  lợi  cho  các chuyên gia về ATANM

Israel thực sự tự hào về một nền công nghệ kỹ thuật thành công và Chính phủ đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì khía cạnh này. Cũng vậy, Chính phủ đóng một vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp an ninh mạng đang phát triển nhanh chóng  của  Israel.  Khu  "Advanced  Technologies Park  -  ATP"  ở  thành  phố  Beer-Sheva  của  Israel được coi là nhà của các "triết gia" về an toàn, an ninh mạng của quốc gia, là nơi đem lại sự kết hợp độc đáo giữa lý thuyết và thực tiễn giữa các lợi ích công và tư.

Để đạt được mục tiêu đưa đất nước trở thành nguồn chuyên gia và các tài năng chính trong lĩnh vực ATANM, khu ATP đã vận hành sao cho thu hút được nhiều các tập đoàn đa quốc gia như Oracle, Dell EMC, IBM và Deutsche Telekom, với các trung tâm nghiên cứu và phát triển của họ. Hơn nữa, các phòng thí nghiệm nghiên cứu tiên tiến như Viện Nghiên cứu Mạng Quốc gia, cơ quan ứng cứu khẩn cấp quốc gia và nhiều các công ty đầu tư mạo hiểm quan tâm đến lĩnh vực này.

Ngoài vai trò của Chính phủ, còn có sự cổ vũ và tham gia mạnh mẽ từ các doanh nghiệp tư nhân. Israel luôn tự hào là nơi có môi trường minh bạch và cộng tác. Các doanh nghiệp luôn ủng hộ các nhân tố mới và nuôi dưỡng văn hoá đổi mới. Điều này giúp cho mỗi cá nhân đều có thể đóng góp các ý tưởng của mình, dù là nhỏ bé.

#2. Giới thiệu về đào tạo an ninh mạng trong các trường học và đại học

Israel tôn trọng nguồn nhân lực của mình và đã đầu tư rất nhiều vào người dân của họ về tham vọng, kỹ năng và chuyên môn để làm cho họ trở nên mạnh mẽ về mặt công nghệ. Đây là khía cạnh chính của bất kỳ nền tảng phòng thủ mạng nào. Thông qua rất nhiều khu vực tư nhân và các chương trình và đầu tư của Chính phủ, động lực của công dân Israel được chuyển sang các mục tiêu học tập cụ thể. An ninh mạng được đánh giá cao ở Israel đến mức giáo dục an ninh mạng bắt đầu từ trường trung học cơ sở ở Israel. Điều này khiến Israel trở thành quốc gia duy nhất trên thế giới dạy an ninh mạng như một môn  học  không  bắt  buộc  trong  các  kỳ  thi  trúng tuyển trung học phổ thông.

Hơn nữa, thực tế là Israel là quốc gia đầu tiên trong lịch sử cung cấp bằng Tiến sĩ về ATANM. Ngày nay ở Israel có 6 trung tâm nghiên cứu dành riêng cho ATANM.

#3. Tầm nhìn xa

Chính phủ Israel cùng với tổ chức tư vấn của họ đã hợp tác để đưa quốc gia này trở thành siêu cường về ATANM. Cơ quan Vũ trụ Israel đã hợp tác với lực lượng đặc nhiệm Sáng kiến Không gian mạng Quốc gia và Hội đồng Nghiên cứu và Phát triển Quốc gia để tạo ra một hệ sinh thái nhằm cảnh báo sớm cho các nhà chức trách về việc phải làm gì khi các mối đe dọa Internet không thể đoán trước xuất hiện. Tầm nhìn xa này là nguyên nhân dẫn đến sự phát triển và thành công của quốc gia trong lĩnh vực an toàn, an ninh mạng.

#4. Tận dụng môi trường Quân đội làm vườn ươm khởi nghiệp

Kể từ khi quốc gia được thành lập vào năm 1948, trọng tâm hàng đầu của Israel là phát triển các năng lực quốc phòng tiên tiến. Nước này đã đầu tư rất nhiều tài chính và nguồn lực vào việc phát triển một tổ chức quân sự và quốc phòng hùng mạnh.

Với sự ra đời của công nghệ phòng thủ mạng, quân đội quốc gia cũng như hệ thống phòng thủ an ninh mạng đã phát triển rất đáng kể.

Thông tin tham khảo:

[1]. https://blogs.timesofisrael.com/how-israels- cybersecurity-giants-have-grown-to-keep-the- world-safe-online

[2]. https://www.forbes.com/sites/ gilpress/2017/07/18/6-reasons-israel-became-a- cybersecurity-powerhouse-leading-the-82-billion- industry/