Nguồn: techtarget.com
Đô thị thông minh hay còn gọi là thành phố thông minh được hiểu là một khu vực thành thị sử dụng công nghệ thông tin tiên tiến trong việc quản lý tài nguyên, tài sản và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Tiêu biểu, trong một đô thị được cho là thông minh, các thiết bị công nghệ như hệ thống cảm biến, camera giám sát hay các loại thiết bị bắt sóng vệ tinh… được lắp đặt nhằm thu thập và phân tích dữ liệu về các hoạt động của thành phố để phục vụ cho việc quản lý và hỗ trợ người dân.
Đô thị thông minh hiện nay đang là mối quan tâm hàng đầu của các nước trên thế giới. Trong đó, một số nước phát triển ví dụ như: Đức, Đan Mạch và New Zealand đã chú trọng vào hạ tầng kỹ thuật từ rất sớm để phục vụ cho việc xây dựng đô thị thông minh.
Kinh nghiệm xây dựng đô thị thông minh
Mô hình của các nước: Đức, Đan Mạch và New Zealand là được coi như là kiểu mẫu trong việc xây dựng đô thị thông minh.
Đức
Tại Đức, mô hình xây dựng đô thị thông minh được triển khai tập trung phát triển hạ tầng về giao thông. Điển hình, hệ thống đường bộ tại Đức dài đến 650.000 km, trong đó nổi tiếng nhất là mạng lưới đường cao tốc Autobahn, có tổng chiều dài lên tới 12.996 km, thuộc một trong những hệ thống cao tốc có mật độ sử dụng cao nhất trên thế giới với giới hạn tốc độ khuyến cáo lên tới 130 km/h. Ngoài ra, Đức còn sở hữu hệ thống đường thuỷ, đường sắt và đường hàng không rộng lớn, thuận tiện cho việc di chuyển và lưu thông hàng hoá.
Hạ tầng giao thông tại Đức được kết nối với bằng những ứng dụng công nghệ thông tin tiên tiến, do đó, hệ thống giao thông được điều khiển tự động hoá hoàn toàn nhằm tuyệt đối hoá an toàn giao thông. Không những thế, các tiêu chí như tiện ích cá nhân và sử dụng năng lượng hiệu quả cũng được Đức áp dựng cho các đô thị thông minh. Đặc biệt, tại Đức, 5 thành phố: Berlin; Freihem; Hamburg; Mannheim; Stuttgart được xác định là thành phố thông minh.
Bên cạnh đó, hệ thống chiếu sáng cũng là một điểm nhấn thứ hai trong mô hình đô thị thông minh tại Đức. Các thiết bị chiếu sáng được điểu chỉnh dựa trên hệ thống phần mềm quản lý từ xa, cho phép tối ưu hoá khả năng tiết kiệm năng lượng và hiệu suất, giúp bảo vệ môi trường.
Đan Mạch
Đô thị thông minh tại Đan Mạch cũng có một phần tương đồng như mô hình tại Đức khi giao thông cũng được nước này áp dụng hệ thống quản lý từ xa giúp các phương tiện lưu thông dễ dàng, đặc biệt là hệ thống cảm biến báo hiệu đường cho xe bus, và hạn chế tối đa tình trạng tắc đường. Thêm vào đó, môi trường cũng là một tiêu chí nằm trong mô hình đô thị thông minh tại Đan Mạch. Điển hình nhất là thành phố Copenhagen, thành phố nổi tiếng với danh hiệu "thành phố xanh" khi phần lớn người dân thành phố được khuyến khích sử dụng xe đạp và hệ thống giao thông công cộng được sử dụng bằng năng lượng tái chế, ví dụ: xe bus điện hay thuyền chạy bằng năng lượng mặt trời,…
Bên cạnh đó, các nhà máy xử lý chất thải tại thành phố còn tận dụng để tạo ra năng lượng phục vụ cho cuộc sống người dân. Nhờ đó mà lượng phát thải C02 của thành phố giảm đáng kể và đặt mục tiêu trở thành một trong những thành phố đầu tiên trên thế giới có mức thải bằng không vào năm 2025.
Ngoài Copenhagen, Aarhus, một thành phố thông minh khác của Đan Mạch áp dụng hệ thống biến nước thải thành nguồn điện. Ví dụ điển hình là nhà máy Marselisborg đã sản xuất ra 150% lượng điện phục vụ cho việc vận hành nhà máy và cung cấp tới người dân. Không chỉ có vậy, nhà máy còn sản xuất ra 2,5 Gw nhiệt cho việc sưởi ấm vào mùa đông.
New Zealand
Khác với các quốc gia khác, New Zealand tập trung vào phát triển công nghệ cao, đặc biệt là internet vạn vật trong việc xây dựng đô thị thông minh. Điển hình là thành phố Auckland, thành phố thông minh của nước này. Auckland đã áp dụng chương trình Smart Cities Program để kết nối các cơ quan trung ương với địa phương, song song với việc lấy thông tin đánh giá của người dân về lưu lượng giao thông, người đi bộ, chất lượng không khí và nước,…
Không chỉ có vậy, từ cuối năm 2020, công ty SPARK đã triển khai toàn bộ những tiện ích như: hệ thống chiếu sáng kết nối với camera giám sát, bãi đỗ xe thông minh, băng ghế thông minh sử dụng năng lượng mặt trời với khả năng hỗ trợ sạc điện thoại và xe điện mini, thùng rác thông minh,… thuận tiện cho giao thông, bảo vệ môi trường và nhất là hệ thống đèn chiếu sáng giúp đảm bảo an ninh.
Ngoài ra, SPARK còn phủ sóng 5G hầu hết khu vực trung tâm thành phố giúp nâng cao chất lượng cuộc sống người dân thành phố.
Nguồn: saigondautu.com.vn
Khuyến nghị cho Việt Nam
Từ bài học kinh nghiệm xây dựng đô thị thông minh của các nước, Việt Nam cần đúc kết để có những phương pháp phù hợp trong quá trình triển khai xây dựng đô thị thông minh.
Thứ nhất, hạ tầng giao thông tại Việt Nam vẫn còn những mặt hạn chế, chưa thể đáp ứng được những điều kiện của đô thị thông minh. Do đó, nâng cấp hạ tầng giao thông, đặc biệt là giao thông đường bộ nhằm phát triển thành một hệ thống giao thông thuận tiện cho việc kết nối với các thiết bị công nghệ cao, giúp thu thập và phân tích giữ liệu, qua đó hệ thống giao thông được điều tiết hiệu quả, giảm thiểu tối đa tắc đường và các vụ tai nạn.
Thứ hai, internet, mạng 5G cần phải được phủ sóng rộng rãi hơn nữa để việc kết nối giữa người dân, doanh nghiệp và chính quyền dễ dàng, góp phần mở rộng và phát triển các dịch vụ công trực tuyến. Thêm vào đó, việc tăng độ phủ sóng của mạng internet, mạng 5G còn giúp các tiện ích về giao thông, môi trường, nước sạch,… được hoạt động trơn tru.
Thứ ba, nhân lực cũng là một yếu tố then chốt trong việc xây dựng đô thị thông minh. Để đưa đô thị thông minh vào hoạt động thực chất, phải cần đến một đội ngũ nhân sự có tay nghề, trình độ cao, có thể điều khiển được những thiết bị công nghệ phục vụ cho đô thị thông minh. Không những thế, xây dựng một đô thị thông minh hoàn chỉnh cũng cần đến sự nâng cao nhận thức của người dân. Khi internet vạn vật được đưa vào sử dụng trong một đô thị thông minh không chỉ cần đến đội ngũ nhân sự trình độ cao để vận hành hệ thống công nghệ mà còn cả sự tham gia của người dân. Do đó, để sử dụng được các tiện ích trong một đô thị thông minh, người dân cần được trang bị đủ kiến thức và nâng cao hiểu biết.
Thứ tư, để xây dựng đô thị thông minh, vấn đề xử lý chất thải cần được ưu tiên hàng đầu. Hiện nay, phần lớn các chất thải vẫn còn được xử lý bằng những phương pháp chôn lấp. Trong khi để xây dựng đô thị thông minh, tất cả các chất thải đều được tái chế thành năng lượng cung cấp cho thành phố như ví dụ tại Đan Mạch hoặc trở thành những vật dụng cần thiết hằng ngày cho người dân. Đô thị thông minh cũng đồng nghĩa với đô thị xanh, vì vậy, các hệ thống tái chế chất thải cần được nhân rộng triển khai. Bên cạnh đó, các nguồn năng lượng tái tạo cũng cần được tăng cường đưa vào sử dụng thay thế dần cho năng lượng không tái tạo, góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Thứ năm, hệ thống chiếu sáng cũng cần được chú trọng nâng cấp khi xây dựng đô thị thông minh, tạo khả năng kết nối với internet, dễ dàng điều chỉnh bằng hệ thống thiết bị công nghệ. Qua đó tiết kiệm được nguồn năng lượng để phục vụ cho các hoạt động khác trong thành phố./.
Tài liệu tham khảo:
https://www.tapchikientruc.com.vn/chuyen-muc/do-thi-thong-minh-bat-dau-tu-tam-nhin-thong-minh.html
https://vi.wikipedia.org/wiki/Thành_phố_thông_minh
https://www.intelligentcitieschallenge.eu/good-practices/smart-city-berlin
http://tapchimoitruong.vn/nhin-ra-the-gioi-65/Kinh-nghiệm-phát-triển-Thành-phố-thông-minh-tại-Châu-Âu-12886
https://kinhtedothi.vn/chuyen-thanh-pho-thong-minh-o-duc.html
https://tapchigiaothong.vn/co-so-ha-tang-giao-thong-o-duc-la-loi-the-canh-tranh-quoc-gia-18360917.htm
https://www.interact-lighting.com/vi-vn/case-studies/city-of-aurich
https://www.tapchikientruc.com.vn/chuyen-muc/thanh-pho-thong-minh-xu-huong-phat-trien-tren-the-gioi-va-viet-nam.html
https://nhipsonghanoi.hanoimoi.com.vn/tin-tuc/thu-do-cac-nuoc/826235/copenhagen-thu-do-xanh-va-an-toan-nhat-the-gioi
https://genk.vn/thanh-pho-dau-tien-tren-the-gioi-tan-dung-nuoc-thai-de-vua-tai-che-ra-nuoc-sach-vua-cung-cap-dien-cho-nguoi-dan-20170811114728496.chn
https://hanoimoi.com.vn/tin-tuc/Du-lich/1009037/auckland---thanh-pho-dang-song
https://www.saigondautu.com.vn/the-gioi/nhung-do-thi-thong-minh-tren-the-gioi-15545.html
https://www.worldconstructiontoday.com/news/spark-switches-on-5g-in-auckland-and-demonstrates-smart-city-applications/
